طبق بعضی روایات تاریخی، 3 روز بعد از شهادت امام حسین علیه‌السلام، در سیزدهم محرم کاروان اسرای دشت کربلا به کاخ ابن‌زیاد در کوفه برده شدند. ابن‌زیاد که خود را حریف یکه‌تاز و پیروز تمام‌عیار پیکار کربلا می‌پنداشت و سرمست از باده غرور و نخوت و خودبرتربینی، در قصر کوفه بر تختش تکیه زده بود، خواست با به راه انداختن یک جنگ تبلیغاتی- روانی، ضمن به نمایش گذاشتن هیمنه و قدرت پوشالی و دروغین خود، این پیروزی را به رخ اسرای خاندان نبوت بکشد، تا از یک سو زهر چشمی از اسرا و دیگر مخالفان حکومت یزید بگیرد تا دیگر کسی حتی خیال قیام و مخالفت در سر نپروراند و از سوی دیگر، با ناسزاگویی‌ها، زخم زبان‌ها و نکوهش‌هایش، بر زخم دل‌های داغدار اهل بیت نمک بپاشد. اما سخت در اشتباه بود! چون از شجاعت و شهامت اهل بیت و در رأس‌شان امام سجاد علیه‌السلام و زینب کبری سلام‌الله‌علیها غافل بود.
هنگامی که اسرای اهل بیت به دستور ابن‌زیاد در کاخ او حضور یافتند، با نمایش گوشه‌ای از شجاعت و بی‌باکی خویش در قالب پاسخ به یاوه‌گویی‌های پسر زیاد، چنان او را خلع سلاح کردند که او تنها راه رهایی از بن‌بست چنین شکست فضاحت‌باری را این دید که حضرت زینب سلام‌الله‌علیها را متهم به شاعری و امام سجاد علیه‌السلام را تهدید به قتل کند اما سرانجام با سرافکندگی، در برابر منطق قوی اهل بیت علیهم‌السلام تسلیم شد.
در یکی از نقل‌ها آمده است: هنگامی که سر مبارک حضرت حسین‌بن علی علیه‌السلام را همراه کودکان، خواهران و زنان اهل بیت نزد ابن‌زیاد بردند، زینب، دختر فاطمه سلام‌الله‌علیها بی‌ارزش‌ترین لباس‌ها را پوشیده بود و در حالی که کنیزانش گرد او را گرفته بودند، وارد مجلس شد و کناری نشست. ابن‌زیاد 3 بار پرسید: آن زن که نشست کیست؟ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها از پاسخ به او خودداری کرد. سرانجام یکی از کنیزانش گفت: او زینب، دختر فاطمه است.
ابن‌زیاد به او گفت: سپاس خدایی را که شما را رسوا کرد، کشت و دروغگویی‌تان را برملا کرد. حضرت زینب سلام‌الله‌علیها در جواب فرمودند: سپاس خدای را که به واسطه (جدمان) محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله، ما را گرامی داشته و پاک گردانده است. نه چنین است که می‌گویی. تنها فاسق است که رسوا می‌شود و فقط فاجر است که دروغگویی‌اش برملا می‌شود. ابن‌زیاد پرسید: رفتار خدا را با خاندانت چگونه دیدی؟ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها فرمودند: آنها کشته شدن برای‌شان مقدر شده بود. پس به سوی آرامگاه‌های خود رفتند. بزودی خدا شما و آنان را جمع خواهد کرد و آنان در پیشگاه خدا احتجاج و دادخواهی می‌کنند. ابن‌زیاد از پاسخ‌های حضرت زینب سلام‌الله‌علیها خشمگین شد و برآشفت و اینگونه مجلسی که برای خوار کردن اهل بیت پیامبر طراحی شده بود، به ضد خود بدل شد.
رضا عظیمی
