رونمایی از محصولات جدید پزشکی قانونی/ساخت نمونه‌گیر خودکار ایرانی

حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای در چهارمین روز از هفته قوه قضائیه صبح امروز (یکشنبه ۴ تیر) در حاشیه هفتمین همایش طب و قضا، از دستاوردهای جدید سازمان پزشکی قانونی رونمایی کرد.

دستگاه اتوسمپلر (نمونه‌گیر خودکار) نخستین دستگاهی بود که توسط رئیس قوه قضائیه از آن رونمایی شد. اتوسمپلرها دستگاه‌هایی هستند که به طور خودکار و بدون دخالت کاربر، نمونه‌ها را از سینی آن برداشته و به دستگاه آنالیز (GC و GC-MASS و HPLC) تزریق می‌کنند. نیاز به دقت بالا و تکرارپذیری در تزریق و همچنین استفاده تمام‌وقت از ظرفیت‌های بالای دستگاه‌های آنالیز، ضرورت استفاده از اتوسمپلرها را دو چندان کرده است.

بومی‌سازی دستگاه نمونه‌گیر خودکار، یکی دیگر از خدماتی است مرکز تحقیقات پزشکی قانونی طی سال جاری آن را به انجام رسانده است. این دستگاه از جمله تجهیزات مورد استفاده در آزمایشگاه‌های سم‌شناسی به شمار می‌رود و قابلیت نصب بر روی دستگاه GC و GC-MS و حتی HPLC را دارد. این دستگاه قابلیت تزریق ۱۲۰ نمونه را به صورت خودکار دارد که این میزان تا ۵۰۰ نمونه قابل افزایش بوده و توانایی کارکرد تا ۸ روز پیاپی را دارد.

نمونه‌گیر خودکار ایرانی برخلاف دستگاه‌های مشابه خارجی خود قابلیت اضافه کردن افزونه‌های مختلف مانند HEADSPACE و SPME را نیز در یک سیستم دارد.

طبق اعلام دست‌اندرکاران تولید دستگاه نمونه‌گیر خودکار، ساخت این دستگاه (به جز دوره تحقیقاتی)، شش ماه زمان برده است؛ نمونه‌گیر خودکار ایرانی ۱۳ مزیت بیشتر از نمونه‌گیرهای خودکار خارجی دارد.

این در حالی است که هزینه ساخت آن یک دهم نمونه‌های خارجی است و در تولید این محصول از توان شرکت‌های دانش‌بنیان نیز استفاده شده است. ضمن آنکه جمهوری اسلامی ایران با ساخت دستگاه نمونه‌گیر خودکار، جزو ۵ کشور سازنده این محصول گرفت. پیش از ایران، تنها کشورهای ژاپن، سوئیس، ایتالیا و آمریکا موفق به ساخت دستگاه اتوسمپلر شده بودند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در جریان رونمایی از این محصول علمی و فناورانه، با بیان اینکه ترکیب توأمان توانمندی‌های متخصصان باتجربه و متخصصان جوان و پرانرژی در اجرای پروژه‌های مختلف، سبب می‌شود که در مدت زمانی کوتاه بتوان به اهداف مورد نظر دست یافت، گفت: مزیت‌های قابل توجه دستگاه نمونه‌گیر خودکار ایرانی نسبت به نمونه‌های خارجی و همچنین صرفه‌جویی‌های قابل توجه در زمان و هزینه‌ها، نشان می‌دهد که تولید این محصول به نفع مردم کشورمان خواهد بود.

رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه این قبیل اقدامات علمی و کاربردی یکی از نمونه‌های امیدآفرینی در کشور است و علاوه بر آنکه امید را در دل مردم و جوانان ما زنده می‌کند، برای دشمنان نیز یأس‌آور می‌باشد، تصریح کرد: برای دشمن بسیار سخت و یأس‌آور است که ببیند علی‌رغم اِعمال تحریم‌ها، محدودیت‌ها و فشارهای خود، جوانان مستعد و متعهد ما به چنین دستاوردهای علمی بزرگی می‌رسند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با بیان اینکه قوه قضائیه از حیث هوشمندسازی و بهره‌مندی از تجهیزات فناورانه در کشور، در ردیف اولین‌ها قرار دارد و در برخی از بخش‌ها جزو پیشتازان است، گفت: محصولات بومی سازمان پزشکی قانونی که امروز از آنها رونمایی شد، علاوه بر آنکه برای مراجعان به این پزشکی قانونی دارای منافع قابل توجهی است و امور را تسهیل می‌کند، بخش زیادی از دغدغه‌های این سازمان در حوزه‌های واردات دستگاه‌های مشابه خارجی، هزینه‌کرد ارزی برای واردات و همچنین مشکلات ناشی از خرابی قطعات دستگاه‌های خارجی را برطرف می‌کند.

همچنین در حضور رئیس دستگاه قضا، از نسخه جدید کیت‌های ژنتیک کارت FTA (نگهداری نمونه زیستی) و مواد مصرفی آزمایشگاه ژنتیک که توسط سازمان پزشکی قانونی تولید شده است رونمایی شد. یکی از کیت‌ها، کیت تعیین هویت ژنتیکی واجد ۲۸ جایگاه بهینه‌سازی شده برای PCR مستقیم است و برای نمونه‌های لکه و سواپ جمع‌آوری شده از صحنه جرم بافت نرم و سخت مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ کیت دومی نیز که از آن رونمایی شد کیت تعیین هویت ژنتیکی واجد ۱۷ جایگاه کروموزوم‌های آتوزوم بهینه‌سازی شده بود؛ از این کیت برای نمونه‌های لکه و سواپ جمع‌آوری شده از صحنه جرم، بافت نرم و سخت استفاده می‌شود.

قوه قضائیه

رئیس قوه قضائیه پس از رونمایی از این محصول و استماع مطالب دست‌اندرکاران تولید آن، ضمن تمجید از پیشرفت‌های سازمان پزشکی در تولید کیت‌های ژنتیک، به نکته‌ای مهم اشاره کرد و خطاب به دست‌اندرکاران و سازندگان این کیت‌ها تصریح کرد: مطلوب آن است که در زمان تولید این قبیل محصولات نوین بومی، از عبارات و واژه‌های فارسی بر روی بسته‌بندی این محصولات استفاده شود و باید بدانیم که این مهم، یک افتخار است.