ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز ۲۸ فروردین در نشست هفتگی یا خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی ابراز امیدواری کرد شرایط بهتری برای امت اسلامی و جامعه بشری شاهد باشیم و افزود: روز جهانی قدس را پرشورتر و باشکوه‌تر از همیشه پشت سر گذاشتیم در شرایطی که رژیم صهیونیستی در سایه بحران‌های متراکم داخلی و مشکلات خارجی متزلزل‌تر و بی ثبات‌تر از همیشه است، حضور پرشور حامیان ملت فلسطین نه فقط در ایران بلکه در جای جای جهان نشان داد ابتکار امام (ره) برای نامگذاری روز قدس، ابتکاری حکیمانه و مبتنی بر بصیرت بود و عملا موضوع فلسطین به موضوعی جهانی در افکار عمومی جهان بدل شد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما در آستانه تحولات امیدوار کننده‌تری به نسبت گذشته در ارتباط با مسئله فلسطین هستیم و امیدواریم مجموعه این تلاش‌های جهانی به آزادی فلسطین منجر شود.
وی با اشاره به روز اسیر فلسطینی بیان کرد: برای اسرای قهرمان فلسطین که در مسیر جهاد و مبارزه و تلاش برای آزادی سرزمینشان از چنگال رژیم صهیونیستی هستند آرزوی آزادی هر چه سریع‌تر داریم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین روز ارتش را به غیورمردان ارتش تبریک گفت و یاد شهدای ارتش را گرامی داشت.
دولت اقتصاد و معیشت مردم را به برجام گره نخواهد زد
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به پرسشی درباره تحولات اخیر از جمله بهبود روابط ایران و عربستان بدون برجام و فاصله گرفتن اروپا از آمریکا، اظهار داشت: همانطور که دولت سیزدهم از ابتدا مطرح کرد برجام صرفا یکی از موضوعات مرتبط با سیاست خارجی ایران و نه همه موضوع سیاست خارجی است. دولت اعلام کرد روابط خارجی خود را با دنیا به موضوع برجام گره نمی‌زنیم و بار‌ها تأکید شد دولت اقتصاد و معیشت مردم را به برجام گره نخواهد زد.
وی ادامه داد: برجام یکی از موضوعات سیاست خارجی بود و ایران مبتنی بر اعتقاد به اصل دیپلماسی برای حل و فصل اختلافات و مشکلات به میز مذاکره پایبند بود و مسؤولانه در روند مذاکرات حاضر شد. توسعه روابط خارجی را در زمینه‌های مختلف موکول و مشروط به روند برجام و پیشرفت و احیانا توقف آن نکرد.
کنعانی گفت: ایران کشوری دارای ظرفیت‌های بیشماری است.شرایط بین‌المللی تغییر کرده و شاهد تغییر موازنه قدرت در ترتیبات سیاسی و امنیتی و بین‌المللی دنیا هستیم. دیگر موضوعی به نام جهان تک قطبی را نداریم. آمریکا به عنوان ابرقدرت مطرح نیست و موضوع ابرقدرتی آمریکا پایان یافتنی است. با نگاه به ظرفیت‌های ملی ایران و توازن قوا در منطقه و نظام بین‌المللی دولت ایران تلاش کرد از این‌ها برای تحقق منافع ملی و منافع ملت ایران استفاده کند و هم در تقویت همگرایی‌های منطقه‌ای به عنوان رویکرد موثر برای تامین منافع مشترک استفاده و به عنوان کشور اثرگذار در پرونده‌های منطقه نقش موثر ایفا کند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال باشگاه خبرنگاران جوان درباره سفر رئیس جمهور به آمریکای لاتین اظهار داشت: برنامه‌هایی برای سفر رئیس جمهور در حال هماهنگی و انجام است و این بخشی از پویایی در روابط ایران است. اطلاع رسانی درباره کشورهای هدف و زمان انجام سفر را بعد از برنامه‌ریز‌ی‌های دقیقی که صورت می‌گیرد، خواهیم داشت.
مسیر گفتگو‌ها و مذاکرات فنی ادامه دارد و امیدواریم آژانس به مسیر فنی متعهد باشد
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: در روابط خارجی خود را محدود به منطقه خاص و یا یک بلوک خاص نخواهیم کرد و در روند توسعه مناسبات خود با همه کشور‌هایی که حاضر باشند مبتنی بر اصل احترام متقابل و منافع مشترک روابط توأم با دوستی را با ایران برقرار کنند ایران به تلاش‌های خود در این مسیر ادامه خواهد داد.
وی درباره سفر گروسی به تهران و توافق حاصله گفت: سفر گروسی به تهران در اسفند ماه سال گذشته انجام شد. در چارچوب بیانیه مشترکی که اعلام و منتشر شد که گفتگو‌های فنی انجام شود. در چارچوب بیانیه و توافقی که بین طرفین صورت گرفته بود هیأت‌های فنی مبادله شدند و نمایندگان آژانس به ایران سفر و گفتگو‌های فنی انجام و این گفتگو‌ها در مسیر‌های توافق شده ادامه دارد. این یک مسیر فنی است و در صورتی این مسیر فنی از مسائل و نگرش‌های سیاسی متاثر نشود امیدواریم بتوانیم در ادامه مسیر بین ایران و آژانس این مسیر پیش برود و گام‌های مثبتی را به سمت رفع مسائل فنی باقیمانده بین ایران و آژانس داشته باشیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: مسیر گفتگو‌ها و مذاکرات فنی ادامه دارد و امیدواریم آژانس به مسیر فنی متعهد باشد و شاهد باشیم آژانس حداکثر تلاش خود را بکند از تاثیرات و فشار‌های سیاسی به دور باقی بماند و در مسیر مذاکرات فنی شاهد حل و فصل مشکلات باشیم. پیشرفت این روند می‌تواند تاثیرات مثبتی بر روند توافق در خصوص برجام داشته باشد.
سیاست ایران در ارتباط با افغاانستان نه دوگانه است و نه دارای تناقض است.
کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره نشست سمرقند در خصوص افغانستان و مناسبات ایران با هیأت حاکمه سرپرستی موقت افغانستان اظهار داشت: نباید نقش سیاست مخرب و اشغالگرانه آمریکا طی ۲۰ سال گذشته در افغانستان مورد غفلت قرار بگیرد. خروج غیرمسؤولانه و هماهنگ نشده آمریکا از افغانستان هم نقش مخرب دیگری داشت در شکل گیری یک روند کاملا نابسامان و به هم ریخته در کشور مهم و پیچیده‌ای مثل افغانستان ایران به عنوان کشور همسایه افغانستان و دارای مرز‌های طوذانی مشترک نمی‌تواند راجع به مسائل این کشور بی تفاوت باقی بماند و منتظر تحولات و فعل و انفعلاتی باشد که ایران در آن نقش موثری نداشته باشد.
وی با اشاره به نشست سمرقند و بیانیه صادره گفت: موضوعات مهمی در نشست سمرقند گفتگو شد بحث مواد مخدر، گروه‌های تروریستی و داعش و حقوق زنان و ... مطرح شد که بخشی از تلاش ایران برای کمک به بهبود شرایط افغانستان و تثبیت شرایط امنیتی در این کشور و کمک به تشکیل دولت فراگیر در افغانستان است که ایران این‌ها را در چارچوب‌های منطقه‌ای و نشست‌های چندجانبه با جدیت و مسوولانه دنبال می‌کندو سیاست ایران در ارتباط با افغاانستان نه دوگانه است و نه دارای تناقض است.
کنعانی ادامه داد: در ارتباط با افغانستان همانطور که بار‌ها در مواضع رسمی ایران اعلام شده دارای سیاست اصولی و و روشنی هستیم سیاست ایران در ارتباط با افغانستان از مولفه‌های روشنی تبعیت می‌کند. در ارتباط با افغانستان حمایت از صلح و ثبات در این کشر برای ما حائز اهمیت است مخالفت با حضور مجدد بازیگران خارجی به بهانه‌های مختلف و استفاده از ابزار‌های مختلف از جمله تروریسم و مخالفت با مداخله خارجی در این کشور از مبانی دیگر رفتاری ایران در ارتباط با مسئله افغانستان است و ضرورت تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام و مبارزه موثر با تروریسم و تولید و قاچاق مواد مخدر و مسائل اجتماعی و مخالفت جدی با منع زنان از تحصیل در مدارس و دانشگاه‌ها و ممانعت از نقش و اشتغال زنان در فعالیت‌های اجتماعی و رسمی و اداری.
ایران مخالف منع تحصیل زنان و دختران افغانستان است
وی ادامه داد: در این ارتباط هم در نشست سمرقند در قالب نشست و سخنرانی وزیر خارجه و دیدار وزیر خارجه با سرپرست وزارت خارجه افغانستان بر این موضوع به صورعت صریح واضح و شفاف تأکید شد که ایران مخالف منع تحصیل زنان و دختران و اشتغال آنهاست و هم آماده است کمک کند به ایجاد شراط مناسب برای تحصیل دانش آموزان و دانشجویان.
کنعانی ادامه داد: همواره تأکید کرده و می‌کنیم که تعامل و همکاری با طالبان و هیأت حاکمه موقت افغانستان به معنای شناسایی وضع موجود نیست، بلکه در رویکرد دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با افغانستان و تعامل با سرپرستی موقت همه عناصری که مورد اشاره قرار دادم لحاظ شده و مورد توجه جدی قرار دارد. در ارتباط با افغانستان موضوعات دوجانبه مهمی داریم. پیگیری حق آبه هیرمند در مذاکرات مطرح بود و در سمرقند هم مورد توجه و پیگیری جدی قرار گرفت. موضوع امنیت مرز‌ها و رسیدگی به وضعیت چند میلیون آواره افغانستانی در ایران از موضوعاتی است که نیاز به پیگیری و هماهنگی دارد ممانعت از سرریز شدن آوارگان جدید که برای ایران هزینه‌های زیادی تولید می‌کند.
وی گفت: موضوعات عدیده‌ای را به صورت همزمان در سیاست خود در ارتباط با افغانستان دنبال می‌کنیم که نه دوگانگی تلقی می‌شود و نه دچار ابهام است. سیاست ایران در این خصوص آگاهانه و هوشمندانه است هم در جهت منافع مردم افغاننستان و هم در جهت امنیت ایران و منافع اساسی ایران در ارتباط با مسائل افغانستان.
واکنش کنعانی به سفر رضا پهلوی به سرزمین‌های اشغالی
سخنگو درباره سفر پهلوی به قدس اشغالی گفت: معتقدم شخصی که نام بردید نه خودش و نه سفرش و نه مقصدش ارزشی ندارد که من وقت این تریبون را بگیرم.
وی در پاسخ به سؤالی گفت: ایران هیچگاه میز مذاکره را ترک نکرده است و درباره پیش نویسی که رد و بدل شد ایران اعلام کرد آمادگی داریم در کوتاه‌ترین زمان ممکن جمع بندی مذاکرات انجام و گام‌های لاززم برای بازگشت مسؤولانه و متعهدانه همه طرف‌ها به برجام برداشته شود. ایران ابتکاراتی را ارائه و از همه ظرفیت‌ها استفاده کرد. به تاکتیک‌های طرف مقابل آشنایی داریم و در عین حال ایران منافع خود را به خوبی تعریف کرده و از خطوط قرمز خود عقب نشینی نخواهد کرد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره شیطنت‌های صهیونیست‌ها در آذربایجان گفت: روابط ایران و آذربایجان دشمنانی دارد و رژیم صهیونیستی یکی از دشمنان دو کشور است. این رژیم به دلیل اینکه راهبرد امنیت ملی و بقا و حیات خودش را در ایجاد و دامن زدن به بی ثباتی و ناامنی در منطقه و جهان اسلام تعریف کرده رویکرد این رژیم نه تنها در ارتباط با روابط ایران و آذربایجان و بلکه در ارتباط با کلیت مناسبات کشورهای اسلامی رفتاری توأم با تلاش برای ایجاد تفرقه و بی ثباتی و دامن زدن به اختلافات است. تأکید ایران تمرکز بر حسن همسایگی و روابط توأم با مناسبات دوستانه و احترام متقابل و تمرکز بر منافع مشترک است با درک همین نگرانی‌ها که عده‌ای از ایحاد اختلاف بین دو کشور سود می‌برند ایران در روند دیپلماتیک تلاش کرد با ابتکار عمل‌های دیپلماتیک در تنش‌هایی که اخیرا در روابط دو کشور رخ داد بر این تنش‌ها غلبه و رویکرد سیاسی و دیپلماتیک را برای مدیریت روابط استفاده کرد خوشبختانه شاهد موفقیت نسبی در این روند هستیم سه دور گفتگو‌های تلفنی وزرای خارجه تحول مثبتی بود که ما را به رویکرد مشترکی برای غلبه بر وضعیت موجود و تنش زدایی بین دو کشور رسیدم و بر آن مبنا اقدامات و گام‌هایی تعریف شده که در این مسیر حرکت می‌کنیم و امیدواریم بر مشکلات و سوءتفاهمات غلبه و روابط دو کشور که ضروری است مبتنی بر سیاست حسن همسایگی است به روند طبیعی مناسبت و سودمند خود هدایت کنیم. در این مسیر تلاش کرده و به تلاش‌های خود ادامه خواهیم داد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: شورای عالی امنیت ملی یکی از مؤسسات حکومتی ایران است و ارتباط بین موسسات متناظر در دنیا امر شناخته شده‌ای است و جدید نیست. این یک جریان سازی رسانه‌ای برای تحت الشعاع قرار دادن نتیجه مثبت و سازنده‌ای بود که در روابط ایران و عربستان شکل گرفته بود. دولت ماموریت‌ها را به دستگاه‌های مختلف محول و دستگاه‌ها متناسب با ظرفیت‌های خود این مسؤولیت‌ها را انجام می‌دهد و این نمونه موفق ظرفیت‌های ایران برای تحقق منافع ملی در حوزه روابط خارجی بود و اثبات شد هماهنگی کامل بین دستگاه‌های ایران وجود دارد.
رابطه ایران و عربستان ارتباط خاصی با برجام ندارد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره حل موضوع برجام پس از رایزنی ایران و عربستان اظهار داشت: رابطه ایران و عربستان ویژگی‌های مستقل خود را دارد و ارتباط خاصی با برجام ندارد. در ارتباط با روابط خوشبین هستیم مبتنی بر مذاکراتی که صورت گرفت و توافقاتی که انجام و گام‌های مثبت و سازنده‌ای که دو طرف برای اجرایی کردن توافقات خود برداشتند به سمت مسیر خوب و امیدوارکننده‌ای در چارچوب منافع دو کشور و منافع مشترک منطقه‌ای در حال حرکت هستیم.
وی گفت: امیدواریم گام به گام شاهد اجرایی شدن توافقات دو کشور در حوزه‌های مختلف سیاسیی، اقتصادی و مناسبات مردمی باشیم. زیرساخت‌ها وجود دارد و زمینه برای تحقق چنین روندی در روابط دو کشور بیش از گذشته فراهم است.
وی درباره بازگشایی سفارتخانه‌های ایران و عربستان نیز گفت: روند اجرای توافقات بین وزرای خارجه دو کشور به خوبی و با سرعت قابل قبولی پیش می‌رود. براساس توافق قرار بود طرفین ظرف دو ماه از زمان نشست اول تا ۱۹ اردیبهشت سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌ها بازگشایی شوند. در مسیر اجرای توافق تاکنون گام‌های مثبت خوبی برداشتیم و هیأت‌های فنی و مقدماتی سفر و کار‌های خود را به خوبی انجام می‌دهند. استقبال خیلی خوبی مقامات دو کشور از هیأت‌های فنی انجام و گفتگو‌های خوبی صورت گرفته و تسهیلات خوبی قرار گرفته و در مسیر اجرایی به خوبی پیش می‌رود. روابط سیاسی دو کشور عملا به صورت مستقیم برقرار شده است و روابط سیاسی دو کشور فعال سازی شده است و در مسیر فعال سازی سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های کنسولی قرار داریم.
وی تصریح کرد: موضوع مبهم و مانع و بازدارنده‌ای در این مسیر نداریم، چون موسم حج را داریم تأکید ما و عربستان این است که در بازه زمانی مناسبی این نمایندگی‌ها را فعال سازی کنیم که در موسم حج حجاج ایرانی با آسان‌ترین روش و با استفاده از خدمات سفارتخانه‌ها شاهد موسم حج آرامی باشیم.
رای صادره برای پرونده هواپیمای اوکراینی منطبق بر کنوانسیون شیکاگو بود
کنعانی درباره صدور رای پرونده هواپیمای اوکراینی نیز اظهار داشت: ایران به عنوان جغرافیای وقوع این سانحه تاسف بار که لازم است یک بار دیگر با همه خانواده‌های داغ دیده ابراز همدردی کنم، همه وظایف خود را منطبق با کنوانسیون شیکاگو و قوانین و مقررات داخلی خودش انجام داده است. دادگاه ویژه تاسیس شد و ماموریت محوله را با دقت انجام داد. شعبه دوم دادگاه نظامی یک تهران با توجه به تحقیقات مفصلی که در دادگاه و دادسرا و اظهارات و گزارش‌های ضابطان نظامی و دادگستری و گزارش‌های پزشکی قانونی و نظرات علمی هیأت‌های کارشناسی و اقدام به صدور رای کرد. این دادگاه رای خودش را پس از حدود سه سال بررسی همه جانبه و برگزاری ۲۰ جلسه دادگاه صادر کرده است و ۱۱۷ شاکی شکایت خود را اعلام و ۵۵ نفر از شاکیان در جلسه دادگاه حضور و لایحه خو درا قرائت کردند و ۲۰ وکیل به دفاع شاکیان پرداختند. این رای براساس صحبتی که با برخی کارشناسان حقوقی داشتم هم منطبق بر کنوانسیون شیکاگو بود که ایران بر آن مبنای مسؤولانه عمل کرد و هم به عنوان کشور وقوع سانحه مبتنی بر قوانین ملی خود عمل کرد و احکام صادره حداکثری است.
وی گفت:تلاش ایران در ارتباط با این پرونده تلخ این بود مسؤولانه به وظیفه خود عمل کند و در این مجموع عمل کرده است و این احکام بدوی است و شاکیان و متهمان می‌توانند در ظرف ۲۰ روز قانونی پس از ابلاغ حکم درخواست تجدیدنظر کنند. پرداخت‌های مالی برای قربانیان در نظر گرفته شده که در اختیار خانواده‌ها قرار خواهد گرفت. ایران آنچه بر عهده‌اش بود مسؤولانه انجام داده است.
امنیت و ثبات در سودان برای ایران حائز اهمیت است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره درگیری‌های اخیر در سودان نیز اظهار داشت: ما در این ارتباط موضع رسمی ایران را بیان کردیم. امنیت و ثبات در سودان به عنوان کشور مهم اسلامی و عربی برای ایران حائز اهمیت است. با نگرانی تحولات توأم با بروز درگیری و خشونت در این کشور را دنبال و رصد می‌کنیم. توصیه ما به طرف‌های درگیری این است که منافع ملی و خواست و اراده مردم این کشور را مدنظر قرار دهند و خویشتنداری کنند با توسل به گفتگو و تمسک به گفتگو‌های سودانی - سودانی و به این درگیری و بحران خاتمه ببخشند و زمینه را برای شکل گیری گفتگو‌های سیاسی فراهم کنند.
وی گفت: امیدواریم بزودی با تلاش‌های طرف‌های علاقه‌مند به تنش زدایی شاهد پایان یافتن این درگیری‌های خونین در این کشور عربی و اسلامی باشند.
اتحادیه عرب به عنوان اتحادیه منطقه‌ای سازوکار‌های داخلی خودش را دارد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و مناسبات این کشور با کشورهای عربی عنوان کرد: خوشحال هستیم از روند مثبت و امیدوار کننده‌ای که در بازگشت طرف‌های منطقه‌ای و عربی و اسلامی به دمشق و اقدامات دیپلماتیک برای ازسرگیری مناسبات شاهد هستیم. ایران همواره بر ضرورت آغاز آن از سال‌های گذشته تأکید داشت، چون معتقد بودیم اصل اتفاق و خروج برخی کشورهای غربی از دمشق و قطع رابطه و تعلیق عضویت سوریه اقدامی نادرست و توأم با محاسبات غلط بوده است. وضعیت امیدبخش است و این مسیر درست باید پیش از این شکل می‌گرفت.
وی گفت:اتحادیه عرب به عنوان اتحادیه منطقه‌ای سازوکار‌های داخلی خودش را دارد و امیدواریم در تکمیل روندی که در حال شکل گیری و تجربه در روابط کشورهای عربی منطقه با سوریه است روابط سوریه با کشورهای عربی منطقه روابط عادی و طبیعی شود.
سخنگوی وزارت خارجه درباره برنامه برای برقراری ارتباط با کشورهای شمال آفریقا در دستورکار قرار دارد؟ اظهار داشت: ایران بر مبنای سیاست اصولی خودش هیچگاه در ارتباط با قطع روابط پیشگام نبوده است و در خصوص این کشور‌ها هم ما پیشگام نبوده‌ایم. ما نسبت به برقراری روابط سازنده توأم با احترام متقابل با همه کشورهای عربی و اسلامی اهتمام داریم.
دعوت پادشاه عربستان از رئیس جمهور کشورمان دریافت شده است
وی درباره دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان گفت: در ارتباط با روند اجرای توافقات دو کشور که در پکن صورت گرفت توضیحات لازم را دادم. اینکه سفر‌های متقابل مقامات دو کشور انجام شود وزرای خارجه دو کشور از همدیگر به صورت متقابل جهت سفر دعوت کرده‌اند. دعوت پادشاه عربستان از آقای رئیسی دریافت شده است و رئیس جمهور پاسخ متقابل داده و از ایشان دعوت کرده است. در مسیری که قرار گرفتیم با تکمیل گام‌های اجرایی می‌توانیم اظهار نظر و پیش بینی کنیم سفر‌های متقابل مقامات دو کشور در گام جلوتری در سطح وزرای خارجه با برنامه‌ریزی‌هایی که صورت خواهد گرفت انجام خواهعد شد. ما در مسیر اجرایی کردن دو موافقتنامه جامع بین دو کشور با تکمیل گام‌های اجرایی شاهد تبادل هیأت‌های مشترک خواهیم بود. به ویژه تقویت همکاری‌های اقتصادی و تجاری با ظرفیت‌های عظیم دو کشور در اولویت ما و دو کشور است. در مذاکرات پکن و بیانیه مشترک تأکید شده است.
وی در پاسخ به سؤالی درباره نشست سمرقند و اینکه ایران ابتکار عملی برای انجام گفتگو‌های بین الافغانی داشته باشد؟ اظهار داشت: همه ابتکار عمل‌های ایران جدی است و به دلیل اهمیت برای افغانستان قائل هستیم و اهمیتی که ثبات و امنیت در این کشور می‌تواند بر ثبات منطقه داشته باشد با ابتکار عمل در حال تلاش هستیم. افغانستان در طول سالیان اشغال دارای بحران‌های متراکم است و امکان این نیست که نسخه فوری و علاج بخش داشته باشیم. بخشی از آن به تلاش‌های خود افغانستان و نیرو‌های موثر آن و بخشی به کشورهای منطقه‌ای و بخشی به سازمان‌های بین‌الملی و بخشی هم به دولت آمریکا که مسؤولیت مستقیم و غیرقابل انکار نسبت به ۲۰ سال اشغالگری برمی‌گردد. در ارتباط با افغانستان نمی‌توان نسخه تجویزی فوری آنی ارائه کرد و نیازمند تلاش‌های مستمر هستیم. در نشست‌ها ممکن است شاهد نگاه‌های متفاوتی باشیم.
کنعانی افزود: معیشت افغانستان، آوارگان، آموزش و ... نیاز به تلاش‌های جمعی منطقه‌ای و بین‌المللی دارد. با شرایط پیچیده و سختی در افغانستان مواجهیم و باید تلاش کنیم با استفاده از همه ظرفیت‌های ملی و منطقه‌ای و بین‌المللی، شرایط بهتری برای مردم افغانستان فراهم شود.
