آکسیوس گزارش داد که پیرو درخواست آنتونی بلینکن ، وزیر امور خارجه آمریکا در جریان سفرش به خاورمیانه در اواخر ماه گذشته، باربارا لیف، دستیار وزیر امور خارجه در امور خاور نزدیک، روی ارائه یک پیشنهاد صلح و نقشه راه برای جلوگیری از تشدید خشونت در منطقه کار کرده است.
آنتونی بلینکن از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین خواسته بود اقدامات تحریکآمیز را متوقف کنند تا از خصومتهای بیشتر جلوگیری شود. درخواستهای دولت بایدن در ابتدا به سمتی بود که تشکیلات خودگردان فلسطین گامهای مهمی بردارد، در حالی که حداقل الزامات برای دولت نتانیاهو در نظر گرفته شد.
آنتونی بلینکن از محمود عباس خواست تا "طرح امنیتی" ارائه شده توسط هماهنگ کننده امنیتی ایالات متحده، ژنرال مایکل فنزل، را که پیشنهاد ایجاد یک شاخه ویژه نیروی امنیتی تشکیلات خودگردان را که توسط واشنگتن برای مبارزه با مقاومت فلسطینیان تشکیل شده برای دوسال فعالیت در مناطق جنین و نابلس اجرا کند.
بعداً، ایالات متحده همچنین از تل آویو درخواست کرد که حملات به شهرکها و اردوگاههای آوارگان فلسطینی را کاهش دهد، علاوه بر آن برنامههای توسعه قابل توجه شهرکسازی را متوقف کند. اسراییل از اجرای هر دوی آنها خودداری می کند.
تشکیل گروههای جدید مقاومت
در سپتامبر ۲۰۲۱، گروه مسلح تیپهای جنین با اعلام شکلگیری با حضور اعضایی از اردوگاه آوارگان جنین مناطق عملیاتی خود را به منطقه وسیع تر جنین گسترش داد. این گروه مسلح هیچ ساختار فرماندهی و کنترل قابل ردیابی ندارد. این گروه عمدتاً متشکل از مردان بین ۱۸ تا ۲۵ سال است که عمدتاً از اعضای جنبش جهاد اسلامی فلسطین (PIJ) و اعضای حزب فتح تشکیل شده است که دیگر به دسته حاکم در حزبی که فرماندهی تشکیلات خودگردان فلسطینی مستقر در رام الله را بر عهده دارد وفادار نیستند.
بعداً، در سپتامبر ۲۰۲۲، جنبش مسلحانه «لانه شیرها» نیز با ادعای اینکه به هیچ حزب سیاسی تعلق ندارد، موجودیت خود را در شهر قدیمی نابلس اعلام کرد. با توجه به ظهور گروههای مقاومت تازه تاسیس، نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین کنترل بسیاری از مناطق شمالی کرانه باختری را از دست دادهاند.
پیشنهاد آمریکا برای تشکیل یک نیروی ویژه برای مبارزه با نیروهای مقاومت توسط تشکیلات خودگردان فلسطین، مداخله بسیار خطرناکی در امور منطقه است. این یادآور «گروههای صلح» مورد حمایت بریتانیا است که در اواخر دهه ۱۹۳۰ تحت قیمومیت بریتانیا تشکیل شدند، زمانی که انگلیسیها ابتکار عمل را برای استفاده از فلسطینیها برای مبارزه با یکدیگر به دست گرفتند.
با این حال، بر خلاف آن زمان، امروز هیچ حمایتی از فعالیتهای مقاومت از سوی مردم فلسطین وجود ندارد. در واقع، طبق تمام دادههای نظرسنجی موجود، اکثریت قاطع، از تیپهای جنین، لانه شیرها و سایر گروههای مقاومت حمایت میکنند.
تشکیلات خودگردان طی سه سال گذشته به دلیل بحران مالی، فساد، عدم موفقیت دیپلماتیک، به تعویق افتادن انتخابات ملی و کشتار و بازداشت فلسطینی ها به خاطر امنیت اسرائیل، به طور قابل توجهی تضعیف شده است.
انتفاضه سوم در راه است؟
تشکیلات خودگردان فلسطین حتی در یک سال گذشته مبادلات مسلحانه محدودی با نیروهای مقاومت تازهتشکیل شده در کرانه باختری داشته است که باعث اعتراضات گسترده ساکنان خشمگین کرانه باختری شده است. موضوع شماره یک فلسطینیان در کرانه باختری با تشکیلات خودگردان «هماهنگی امنیتی» آن با اسرائیل است که اساساً به این معنی است که نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان با ارتش، اطلاعات و پلیس مرزی اسرائیل همکاری می کنند تا با تهدیدهای فلسطینی ها علیه اسرائیلیها مبارزه کنند. ، اما نه برعکس.
هنگامی که اسرائیل ماه گذشته به اردوگاه آوارگان جنین حمله کرد و ۱۰ فلسطینی از جمله سه غیرنظامی را به شهادت رساند که یکی از آنها یک زن مسن بود، تشکیلات خودگردان در واکنش تنها تعلیق هماهنگی امنیتی را اعلام کرد.
دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک هفته گذشته با هنگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل و حسین الشیخ، مشاور ارشد عباس، دیدار کرد و پیشنهاد داد که تشکیلات خودگردان فلسطین در ازای کاهش سرعت شرکسازیهای اسرائیل به هماهنگی امنیتی با تل آویو بازگردد. آمریکا همچنین به دنبال آن بود که تشکیلات خودگردان تلاشهای خود را برای جلب اسرائیل به دادگاه بینالمللی کیفری و سازمان ملل به اتهام جنایات جنگی متوقف کند.
پنجشنبه، بیل برنز، رئیس سیا، نگرانی خود را از احتمال وقوع «انتفاضه سوم» [قیام فلسطینیها] در کرانه باختری ابراز کرد و گفت: «بسیاری از آنچه امروز میبینیم شباهت بسیار ناخوشایندی به برخی از آنها دارد. واقعیتهایی که ما در آن زمان [در انتفاضه دوم] نیز دیدیم».
به گفته سازمان ملل، نگرانی او با واقعیت میدانی مطابقت دارد، جایی که سال گذشته مرگبارترین سال برای فلسطینیان کرانه باختری از زمان پایان انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۵ بود. حملات فلسطینیان علیه شهرک نشینان و سربازان اسرائیلی نیز در حال حاضر یک اتفاق روزمره است. علیرغم اینکه دولت ایالات متحده به وضوح ماهیت تشدید تنش را میداند اما به نظر میرسد از نقش خود در ایجاد خصومتهای فعلی طفره میرود.
راهحل دو کشوری بلوکه شده
بخش اعظم سفر وزیر امور خارجه آمریکا به فلسطین-اسرائیل برای پیشبرد تلاشهای عادی سازی اعراب و اسرائیل و گسترش «مجمع نقب» که مراکش، امارات، بحرین و مصر با اسرائیل تشکیل میدهند به منظور پیشبرد امور خود انجام شد. در همان زمان، آنتونی بلینکن از دستیابی به "راه حل دو کشوری" بین فلسطینی ها و اسرائیلی ها به عنوان تنها راه رسیدن به صلح پایدار سخن گفت.
بر اساس طرح صلح عربی در سال ۲۰۰۲ (که به عنوان ابتکار عربستان نیز شناخته می شود)، "راه حل دو کشوری" (به معنای به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی توسط اسرائیل و پایان اشغال سرزمینهای فلسطینی) پیش شرط عادی سازی روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی است.
بلینکن با فشار برای عادی سازی بدون آن پیش شرط، عملاً به دنبال محروم کردن تشکیلات خودگردان فلسطینی از بهترین ابزار چانه زنی خود است و آن را در گرفتن هرگونه امتیازی از دولت اسرائیل ناتوان می گذارد، که مقامات آن حتی به نشستن برای ملاقات با همتایان فلسطینی خود فکر نمی کنند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، پیش از این اعلام کرده بود که حاضر نیست توسعه شهرکسازیها را طبق پیشنهاد دولت آمریکا متوقف کند، اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل، آشکارا اعلام کرد که هیچ توقفی در ساخت و ساز شهرکها وجود نخواهد داشت، چیزی که توسط سازمان ملل و اکثر قدرت های جهانی غیرقانونی تلقی میشود.
اسرائیل همچنین اعلام کرده است که قصد دارد حملات و فعالیتهای نظامی بیشتر در کرانه باختری را افزایش دهد، زیرا آن را آمادهسازی برای خصومتهای احتمالی در ماه مبارک رمضان میداند.
امید به فلسطینی ها تنها راه صلح است
علیرغم اینکه تشکیلات خودگردان پایان هماهنگی امنیتی خود با اسرائیل را اعلام کرده است، واضح است که برخی هماهنگیها همچنان در حال انجام است و این اعلام بیشتر یک اقدام روابط عمومی برای عباس تحت فشار جمعیت ناراضی فلسطینی بود. این به خودی خود یک شاخص کلیدی است که نشان می دهد تشکیلات خودگردان تحت فشار جامعه فلسطین به طور کلی احساس می کند که هر نیروی خودگردان آموزش دیده توسط آمریکا برای مبارزه با گروههای مقاومت فلسطینی با توجه به خشم از ایجاد چنین اقدامی میتواند منجر به فاجعه شود و در نتیجه قدرت مستقر در رام الله حتی میتواند سرنگون شود.
زمانی که سیا برای ایجاد «نیروی امنیتی جدید تشکیلات خودگردان» در سالهای آخر انتفاضه دوم کار کرد، تنها پس از مشارکت خود تشکیلات خودگردان در مبارزه با ارتش اسرائیل، همچنان درجاتی از حمایت مردمی را حفظ کرد. علاوه بر این، ارتش اسرائیل «عملیات سپر دفاعی» را انجام داده بود که به ترور یا دستگیری برجستهترین رهبران مقاومت در کرانه باختری انجامید.
تنها راهی که تشکیلات خودگردان احتمالاً می تواند کنترل جنین و نابلس را دوباره به دست گیرد این است که به مردم فلسطین ثابت کند که طرف آنهاست و برای ایالات متحده و اسرائیل مبارزه نمیکند. همچنین این واقعیت است که بسیاری از مبارزان پیشرو در گروههای مقاومت، به ویژه در جنین، در واقع اعضای نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان هستند که سرکشی کردهاند.
به نظر می رسد که نیروهای مسلح مقاومت نیز در مناطقی مانند بیت لحم، الخلیل و حتی اریحا در حال شکل گیری هستند، که ثابت میکند ظهور مجدد مبارزات مسلحانه در کرانه باختری تنها به شمال این سرزمین محدود نمی شود. تنها راه مبارزه مناسب با تشدید تنش و جلوگیری از تبدیل آن به یک رویارویی بسیار بزرگتر، ایجاد امید برای مردم فلسطین در داخل کرانه باختری است، چیزی که ایالات متحده حتی در نظر نخواهد گرفت.
به جای اینکه ایالات متحده به عنوان یک میانجی عینی کار کند، صرفاً برای منافع فوری اسرائیل کار می کند و محدودیتهای سیاسی هر دولت اسرائیل را بهانهای برای نقض مکرر خطوط قرمز خود می پذیرد. ایالات متحده تک تک احزاب سیاسی فلسطین را به جز شاخه اصلی حزب فتح، یک سازمان تروریستی می داند، به این معنی که آنها حتی با هیچ نماینده فلسطینی به جز نمایندگان فلسطینی که به خواستههای آنها پایبند هستند، گفتگو نمی کنند.
پیگیری وسواس گونه عربستان سعودی برای عادی سازی روابط با اسرائیل، به ظاهر برای منافع سیاسی از طرف دولت بایدن، همچنین به سلب هرگونه امید برای صلح از فلسطینیها کمک می کند. اوضاع در کرانه باختری را نمیتوان با استفاده از بمب و گلوله حل کرد. حتی اگر قرار باشد تک تک اعضای همه گروههای مقاومت کشته شوند، همان مشکل دوباره برای اسرائیل در آینده پدیدار خواهد شد. با وجود این، واشنگتن هرگز به آنچه در حال وقوع است نگاه نقادانه نخواهد داشت و متوجه نخواهد شد که دو طرف در این درگیری وجود دارد. در این زمان، دولت ایالات متحده به گونهای با تشدید تنش برخورد میکند که گویی اسرائیل مشکل موریانه دارد و نه این که مردمی وجود داشته باشند که در یک مبارزه مداوم برای ایجاد کشور قیام میکنند.