یکی از مدارکی که تا به حال احتمالاً بارها و بارها نام آن را شنیده‌ایم، اخذ جواز کسب است. اگر این مطلب را می‌خوانید، احتمالاً آشنایی زیادی با مراحل گرفتن جواز کسب ندارید؛ از این رو ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را به طور کامل با جواز کسب، چیستی آن و مدارک لازم برای جواز کسب آشنا کنیم. پس اگر مدیر کسب و کاری هستید که به تازگی کسب و کار خود را راه اندازی کرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را به هیچ عنوان از دست ندهید و تا انتها همراه پارسه باشید.
به طور کلی جواز کسب یا پروانه ای میباشد که شما به وسیله آن می‌توانید کسب و کار را برای خود به صورت قانونی راه اندازی کنید. شما برای راه اندازی هر کسب وکاری یا تاسیس فروشگاه و مغازه برای آن نیاز به گرفتن مجوزی دارید که امروزه از آن به نام جواز کسب یاد می‌شود. پس شما برای قانونی کردن کسب و کاری که قصد فعالیت در آن را دارید نیاز به اخذ این مجوز دارید و بدون آن نمی‌توانید کار خود را به صورت قانونی شروع کنید.
جواز کسب چیست و چه کاربردی دارد؟
همان طور که کمی بالاتر گفته شد، شما فقط به وسیله‌ی پروانه کسب می‌توانید کسب و کار خود را به صورت قانونی استارت بزنید. پس به طور کلی می‌توان گفت که جواز کسب در واقع مجوزی است که به افراد اجازه این را می‌دهد تا کسب و کاری را برای خود راه اندازی کنند و به طور قانونی شروع به فعالیت کنند. به یاد داشته باشید که راه‌اندازی و شروع کسب و کار بدون دریافت جواز کسب، غیرقانونی است و در صورتیکه سازمان‌های ذیربط از جمله شهرداری متوجه این موضوع شوند، این اختیار را دارند تا مغازه یا کارگاه شما را پلمپ کنند.
برای اینکه محل کسب و کار خود را از پلمپ خارج کنید باید جریمه پرداخت کرده و اقدامات لازم برای دریافت جواز کسب را طی کنید. بنابراین توصیه ما به شما این است که اگر قصد راه‌اندازی کسب و کاری را دارید، برای جلوگیری از این عواقب، قبل از هر اقدامی، برای دریافت جواز کسب درخواست دهید.
متراژ مغازه برای دریافت پروانه کسب
یکی از اصلی ترین و قانون اولیه برای دریافت جواز کسب برای مغازه های مختلف و مشاغل داشتن حداقل فضای اداری و یا تجاری برای شروع کسب و کار است، در قانون اتحادیه ها و درگاه ملی مجوز های ایران آمده که هر کسب و کاری باید متناسب با نوع فعالیت خود دارای حداقل فضایی باشد تا بتوان به راحتی در آن ارائه خدمات یا خرید و فروش کالا کرد، تا به راحتی پاسخگوی نیاز مشتریان آن کسب و کار باشد. در جدول زیر به حداقل متراژ مورد نیاز برای برخی از مشاغل پر تقاضا میپردازیم:
- آرایشگاه زنانه در تهران: 12 متر برای هر رسته شغلی
- آرایشگاه مردانه در تهران: 9 متر برای هر رسته
- خرده فروشی پوشاک مردانه در تهران: 12 متر
- مشاورین املاک در تهران: 12 متر
- خرده فروشی محصولات لبنی: 15 متر
شرایط گرفتن جواز کسب برای خانم ها
یکی از قانونی که در شرایط کنونی کشور حاکم است، این که خانم ها در برخی از مشاغل به تنهای نمیتوانند اقدام به دریافت جواز کسب کنند، متاسفانه این مشاغل بر اساس ارتباط میزان ارتباط آنها با جامعه، سختی کار، حساسیت کار، مشاغل فنی و… تعریف و انتخاب شده اند. به عنوان مثال در شغل تولید پوشاک ها یک خانم نمیتواند به تنهایی اقدام به دریافت مجوز نماید حتما باید یک شخص مذکر به عنوان مباشر معرفی کند. برخی از این مشاغل از جمله: املاک، رستوران، تبلیغات، فروش لوازم یدکی و…
و باید به این نکته توجه در برخی از مشاغل مردانه اصلا امکان ارائه پروانه کسب به خانم ها وجود ندارد برخی از مشاغل از جمله: آرایشگاه های مردانه، سفره خانه، تعمیرگاه خودرو، تولیدی های خاص، کارگاه طلاسازی، خدمات تاسیسات برقی ساختمان، خدمات عمرانی، مصالح ساختمانی، عمده فروشی آهن پروفیل و ضایعات و… این موارد برخی از حوزه های ممنوعه برای خانم ها میباشد.
مراحل گرفتن جواز کسب
مراحل گرفتن جواز کسب در سراسر کشور یکسان است و نیاز می باشد تا شما یک سری مراحل را انجام دهید که در ادامه این مراحل را به صورت قدم به قدم برایتان شرح داده‌ایم:
- اولین کار ارائه یک درخواست کتبی مبنی بر دریافت مجوز کسب است
- به ثبت رساندن درخواست و ارائه رسید به متقاضی دریافت جواز کسب از افراد ذی‌صلاح
- بازدید کمیسیون بازرسی اتحادیه از محل کار و ارائه گزارش به جهت اخذ مجوز کسب
- بررسی درخواست فرد متقاضی در جلسه هیئت مدیره و ارائه دادن پاسخ کتبی به متقاضی دریافت مجوز کسب
مدارک لازم برای جواز کسب
برای این که بتوانید به اخذ مجوز کسب بپردازید نیاز است که مدارک لازم برای جواز کسب را تهیه کنید. جمع‌آوری و مرتب کردن این اطلاعات و مدارک پیش از آن که شما استارت کار برای دریافت مجوز را بزنید، می‌تواند به شما کمک شایانی در سرعت بخشیدن به کارهایتان کند.
- بایستی تابعیت ایرانی داشته باشید و البته لازم به ذکر است که افراد اتباع خارجی نیز می‌توانند به گرفتن جواز کسب بپردازند، اما برای دریافت این مجوز باید پروانه کار معتبر از وزارت کار و همچنین مجوز اقامت از وزارت کشور را نزد خود داشته باشند.
- بایستی برای تعیین وضعیت ملکی واحد صنفی مدارکی را ارائه دهید که از این مدارک می‌توان به سند مالکیت، اجاره نامه رسمی یا عادی به نام متقاضی، مبایعه نامه به نام متقاضی، قرارداد اجاره محل کسب با ادارات و سازمان‌های دولتی، نهادها، شرکت‌های تحت پوشش سازمان‌های دولتی، رسید پرداخت اجاره بهای معتبر، حکم قطعی دادگاه مبنی بر الزام به تنظیم سند اجاره اشاره کرد.
- از دیگر مدارک مورد نیاز به جهت اخذ پروانه کسب، ارائه گواهی پایان خدمت یا معافیت دائم، گواهی اشتغال به تحصیل و همچنین دفترچه اعزام به خدمت بدون این که مهر غیبت بر روی آن خورده باشد و یا معافیت پزشکی است.
- داشتن مدرکی مبنی بر عدم سو پیشینه
- ارائه تست اعتیاد و گواهی عدم اعتیاد شما به مواد مخدر
- لازم است تا آخرین مدرک تحصیلی خود را ارائه دهید؛ بد نیست در این جا به این موضوع اشاره شود که برای افراد بالای 50 سال، این افراد می‌توانند گواهی پایان تحصیلات ابتدایی را ارائه دهند و یا مدارک مربوط به داشتن سواد خواندن و نوشتن.
- برای شغل‌ها و صنف‌هایی که مربوط به مواد خوراکی، آشامیدنی و بهداشتی می‌شود باید مدرکی مبنی بر گواهی صلاحیت بهداشتی آنها را ارائه دهید.
- ارائه مدارکی که نشان دهد پرونده متقاضی یا پرداخت اوراق مالیاتی آن تشکیل شده است.
- به همراه داشتن 12 قطعه عکس به علاوه سایر مدارک شخصی همچون کپی شناسنامه و کارت ملی؛ لازم به ذکر است که افراد تابع خارجه به جای کپی شناسنامه بایستی کپی تصویر گذرنامه خود را ارائه دهند.
- کد اقتصادی
میزان اعتبار پروانه کسب و تمدید اعتبار آن
همان طور که کمی بالاتر خدمتتان عرض کردیم ما دو نوع جواز داریم که عبارت‌اند از: پروانه کسب موقت و جواز کسب دائمی. مدت اعتبار این جواز موقت که فقط برای یک بار صادر می‌شود یک ساله است و همان طور که گفته شد فقط و فقط برای یک بار برای فرد متقاضی صادر می‌شود در صورتی که مدت اعتبار آن دائم 5 ساله است و شما پس از گذشت سال از گرفتن مجوز کسب باز هم آن را تمدید کنید.
هزینه گرفتن جواز کسب
همان طور که می‌دانید دریافت هرگونه مجوزی از سوی دولت برای ما ممکن است هزینه‌هایی را به همراه داشته باشد که اخذ جواز کسب نیز از این قاعده مستثنی نیست. گرفتن جواز کسب برای ما ایرانیان می‌تواند حداقل 2 میلیون تومان هزینه داشته باشد. به طور کلی باید بدانید که برای دریافت جواز کسب نمیتوان عدد دقیقی را به عنوان هزینه در نظر گرفت و هزینه‌ی مربوطه بسته به صنفی که می‌خواهید در آن فعالیت داشته باشید می‌تواند متفاوت باشد، حداکثر هزینه‌ای که ممکن است گرفتن پروانه کسب داشته باشد، برای هر صنف و کسب و کار متفاوت است.
- هزیه بازرسی مکان: هر مکانی باید دارای ظرایط و ضوابت خاصی مانند: داشتن قفل و حفاظ برای امنیت، داشتن دوربین مداربسته و… و یک بازرس برای تایید این موارد باید به محیط مراجعه و شرایط مکان را تایید کند.
- هزینه بازرسی بهداشت: برای حوزه های تولید و توضیع مواد غذایی و همچنین حوزه هایی که اقدام به ارائه خدمات بهداشتی مینمایند نیاز به بازرسی بهداشت و پرداخت هزینه آن دارند.
- هزینه عضویت سالیانه
- هزینه صدور کارت و گواهی
- هزینه دوره آموزشی احکام کسب و کار و تجارت
گرفتن جواز کسب در ایران
همان طور که گفتیم، ساده‌ترین تعریفی که می‌توان برای مجوز کسب ارائه داد این است که این مجوز در واقع نوعی گواهی است که به شما اجازه می‌دهد تا با صورت قانونی و رسمی به ایجاد یک واحد صنفی بپردازید و کسب و کار خود را به شکل قانونی شروع کنید.
نکته ای که مهم است بدانید: خانم‌ها به صورت مستقل نمیتوانند برای اخذ جواز کسب در برخی از مشاغل از مانند جواز کسب مشاورین املاک، کافی نت ها، سوپر مارکت و تاسیساتی و… درخواست دهند. در صورتیکه خانم هستید، باید شخص مذکری را در جایگاه مباشر معرفی کرده و اعلام کنید که این فرد از طرف شما، نمایندگی تأسیس و رسیدگی به امور کسب کار را بر عهده دارد. اما به خاطر داشته باشید که در نهایت، جواز کسب به نام شما صادر خواهد شد، نه مباشر شما.
شما با اخذ جواز کسب در تهران، تبریز، اصفهان، شیراز، مشهد، کرج و… می‌توانید کسب و کار خود را گسترش دهید و از این طریق منابع مالی بسیار خوبی را برای خود فراهم کنید؛ بد نیست در این جا به این نکته اشاره شود که قوانین اخذ جواز کسب تهران با قوانین اخذ جواز کسب کرج، شیراز و … تفاوتی ندارد و شما برای دریافت آن در هر شهری از ایران بایستی همان مراحلی را طی کنید که کمی بالاتر شما را با آنها آشنا کردیم.
مطابق قانون، هر شخص (چه حقیقی و چه حقوقی) اگر بدون دریافت مجوز کسب شروع به فعالیت کند، در واقع تخلف انجام داده است و مطابق قانون مجازاتی برای چنین افرادی در نظر گرفته شده است. پس از این که آن محل تعطیل می‌شود فردی که این خطا را انجام داده است محکوم به مجازات‌هایی (از جریمه نقدی تا محکومیت‌های کیفری) می‌شود.
بد نیست در این جا کمی در رابطه با ابطال مجوز کسب هم صحبت کنیم. در رابطه با ابطال جواز کسب بنا به دلایل مختلف باید بدانید که علاوه بر دادگاه‌ها که معمولاً کار رسیدگی به امور کیفری و همچنین ابطال جواز کسب را برعهده دارند، سازمان تعزیرات حکومتی و همچنین اداره اماکن نیروی انتظامی هم می‌تواند به ابطال جواز کسب بپردازد.
جواز کسب مغازه
جواز کسب مغازه در واقع مجوزی برای شروع فعالیت قانونی هر کسب و کار حقیقی و یا حقوقی میباشد که در انواع کوتاه مدت و دائمی به اشخاص اعطا میگردد. هر کسب و کار و مغازه ای که اقدام به خرید و فروش کالا و خدمات میکند باید اقدام به دریافت جواز کسب مغازه، از جمله: سوپرمارکت، الکتریکی، تاسیساتی، خواربار فروشی، موبایل، پروتئین و مرغ فروشی و… نمایند.
لازم به ذکر است که کسب و کارهایی که اقدام به دریافت این پروانه نمیکنند، شروع فعالیت آنها در مکان های ادرای و یا تجاری غیرقانونی قلمداد شده و شهرداری بصورت مستقیم از ادامه فعالیت این نوع از کسب و کارها و مغازه ها جلوگیری میکند. همچنین در صورتی که شما نیاز به دریافت مجوز های دیگر برای کسب و کار خود داشته باشید به این پروانه نیاز دارید.
برخی دیگر از کسب و کارهایی که تامین کالای آنها کار راحتی نیست و مغازه هایی که کالا های آن که مستقیما توسط سازمان های دولتی کالا برای عرضه به بازار تامین می گردد مانند: داروخانه ها، مواد پروتئینی، تجهیزات و ملزومات پزشکی، محصولات پتروشیمی و شیمیایی و… برای تامین کالا و عرضه آن باید پروانه خود ارائه کنند، در غیر این صورت کالایی برای عرضه و فروش به این نوع کسب و کارها قرار داده نخواهد شد.
کسب و کارهایی که باید برای گرفتن پروانه کسب اقدام نمایند
در این مقاله درباره اخذ جواز کسب صحبت کردیم، اینکه مراحل گرفتن جواز کسب چگونه است و مدارک لازم برای جواز کسب چیست. برای برخی از مردم ممکن است این سؤال پیش بیاید که چه افرادی می‌توانند به گرفتن جواز کسب بپردازند و چه مشاغلی لازم است تا این جواز را اخذ کنند. در پاسخ به این سؤال بایستی گفت که تقریباً تمامی شغل‌هایی که می‌خواهند در کشور ایران به صورت قانونی فعالیت کنند نیاز دارند تا به دریافت پروانه کسب بپردازید. پس شما می‌توانید برای اخذ جواز کسب آرایشگاه، پوشاک، فروشگاه اینترنتی، خیاطی، املاک، کافی نت و… هیچ محدودیتی ندارید می‌توانید اقدام به دریافت این جواز و یا جهت دریافت جواز تاسیس در هر زمانی که خواستید، کنید.
