شنبه( ۱۹نوامبر) وزارت دفاع ترکیه با انتشار تصاویری از جنگنده‌های خود از آغاز حمله هوایی این کشور در شمال سوریه و عراق خبر داد و سپس اعلام شد که این اقدام ترکیه در واکنش به انفجار تروریستی باشد که سیزدهم ماه جاری (نوامبر) در استانبول رخ داد و شش نفر را کشت؛ آنکارا حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) را به دست داشتن در این بمب‌گذاری متهم کرده بود.
دستگاه مبارزه با تروریسم در منطقه کردستان عراق، روز گذشته، طی بیانیه‌ای از تداوم این عملیات ارتش ترکیه خبر داد و نوشت که ارتش ترکیه صبح یکشنبه بیش از 25 حمله هوایی علیه مقرها و پایگاه‌های نیروهای یگان‌های مدافع خلق (YPG) و حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) در مرزهای الحسکه، روستاهای حلب، الرقه و کوبانی در شمال سوریه و روزتاهای شهرستان ماوت، کوه قندیل، کوه کورتک، کوه اسوس و مرزهای منطقه برادوست انجام داده است و این حملات به کشته شدن ۳۲ نیروی YPG و پ.ک.ک و زخمی شدن شماری دیگر، منجر شده است.
از سوی دیگر، تلویزیون رووداو، روز یکشنبه اعلام کرد که در این حملات، دست کم ۱۵ سرباز سوری در مناطق حلب، رقه و الحسکه کشته شده‌اند. منابع آگاه در شمال شرق سوریه نیز، کشته شدن غیرنظامیان و نظامیان سوری در حملات ترکیه به استان الحسکه و حلب را تایید کردند و به اعلام شبکه المیادین، تنها در شهر مرزی «المالکیه» حداقل نُه غیر نظامی کشته شدند.
«عبدالباری عطوان» سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای «رأی الیوم» با انتشار یادداشتی در خصوص نتایج «فاجعه‌بار» مورد انتظار از این حملات ترکیه علیه ۹۰ هدف در شمال سوریه و عراق، و هدف قرار دادن مقرهای ارتش سوریه نوشت و این سوال را طرح کرد که آیا انجام چنین عملیاتی در شرایط کنونی به پایان تروریسم منجر خواهد شد یا دامنه آن را گسترش خواهد داد؟
وی در ادامه به دلایل پشت پرده وعده رئیس‌جمهور ترکیه به ازسرگیری روابط با دمشق و قاهره پس از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه پرداخت.
سردبیر رأی الیوم در مقدمه یادداشت خود نوشت که حملات هوایی که جنگنده‌های ترکیه در صبح روز یکشنبه (۲۰ نوامبر)، علیه بیش از ۹۰ هدف در مناطق و نقاط نظامی کُردی وابسته به یگان‌های مدافع خلق (YPG) در ریف حلب و ریف الحسکه در شمال سوریه و نیز مناطقی در شمال عراق انجام داد، به این بهانه که این یگان‌ها در واقع بازوی نظامی حزب کارگران کردستان در اراضی سوریه هستند، بازتابی از تشدید تنش نظامی،در پی بمب‌گذاری چند روز پیش در میدان تقسیم استانبول و کشته و زخمی شدن شماری از شهروندان ترکیه است.
در ادامه این یادداشت آمده است: «شاید این حملات هوایی، اهداف "رجب طیب اردوغان" رئیس‌جمهور ترکیه و حزبش را در انتقام‌گیری از متهمانی که پشت این عملیات تروریستی قرار داشتند را محقق کند و وی را به عنوان یک رهبر سرسخت در مقابل تروریسم نشان دهد، اما نتایج آتی آن، ممکن است برای او و حزب عدالت و توسعه تحت هدایت او، با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری و قانونگذاری در ژوئن آینده، فاجعه بار باشد».
به اعتقاد نگارنده، خطرناک‌ترین جنبه این حملات، هدف قرار دادن مقرهای ارتش سوریه و شهادت ده تن از سربازان آن، به اعلام خبرگزاری رسمی سوریه «سانا» است. امری که ممکن است به از بین رفتن همه دستاوردهای مذاکرات امنیتی میان دو رئیس دستگاه اطلاعاتی ترکیه و سوریه و نیز بسته شدن درها در مقابل ابتکار روسیه شود. ابتکاری که به دنبال برگزاری نشست سران دو کشور تحت نظارت مسکو برای دستیابی به یک توافق هماهنگی و برقراری امنیت در مرزهای دو کشور و پایان دادن به تجاوزهای تروریستی، کاهش آن و پایان دادن به اشغالگری ترکیه در اراضی شمالی سوریه و از سرگیری روابط راهبردی سابق میان دو طرف است.
سردبیر روزنامه رأی الیوم در ادامه نوشت: نکته دیگری که اهمیت آن کم نیست و نمی‌توان آن را نادیده گرفت، این است که این حملات انتقام‌جویانه ممکن است، نتایج معکوسی داشته باشد و به تشدید حملات از سوی حزب کارگران کردستان، یگان‌های مدافع خلق در عمق خاک ترکیه منجر شود. امری که قطعا به صورت منفی بر امنیت این کشور و صنعت گردشگری آن که سالانه بیش از 25 میلیارد دلار به خزانه این کشور تزریق می‌کند، صدها هزار موقعیت شغلی فراهم کرده، تاثیر بگذارد. صنعتی که وضعیت آن اخیراً به دلیل ثبات امنیتی، پایان خطر همه‌گیری کرونا بهبود یافته است.
عطوان در ادامه از احتمال فرار بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های خارجی به پناهگاه‌های امن‌تر در اروپا در شرایطی که اقتصاد ترکیه با بحران‌های شدیدی روبه‌رو می‌شود، به ویژه در سایه نزدیک شدن نرخ تورم این کشور به مرز نود درصد که باعث تشدید هزینه‌های زندگی، کاهش پول ملی و کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ بیکاری می‌شود، خبر داد.
به اعتقاد نویسنده، بیانیه رسمی ترکیه در خصوص حملات صورت گرفته علیه شمال سوریه و عراق، که در آن ادعا شد، طی این حملات «تروریسم در سرچشمه» هدف قرار گرفته، دقیق نیست، زیرا ده سرباز سوری که در این حملات شهید شدند که نه خود و نه دولتشان هیچ گونه تروریسمی را علیه ترکیه انجام نداده‌اند، ناقض آن است. بلکه آنچه اتفاق افتاده و می‌افتد، دقیقا برعکس است و بعید نیست که این حملات به آشتی بین دولت سوریه و کردهای شورشی علیه حاکمیت آن در شمال و گسترش دایره جنگ علیه اشغالگری ترکیه در مناطق شمالی سوریه منجر شود.
در ادامه یادداشت رأی الیوم آمده است: اظهارات رجب طیب اردوغان که ما را با این سخن که «روابط خود را هم با مصر و هم با سوریه از سر خواهد گرفت، اما پس از انتخابات تابستان آینده ترکیه» متعجب کرد، بیانگر دو امر اصلی است:
نخست: تلا‌ش‌ها برای آشتی میان آنکارا با دمشق و قاهره ممکن است به بن بست رسیده باشد؛ اگر نگوییم شکست خورده یا کاملاً از بین رفته است.
دوم: ترکیه برای تشدید درگیری‌ها و حملات نظامی در شش ماه آینده به‌ویژه علیه سوریه و گسترش «مناطق امن» برای اخراج بیشتر آوارگان سوری با زور برنامه دارد . امری که به معنای تداوم اشغالگری ترکیه و گسترش مناطق تحت کنترل آن و افزایش بی ثباتی در کل منطقه است.
در ادامه یادداشت رأی الیوم آمده است: «از سرگیری روابط ترکیه با مصر و سوریه باید یک مسیر دو طرفه باشد نه دیکته ترکیه از یک جانب علیه طرف مقابل. اگر این روابط قطع شده است، در پاسخ به دخالت رسمی ترکیه در امور داخلی این دو کشور است. از سرگیری روابط بدون توقف جدی و کامل این دخالت و از بین رفتن کلیه مصائب مترتب بر این دخالت که مهمترین آن، نفوذ نظامی در اراضی سوریه است، میسر نخواهد شد».
عطوان در ادامه به نکته دیگری در سخنان اردوغان اشاره کرد و نوشت: «نکته دیگری که نباید آن را نادیده گرفت، وعده "زمانی" او برای از سرگیری روابط و موکول کردن آن به پس از انتخابات ریاست‌جمهوری است. این در وهله نخست به این معناست که اردوغان از پیروزی خود در انتخابات مطمئن است اما این یک فرضیه است به ویژه که نظرسنجی‌ها موید کاهش محبوبیت او و حزبش و پیشرفت ائتلاف ششگانه اپوزیسیون ترکیه به رهبری حزب جمهوری‌خواه خلق است.
وی تاکید کرد: «بار دیگر تکرار می‌کنم که به نظر ما، رئیس‌جمهور اردوغان زمانی که این حملات را به صورت کور آغاز کرد و مقرهای ارتش سوریه را با انگیزه انتقام نه بر اساس محاسبات دقیق سیاسی و امنیتی، مرتکب اشتباه بزرگی شد. هرچند می‌گوییم که احتمالا آقای سلیمان صویلو، وزیر کشور ترکیه زمانی که در خصوص عملیات تروریستی اخیر در میدان تقسیم، آمریکا را متهم کرد، انگشت بر روی زخم گذاشت زیرا آمریکا واقعاً بزرگترین حامی جنبش‌های جدایی طلب کُرد، چه در سوریه، چه عراق و چه در ترکیه است.
در خاتمه یادداشت رأی الیوم آمده است: در پایان این یادداشت، لحظه‌ای در گفتن این امر به رئیس‌جمهور اردوغان تردید نمی‌کنیم که "هر چه کنیدبه خودتان باز می‌گردد جناب رئیس‌جمهور". نخستین گام برای اصلاح این اشتباه و از بین بردن تروریسم، ازسرگیری فوری روابط با دمشق و قاهره، به گونه‌ای که منافع همه طرف‌ها تامین شود، است. شاید این رویکرد به بهبود شانس پیروزی شما در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی کمک کند، زیرا این پیروزی تضمین شده نیست و هر جایگزینی به تمام معنا فاجعه بار است».
