به دنبال افزایش تنش میان دو کشور جمهوی خلق چین و ایالات متحده آمریکا، فعالیتهای اطلاعاتی و جاسوسی هم میان این دو کشور افزایش پیدا کرده است. اخیراً دو بالن چینی بر فراز آسمان آمریکا دیده شده است. زمانیکه آمریکا نخستین بالن چینی را در آبهای کرولینای جنوبی در جنوب شرقی آمریکا مورد هدف قرار داد، مقامات چینی نسبت به این موضوع اعتراض کردند. مقامات چینی درباره این بالن گفتند که این ابزار سنجش آب و هوا بود و نباید مورد اصابت قرار میگرفت.
امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا، میگوید: «کشورهایی که توان تکنولوژیکی تجسس داشته باشند، دربرابر دیگر کشورها بهخصوص رقبا و دشمنان خود دست به تجسس میزنند. چین علیه آمریکا دست به تجسس میزند و برعکس.»
وی میافزاید: مقامات آمریکایی اظهار کردهاند، این نخستین بار نیست که بالنهای چینی از فراز خاک آمریکا عبور میکنند. آمریکاییها میگویند: قبل از اینکه ما این بالن را ساقط کنیم، سه بالن دیگر بر فراز خاک ما تردد داشتهاند. مقامات آمریکایی مدعی شدهاند که هیچ یک از سه بالن قبلی سرنگون نشدهاند.
این استاد دانشگاه با اشاره به افزایش تنشهای سیاسی میان پکن و واشنگتن، اظهار داشت: پرواز بالنهای چینی بر فراز خاک آمریکا به تنشهای سیاسی میان دو کشور ارتباط دارد. هرچه تنش میان کشورها زیاد شود دست زدن به چنین اقداماتی هم بیشتر خواهد شد. به طور معمول کشورها با متحدان خود چنین کاری را انجام نمیدهند. آمریکاییها بهطور معمول نیازی ندارند که هواپیماهای جاسوسی خود را بر فراز خاک اروپا به پرواز دربیاورند. به این دلیل که انتقال اطلاعات محرمانه میان اروپا و آمریکا به راحتی انجام میشود.
ابوالفتح با اشاره به سابقه جاسوسی آمریکا از کشورها، عنوان کرد: در اوج جنگ سرد روسها هواپیمای جاسوسی u2 آمریکاییها را که برای جاسوسی به خاک این کشور رفته بود، سرنگون کردند. همچنین زمانیکه آنها پهپاد جاسوسی خود را بر فراز خاک ایران به پرواز درآوردند، ایران توانست آن را سرنگون کند. زمانی که علیه این دو کشور جاسوسی انجام شده است، به طور قطع علیه سایر کشورهای دیگر هم انجام میشود.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه به نظر نمیرسد که مقامات آمریکایی و چینی تمایلی داشته باشند تنشهای میان خود را از سطحی مشخصی افزایش دهند، عنوان میکند: چینیها با فعالیتهای آمریکا در تایوان مدارا میکنند، تا جایی که تایوان قصد اعلام استقلال را نداشته باشد. از سوی دیگر آمریکاییها هم با رفتار چینیها مدارا میکنند تا جایی که این کشور نخواهد اقدام نظامی علیه تایوان انجام دهد.
وی معتقد است که آمریکا و چین در شرایط بحران وقوع یک حادثه عظیم قرار ندارند و عنوان میکند که با این حال این موضوع، یک تنش قابل توجه نسبت به گذشته است. اما اتفاقاتی که در اوکراین افتاد به نظر نمیرسد که در تایوان اتفاق بیفتد.
این کارشناس مسائل آمریکا، با اشاره به تفاوت میان ماهوارهها و بالنها عنوان میکند: سطح پروازی بالنها نسبت به ماهوارهها پایینتر است. با توجه به اینکه بالنها نسبت به ماهوارهها در ارتفاع بسیار کمتری هستند، میتوانند سطح شنود و عسکبرداری بهتری انجام دهند. اما این پرسش مطرح است که برای جاسوسی چرا از هواپیماها استفاده نمیشود؟ پاسخ این پرسش این است که به دلیل سطح پروازی هواپیما ردیابی آن راحتتر از بالن است.
وی تأکید میکند: سرنگون کردن هواپیما برای کشوری که صاحب هواپیما است، میتواند بحرانآفرین باشد. اما درباره بالن این موضوع صادق نیست. چینیها اعلام کردهاند که این بالن را باد از مسیر خودش خارج کرده است. در واقع میتوانند با این شیوه از تغییر مسیر بالنها رفع مسئولیت کنند. این در حالیست که نمیتوانند بگویند هواپیما خودش به پرواز درآمده است. مگر اینکه هواپیماها بدون سرنشین باشد، که بگویند از کنترل خارج شده است.