یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش در برنامه صف اول شبکه خبر، ضمن گرامیداشت یاد شهید سلیمانی، درباره تعطیلات مدارس بر اساس آلودگی هوا، اظهار کرد: این موضوع مشکل مزمنی هست؛ در هیأت دولت به رئیس‌جمهور منعکس کردم و ایشان هم دستور داد که سریعاً کمیته‌ای با مسؤولیت وزیر کشور تشکیل شود و چاره‌اندیشی کنند.
وی ادامه داد: در زمان ویروس کرونا به رغم اینکه مدارس جهان تعطیل نبود، مدارس ما تعطیل بود و خیلی ضرر کردیم؛ در این دولت پیگیری شد تا مدارس باز شوند. تعطیلی مدارس صرف نظر از آثار بهداشتی، موجب تأخیر در یادگیری، بلوغ اجتماعی و سواد فرهنگی دانشآموزان می‌شود فلذا خواهش می‌کنیم که این موضوع را زودتر حل کنند.
نوری با بیان اینکه بعضی از مدارس ما دو نوبته است و خود همین باعث می‌شود زمان آموزش کوتاه شود، افزود: تعطیلی غیرمترقبه مدارس باعث می‌شود برنامه‌ریزی‌های آموزشی به هم بخورد. البته در آموزش مجازی همین امکان سامانه «شاد» کمک خوبی است ولی همین سامانه کارآمدی اش بیش از یک سوم نخواهد بود چون شاد، سامانه مکمل برای یادگیری در دوره‌های آموزشی است.
وی با بیان اینکه مشکل آلودگی هوا چند روزه حل نمی‌شود، اضافه کرد: درخواست دادیم اگر امکان دارد مدارس را در آخرین مراکزی قرار دهند که دورکار می‌شوند؛ مثلا می‌توانند کارمندان را دورکار کنند تا آنجایی که آلودگی به سطح قابل تأمل برای دانشآموزان برسد؛ البته این چند روز آلودگی به ویژه در تهران به حدی بود که دانشآموزان نمی‌توانستند به مدرسه بروند.
وزیر آموزش و پرورش از مردم و صاحبان صنعت خواست که برای کاهش آلودگی هوا کمک کنند و گفت: به عنوان مثال رفتار ترافیکی به‌گونه‌ای باشد تا حدالمقدور آلودگی کم شود و دانشآموزان بتوانند به مدرسه بروند؛ در حال حاضر در خیابان‌ها خودروی تک سرنشین زیادی می‌بینیم؛ بالاخره بخشی وسایل نقلیه و بخشی کارخانه‌ها هستند که می‌شود اقداماتی کرد تا شاهد کاهش ترافیک باشیم.
وی افزود: در حال حاضر در شرایط تعطیلی مدارس، شبکه ملی «شاد» را داریم که دانشآموزان استفاده می‌کنند و این شبکه برای سرویس‌دهی به دانشآموزان مشکل ندارد. شبکه شاد در ایام کرونا در بعضی روزها حتی یازده میلیون نفر را پاسخ داده است و اکنون تعطیلی الودگی در شهرهای بزرگ است و پهنای اینترنت پاسخ می‌دهد.
* حدود ۸۰۹ هزار نفر از معلمان از مزایای رتبه اول استفاده کردند
نوری درباره رتبه‌بندی معلمان اظهار کرد: حدود ۸۰۹ هزار نفر از معلمان از مزایای رتبه اول استفاده کردند و احکام ان صادر شده است؛ همکارانم در حال بررسی رتبه قطعی هستند.
وی با بیان اینکه صدور رتبه در دانشگاه‌ها برای هر رتبه‌ای ۱۰۰ نفرساعت وقت می‌برد، افزود: رتبه‌بندی در آموزش و پرورش با سرعت بیشتری انجام می‌شود و برابر سقف اعتبارات در بودجه به معلمان پرداخت خواهد شد. البته بعضی از افراد مثل کارمندان اداری که مشمول بخشنامه ۲۳۰ سال ۱۳۵۸ نمی‌شوند یعنی آموزشی نبودند، قانونگذار مستثنی کرده است که باید از روش‌های دیگر مثل فوق‌العاده ویژه استفاده کنیم و از طریق شورای حقوق و دستمزد پیگیریم.
وزیر آموزش و پرورش درباره معلمان طرح مهرآفرین نیز گفت: برای معلمان موسوم به طرح مهرآفرین ابهامی بود که در حال حل مشکلات هستیم. در هر صورت احکام قطعی رتبه‌بندی معلمان در حال انجام است و حداکثر تا پایان سال به اتمام می‌رسد.
وی درباره رتبه‌بندی مدارس نیز بیان کرد: رتبه بندی مدارس از اهداف سند تحول بنیادین است و بعد از رتبه‌بندی معلمان انجام می‌شود؛ رتبه‌بندی معلمان برای ارتقای کیفیت نظام تعلیم و تربیت، ارتقای صلاحیت‌های حرفه‌ای و رقابت در نظام تعلیم و تربیت اجرا می‌شود و رتبه‌بندی مدارس نیز باید اینگونه باشد.
نوری تصریح کرد: در پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، پررسی انجام دادند و الگویی بعد از یک دوره ۶ ماهه مطالعه و بررسی نظام‌های رتبه‌بندی مدارس استخراج شده است که باید در تضارب آرا قرار گیرد و الگویی مورد وفاق صاحبنظران تعلیم و تربیت به دست آید.
* راه‌های حل مشکل کمبود نیروی انسانی
وزیر آموزش و پرورش درباره کمبود نیروی انسانی آموزش و پرورش، بیان کرد: سالها کمبود معلم از طریق اضافه تدریس فرهنگیان شاغل و بازنشسته حل می‌شد. از سال ۱۳۸۳ به بعد بحث خرید خدمات مطرح شد که اول از طریق هنرستان‌ها بعد سایر بدنه آموزش و پرورش را در برگرفت و از سال ۱۳۸۸ آموزگار و دبیر خرید خدمات وارد آموزش و پرورش شد.
وی اضافه کرد: این موضوع باعث شد تا توجه از دانشگاه فرهنگیان برداشته شود و عدم توجه به این دانشگاه مأموریت گرا باعث شد فضای تربیت معلم را از دست بدهیم. همچنین در مقابل حدود ۳۵ هزار بازنشسته، حدود ۳۵۰۰ ورودی باشد و ناترازی ایجاد شود.
نوری از مصوبه استفاده از فضای مازاد دانشگاه‌ها برای دانشگاه فرهنگیان خبر داد و تصریح کرد: مصمم شدیم دانشگاه فرهنگیان از نظر کمیت و کیفیت احیا شود و بالغ بر ۴۰۰ هزار مترمربع از فضا را باز گرداندیم و این کار در حال انجام است. همچنین می‌شود با روش‌های تلفیقی و ترکیبی ظرفیت دانشگاه را بالا ببریم؛ به عنوان مثال دانشجویان برتر، سال سوم و چهارم تحصیل‌شان را در دانشگاه فرهنگیان درس بخوانند.
وی گفت: برای نیروهای طرح امین، حق التدریس، نهضت سوادآموزی نیز می‌توان یک سازوکار پیش‌بینی کرد تا بعد از آزمون و گزینش وارد چرخه استخدام شوند که البته باید مجوز بگیریم.
وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: ناترازی و کمبود نیروی انسانی ناشی از موارد مختلف است مثلا تعدادی از نیروی انسانی به سنین پایان خدمت رسیدند، افزایش تعداد دانش‌آموز و برخی مهاجرت‌ها از نمونه موارد است همچنین. ۳۰۰ «کلاس‌مدرسه» یکنفره و ۵ هزار مدرسه زیر ۵ نفر داریم لذا باعث می‌شود تراکم ها زیاد است. فرزند بنده در مدرسه دولتی با تراکم ۳۷، ۳۸ نفره درس می‌خواند. البته سعی کردیم تراکم کلاس‌های بالاتر از ۴۰ نفر را کاهش دهیم اما در جایی امکانات نبود.
* ۳۴ هزار مدرسه فرسوده در کشور
نوری به وضعیت بودجه آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: سهم بودجه ما از بودجه عمومی دولت در سال ۱۴۰۰ حدود ۹.۶ درصد بود و در سال ۱۴۰۱ به ۱۳.۱ رسید. البته افزایش حداقل حقوق از ۳ میلیون و ۴۰۰ به ۵ میلیون و ۶۰۰ موجب شد از کیفیت بخشی کاهش یابد اما سرانه‌ها قابل توجه بود. سرانه تجهیزات داشتیم، ۲۱۰۰سالن ورزشی بهره برداری شد و ۲ هزار میلیارد تومان خرید برای هنرستان‌ها صورت گرفت.
وی با بیان اینکه ۸ هزار مدرسه کانکسی داشتیم و هدف گذاری کردیم تا ایتدای سال تحصیلی جدید بچه ها از مدارس جدید بهره‌مند. شوند، افزود: ۱۱۵ میلیون دلار برای بافت‌های فرسوده داده شد که بخشی از آن در بانک مرکزی است. بیش از ۳۴ هزار فضای فرسوده تخریبی داریم و در جلسه ای که با رئیس‌جمهور داشتیم دستوری در کمیته اقتصادی دولت داد که اگر تصویب شود تا ۷۰۰ میلیون دلار از محل تهاتر نفت به بازسازی مدارس فرسوده اختصاص یابد و در نتیجه بخشی از نارسایی را کم کند.
وزیر آموزش و پرورش درباره تحول در کتاب درسی و حذف محتوای غیرضروری، اظهار کرد: کتاب‌های درسی در زمان خودش خوب است اما هدفگذاری برای آینده باید باشد و واقعا آینده‌نگری شود؛ ولی عموماً حال را می بینیم و کتاب‌ها را می‌نویسیم.
وی ادامه داد: در هدف گذاری، نیازهای دانشآموزان باید مدنظر باشد و آنها را احصا کنیم و بدانند خواسته آنها چیست؛ نکته بعد، محتواست؛ محتوا فقط کتاب درسی نیست بلکه باید بسته یادگیری باشد. در کشور ما برنامه درسی را معادل کتاب درسی می گیریم چون در آخر از کتاب آزمون می گیرند.
نوری افزود: مورد بعدی روش یادگیری است که معلم باید توانمند باشد و نهایتا مورد آخر، ارزشیابی است که ارزشیابی ما به جای اینکه مرحله‌ای از یادگیری باشد مرحله مچ گیری است. همکارانم طرحواره‌ای دارند که به این اهداف برسیم و این جان تحول است؛
تعدادی از کتاب‌ها تغییر کردند. بعد طرحواره با ۸ وجه مد نظر است و دارد و سپس به سمت سند تحول مدرسه‌ای می‌رویم و البته تجربیات دیگر کشورها نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
وی با تأکید بر یادگیری مهارت پایه در دانشآموزان اضافه کرد: منظور از مهارت پایه مثل مهارت تفکر یا سواد اقتصادی است. در مهارت پایه، ضعیف بودیم که در تلاشیم تقویت کنیم. آموزش کنکور محور و حافظه محور بود اما باید به سوری ارزشیابی کیفی با معیارهای دقیق برویم.
* ورود زبان‌های خارجی از آلمانی تا چینی به مدارس
وزیر آموزش و پرورش درباره اموزش زبان‌های خارجی در مدارس، بیان کرد: امروزه به دلیل کار کردن دانشآموزان با وسایل نوین، انگلیسی را می‌دانند. البته در خیلی از جاها همکاران با استفاده از روش‌های مهارت محوری، دانشآموزان را به میدان آوردند. همچنین در کانون پرورش فکری نیز زبان‌های مختلف را داریم. ولی در مدارس چند زبان از زبان آلمانی تا زبان چینی را به عنوان اختیاری از سال ۱۴۰۴ و ۱۴۰۳ اضافه می‌کنیم.
وی درباره انجمن اولیا و مربیان گفت: در بیش‌از ۷۰ درصد مدارس انجمن اولیا تشکیل شده است و مردم کمک می‌کنند البته کمک به معنای کمک مالی نیست و جا دارد از اولیا تشکر کنیم؛ وجود اولیای خانه در کنار اولیای مدرسه، تضادها بین الگوهای تربیتی را از بین می برد.در این راستا تلاش می‌کنیم انجمن اولیا و مربیان را ارتقا دهیم.
