مجلس شورای اسلامی در بودجه سال ۱۴۰۱ دولت را مکلف کرد که همزمان با جراحی اقتصادی و حذف ارز ترجحی، با جایگزینی کالابرگ ، اختلاف قیمت‌ها را جبران کند. از آنجاکه در آن مقطع زمانی هنوز زیرساخت ها فراهم نبود، اجرای طرح کالابرگ الکترونیک به تعویق افتاد.
در نهایت در دی ماه ۱۴۰۱ اجرای طرح به صورت آزمایشی در استان هرمزگان آغاز و و دامنه آن تا پایان سال به استان‌های دیگر رسید. مجلس در قالب بودجه سال ۱۴۰۲ نیز به دولت اجازه داد تا تمهیداتی برای ارائه کالابرگ به دهک‌های پایین درآمدی داشته باشد و کاهش قدرت خریدشان را جبران کند.
با گذشت سه ماه از سال وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی روز گذشته از افزایش ۲۰ درصدی یارانه معیشتی سه دهک پایین درآمدی خبر داده است؛ به شرط آنکه ۷۰ درصد مبلغ یارانه‌شان را صرف خرید کالاهای اساسیِ پیش بینی شده در طرح کنند.
اما به طور کلی طرح کالابرگ الکترونیک چیست و شرایط استفاده از آن چگونه خواهد بود؟ به موجب طرح فراگیر کالابرگ الکترونیک، یارانه نقدی در قالب یک پلتفرم و بستر، به کالابرگ الکترونیکی تبدیل می‌شود تا مردم با مراجعه به هر فروشگاهی بتوانند کالاها را خریداری کنند. در این طرح قیمت کالاهای مشمول به نرخ مصوب تصریح شده در قانون محاسبه شده و مردم می‌توانند از اعتبار یارانه‌ای خود استفاده کنند.
به این ترتیب مردم می‌توانند به صورت اعتباری تقریبا حدود یک ماه قبل از واریز یارانه نقدی‌شان، خرید اعتباری برای حدود ۱۰ قلم کالای پرمصرف مانند قند، شکر، برنج، ماکارونی، روغن، تخم‌مرغ، مرغ، انواع پنیر، انواع شیر و انواع ماست و گوشت داشته باشند و چنانچه تمایل به خرید کالابرگ الکترونیکی نبود، همچنان امکان برداشت نقدی یارانه واریزی ماه‌های آینده وجود دارد.
اما چنانچه سرپرستان خانوار در ماه گذشته از کالابرگ الکترونیکی استفاده نکرده باشند، رقم کامل یارانه برایشان قابل برداشت است و در صورت استفاده به همان میزان از یارانه خانوار کسر شده و باقی مانده مبلغ به حساب سرپرست خانوار واریز می شود.
توضیحات معاون وزارت رفاه درباره تغییرات طرح کالابرگ الکترونیک
علیرضا عسگریان، معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با حضور در رسانه ملی توضیحاتی درباره افزایش ۲۰ درصدی مبلغ یارانه سه دهک اول درآمدی ارائه و اظهار کرد: سه دهک اول به عنوان اولویت اصلی در نظر گرفته می شوند، اما در ماه اول به صورت آزمایشی ما یارانه و افزایش یارانه‌ای را به مددجویان امداد و بهزیستی اختصاص می دهیم.
وی افزود: به عبارتی از سیزدهم این ماه یارانه مددجویان بهزیستی و کمیته امداد را با توجه به طرح جدید شارژ می کنیم. در واقع مددجویان، بخشی از سه دهک هستند و امیدوار هستیم در ماه‌های آتی همه افراد در این سه دهک پوشش یابند و اگر تصمیم گرفته شود در ادامه به دهک‌های بالاتر تسری پیداکند.
معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره تعداد مشمولان این سه دهک گفت: هر دهک بین دومیلیون و ۸۰۰ تا دو میلیون و ۹۰۰ هزار خانوار هستند. به عبارتی ۷.۸ میلیون نفر در هر دهک درآمدی داریم. براین اساس کل یارانه بگیران ما ۷۸ میلیون نفر می شوند. ۲۴ میلیون نفر در سه دهک درآمدی اول مستقر هستند. مددجویان کمیته امداد و بهزیستی بین ۷ تا ۸.۵ میلیون نفر هستند و تقریبا یک دهک هستند که در فاز اول مشمول طرح می شوند.
عسگریان ادامه داد: این طرح کاملا اختیاری است و سرپرست خانوار این یارانه را دریافت می کند، درواقع یارانه به حساب وی واریز می شود. برای روشنتر شدن موضوع یک خانواده یک نفره را با ۴۰۰ هزار تومان یارانه مثال می زنم. اگر این فرد به فروشگاهی مراجعه و شروع به خرید کند برای آنکه بتواند ۸۰ هزار تومان اعتبار بیشتر (۲۰ درصد) را دریافت کند باید ۳۲۰ هزارتومان (۷۰ درصد کل مبلغ یارانه اش) از ۱۱ قلم کالای اساسی را خرید کند تا حساب یارانه‌اش ۸۰ هزار تومان بیشتر شارژ شود.
وی با اشاره به اینکه شیر، پنیر، تخم مرغ، روغن، ماکارونی، برنج، مرغ، گوشت منجمد گوساله، حبوبات قندوشکر این اقلام اساسی هستند گفت: برای هرکدام میزان خاصی به عنوان مبنا درنظر گرفته شده است. ما نسبتی از تورم را پوشش می دهیم. مثلا شیر سه لیتر ماهانه برای هرنفر درنظر گرفته اند. این حجمی که بیرون می‌آید یک مبلغی دارد و اگر مشمول تورم شود دولت نسبتی از این تورم را پوشش می دهد و تلاش می کند خودش را به تورم کلی در جامعه نزدیک کند. سیاست دولت حمایت از سفره مردم در حدتوان است.
معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید کرد که مردم اختیار دارند که یک قلم بخرند یا درصدی از همه اقلام را؛ می‌توانند هم کالایی خریداری نکنند؛ در این صورت دیگر مشمول آن ۲۰ درصد افزایش نمی شوند. مثلا فرد می تواند همه اعتبارش را روغن یا مرغ بخرد اما درنظر داشته باشد که اگر ۷۰ درصد اعتبارش را خریداری کند یک اعتبار اضافی که در بالا مثال زدیم برای خانوار یک نفره ۸۰ هزار تومان است را دریافت می کند.
عسگریان درباره زمان شارژ این مبلغ مازاد گفت: همین که فرد خرید کرد ۸۰ هزار تومان شارژ می شود و اختیار دارد از آن اعتبار هم دوباره خرید کند و یا نقدی دریافت کند. ۱۵ تا ۱۷ هرماه یارانه شارژ می شود.از روز شنبه، سیزدهم خرداد، یارانه بگیران کمیته امداد و بهزیستی ۴۰۰ هزار تومان یارانه شان شارژ می شود و ۸۰ هزار تومان (۲۰ درصد) هم اعتبار بالاسری بنا به شرایط گفته شده خواهند داشت.
وی افزود: قاعدتا فرد یک ماه فرصت دارد از اعتبارش خرید کند. اگر وی ۳۲۰ هزار تومان را از ۱۵ هرماه تا ساعت ۱۲ روز ۱۵ ماه بعد خرید کند، اعتبار مازاد برایش شارژ و ماه بعد دوباره تکرار می شود.
معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره فروشگاه‌هایی که می‌توان از آنها خرید انجام داد نیز اظهار کرد: تقریبا شش فروشگاه زنجیره‌ای بزرگ مشارکت فعال در طرح دارند و سامانه شرکت پرداخت الکترونیک شان به سامانه‌های ما وصل شده است. علاوه براین بارکدخوان برای سایر فروشگاه‌های فردی نصب شده است. تعداد فروشگاه‌های بارکدخوان دار ۴۵ تا ۴۸ هزار و شعبات زنجیره ای بین ۹تا۱۰ هزار است و امیدواریم شعبات فروشگاه‌های زنجیره‌ای به ۱۵ هزار و تعداد فروشگاه‌های فردی به ۵۵ هزار برسد.
عسگریان اضافه کرد: پیشنهاد می‌کنم مردم اپلیکیشن "شما" را نصب کنند. به این ترتیب می توانند اعتبار خودشان را ببینند و فهرست فروشگاه‌ها را نیز ملاحظه کنند. نصب سامانه برای فروشگاه‌ها الزامی، اما برای عموم مردم اختیاری و ابزار قدرتمندی است که بتوانند بدون سرگردانی فروشگاه‌ها را یافته و خریداری کنند.
به گفته وی، نیاز به خرید نشان و برند خاصی نیست و فرد می‌تواند انواع و اقسام برندها را خریداری کند. این ۱۱ قلم قیمت مصوب دارند و تعزیرات بر قیمت آنها نظارت دارد.
