رقابت برای برنامه سری جنگنده جدید سلطه هوایی امریکا، یعنی جت تاکتیکی نسل ششم رادارگریز ظاهراً به دو پیمانکار اصلی یا تیم های پیمانکار محدود می شود. انتظار می رود در سال آینده تصمیم نهایی در مورد آن گرفته شود. نامزدهای احتمالی برای ساخت جنگنده های جدید آمریکا شرکت های بوئینگ، لاکهید مارتین و نورثروپ گرومن هستند که بهعنوان وزنه های سنگین هواپیماهای جنگی ایالات متحده، همیشه در مرکز رقابت هستند.
نیروی هوایی قبلاً تأیید کرده بود که تصمیم نهایی در مورد طراحی جت جنگی انتخابی NGAD برای سال 2024 در نظر گرفته شده است، اما جزئیات بیشتری در مورد زمان دقیق ارایه نکرده است.
به طور کلی، رقابت دو تیم برای جت جنگی که در خدمت NGAD است، اصلاً تعجب آور نیست. برنامه Joint Strike Fighter که منجر به جت رادارگریز امروزی F-35 شد، شامل دو طرح رقابتی بود.
با این حال، تا کنون، نیروی هوایی هیچ جزئیاتی از پیمانکاران اصلی درگیر در NGAD، یا ترتیبات تیمی احتمالی که تحت آن شرکتهای مختلف ممکن است روی پیشنهادات خود با هم کار کنند، منتشر نکرده است.
برخلاف رقابتهای جنگنده قبلی، برنامه جدید NGAD مخفیانه باقی مانده، اگرچه ماه گذشته نیروی هوایی یک درخواست قرارداد طبقهبندی شده برای فاز مهندسی، ساخت و توسعه برنامه منتشر کرد.
در بیانیه مطبوعاتی آمده است:« این انتشار درخواست رسماً فرآیند انتخاب منبع را آغاز می کند تا صنعت را با الزاماتی که وزارت نیروی هوایی برای NGAD انتظار دارد، به عنوان جایگزین آینده F-22، آغاز کند. اطلاعات بیشتر در مورد جزئیات فنی و برنامهای پلتفرم NGAD برای محافظت از مزایای عملیاتی و فناوری طبقهبندی شده است.
استراتژی NGAD، تقویت و گسترش توسعه پایگاه صنعتی برای ارائه قابلیتهای جنگی سریع و نوآورانه است. این استراتژی شامل درس های آموخته شده از برنامه های اخیر نیروی هوایی است و از استانداردهای ساخت استفاده می کند. این رویکرد دولت را قادر میسازد تا رقابت را در طول چرخه عمر به حداکثر برساند، پایگاه صنعتی بزرگتر و پاسخگوتر ایجاد کند و هزینههای نگهداری را به شدت کاهش دهد».
به هر حال، این امکان وجود دارد که جتی که به عنوان برنده اعلام شود، آخرین هواپیمای تاکتیکی پیشرفته درخدمت آمریکا در رده جنگنده باشد.
طبق گفته فرانک کندال ( افسر نیروی هوایی آمریکا) با توجه به اطلاعات کمی که در مورد جت جدید جنگی NGAD می دانیم، مطمئناً این یک آیتم بسیار توانا و بسیار گران قیمت است، به گفته کندال، هر پلتفرم «صدها میلیون دلار» هزینه دارد.
انتظار میرود که برنامه سری جنگنده جدید سلطه هوایی امریکا با مجموعهای از ویژگیها و زیرسیستمهای عجیب و غریب از جمله: رادارگریزی، الکترونیک پیشرفته و سایر قابلیتهای طیف جنگی پر شود. از نظر عملکرد، طراحی جت رزمی NGAD بر قابلیتهای برد و محموله قابل توجه تأکید میکند که بهویژه برای درگیریهای آینده در منطقه آسیا و اقیانوسیه قابل استفاده است.
شرکتی که قرارداد جت جنگی با NGAD را منعقد می کند، ممکن است انتظار داشته باشد که حدود 200 نسخه از این هواپیما را براساس اعلامیه سال گذشته فرانک کندال بسازد. در همان زمان، وی گفت که نیروی هوایی قصد دارد حداقل 1000 هواپیمای بدون سرنشین رزمی مشترک (CCA) را خریداری کند. این اعداد همچنین بر توانایی عملیات با 300 جنگنده رادارگریز F-35A نیروی هوایی آمریکا اثر گذارند و البته همچنان بر اساس عوامل متعددی در معرض تغییر هستند و احتمالاً تغییر خواهند کرد.
جدا از برنامه CCA، نیروی هوایی میتواند صدها یا حتی هزاران پهپاد دیگر از انواع مختلف دیگر را برای پشتیبانی از NGAD و قابلیتهای گستردهتر نیروی هوایی سفارش دهد.
سپس سیستمها و زیرسیستمهای متعددی وجود دارند که وارد هر جت جنگی NGAD میشوند و بدون در نظر گرفتن اینکه کدام شرکت بهعنوان شرکت اصلی انتخاب میشود، پیمانکاران متعددی در اندازههای مختلف درگیر خواهند شد. همچنین این احتمال وجود دارد که یک یا هر دو از نامزدهای بازنده حتی در تولید جت رزمی انتخابی شرکت داشته باشند. به عنوان مثال، گرومن در حال حاضر نقشی حیاتی در برنامه F-35 ایفا می کند و مسئول خط تولید فعلی است که لوله های مرکزی را برای هر سه نوع جنگنده Joint Strike Fighter می سازد.
نیروی هوایی همچنین تاکید کرده است که این برنامه از "سوء عمل در دستیابی" که به گفته آنها بر F-35 تأثیر منفی گذاشته است، اجتناب کند. از جمله، این سرویس از همان ابتدا طراحی محکمتر و مالکیت دولت ایالات متحده بر حداقل بخش قابل توجهی از حقوق دادهها را داشته باشد. این امر برای تسریع هر گونه ارتقاء و توسعه مارپیچی در آینده و جلوگیری از انحصار یک پیمانکار در حفظ و تکامل جت، و به ویژه ستون فقرات نرم افزاری آن، ضروری است.
عامل دیگر در پروژه جدید NGAD ، رابطه بین برنامه سری جنگنده جدید سلطه هوایی امریکا و برنامه ای است که به طور جداگانه توسط نیروی دریایی ایالات متحده دنبال می شود، برنامه نیروی دریایی امریکا، حول یک جت جنگی نسل ششم، معروف به F/A-XX است. نیروی دریایی الزامات کاملاً مشخصی برای آنچه در یک جت جنگی سرنشین دار نیاز دارد، ارایه کرده و این سرویس سرمایه گذاری هنگفتی را در برنامه خود انجام می دهد که همچنین نشان دهنده پیشرفت قابل توجهی است که قبلاً به دست آمده است. در حالی که می دانیم حداقل مقداری تداخلات بین این دو برنامه وجود دارد، نمی دانیم موفقیت یک پیمانکار در برنامه نیروی هوایی چقدر و تا چه حد می تواند بر انتخاب برنامه نیروی دریایی در نسخه خودش تأثیر بگذارد.
واضح است که در پشت برنامه جت جنگی NGAD نیروی هوایی امریکا شتاب زیادی وجود دارد و بدیهی است که در سایه، رقابت شدیدی در جریان است و انتظار می رود این جت جنگی جدید برای چندین دهه آینده خدمت کند و محور کل NGAD باشد.