این روزنامه آمریکایی به نقل از تعداد زیادی از مقامات فعلی و سابق در ایالات متحده، اوکراین و اروپا نوشت متخصصان آمریکایی شبکهای از پایگاههای مخفی را در قلمروی این کشور سابق شوروی (اوکراین) تامین مالی و سازماندهی کردند و کییف را بخشی از «ائتلاف مخفی» علیه مسکو کردند.
اوکراین در حال حاضر میزبان حداقل ۱۲ پایگاه جاسوسی مخفی واقع در نزدیکی مرز روسیه است که انواع اطلاعات در مورد روسیه را جمعآوری میکند و همچنین حملات هواپیماهای بدون سرنشین و شبکهای از ماموران را که ظاهرا در داخل روسیه فعالیت دارند، هماهنگ میکند.
روزنامهنگاران نیویورکتایمز توانستند از یکی از این پایگاههای عملیاتی پیشرو واقع در یک پناهگاه زیرزمینی بازدید کنند. خبرنگاران گفتند که از این مکان برای شنود ارتباطات نظامی روسیه و نظارت و بررسی حملات پهپادها در خاک روسیه استفاده میشد. نیویورکتایمز به نقل از ژنرال سرگئی دوورتسکی، یک مقام ارشد اطلاعاتی اوکراین گزارش داد که این پایگاه توسط سیا تامین مالی و تجهیز شده است.
این ژنرال اوکراینی گفت آژانس اطلاعاتی ایالات متحده بهویژه این پایگاه را با تجهیزات ارتباطی و سرورهای رایانهای بزرگ تجهیز کرده و افزود که این پناهگاه برای هک ماهوارههای روسیه، بلاروس و چین استفاده شده است.
بر اساس این گزارش، سیا و سایر آژانسهای اطلاعاتی آمریکا همچنین اطلاعاتی را در مورد تحرکات نیروهای روسیه و حملات موشکی در طول درگیری میان مسکو و کییف، در اختیار اوکراین قرار دادهاند.
روزنامه نیویورکتایمز نوشت همکاری فعال میان سرویسهای اطلاعاتی این ۲ کشور تقریبا بلافاصله پس از کودتای میدان ۲۰۱۴ آغاز شد و کییف از آن زمان به «یکی از مهمترین شرکای اطلاعاتی واشنگتن علیه کرملین» تبدیل شده است.
طبق این گزارش، مقامات اوکراینی پس از کودتا، بهطور جدی با واگذاری اسرار روسیه به آنها به دنبال گرفتن تایید آمریکا بودند، زیرا ایالات متحده علاقه چندانی به مسائلی نداشت که نمیتوانست اطلاعات ارزشمندی را در مورد مسکو فراهم کند.
در سال ۲۰۱۵، ژنرال والری کوندراتیوک، رئیس وقت اطلاعات نظامی اوکراین، مجموعهای از پروندههای محرمانه، از جمله اطلاعات مربوط به طراحیهای ناوگان شمالی نیروی دریایی روسیه و زیردریاییهای هستهای را در جلسهای با معاون دفتر سیا در کییف تحویل داد.
یک سال قبل از آن، والنتین نالیوایچنکو، رئیس وقت سرویس امنیت داخلی اوکراین (SBU)، که توسط مقامات پس از کودتا منصوب شده بود، به روسای محلی سیا و امآی۶ مراجعه کرد و به دنبال همکاری سهجانبه بود و از آنها کمک خواست.
در سال ۲۰۱۶، سیا آموزش یک نیروی کماندوی ویژه اوکراینی موسوم به واحد ۲۲۴۵ را آغاز کرد. به گفته نیویورکتایمز، ژنرال کریل بودانوف که در حال حاضر ریاست اطلاعات نظامی اوکراین را بر عهده دارد، همچنین یکی از اعضای سابق واحد ۲۲۴۵ آموزش دیده توسط سیا است.
جاسوسان آمریکایی همچنین به اعضای «اداره پنجم» - یک واحد چریکی که از سوی کییف برای عملیات علیه روسیه ایجاد شده بود- آموزشهای تخصصی ارائه کردند.
به نوشته نیویورکتایمز، اعضای این جوخه ضربه در برخی از ترورهای برجسته در دونباس، از جمله ترور فرمانده آرسن پاولوف که در سال ۲۰۱۶ حین حضور در آسانسور منفجر شد، دست داشتند. وجود این واحد ترور همچنین از سوی نالیوایچنکو در مصاحبه جداگانهای با اکونومیست در سپتامبر ۲۰۲۳ فاش شد.
عوامل اطلاعاتی ایالات متحده همچنین در واکنش کییف به شروع عملیات نظامی روسیه در فوریه ۲۰۲۲ نقش مهمی داشتند. ماموران سیا در زمانی که ایالات متحده در حال تخلیه پرسنل خود از اوکراین قبل از شروع جنگ بود، در مکان خاصی در غرب اوکراین باقی ماندند.
ایوان باکانوف، از روسای سابق سرویس امنیت داخلی اوکراین به نیویورکتایمز گفت: «بدون آنها، هیچ راهی برای مقاومت در برابر روسها برای ما وجود نداشت.»
به گزارش راشا تودی، مسکو بارها به تهدیداتی برای امنیت ملی خود، ناشی از افزایش فعالیتهای ایالات متحده در خاک اوکراین و تمایلات کییف در ناتو اشاره کرده است. همچنین نیاز به تضمین امنیت روسیه، بهعنوان یکی از دلایل مسکو برای آغاز عملیات نظامی این کشور در فوریه ۲۰۲۲ ذکر شده، در حالی که کییف مدعی است اقدامات مسکو «کاملا بیدلیل» بوده است.