آتشبس در غزه در حالی برقرار شده که رژیم صهیونیستی پس از هفتهها جنایت و پافشاری بر ادامه روند نسلکشی، پس از تحمل فشارهای داخلی و بینالمللی سرانجام تن به آتشبس داد. البته آتشبسی که در آن حماس موضع قدرت را به دست گرفته و عدم موفقیت رژیم صهیونیستی در معادلات نظامی هم پتک دیگری بر سر کابینه نتانیاهو بود.
پتکی که رسانههای داخلی سرزمینهای اشغالی هر روز به سر کابینه رژیم میکوبند و سرانجام هم پذیرش شکست استراتژی نسلکشی و آتشبس، تصمیم اجباری برای رژیم صهیونیستی بود. چهلوهفت روز جنگ بدون هیچ دستاوردی و جنایتهای پیدرپی که باعث شد حتی حامی همیشگی رژیم صهیونیستی؛ یعنی آمریکا هم در مواضعی، پشت آنها را خالی کند. اکنون نتانیاهو مانده و فشارهایی که نخستوزیر نامشروع رژیم صهیونیستی را گوشه رینگ انداختهاند. فشارهایی که نتانیاهو از واهمه آنها حتی نتوانسته با خانواده اسرای اسرائیلی دیدار کند. از طرفی یک ارتش خسته از جنگیدن در چند جبهه و تحریمهای اقتصادی علیه رژیم صهیونیستی که موج آنتیصهیون را در دنیا به راه انداختهاند، همه و همه پیرمرد جنایتکار کابینه تلآویو را وادار به آتشبس کردهاند.
فاز اجرایی آتشبس
پس از ابراز نگرانیهای کشورهای جهان و بهویژه منطقه نسبت به جنایتهای انسانی رژیم صهیونیستی در غزه و همچنین تلاشهای دیپلماتیک برای توقف جنگ در غزه برای رسیدگی به مردم آسیبدیده غزه، آتشبس موقت چهار روزه درگیریها در غزه پس از توافق مقاومت و رژیم صهیونیستی، از صبح جمعه وارد فاز اجرایی شد. این آتشبس از ساعت هفت صبح به وقت فلسطین و برای تبادل اسرا اجرایی شده است. اجرای این توافق پس از تأخیر یک روزه آغاز شده است. در ابتدا قرار بود توافق تبادل اسرا بین رژیم صهیونیستی و جنبش حماس از صبح روز پنجشنبه آغاز شود؛ اما تا روز جمعه به تعویق افتاد. در اینباره یک مقام صهیونیست گفته بود: «اختلافات مانع آغاز آتشبس در غزه است.» یک منبع سیاسی رژیم صهیونیستی هم روز پنجشنبه از وجود اختلافاتی میان کابینه این رژیم و جنبش حماس خبر داد که مانع آغاز اجرای آتشبس در نوار غزه شده بود. منابع رژیم صهیونیستی مدعی بودند که به فهرستی از اسامی اسرای اسرائیلی که حماس قصد آزاد کردن آنها را دارد، دست نیافتهاند. جنبش حماس هم روز چهارشنبه در بیانیهای اعلام کرد: «بعد از مذاکرات سخت و پیچیده که روزهای زیادی زمان برد به یاری خداوند و تلاشهای گسترده قطر و مصر به توافق آتشبس انسانی (آتشبس موقت) به مدت چهار روز دست یافتیم.»
این درحالی است که جنبش جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد که استواری و مقاومت مردم فلسطین در نوار غزه و نیز عملکرد شجاعانه رزمندگان مقاومت، دشمن صهیونیستی را در توافق آتشبس و تبادل اسرا به تسلیم واداشت. جهاد اسلامی همچنین اعلام کرد که توافق مذکور همچنین شامل توقف حملات، بازداشتها و تعهد به عدم تجاوز علیه مردم در سراسر نوار غزه است.
اسرای نظامی آزاد نمیشوند
طبق گزارش پایگاه اینترنتی شبکه «الجزیره»، جنبش جهاد اسلامی تأکید کرد: «تا زمانی که همه اسرای ما از زندانهای رژیم صهیونیستی آزاد نشوند، اسیران نظامی دشمن ما هم به آزادی نخواهند رسید.»
بر اساس این بیانیه، این توافق بعد از تلاشهای فراوان از خلال مذاکرات توسط میانجیها پس از کارشکنیهای مداوم دشمن صهیونیستی انجام شد.
صهیونیستها و ناکامی در میدان
جنبش جهاد اسلامی فلسطین تأکید کرد: «دشمن صهیونیستی بهویژه پس از ناکامی در میدان و ناتوانی در شکستن اراده مردم و مقاومت ما در این توهم بود که بدون قید و شرط میتواند اسرای خود را آزاد کند؛ اما استواری مردم ما در نوار غزه و پایبندی آنها به سرزمینشان و دلاوریهای رزمندگان مقاومت در میدان نبرد، چیزی است که دشمن را به تسلیم واداشت.»
این جنبش درباره مفاد این توافق اعلام کرد: «بندهای مربوط به توافق آتشبس و تبادل اسرا در چارچوب تقویت پایداری ملت ما و پیروزی آرمان اسرای فلسطینی بهعنوان مقدمهای برای آزادی همه اسرا و شکستن محاصره غزه است.»
چارچوب آتشبس
آتشبس چهار روز خواهد بود که از صبح جمعه شروع شد و طی آن هرگونه اقدام نظامی گردانهای القسام، گروههای مقاومت فلسطین و دشمن صهیونیستی در طول ایام آتشبس متوقف خواهد شد. پرواز هواپیماهای صهیونیستی بهطور کامل در جنوب نوار غزه متوقف میشود و پرواز هواپیماهای صهیونیستی در شهر غزه و شمال نوار غزه به مدت ۶ ساعت در روز از ساعت ۱۰ صبح تا ۴ عصر متوقف میشود. همچنین روزانه ۲۰۰ کامیون مواد غذایی و تجهیزات پزشکی و چهار کامیون سوخت و گاز مایع برای همه مناطق در نوار غزه وارد میشود. القسام در بیانیه منتشر شده چنین تأکید کرده است: «در مقابل هر اسیر صهیونیست، سه اسیر زن و کودک فلسطینی آزاد خواهد شد.» پیشتر نیز از سوی حماس اعلام شده بود که طی چهار روز آتشبس موقت ۵۰ اسیر صهیونیست اعم از زن و کودک کمتر از ۱۹ سال آزاد خواهند شد.
اهمیت آتشبس در غزه
اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس نیز درباره اهمیت آتشبس در غزه گفت: «مردم غزه و مقاومت با پایداری و ایستادگی توانستند رژیم صهیونیستی را به پذیرش شروط مقاومت در آتشبس مجبور کنند.»
موضع حماس در خصوص آتشبس با اظهارنظر هنیه بهخوبی مشخص شد و اینکه صهیونیستها بعد از صرف تمام هزینهها دست آخر مجبور شدند تحولات را از کانال گفتمان دیپلماتیک به آتشبس برسانند، نشان از عدم توانایی و مقابله نظامی صهیونیستها با حماس است.
سیر جنایتهای رژیم صهیونیستی که در روزهای منتهی به آتشبس به حد جنون رسیده بود، ناشی از عدم توانایی در جنگی استراتژیک بود و افول تصمیمات یک کابینه را به نمایش گذاشت. کشتار بیدلیل غیرنظامیان نشان داد که صهیونیستها برای لاپوشانی ضعفشان، رو به رویکردی جنونآمیز آوردند. این آتشبس پس از آن انجام میشود که طبق اعلام دفتر اطلاعرسانی دولت فلسطین در نوار غزه، شمار شهدای غزه به ۱۴ هزار و ۸۴۵ نفر از هفتم اکتبر تاکنون رسیده است. ۶۱۵۰ نفر از شهدا، کودک و ۴۰۰۰ نفر هم زن هستند. شمار مجروحان نیز به بیش از ۳۶ هزار نفر رسیده و ۷۰۰۰ نفر نیز مفقود و زیر آوار هستند. تاکنون ۱.۵ میلیون نفر آواره و بیسرپناه شدهاند. ۲۳۴ هزار واحد مسکونی خسارت جزئی دیده و ۴۶ هزار واحد بهطور کامل تخریب شده است.
کشورهایی هم که از ابتدای شکلگیری جنگ و شیب تند جنایتهای صهیونیستها، طراح آتشبس بودند پس از دیدن پافشاری رژیم اسرائیل بر جنگی با چاشنی نسلکشی، اکنون از برقراری آتشبس طولانیتر حمایت میکنند.
نتانیاهو، جنایتکاری که تن به آتشبس داد
نکته قابلتوجه در خصوص فرجام فعلی غزه این است که طی کمتر از ۵۰ روز رژیم صهیونیستی به ضعیفترین حالت خود تنزل پیدا کرد و علاوه بر آن حالا کابینه نتانیاهو در یک قدمی فروپاشی به سر میبرد.
نخستوزیر افراطی رژیم صهیونیستی اکنون مسئولیت تمام اوضاع بحرانی سرزمینهای اشغالی را به دوش میکشد و از طرفی با هزینههایی گزافی که در درگیریهای اخیر متحمل شد، اکنون باز هم بهعنوان یک جنایتکار بازنده تن به آتشبس داد.
درخصوص هزینههای رژیم صهیونیستی، یک روزنامه عبری به نقل از وزارت دارایی رژیم صهیونیستی نوشت: «جنگ علیه غزه هزینههای بسیار سنگینی را به این رژیم تحمیل خواهد کرد و این رژیم تا دهها سال کسری بودجه خواهد داشت.»
از طرفی، افکار عمومی در سرزمینهای اشغالی فلسطین نهتنها کابینه نتانیاهو را مسئول شکست از مقاومت فلسطین در عملیات طوفان الاقصی در هفتم اکتبر میدانند، بلکه کابینه نتانیاهو را مسئول کشته شدن اسرای اسرائیلی در غزه میدانند. درعینحال مقاومت فلسطین با اشاره به حضور اسرای اسرائیلی در غزه، درباره احتمال کشته شدن آنها در حملات هوایی این رژیم به نوار غزه هشدار داده بود.
افول عملی صهیونیسم
رژیم صهیونیستی عملا در میدان جنگ شکست خورده است و رویه معمول خود؛ یعنی نسلکشی را با کشتار غیرنظامیان ادامه میدهد. اگرچه نتانیاهو هم به کابینهاش گفته که انتظار دارد جنگ از سر گرفته شود؛ اما آمریکا هم بهصراحت اعلام کرده است که از حمله زمینی به جنوب غزه پشتیبانی نخواهد کرد. از زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی، رژیم صهیونیستی دستاورد خاصی در قبال حماس نداشته و بعید به نظر میرسد که ادامه جنایتها در غزه نیز به اهداف تعیین شده این رژیم در آینده کمکی کند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که نتانیاهو که به بنبست جنگ رسیده بود، نظامیان خود را در جنگ با حماس خسته و ناتوان دید و از طرفی خط قرمزهای انسانی را با جنایتهای خود بارها رد کرده بود و توان ادامه به روند وحشیانه خود در غزه را نداشته و چنین تحلیل میشود که شاید او از این آتشبس بهعنوان تلاشی برای پیدا کردن راه مقابله با حماس استفاده میکند.
واکنش جامعه بینالمللی به «آتشبس»
از طرفی کشورهایی که در تحولات اخیر، مواضعی را نسبت به موضوعات منطقه مطرح کردند، در خصوص روند آینده تحولات پس از آتشبس، اظهاراتی را مطرح کردهاند. در این میان رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه که در هفتههای اخیر مواضع تندی را علیه صهیونیستها گرفته بود؛ اما در عمل انرژی و غذای آنها را تأمین میکرد، در اینباره چنین اعلام کرده است: «توافق آتشبس گام مثبتی است که ما از آن استقبال میکنیم و خواستار آتشبس دائمی هستیم.»
واکنش رسمی ایران
همچنین ایران نیز نسبت به آتشبس در غزه واکنش رسمی نشان داده است و در این راستا، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، ضمن استقبال از برقراری آتشبس موقت بشردوستانه در غزه بهعنوان گام اول در مسیر توقف کامل جنایتهای جنگی رژیم غاصب و کودککُش صهیونیستی علیه شهروندان، زنان و کودکان فلسطینی، این تحول را نتیجه بیش از ۴۵ روز پایداری وصفناپذیر مردم مقاوم فلسطین و مجاهدت و ایستادگی تاریخی رزمندگان مقاومت و گام اول پیروزی دانست. ملت فلسطین اثبات کرد که سرنوشت خود و وطن خویش را چه در میدان جنگ و چه در میدان سیاسی به دست خود رقم خواهد زد و در مقابل هر طراحی و اقدام نسنجیده، متجاوزانه و کوتهبینانه رژیم غاصب صهیونیستی و حامیان شناخته شده آن پاسخ مناسب و تعیینکننده نشان خواهد داد.
واکنش جامعه بینالملل
وزارت امور خارجه عربستان سعودی طی بیانیهای در این خصوص اعلام کرد: «بار دیگر خواستار توقف کامل عملیات نظامی و حمایت از غیرنظامیان و کمک به آنها و آزادی اُسرا هستیم.» بدین ترتیب صهیونیستها علاوه بر اینکه طرح عادیسازی روابطشان با اشغالگران را بهطور کلی لغو شده دیدند، حالا عربستان سعودی را بر ضد مواضع نظامیشان در غزه میبینند.
در روسیه اعلام آتشبس بر شانه ماریا زاخارووا گذاشته شد. سخنگوی وزارت خارجه روسیه اعلام کرد: «مسکو از توافق بین اسرائیل و حماس در مورد آتشبس انسانی چهار روزه استقبال میکند و این همان چیزی است که روسیه از ابتدای درگیریها، خواستار آن بوده است.» او همچنین گفت: «اشاره به تلاشهای ویژه قطر با هدف اجرای عملی فراخوان جامعه بینالمللی مبنی بر توقف تشدید تنشها بین اسرائیل و فلسطین، حائز اهمیت است.»
مقامات آمریکایی هم در اینباره چنین اظهارکردهاند: «در صورت پیشرفت در مرحله دوم توافق، امکان ادامه مدت آتشبس وجود دارد.» همچنین دولت آمریکا به کار بر روی مراحل بعدی توافق تا زمان آزادی همه گروگانها ادامه خواهد داد. بایدن هم اعلام کرد: «از توافق برای تضمین آزادی گروگانهایی که حماس در جریان حمله هفتم اکتبر به اسارت گرفته بودند، استقبال میکنم.» او ادامه داد: «این توافق باید گروگانهای آمریکایی بیشتری را به خانه بیاورد و من تا زمانی که همه آنها آزاد نشوند، دست از کار برنمیدارم». طبق این اعلان، آمریکا یکبار دیگر پشت صهیونیستها را خالی کرد و چراغ قرمز جنگ را به نتانیاهو نشان داد و همچنین میتوان چنین برداشت کرد که ادامه آتشبس، مطلوب آمریکاییها هم هست.
جنگطلبی صهیونیستها در زمان آتشبس
همه اینها در حالی است که قایقهای جنگی اسرائیلی ساحل شهر رفح در جنوب نوار غزه را هدف حمله قرار دادند و همچنین جنگندههای رژیم صهیونیستی، سلسله حملاتی به مناطق مختلف غزه انجام دادند. منابع خبری اعلام کردند که جنگندههای رژیم صهیونیستی منزلی را در اردوگاه النصیرات هدف حمله قرار دادند.
همزمان خبرنگار الجزیره از به صدا درآمدن صدای آژیر خطر در شهرک نیرعام در اطراف غزه خبر داد. در آستانه برقراری آتشبس موقت در غزه، نظامیان رژیم صهیونیستی به بیمارستان اندونزی در غزه یورش بردند. این حملات نشاندهنده دندان نشان دادن صهیونیستها و اقدامات تلافیجویانه برای تن دادن به آتشبس هستند. با این روند جنگطلبانه صهیونیستها، آنها بهنوعی پالسهای جنگ را همچنان از خود بروز میدهند.
از طرفی، همانطور که پیشتر هم اعلام شد، آمریکا بارها صراحتا اعلام کرد که از حمله زمینی رژیم اسرائیل به جنوب غزه حمایت نمیکند و این به معنای یک چراغ قرمز بزرگ جلوی رژیم صهیونیستی است.
دبیرکل حزبالله لبنان نیز روز پنجشنبه طی دیدار با حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، با اشاره به ایستادگی وصفناپذیر رزمندگان مقاومت و مردم مقاوم فلسطین در نوار غزه و کرانه باختری و تأکید بر آمادگی کامل مقاومت در جبهههای مختلف، پیروزی نهایی مقاومت و شکست دشمن صهیونیستی را قطعی دانست. از صحبتهای سید حسن نصرالله میتوان جدیت محور مقاومت برای مقابله با هرگونه خطایی از سمت رژیم صهیونیستی را برداشت کرد. همچنین استفاده دبیرکل حزبالله لبنان از لفظ پیروزی نهایی مقاومت را میتوان پیامی جدی برای صهیونیستها دانست. هرچند که روند تحولات منطقه، گره محکمی با اتفاقات در غزه خورده است؛ اما با توجه به تعدد فاکتورهای موثر بر تحولات منطقه غزه، پیشبینی دقیق روند تحولات در این منطقه، کار سادهای نیست و باید منتظر اتفاقات پیش رو در غزه باشیم.