چندی پیش روزنامه واشنگتن پست در گزارشی نوشت که مقامات کاخ سفید در گفتوگو با این رسانه از بروز اختلاف در دولت آمریکا بر سر مواضع جو بایدن نسبت به جنگ غزه و جنایات رژیم صهیونیستی خبر دادند.
این رسانه آمریکایی خبر داد، جنگ غزه به شکلی بیسابقه سیاست خارجه دولت «جو بایدن» را به چالش کشیده و رئیسجمهور آمریکا در سه سال ریاستجمهوری خود با هیچ مسئلهای تا این حد چالشبرانگیز مواجه نشده است. بسیاری از کارکنان و مشاوران دولت بایدن با نظرات و مواضع او در قبال جنگ غزه و جنایات رژیم صهیونیستی مخالف هستند و او دیگر نمیتواند به اتحادی که زمانی به وجود آن در دولت خود میبالید، تکیه کند.
از سویی شاهد اختلاف رای کشورهای اروپایی عضو شورای امنیت با آمریکا بر سر موضوع اعلام آتشبس هستیم. کشورهای اروپایی بعضا در رابطه با موضوع آتشبس که به دفعات در مجمع عمومی و شورای امنیت به رای گذاشته شده است رای مثبت و ممتنع دادهاند و اکنون آمریکا تنها کشوری است که یک تنه از حملات رژیم صهیونیستی به غزه حمایت میکند و با آتش بس مخالف است.
«نیکلاس دیریوری» نماینده فرانسه روز شنبه در واکنش به وتوی قطعنامه آتشبس در شورای امنیت گفت: «فرانسه به شدت درباره تراژدی انسانی که در حال وقوع در غزه است نگران است و به همین دلیل به قطعنامه رأی مثبت داد. این شورا به دلیل عدم اتحاد و به دلیل نشان ندادند تعهد راستین به مذاکرات شکست خورده است.»
در رأیگیری پیشنویس پیشنهادی امارات به شورای امنیت سازمان ملل درباره آتشبس بشردوستانه به غزه، ۱۳ کشور از جمله کشورهای اروپایی فرانسه، آلبانی و سوئیس به آن رأی مثبت دادند، انگلیس رأی ممتنع داد و آمریکا هم آن را رد کرد.
در عین حال، از ابتدای شروع جنگ در غزه و تشدید حملات رژیم صهیونیستی به بخشها و افراد غیرنظامی اختلافنظرها میان کشورهای اروپایی بر سر حمایت از تلآویو پررنگتر شد. برخی معتقد بودند که «وقفه فوری و متعاقب آن آتشبس» در جنگ غزه باید هر چه زودتر اعلام شوند اما برخی دیگر مخالف آن بودند و موضع واحدی در این خصوص وجود نداشت. در عین حال این اختلافنظر امروز در مجامع بین المللی بیش از پیش خود را نشان میدهد.
«امیرعلی ابوالفتح» کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به اختلافنظر آمریکا و اروپا بر سر موضوع ادامه حمایت از رژیم صهیونیستی در جنگ غزه اظهار کرد: علاوه بر این در داخل آمریکا و اسرائیل هم بر سر اینکه جنگ را ادامه بدهند یا آتشبس اعلام شود اختلافنظر است اما این اختلافات بعید است به آتشبس منجر شود چراکه آمریکا برای حفظ موجودیت اسرائیل با آنها هم قسم شده اما برای رسیدن به این هدف با یکدیگر اختلاف دارند.
وی ادامه داد: اسرائیل معتقد است با مشت آهنین باید ترس و رعب ایجاد کند که تصور مقاومت در آینده در برابر این رژیم را در بین فلسطینیها بشکند تا دههها حتی تصور اینکه جلوی اسرائیل بیاستند را از سر دور کنند. آمریکاییها نسبت به این سیاست اسرائیل مردد هستند، تجربه آمریکا در جنگهایی مثل افغانستان، ویتنام و و عراق نشان داده استفاده بیش از اندازه از زور و کشتار غیرنظامیان دستاورد نظامی ـ سیاسی را به شکست استراتژیک میکشاند از این رو نسبت به ادامه کشتار غیرنظامیان در غزه مرتب به اسرائیل هشدار میدهد اما اسرائیل گوش شنوایی ندارد، البته این نگرانی برای اروپاییها هم وجود دارد.
این کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: از آنجایی که اروپاییها نسبت به آمریکاییها بیشتر داعیهدار دفاع از حقوق بشر هستند و جامعه متکثر فرهنگی و قومی در خود دارند و به خصوص نفوذ لابی اسرائیل در بین دولتهای آنها کمتر است و فلسطینیها و عربتبارهای بیشتری در خود جای دادند، زیر فشار افکار عمومی مجبورند این طور عنوان کنند که خواهان آتشبس و توقف جنگ هستند و در مجامع بینالمللی هم شاهد این رفتار آنها هستیم. به خاطر همین رفتارهای سیاسی است که نتانیاهو به رهبران آلمان و فرانسه هشدار داد که در طرفداری از حماس مراقب باشند. این حرف نشان میدهد اعتراضاتی در پشت پرده وجود داشته که اسرائیل را وادارد کرده علنی این طور موضعگیری کند.
ابوالفتح خاطرنشان کرد: اما به طور کلی اروپاییها هم در حمایت از اسرائیل با آمریکا همنظرند، به ویژه آلمان که مجبور است بالاترین حمایتها را به نمایش بگذارد.
این کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به این پرسش که مخالفت آمریکا با آتشبس موقت و فوری در غزه در مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل در هفتههای آتی ادامه خواهد داشت گفت: حتی اگر آمریکا قطعنامههای مربوط به آتش بس را وتو نکند، باز هم اتفاق خاصی نمیافتد. فرض کنید آتشبس اعلام شود؛ آیا در میدان اسرائیل قواعد آتشبس و خاتمه این جنگ را میپذیرد؟ این اقدام حداکثر فشاری که وارد میکند این است که در سطح افکار عمومی جهانی آمریکا و اسرائیل منزوی میشوند اما در اجرا بعید است اتفاقی بیفتد.
وی گفت: مساله این است که الان دو طرف مخاصمه یعنی اسرائیل و جهان غرب مسیحی و طرف دیگر فلسطین و نهادهای بینالمللی و جهان اسلام و عرب و بلوکهای منطقهای به این نتیجه نرسیدهاند که ادامه جنگ به نفعشان نیست، از این رو حتی اگر در شورای امنیت قطعنامه آتش بس تصویب شود بعید است اسرائیل آن را اجرا کند. در طی دهههای گذشته بارها اسرائیل قطعنامههای شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل را نقض کرده و اجرا نکرده است از این رو بعید است این بار هم به آن تن دهد.
ابوالفتح در پاسخ به اینکه در چه صورت اسرائیل حاضر به پذیرش آتشبس و توقف جنگ خواهد شد؟ اظهارکرد: این مساله در اثر شکست یکی از طرفین محقق میشود که الان دو طرف در چنین شرایطی نیستند و هر کدام احساس میکنند پیروز جنگ هستند و در این شرایط رسیدن به توافقی که جنگ را پایان دهد، دور از ذهن است.