مرحله اول طرح فجرانه از ۱۸ بهمن ۱۴۰۲ آغاز شد، مرحله دوم آن از ۲۰ اسفند تا ۱۸ فروردین ماه ۱۴۰۳ ادامه داشت و مرحله سوم نیز از ۲۰ فروردین آغاز شده است و تا ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ ادامه خواهد یافت.
در راستای اجرای سیاستهای حمایتی دولت سیزدهم و ضرورت تأمین بستر فنی مطمئن و فراگیر برای اجرای آن، طرح فناورانه و نوین با عنوان سامانه «شما» (شبکه ملی اعتبار) شکل گرفته، آزمایش خود را بهخوبی پس داده و در سطح ملی (شهر و روستا) تثبیت شده است.
دولت سیزدهم با شناسایی اعتبار برای اقشار مختلف جامعه و بهویژه قشر آسیبپذیر اولین گام را در توسعه شبکه اعتباری در کشور برداشته است.طرح کالابرگ الکترونیک بهصورت کامل عملیاتی شده است و در طرح فعلی (طرح فجرانه) مشارکت میلیونی مردم ثبت شده است.
در سالهای اخیر بهدلایل مختلفی سرانه مصرف کالاهای اساسی کاهش یافته و این مهم در دهکهای پایین جامعه جدیتر است، در راستای حمایت غذایی از خانوار یارانهبگیر با اولویت خانوار دهکهای پایین جامعه (1 تا 7) در ایام دهه مبارک فجر و تداوم طرح حمایتی تا ماه مبارک رمضان و عید نوروز، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیش از 20 مدل حمایتی طراحی و تدوین کرد، ابعاد مادی و معنوی طرحها بهدقت و در چندین جلسه با هماهنگی و همکاری متخصصان بررسی و در نهایت توسط معاون اول رئیس جمهور جمعبندی و ابلاغ شد.
این طرح برای نخستین بار در اسفندماه سال 1401 در سطح کشور اجرایی شد، بهطوری که تراکنش 1 روز طرح فجرانه با تراکنش 6 ماه ابتدایی طرح کالابرگ برابری میکند.
طرح فجرانه در راستای تهیه 11 قلم کالای اساسی شامل گوشت مرغ، گوشت قرمز، برنج، روغن، ماکارونی، شیر، پنیر، ماست، قند و شکر، تخممرغ و حبوبات است. قیمت روز سبد مشتمل بر 11 قلم 743,750 تومان است که خانوار دهکهای اول تا هفتم در صورت خرید بسته میبایست قیمت سال 1401 را بهمبلغ 523,300 تومان از جیب خودپرداخت کنند و مابهالتفاوت آن تا قیمت روز بهمبلغ 220,450 تومان از محل اعتبار جدید دولت تأمین میشود. اعتبار جدید (220هزارتومانی) علاوه بر یارانه 300 و 400 هزار تومانی فعلی است و میزان حمایت دولت از 120 هزار تومان (اعتبار تشویقی کالابرگی) به 220 هزار تومان افزایش یافته است و در 3 ماه متوالی اجرایی خواهد شد.
با آمادهباش حداکثری و درگیری تمام عوامل فنی و اجرایی در سراسر کشور مرحله اول طرح بزرگ فجرانه 18 بهمنماه 1402 ساعت 11:00 شروع به کار کرد و تا ساعت 24:00 شب 18 اسفندماه ادامه داشت.
از زمان شروع طرح (18 بهمن ماه) تا پایان مرحله دوم (18 فروردین ماه ساعت 24:00) بهصورت میانگین روزانه بیش از 730 هزار خرید کالابرگی توسط مردم انجام شده است و این یعنی موفقیت بالای طرح در جلب مشارکت مردم و حمایت از سبد غذایی خانوار در مقابل تورم و گرانی.
مرحله دوم این طرح بزرگ از 20 اسفند شروع شد و تا 18 فروردین ماه ادامه داشت، و مرحله سوم نیز از تاریخ 20 فروردین شروع شد و برابر برنامهریزی انجامشده تا 18 اردیبهشت ادامه خواهد داشت.
طی دو دوره فجرانه بیش از 98 میلیون بسته غذایی توزیع شده است و اثر بسیار خوبی در رونق بازار و تولید کارخانجات صنایع غذایی گذاشته است.
خرید 98 میلیون بسته غذایی در طول دو ماه یک رکورد بیسابقه و تاریخی در خرید و فروش کالا بوده و نشان از آمادگی خوب کشور در تأمین مایحتاج مردم دارد. برای تهیه این بستههای غذایی در حدود 83.1همت (19.4همت آورده دولت + 63.7همت آورده مردمی) منابع مالی مصرف شده است، بهعبارتی میتوان گفت که 83.1 همت پول بهسمت سفره مردم، امنیت غذایی و تأمین حداقل کالری مورد نیاز هر فرد هدایت شده است.
در این طرح مردم نیز در حدود 63.7همت آورده نقدی داشتهاند و این یعنی مشارکت 3.3برابری مردم نسبت به دولت، در اجرای یک طرح دولتی و اعتماد بالا به دولت و خدمات آن، در مرحله اول طرح فجرانه شاهد استقبال بینظیر مردم (در حدود 86 درصد مشارکت) بودهایم.
در مرحله دوم با توجه به اینکه 7 روز در ایام تعطیل عید نوروز بوده و در این ایام مشارکت پایین بوده است، شاهد 74.8 درصد مشارکت بودهایم.
بیشترین مشارکت از طرح مربوط به خانوار دهکهای پایین جامعه (دهک اول تا سوم درآمدی) بوده و بهطور میانگین 88.6 درصد خانوار این دهکها در طرح مشارکت کردهاند و این موضوع نشان از هدفگذاری و نقطهزنی دقیق طرح در حمایت مستقیم و آبرومندانه از سفره این جمعیت آسیبپذیر دارد.
در 58 روز اجرای طرح در حدود 19.4همت منابع مالی جدید با خطای بسیار پایین و با دقت بالا به سفره مردم تزریق شده است.
تأمین کالا در سقف نیاز طرح و همچنین اختیار عمل در انتخاب نوع کالا و کیفیت آن توسط مردم کنار فرایند آسان خرید اعتباری تجربه خوبی را در اذهان عمومی شکل داده است و رفتار خرید اعتباری برای مردم و فروش اعتباری برای صاحبان فروشگاهها شکل گرفته است و این مهم یکی از دستاوردهای بزرگ طرح میباشد.
با جرئت میتوان گفت امروز شبکه اعتباری کنار شبکه نقدی شکل گرفته است. این سامانه بستری مناسب جهت مدیریت و اختصاص کلیه اعتبارهای حمایتی دولت بر اساس هر کد ملی است و در طرح اخیر شمولیت و توانایی خود را ثابت کرد.
طرح بهگونهای طراحی شده است که بهدلیل اقدامات فنی و مدیریتی گسترده بههیچوجه امکان تشکیل صف وجود ندارد و صف محدود ایجادشده در چند روز ابتدایی مرحله اول صرفاً بهدلیل شایعه گسترده مبنی بر محدود بودن زمان اجرای طرح فجرانه در ایام مبارک دهه فجر بود که با اطلاعرسانی بهموقع این موضوع مرتفع شد.
در مجموع بیش از 1.1 میلیون تن مواد غذایی به سفره مردم هدایت شده است. این طرح کنار مزیت اصلی آن که یکپارچهسازی و شخصیسازی خدمات و همچنین درک عینی خدمات نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در حوزه رفاه عمومی توسط مردم است، مزایای زیر را نیز بههمراه داشته است
افزایش تولید در کشور از مسیر تحریک تقاضا، بهینهسازی خدمات دولت از محل مدیریت متمرکز بر امور اعتباری و تولید داشبورد مدیریتی، افزایش تابآوری دولت در ارائه خدمات با استفاده اعتباری مردم از خدمات، عدم ایجاد بار مالی جدیدِ بیش از توان برای دولت، پرداخت یارانههای پیداوپنهان از حالت نقدی به اعتباری، اعتبارات خرد غیرمتمرکز بهجای اعتبارات کلان متمرکز فسادزا، حفظ کرامت انسانی در موقع دریافت اعتبار و جلوگیری از انحراف یارانهها و نقطهزنی برای رسیدن به مقصود.
براساس این گزارش، بهدلیل توسعه طرح تا سطح روستا و تثبیت شبکه ملی اعتبار موضوع اضافهکردن افزونههای مختلف بهروی شبکه و ارائه خدمات دیگر در دستور کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار گرفته است، در همین راستا تیم تحقیق و توسعه طرح و یک مجموعه شتابدهنده بهصورت تماموقت برای توسعه سوئیچ و طراحی و نصب افزونههای مختلف شکل گرفته است و در صورت پیادهسازی سایر طرحهای حمایتی در این بستر، هم میتوان میزان نقدینگی در کشور را هدایت و کنترل کرد و هم میتوان طرحهای بزرگ را با هزینه بسیار کم و ریسک پایین اجرایی کرد.