همزمان با داغ شدن اخبار ضد و نقیض در زمینه مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا در مسقط، تلآویو به عنوان متحد شماره یک واشنگتن در غرب آسیا و بزرگترین مخالف برجام، بار دیگر بازی در نقش «پلیس بد» را انتخاب کرده است. در حالی که مقام های کاخ سفید و رسانههای آمریکایی از مذاکره با ایران برای «تفاهم» نه «بازگشت به توافق» سخن میگویند، صداهای مختلفی از تلآویو به گوش میرسد.
از سویی مقام های ارتش و رسانههای دست راستی رژیم صهیونیستی از احتمال حمله این رژیم به تأسیسات هسته ای ایران بنا به ادعای واهی افزایش احتمال دستیابی تهران به بمب اتمی سخن میگویند و از سوی دیگر سفیر رژیم صهیونیستی در آمریکا لزوماً دیپلماسی برای حلوفصل مناقشه هسته ای ایران را گزینه بدی نمیداند.
در این یادداشت سعی خواهیم کرد به این سؤال پاسخ دهیم، چرا کابینه نتانیاهو به دنبال بزرگنمایی مذاکرات ایران و آمریکا در عمان و آیا تلآویو علاوه بر حفظ تهدیدات نظامی به دنبال تأثیرگذاری روانی بر روی بازارهای ایران است؟
بسته شدن دو پرونده ادعایی آژانس بین المللی انرزی اتمی در تأسیسات هستهای فردو و مریوان نقطه ازسرگیری مذاکرات غیر رسمی تهران و واشنگتن است. آیت الله رئیسی، رئیس جمهور کشورمان ماه سپتامبر شرط اصلی برای هرگونه بازگشت به توافق با غرب را بسته شدن پروندههای پادمانی ایران عنوان کرده بود و حال، تنها مذاکره میان سازمان انرژی اتمی و آژانس برای حلوفصل پرونده ورامین باقی مانده است.
پس از تلاشهای دولت سیزدهم برای عبور کشور از پرونده مذاکرات رفع تحریم ها، بار دیگر صهیونیستها علاقهمندند اقتصاد ایران را معتاد نوسانات مذاکرات هستهای کنند
طبق اخبار ادعایی منتشر شده از سوی برخی رسانههای آمریکایی همچون نیویورک تایمز و رویترز، مذاکرات مستقیم و غیر مستقیم میان ایران و آمریکا برای دستیابی به تفاهم موقت بر مبنای قاعده «کم در برابر کم» در جریان و ظاهراً مسئول تیم آمریکایی مک گرک، مغز متفکر سیاستهای واشنگتن در امور غرب آسیاست. در این تفاهم ادعایی قرار است در ازای کاهش آزادسازی بخشی از منابع بلوکه شده و کاهش برخی تحریمهای ایران، سطح غنیسازی اورانیوم از 60 درصد فراتر نرود و ایران تعامل مستمر با آژانس را بپذیرد.
با پررنگ شدن اخبار مذاکرات ایران و آمریکا، رژیم صهیونیستی علاوه بر بزرگنمایی گفتوگوهای در جریان، سیاست ابهام را در پیش گرفته است. در این سیاست تلآویو در بُعد علنی و رسانهای با استقبال ضمنی از «تفاهم موقت» به دنبال تأثیرگذاری بر روی بازارهای حیاتی ایران مانند طلا و ارز است.
به عبارت دیگر، پس از تلاشهای دولت سیزدهم برای عبور کشور از پرونده مذاکرات رفع تحریم ها، بار دیگر صهیونیستها علاقهمندند اقتصاد ایران را معتاد نوسانات مذاکرات هستهای کنند. اتخاذ چنین موضعی از برخورد دیپلماتیک و تشدید تنشها میان واشنگتن و تلآویو نیز جلوگیری خواهد کرد. در همین راستا پنجشنبه گذشته مایکل هرتزوگ، سفیر رژیم صهیونیستی در آمریکا در گفتوگو با یکی از لابی گران صهیونیست در واشنگتن با بیان این عبارت نمایشی که «گزینه دیپلماسی با ایران لزوماٌ بد نیست» گفت، مذاکرات میتواند به کاهش تنشها بر سر برنامه هسته ای ایران کمک کند.
از منظر هرتزوگ، دیپلماسی گزینه مکمل تهدید نظامی معتبر علیه برنامه هسته ای ایران است. آنچه در فضای علنی گفته میشود کاخ سفید مقام های صهیونیست را دائم در جریان مذاکرات رفع تحریم ها با ایران قرار میدهد. صحت این خبر یعنی جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا قصد ندارد همانند باراک اوباما، رئیس جمهور اسبق این کشور نوعی تنش دیپلماتیک را با رزیم صهیونیستی تجربه کند.
روی دیگر سکه، اما برخی مقام های راستگرا و فرماندهان ارشد رژیم صهیونیستی با انتقاد از احتمال تفاهم موقت میان تهران و واشنگتن، از لزوم آمادگی ارتش رژیم برای حمله به تأسیسات هسته ای ایران بدون چراغ سبز دولت بایدن سخن میگویند.
روز جمعه روزنامه عبری جروزالم پست در واکنش به احتمال تفاهم هسته ای میان تهران و واشنگتن، نتیجه نهایی مذاکرات را نزدیک شدن ایران به ساخت بمب اتمی و افزایش توانمندی مالی ایران در منطقه خواند. نویسنده این مطلب تحلیلی با بررسی ادعایی گزینههای تهران برای دستیابی به بمب اتم و عبور از زمان گریز هستهای، خواستار آمادگی ارتش رژیم صهیونیستی برای حمله به تأسیسات حساس ایران بدون تأیید واشنگتن و توقف تأمین تجهیزات راهبردی مانند بمبهای سنگرشکن شد.
برخی مقام های راستگرا و فرماندهان ارشد رژیم صهیونیستی با انتقاد از احتمال تفاهم موقت میان تهران و واشنگتن، از لزوم آمادگی ارتش رژیم برای حمله به تأسیسات هسته ای ایران بدون چراغ سبز دولت بایدن سخن میگویند
استفاده از چنین ادبیاتی از سوی صهیونیستها در ظاهر برخلاف خط مشی علنی آنها در تریبونهای دیپلماتیک، اما تکمیل کننده راهبرد مذاکره کنندگان آمریکایی در برابر ایران است. از منظر صهیونیستها، تهدید به حمله نظامی میتواند جلوی دستیابی ایران به توان ساخت بمب اتم را بگیرد. با وجود این، تجربه تاریخی نشان داده است ترور، خرابکاری، حمله پهپادی، حمله سایبری، سرقت اسناد، پروندهسازی و ... نتوانسته است جلوی پیشرفت برنامه هسته ای ایران را بگیرد.
آتشبس بهترین واژه برای توصیف وضعیت مذاکرات محدود ایران و آمریکا در عمان است. آمریکا در حالی به میز مذاکره رفع تحریم ها با ایران بازگشته است که تهران به سمت عادیسازی روابط با کشورهای عضو بلوک محافظهکار عربی حرکت کرده و بیشترین میزان صادرات نفت از زمان خروج آمریکا از برجام در سال 2018 میلادی را ثبت کرده است.
دولت بایدن در روزهای منتهی به انتخابات 2024 میلادی به دنبال کاهش ظاهری تنشها در منطقه غرب آسیاست تا بتواند با کمترین میزان تنش در حوزه سیاست خارجی به استقبال رقابت با نامزد اصلی حزب جمهوریخواه برود. در چنین شرایطی کابینه نتانیاهو با ایراد سخنرانیهای آشکار و لابیهای پنهان به دنبال تأثیرگذاری بر روند مذاکرات غیر رسمی تهران و واشنگتن است.