سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی که در جمع اعضای شورای مرکزی جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی سخن می گفت، به ارایه گزارشی از عملکرد و اقدامات این نهاد در دولت سیزدهم پرداخت و با طرح این پرسش که بنیاد شهید در نگاه امام خمینی (ره)، تقریرات رهبر انقلاب و قانون اساسنامه بنیاد شهید چقدر اجرا و چقدر منحرف شده است، گفت: بزرگترین انحراف راهبردی، در مبانی نظری تشکیل بنیاد است.
وی توضیح داد: در موضوعاتی همچون طرح مدارس شاهد که هدف آن تثبیت انقلاب بود و توانمندسازی ایثارگران و رسیدگی به معیشت که هدفش مرجعیت‌بخشی به ایثارگران بود، اهداف محقق نشده است. امام (ره) در این زمینه می‌خواست وفاداران انقلاب مرجع شوند، اما ما برعکس عمل کردیم، یعنی با دلسوزی، افکار عمومی را با اقدامات غلط جلوی ایثارگران قرار دادیم و شکاف بین مردم و جامعه ایثارگری و شکاف بین ایثارگران و حاکمیت را رقم زدیم.
قاضی‌زاده هاشمی ادامه داد: اشکال و انحراف دوم در زمینه مقام سپاسگزاری است که ما مقام سپاس را تبدیل به مقام جبران کردیم. شأن ایثارگران باید چنین باشد که اینها کاری را کردند که دیگران نکردند و یعنی ما مدیون آنها هستیم و باید جبران بکنیم و از پسش بر نیامدیم و این موجب شد که ایثارگران در جایگاه تقابل با افکار عمومی قرار گرفتند که این انحراف بنیاد است.
بر اساس اعلام جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی، معاون رئیس جمهور در ادامه تاکید کرد: بنیاد به عنوان سازمان راهبردی که معاونت ریاست جمهوری است و به امر تکریم و ترویج موظف است، در عین حال سازمانی دولتی و حکومتی است که مردم را هم تشویق به عمل کند. اما اکنون بنیاد شهید یک سازمان خدماتی معیشت پایه بوده و حوزه فرهنگ را به کلی واگذار کرده است.
وی با بیان اینکه در دوره‌های گذشته مدیریت بنیاد با شورای عالی انقلاب فرهنگی مکاتبه شده و امور ترویج فرهنگ ایثار و شهادت را به بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس واگذار کردند، خاطرنشان کرد: اکنون با پیگیری و تنش، این موضوع تا حدودی حل و فصل شده است.
قاضی زاده هاشمی واگذاری مدارس شاهد به آموزش و پرورش را مورد انتقاد قرار داد و آن را نتیجه رویکردی غلط خواند.
رئیس بنیاد شهید با بیان اینکه در حوزه تامین مسکن و اشتغال نیز بنیاد شهید به تنهایی نمی‌تواند عهده‌دار مسوولیت شود، افزود: بنیاد شهید در حال حاضر در کنار بهزیستی و کمیته امداد به یک نهاد معیشتی مقدس تبدیل شده و یک سازمان معیشت‌پایه است.
وی ادامه داد: این در حالی است که این نهاد باید به یک مجموعه مطالبه‌گر در حوزه فرهنگی تبدیل شود و البته در حوزه معیشتی نیز باید رفتار دستگاه‌ها را تنظیم کند.
معاون رئیس جمهور از توسعه حداکثری شورای مشاوران ایثارگران دستگاه‌ها در دوره ریاست خود بر بنیاد شهید خبر داد و گفت: تنها مشاورینی که در دستگاه‌ها چارت سازمانی دارند، مشاوران ایثارگران محسوب می‌شوند که حتی آنان را در جشنواره شهید رجایی نیز وارد کردیم.
رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران با بیان اینکه تاکنون ۱۶۷ هزار نفر از ایثارگران بر اساس قانون تبدیل وضعیت شده‌اند، گفت: تعداد کلی افراد مشمول تبدیل وضعیت مشخص نیست اما این تعداد حدود ۳۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود.
به گفته وی، از میان تبدیل وضعیت شدگان نیز فقط هشت درصد از افراد جامعه هدف بنیاد شهید و تحت پوشش این نهاد بوده و بقیه رزمنده بوده‌اند.
قاضی‌زاده هاشمی یادآور شد: یک میلیون و ۷۰۰ هزار رزمنده داریم که از این تعداد ۴۳۰ هزار نفر بالای ۶ ماه سابقه حضور در جبهه دارند و سابقه حضور عمده رزمندگان زیر سه ماه است که این افراد به واسطه قانون جدید به صورت سرباز داوطلب پذیرش شده‌اند و دوسوم از خدمت سربازی را به عنوان خدمت داوطلبانه محاسبه کردند.
مشکلات حقوقی گریبان‌گیر بنیاد شهید شده است
معاون رئیس جمهور به طرح برخی مشکلات حقوقی که گریبان‌گیر بنیاد شهید است، پرداخت و گفت: در پی قانونگذاری‌های بی‌پشتوانه در حال حاضر یگان‌های اعزام‌کننده می‌توانند مجوز مجروحیت صادر کنند و به این ترتیب ۶۰ هزار جانباز به خدمت‌گیرندگان بنیاد شهید اضافه شد که با احتساب خانواده آنها این جمعیت به ۱۸۰ هزار نفر می‌رسد.
قاضی زاده هاشمی ادامه داد: قانون مکلف کرده تا ۱۰۰ درصد هزینه درمان آنها باید پرداخت شود که این موضوع حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان بار مالی دارد در حالی که قانون ۱۰ هزار میلیارد تومان مجوز داده است.
رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران با بیان اینکه در مورد شهریه‌های دانشگاه نیز مشابه همین مساله تکرار شده است، گفت: این در حالیست که تشویق تنها باید به درس‌خوان‌ها تعلق بگیرد.
به گفته وی، طبق قانون در طی یک سال ۳۰۰ میلیارد تومان ردیف آموزشی در بنیاد شهید وجود دارد که باید هزینه شود اما در عمل فقط شهریه دانشگاه آزاد افراد تحت پوشش سالانه ۷۰۰ میلیارد تومان است.
کسری ۲۷ هزار میلیارد تومانی بودجه بنیاد شهید
معاون رئیس جمهور از رشد بیش از دوبرابری بودجه بنیاد شهید از حدود ۳۲ هزار میلیارد تومان به ۷۲ هزار میلیارد تومان در بازه دو ساله خبر داد و با یادآوری اینکه در طول انقلاب حتی برای دستگاه‌های دفاعی این میزان از رشد بودجه رخ نداده است، افزود: با این حال سال گذشته با قانون‌گذاری ناقص ۱۱ هزار میلیارد تومان کسری بودجه در بنیاد رخ داد و امسال این کسری به ۲۷ هزار میلیارد تومان رسیده است.
قاضی‌زاده هاشمی دریافتی و حقوق والدین شهدا در سال ۱۴۰۰ را سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عنوان کرد و گفت: سال گذشته این رقم به پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افزایش یافت که بنا داشتیم امسال این رقم به هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برسد اما با تصویب قانون جدید باید معادل حقوق شهید به والدین پرداخت شود. به این ترتیب اختلاف بین والدین و همسران رخ می دهد و از حقوق همسر شهدا کسر می‌شود.
وی در پایان با اشاره به انجام ۶۱ سفر در جریان ۱۷ ماه خدمت خود در بنیاد شهید گفت: ماهانه به طور میانگین سه تا چهار سفر انجام می‌گیرد و در خلال آن با نخبگان، تشکل‌ها و نمایندگان جامعه ایثارگری دیدارهایی انجام می شود ضمن اینکه طی این مدت تاکنون با حدود ۶ هزار نفر ایثارگر ملاقات صورت گرفته است.
تاکید بر اجرای قوانین بر زمین مانده در حوزه ایثارگری
مجتبی شاکری دبیرکل جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی نیز در این دیدار با اشاره به ۲۰ پیشنهاد مکتوب ارایه شده از سوی این جمعیت برای بهبود وضیعت ایثارگران اظهار داشت: اهم این مطالبات همچنان پابرجاست، و از بنیاد شهید می خواهیم نسبت به پیگیری آن اقدام کند.
وی بر لزوم تدوین سند تحول در بنیاد شهید تاکید کرد تا ساختار نیروی انسانی، اولویت‌ها و بودجه بر اساس این سند تدوین و کمبودها جبران شود.
در این دیدار همچنین وجیهه آزادگر رئیس کارگروه بانوان جمعیت جانبازان با اشاره به تجربه ۳۵ سال زندگی مشترک خود با یک فرد جانباز و به تبع آن مراوده مستقیم با جامعه ایثارگران، اشتغال، آسیب‌های خانوادگی و مسائل فرهنگی را سه مشکل اصلی این قشر برشمرد و خواستار یاری بنیاد شهید برای حل آنان شد.
آزادگر با اشاره به اینکه جانبازان و ایثارگران به واسطه مشکلات جسمی و روحی در معرض آسیب هستند و به تناسب جسم‌شان، روح آنان نیز نیازمند مراقب است، تاکید کرد: فاصله خدمات رفاهی بنیاد شهید و کافی نبودن آن با توجه به افزایش هزینه‌ها و کاهش ارزش پول ملی در حوزه خانواده پیامدهای ناگواری را رقم می زند.
به گفته وی، موضوعاتی از قبیل ناعادلانه بودن حق پرستاری، تقسیم نامتوازن ارث بین مادر و فرزندان و قطع شدن دریافتی حق پرستاری بعد از فوت جانباز از مصائبی است که به نوعی موجب غربت و بیگانه بودن همسران از حقوق جانباز می‌شود و در مواردی منزوی و مستاجر شدن همسرجانباز را درپی داشته است.
مسئول کارگروه بانوان جمعیت جانبازان در ادامه با تاکید بر اهمیت خانواده، بر ضرورت تداوم فرهنگ ایثار و شهادت و بسط این فضای فرهنگی از طریق تولیدات هنری و رسانه‌ای، گفت: غفلت بنیاد شهید در مدیریت این عرصه‌ها خسارتی برای خانواده ایثارگران محسوب می‌شود.
بهروز ساقی جانباز نخاعی و عضو شورای مرکزی جمعیت جانبازان از دیگر کسانی بود که با محوریت موضوع فرهنگ به ایراد سخت پرداخت و خواستار ارتقای فرهنگ ایثار و شهادت شد.
وی تاکید کرد: بنا بود برای ارتباط طبیعی بین ریاست بنیاد و ایثارگران، اتاق فکر شکل بگیرد که هنوز محقق نشده است.
محمدجواد حیدرزاده جانباز شیمیایی و دیگر عضو جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی نیز در این دیدار به بیان مسائل حقوقی معطل مانده جامعه جانبازی گفت و از تعامل موثر رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران با مجلس برای تائید مطالبات قانونی جانبازان قدردانی کرد.
وی خواستار اجرای قوانین مصوب در حوزه ایثارگری شد و گفت: فقط ۱۹ درصد از قوانین مصوب این حوزه اجرا شده است و باید در برنامه هفتم در این زمینه آسیب شناسی صورت گیرد.
این جانباز شیمیایی از اضافه شدن حدود ۳۰۰هزار نفر به اعضای تحت پوشش بنیاد شهید گلایه کرد که قاضی‌زاده هاشمی در این رابطه با بیان اینکه همه رزمندگان دارای ۶ ماه جبهه و نیز سربازان با پذیرش خدمتشان به عنوان داوطلب به جمعیت خدمت‌گیرندگان از بنیاد اضافه شده‌اند، گفت: این موضوع نتیجه برخورد احساسی برخی نمایندگان با موضوع است زیرا با وجود افزایش بودجه بنیاد از ۳۱ هزار میلیارد تومان به ۷۲ هزار میلیارد تومان در این دوره مدیریتی، هنوز برای ایفای تعهدات خود ۲۷ هزار میلیارد تومان کمبود منابع داریم.
حجت الاسلام مصطفی بردبار دیگر عضو شورای مرکزی جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی ، اجرای انبوه قوانین مصوب مجلس در حوزه ایثارگران را از کارهای ضروری و مهم رئیس بنیاد برشمرد و خواستار پیگیری تغییر وضعیت ایثارگران شد.
وی خواستار همکاری ایثارگران در امور فرهنگی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت شد که قاضی‌زاده در پاسخ گفت: پیش از این دوره بسیاری از امور فرهنگی در بنیاد شهید برون‌سپاری شده بود اما در این دوره بودجه آن از ۳ به ۷۰۰ در هزار رسیده است.
قاضی‌زاده همچنین انحراف از دیدگاه امام راحل (ره) را آفتی بزرگ خواند و تاکید کرد: ما مدیون بودن نظام به جامعه ایثارگری را تبدیل به جبران کردن خسارت کردیم و این خوب نیست؛ چگونه می‌توان معامله ای که جانبازان با خدا کردند را قیمت‌گذاری کرد تا جبران شود؟ مگر می‌توان ارزش دست، پا، چشم و نخاع را با مبلغی پول سنجید.
