حالا پزشکان ایرانی پس از انگلیس، آمریکا و استرالیا توانستهاند به این دستاورد مهم در حوزه پیوند دست پیدا کنند و به تأکید متخصصان، اقدام صورتگرفته اهدای بعد از مرگ کامل، قطعا کمنظیر است.
شرایط گیرندگان مساعد است
سام زراعتیاننژاددوانی، سرپرست واحد فراهمآوری و نسوج پیوندی دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره جزئیات این عمل پیوند جدید میگوید: «نخستین اهدای پس از مرگ قلبی در طبقهبندی مستریخت کلاس 2، پس از زحمات تیم تخصصی OPU و تیم پیوند بیمارستان فیروزگر بهطور موفقیتآمیز انجام شد و در نهایت اعضای اهداکننده به گیرندگان پیوند رسید.»
به گفته این پزشک، اهداکننده یک خانم 38ساله بود که در بیمارستان فیروزگر دچار ایست قلبی مقاوم به درمان شد که به ماساژ قلبی بسته و حتی ماساژ قلبی بهمدت یک ساعت و ۴۰ دقیقه جواب نداد و با تلاش تیم رضایتگیر واحد فراهمآوری اعضا و نسوج پیوندی دانشگاه علوم پزشکی ایران، در نهایت خانواده این بیمار به اهدای عضو او رضایت دادند.
با ورود تیم تخصصی جراحی قلب به بیمارستان، اقدامات برای آمادهسازی برداشت اعضای این بیمار آغاز شد و پس از آن کبد و کلیههای این ایثارگر به بیماران نیازمند عضو اهدا شد. در حال حاضر با پیگیریهای انجام شده، گیرندگان، شرایط مطلوبی دارند و با حال عمومی خوب از بیمارستان مرخص شدند.» این پزشک تأکید میکند: «این نخستین ارگانهای اهدایی از طریق DCD کلاس۲ است و پس از گذشت 2 ماه از پیوند، گیرندگان همچنان شرایط عالی و مساعدی دارند.»
کوتاهشدن لیست انتظار پیوند
امکان اهدای عضو نهتنها در بیمارانی که دچار مرگ قلبی در بیمارستانها میشوند که درباره بیماران مرگ قلبی بعد از تصادفات جادهای هم مطرح است؛ بیمارانی که به دلیل حوادث ترافیکی، دچار مرگ کامل (قلبی و مغزی) میشوند با توجه به بازه زمانی 45 تا 60دقیقهای برای این نوع اهدا، درصورتی که به سرعت در مسیر اهدای عضو قرار بگیرند، میتوانند جان بسیاری از بیماران نیازمند پیوند را نجات دهند، چون در حال حاضر امکان انتقال سریع اندامهای بدن از طریق آمبولانسهای هوایی در کشور میسر است.
این نکته را سرپرست واحد فراهمآوری و نسوج پیوندی دانشگاه علوم پزشکی ایران هم تأیید میکند و میگوید: «اگر بتوانیم اهدای عضو پس از مرگ قلبی را جایگزین اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی کنیم لیست پیوند انتظار کوتاهتر خواهد شد.» این در حالی است که سالانه 3هزار نفر در کشور با مرگ مغزی فوت میکنند، اما عامل 46درصد مرگ ایرانیان بیماریهای قلبی است.
طبق آمارهای وزارت بهداشت هم در حال حاضر حدود ۲۵هزار بیمار در لیست انتظار پیوند قرار دارند که روزانه 7 تا 10نفر از این افراد بهدلیل عدمدریافت عضو پیوندی فوت میکنند. اغلب این افراد بیماران دیالیزی نیازمند به پیوند کلیه و در رتبه بعدی نیازمند پیوند کبد، پانکراس، ریه و روده هستند.
پس از مرگ قلبی ، ابتدا اقدامات لازم برای احیای بیمار انجام و پس از احیای قلب، اعضای بیمار اهدا میشود. این پیوند پاییز سال گذشته در بیمارستان رسول اکرم ص محقق شد و پزشکان ایرانی موفق شدند برای نخستین بار در خاورمیانه، عمل احیا و اهدای عضو پس از تأیید فوت فرد اهداکننده را در این مرکز درمانی انجام دهند.
مرگ مغزی که باید از سوی5 پزشک تأیید شود و سالهاست که در کشور در حال انجام است.سومین نوع اهدای عضو بعد از مرگ کامل (مغزی و قلبی) هم مهر 1402 با موفقیت انجام و اعضای بیمار بعد از مرگ قلبی اهدا شد. این پیوند پیش از این در انگلیس، آمریکا و استرالیا انجام میشد، اما حالا در دانشگاه علوم پزشکی ایران و بیمارستان فیروزگر هم محقق شده است.