عبد الباری عطوان تحلیلگر سرشناس عرب با اشاره به تغییرات شتابان در جهان و منطقه و در جنگ اوکراین گفت عربستان و دیگر کشور‌های عرب خلیج فارس در حال پشت کردن به آمریکا هستند، زیرا این کشور را غیر قابل اعتماد می‌دانند و به جای آن به روسیه و شرق روی آورده اند و نمونه اش نیز درخواست عضویت عربستان در گروه بریکس است و ایران نیز نامزد پیوستن به این گروه شده است.
عطوان در سخنان هفتگی خود با اشاره به اینکه اوکراین همچنان مهم‌ترین موضوع است ادامه داد: اوکراین الان در مرحله بسیار حساسی است؛ زمانی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در یک کنفرانس گفتگو می‌گوید ما الان با خطرناکترین مرحله در جهان از زمان جنگ جهانی دوم روبرو هستیم و زمانی که پوتین بزرگترین بمب افکن و موشک انداز هسته‌ای را در جهان در حالت آماده باش حداکثری قرار می‌دهد و زمانی که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا با اعزام محموله بمب‌های هسته‌ای جدید به بیشتر پایگاه‌های آمریکا در اروپا پاسخ می‌دهد، این یعنی چه؟ یعنی اینکه ما به جنگ هسته‌ای نزدیک شده ایم. اوضاع به این سمت پیش می‌رود.
عطوان در ادامه به اشاره به اینکه مسالمت را به هر نوع جنگی ترجیح می دهد گفت: نیرو‌های اوکراینی در حال مسلط شدن بر مناطقی هستند که روسی محسوب می‌شوند. این یک تحول بسیار خطرناک است. بمب افکن هسته‌ای برای حمله به شمال روسیه اعزام شده است. ما در برابر دیپلماسی بمب کثیف قرار داریم. سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه به همتایانشان در انگلیس و فرانسه و چین و ترکیه گفته است اوکراین در حال تدارک بمب کثیف است تا روسیه را به استفاده از آن متهم کند و آمریکا به بمب ادعایی کثیف روسیه پاسخ هسته‌ای بدهد.
عطوان گفت اینکه وزیر دفاع روسیه با همتایانش در این کشور‌ها تماس می‌گیرد نشان می‌دهد اطلاعات بسیار موثقی در این خصوص دارد. این یک تفسیر دارد یا اینکه اطلاعات موثقی وجود دارد که اوکراین می‌خواهد از این بمب کثیف استفاده کند یا آنکه روسیه می‌خواهد از چنین بمب‌هایی یا بمب‌های دیگر استفاده کند. ما بار‌ها گفته ایم هر اتفاقی بیفتد باز هم امکان ندارد پوتین در این جنگ شکست بخورد.
بمب کثیف چیست؟
بمب کثیف از بمب هسته‌ای پایین‌تر و از بمب متعارف بالاتر است. بمب کثیف عبارتند از مواد منفجره متعارفی است که با مواد پرتوزا مخلوط شده است و زمانی که از آن‌ها استفاده شود آثار بسیار مخربی از خودش بر جای می‌گذارد. اولا به صورت متعارف، ویرانگری می‌کند و دوم اینکه تشعشعات هسته‌ای به شعاع ۱۵۰۰ کیلومترمربع به بار می‌آورد و این البته ارزیابی‌های غربی هاست. صحبت از این تسلیحات به معنای هشدار است.
زمانی که رئیس جمهور پوتین می‌گوید اطلاعات موثقی داریم و از آژانس بین المللی انرژی اتمی می‌خواهد در این خصوص تحقیق کند، این سخن مسئولانه‌ای است. آژانس چطور به عراق و ایران رفت و بازرسی کرد خوب در اوکراین نیز همین کار را بکند. آمریکا برای یک کاری آماده می‌شود و روسیه نیز برای یک اقدام هسته‌ای بسیار خطرناک تدارک می‌بیند حتی بایدن در سخنرانی‌های اخیرش متقاعد نیست حال آنکه پوتین قصد استفاده از سلاح‌های هسته‌ای را کاملا تکذیب کرده است. پوتین در واکنش به باج خواهی‌های غرب و آمریکا و باج خواهی هسته‌ای آن‌ها می‌گوید اگر این کشور‌ها چنین کاری را بکنند روسیه نیز پاسخ هسته‌ای خواهد داد. بایدن می‌گوید ما می‌ترسیم روسیه یکی از ماهواره‌های ما را بزند آیا این یک تحول به سمت جنگ ماهواره‌ها و جنگ هسته‌ای است؟ درست است که آمریکا تنها کشوری است که از بمب هسته‌ای در جنگ جهانی دوم در ژاپن استفاده کرد، اما به نظر می‌رسد همه در حال تهدید کردن هستند. چرا پایگاه‌های بمب‌های هسته‌ای آمریکا در اروپاست؟ این مسئله بسیار بسیار مهم است.
پیوستن سعودی به بریکس یعنی چه؟
مسئله دیگر به تحولات منطقه مربوط می‌شود. بسیار روشن است که در منطقه عربی، تغییرات اساسی وجود دارد. از تغییرات اساسی آن است که شنیدیم روسیه از حمایت بسیار زیاد چین برخوردار است. چین در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد شی جین پینگ رئیس جمهور کنونی چین دوباره رئیس جمهور شد و دیدید که چگونه به رئیس جمهور سابق چین ستم کرد و او را از سالن بیرون کرد. الان چین و روسیه شماری از کشور‌های عربی را به گروه بریکس ملحق کرده اند. چرا ملحق کرده اند؟ ایران درخواست عضویت کرده و سعودی نیز درخواست عضویت کرده است. چین فورا اعلام کرد از پیوستن سعودی به این گروه استقبال می‌کند. وزیر خارجه سعودی روز جمعه اعلام کرد رئیس جمهور در آستانه سفر به عربستان است. این بدان معناست که روابط سعودی با آمریکا به کل قطع شده است این یک تحول مهمی است. ایران نیز درخواست عضویت در بریکس کرده است.
بریکس شامل کشور‌های بزرگی مانند روسیه و چین و هند و برزیل و آفریقای جنوبی است. این بدان معناست که این سازمان جدید جایگزین هفت کشور بزرگ به ریاست آمریکاست و چه بسا جایگزین ناتو است. سعودی به همراه دیگر کشور‌های عرب خلیج (فارس) به آمریکا پشت کرده اند و می‌گویند دست از ما بردار، چون شما آمریکایی‌ها ما را تنها گذاشتید شما یارانتان را در افغانستان تنها گذاشتید، امکان اتکا و اعتماد به شما وجود ندارد. بلینکن وزیر خارجه آمریکا سخنان بسیار عجیبی مطرح کرد و گفت درست است که سعودی ۴۰۰ میلیون دلار به زلنسکی و اوکراین کمک کرده است، اما این کمک‌ها اشتباه بزرگی را که عربستان در زمینه کاهش قیمت نفت مرتکب شد جبران نمی‌کند. عربستان با کاهش بیش از دو میلیون بشکه‌ای نفت موافقت کرد.
وال استریت ژورنال نوشت روسیه و پوتین با کاهش یک میلیون بشکه‌ای نفت موافقت کرده بودند، اما شخص محمد بن سلمان ولیعهدی سعودی آمد و گفت چرا یک میلیون؟ دو میلیون بشکه. این کار نقشه آمریکا را بر هم زد. بلینکن گفت ما سعودی را به خاطر این کاهش نخواهیم بخشید، زیرا همه راهبرد‌های ما را در منطقه خراب کرد. اوضاع به صورت شتابانی در حال تغییر و تحول است. روسیه الان در حال تخریب زیرساخت‌های اوکراین است. پوتین در سخنرانی اخیرش گفت ما از بقا و موجودیت و کرامت روسیه دفاع می‌کنیم به نظر من ذهنیت سوریه در ذهن روسیه است که چگونه خرابش کردند. اگر چنین است روسیه می‌گوید ما هم آماده ایم و از همه چیز استفاده می‌کنیم.
چرا چین همه تخم مرغهایش را در سبد روسیه گذاشته است؟ حال آنکه چین بسیار محتاط است، چون اوضاع الان تغییر کرده است، چون چین می‌داند جنگ با روسیه مقدمه جنگ با چین است و ویران کردن روسیه یعنی ویران کردن چین است. آمریکا نمی‌خواهد رهبری اش را بر جهان از دست بدهد و لو به بهای به آتش کشاندن همه جهانیان باشد، اما اروپایی‌های کودن نمی‌فهمند. تراس نخستین قربانی پوتین بود. تراس تهدید کرد که از چمدان هسته‌ای استفاده خواهد کرد و با موشک‌های هسته‌ای به روسیه حمله خواهد کرد، اما چه شد؟ سقوط کرد. اوضاع در حال تغییر و تحول است. روسیه ۴۵۰۰ فروند موشک در همان هفته (هفته‌ای که لیز تراس تهدید کرد) شلیک کرد و بیش از هشت هزار پرواز صورت گرفت. اوضاع به سرعت به سمت جنگ می‌رود و معتقدم نرفتن محمد بن سلمان به الجزایر و شرکت در نشست سران عرب برای آن بود که از هرگونه خطری دوری کند.
