۱۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۱، زمین‌لرزه‌ای سهمگین و فاجعه‌آمیز در ساعت ۰۴:۱۷ به وقت ترکیه، به بزرگی ۷.۸ ریشتر مرکز و جنوب ترکیه و شمال و غرب سوریه را به مدت ۷۵ ثانیه لرزاند و خسارت‌های گسترده‌ای به جای گذاشت. در این زلزله مجموعاً تاکنون بیش از ۵۱ هزار نفر کشته و ۱۲۲ هزار و ۵۰۰ نفر مجروح شدند.
در پی این زلزله سهمگین، بسیاری از دولت‌ها و سازمان‌های ملی به زمین‌لرزه ۲۰۲۳ ترکیه–سوریه واکنشی بشردوستانه نشان دادند و سیل کمک‌های بشردوستانه از کشورهای مختلف از جمله جمهوری اسلامی ایران راهی مناطق زلزله‌زده در سوریه و ترکیه شد و بیش از ۶۰ کشور متعهد به پشتیبانی از قربانیان زلزله از جمله کمک‌های بشردوستانه به دو کشور سوریه و ترکیه شدند.
در این میان اما؛ واکنش آمریکا با واکنش‌های گوناگونی از سوی جامعه بین‌الملل مواجه شد؛ چرا که رئیس جمهور آمریکا در حالی‌که زلزله ویرانگر جنوب ترکیه و شمال سوریه را لرزانده است، در یک سیاسی کاری آشکار، بدون توجه به وضعیت زلزله زدگان سوری، صرفاً دستور هر گونه کمک برای زلزله زدگان ترکیه را صادر کرد.
پس از دستور بایدن، پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا ضمن سرپوش گذاشتن بر سیاسی‌کاری واشنگتن در مورد زلزله ویرانگر سوریه مدعی شد: نمی‌توانیم با دولتی که مردم خود را در سوریه مورد حمله قرار داده است، ارتباط برقرار کنیم. در مقابل، ما از طریق سازمان‌های غیردولتی مستقر در سوریه به این کشور کمک می‌کنیم.
قانون سزار و تلاش برای منزوی کردن سوریه
دسامبر سال ۲۰۱۹ میلادی، دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا با امضا کردن لایحه بودجه دفاعی ۷۳۸ میلیارد دلاری، قوانینی برای افزایش تحریم‌ها علیه سوریه و متحدانش وضع کرد که قانون موسوم به «سزار» بخشی از این قوانین بود که به لایحه بودجه دفاعی آمریکا افزوده شد.
این قانون در اصل، توطئه آمریکا علیه سوریه برای تقویت تروریست‌ها محسوب می‌شود که هدف آن افزایش انزوای مالی، اقتصادی و سیاسی سوریه و همچنین اعمال تحریم علیه متحدان آن است.
اهمیت تحریم‌های آمریکا علیه سوریه در ماجرای زلزله اخیر از آن جهت است که بسیاری از کشورها و سازمان‌های بشردوستانه به‌دلیل اینکه مشمول تحریم‌های آمریکا نشوند، از کمک‌رسانی به مردم زلزله‌زده سوریه منصرف شدند و همین امر سبب شد تا روند امدادرسانی به‌طور چشم‌گیری در سوریه با مشکل مواجه شود.
در همین راستا؛ عباس مقتدایی، نماینده مردم اصفهان و نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اعتیاد ایالات متحده به تحریم که نمونه آن در وضعیت مردم زلزله‌زده سوریه مشهود است، گفت: در دورانی که نظام دوقطبی حاکم بود، ایالات متحده آمریکا تلاش می‌کرد با بهره‌گیری از توانمندی‌های اقتصادی، فنی، نظامی و ابعاد دیگری که در آن‌ها دارای قدرت بود، نسبت به اعمال فشار به کشورهایی که با آمریکا هم‌راستا نیستند و با آن‌ها مقابله می‌کنند، اعمال فشار کند که البته این مسئله هم‌اکنون نیز ادامه دارد.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی افزود: واقعیت مهم این است که توانمندی‌های آمریکا در دستیابی به اهداف خود از طریق تحریم و فشار در حال شکست جدی است و این واقعیت امروز آشکار شده است. اگر قبلاً آمریکایی‌ها مدام بر طبل تحریم می‌کوبیدند و جمهوری اسلامی در حال مقاومت بود، امروز ثابت شده است که ایران در بحبوبه تحریم توانسته موجود زنده به فضا بفرستد، موشک‌های نقطه‌زن و رادارهای هوشمند و انواع و اقسام تجهیزات دفاعی دیگر را با اتکا به درون بسازد و از این جهت برای ایجاد صلح و امنیت بیشتر در منطقه اقدام کند.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: این مسئله در خصوص روسیه، سوریه، عراق و یمن هم رخ داده و اکنون پس از اعمال دقیق سیاست‌های آسیایی و نگاه به همسایگان از سوی رئیس جمهور و دولت سیزدهم با همکاری مجلس یازدهم در ابعاد مختلف و نیز بکارگیری توانمندی شورای عالی امنیت آنچه روشن شده، این است که جهان در حال تغییرات زیربنایی است و همانطور که در دوران فروپاشی اتحادیه جماهیر شوری یکی از گذرگاهی‌های تاریخی بود، اکنون نیز آثار آب شدن کوه یخ آمریکا و حتی اتحادیه اروپا قابل مشاهده است و اگر دقت لازم را نداشته باشند و به آسیا و ایران احترام لازم را نگذارند، در آینده کوچک و کوچک‌تر می‌شوند.
وی با اشاره به ادعاهای کذب مقامات آمریکایی مبنی بر دلسوزی برای مردم ایران عنوان کرد: دیگر چیزی به نام تحریم و تهدیدهای تحریمی و کارساز بودن آن از سوی آمریکا مطرح نیست و کفگیر آن‌ها برای تحریم آنقدر به ته دیگ خورده که هواپیما و فلان خبرنگار را تحریم می‌کنند؛ یعنی چیزی برای تحریم ندارند. امروز بانک‌های آمریکا در حال ورشکستگی است و اگر شکاف‌های اقتصادی آمریکا عمیق‌تر شود، فروپاشی اقتصاد آمریکا بخشی از کشورهای همراه با ایالات متحده را نیز در بر می‌گیرد.
مقتدایی با اشاره به وضعیت مردم زلزله‌زده سوریه و تحریم این کشور از سوی آمریکا و ممانعت از کمک رسانی به آن‌ها اظهار کرد: آمریکا در روابط بین‌الملل به غیر از قدرت چیزی را دنبال نمی‌کند و اکنون که ایران قدرتمند شده، می‌داند نباید بیش از این دردسرآفرینی کنند از سویی می‌بینیم که این کشور موضوعاتی از قبیل اخلاق، حقوق بشر و مفاهیم کلیدی دیگر را نیز در راستای قدرت خود بکار می‌گیرد که این مسئله در سوریه، عراق، افغانستان و یمن قابل مشاهده است و از این کشور توقع اخلاق داشتن، آب در هاون کوبیدن است.
