براساس گزارش مقامات یمنی در صنعا و مشاهدات عینی خبرنگاران و گزارشگران، ائتلاف سعودی در این کشور طی سالهای اخیر همواره به غارت منابع طبیعی مردم یمن اعم از نفت و گاز این کشور پرداخته و پس از توافق آتش بس تحت نظارت سازمان ملل، متجاوزان با فرصت پیش آمده و آرامش حاصل از آن، روند دزدی از ثروتهای ملی یمن را تسریع و تشدید کرده اند. به گونهای که ماهانه میلیونها بشکه نفت و معیانات گازی را از طریق بنادر استانهای شبوه، حضرموت، مأرب و دیگر مناطق به خارج از کشو قاچاق میکنند و در آمدهای حاصل از آن به بانکهای سعودی و دیگر کشورهای متجاوز واریز میشود.
به منظور بررسی وضعیت، میزان و روند غارت نفت و گاز یمن بدست متجاوزان و اشغالگران، تأثیر این غارتگری بر زندگی مردم یمن، وضعیت اجرای توافق آتش بس و شرط رفع محاصره از فرودگاهها و بنادر این کشور، عملکرد ضعیف سازمان ملل در زمینه نظارت بر اجرای توافق و چشم انداز آتی این توافق با توجه به عملکرد ائتلاف سعودی و سازمان ملل، با «زید احمد الغرسی» معاون رسانهای و فرهنگی دولت نجات ملی یمن گفتگو کردهایم که در ادامه جزئیات این گفتگو را میخوانید:
سوال: حجم و میزان ثروتهای طبیعی یمن به ویژه نفت و گاز آن را چگونه ارزیابی میکنید و این منابع بیشتر در کدام مناطق یافت میشود؟
الغرسی: یمن دارای ثروتهای نفت و گاز زیادی است و گزارشها حاکی از آن است که این کشور همچنان در زمینه ذخایر نفت و گاز امیدوارکننده است؛ به گونهای که آنچه تاکنون کشف شده تنها بخش کوچکی از ثروت یمن است و این ثروت در چندین استان از جمله استانهای شرقی مانند شبوه و حضرموت و استانهای شمالی مانند مأرب و الجوف و سایر استانهای یمن متمرکز شده است.
سوال: چرا طرفهای خارجی به ثروتهای طبیعی یمن طمع دارند و مشخصا این طرفها چه کسانی هستند؟
الغرسی: همانطور که همه میدانند یکی از اهداف و جاه طلبیهای آمریکا در یمن غارت ثروتهای طبیعی این کشور است، زیرا یمن دارای ثروتهای متعدد و متنوع است و این مسئله جزئی از برنامهای است که طی سالهای گذشته از جنگ کشورهای متجاوز اعم از امارات، عربستان، آمریکا و انگلیس از همان لحظه اول اشغالگری برای سیطره بر منابع نفت و گاز اجرا کرده و همچنان به غارت این منابع ادامه میدهند.
سوال: حجم منابع نفت و گازی که طی سالهای اخیر به ویژه پس از توافق آتش بس غارت شده به چه میزان است و فرآیند آن به چه شکلی انجام میشود؟
الغرسی: به دلیل سانسور شدید مزدوران و سرپوش گذاشتن بر میزان نفت و گاز غارت شده یمن و اظهارات متناقض آنها در مورد درآمدهای حاصل از آن، امکان اطلاع دقیق از آمار در این زمینه وجود ندارد، اما مطالعات و تحقیقات رسانهای مبتنی بر اظهارات خود مزدوران و نیز مبتنی بر آنچه که در مورد ورود کشتیهای خارجی به بنادر یمن و غارت نفت توسط آنها اعلام شده، به تخمینهایی رسیده است که نشان میدهد از آغاز تجاوز در سال ۲۰۱۶ تا سال ۲۰۲۲ میلادی متجاوزان نزدیک به هشتاد و نه میلیون بشکه از نفت یمن به ارزش بیش از سیزده میلیارد و بیست و پنج میلیون دلار را به تاراج برده اند.
اینها اعدادی تقریبی و براساس مشاهدات و شنیده هاست، اما به نظر میرسد آمار واقعی خیلی بیشتر از این مقدار باشد. این مبالغ در اختیار بانک ملی عربستان قرار میگیرد و فقط ۲۰ درصد آن خرج مزدوران به اصطلاح دولت قانونی میشود، در حالی که حقوق کارمندان یمنی به دلیل فقدان منابع مالی و اتکای ۷۰ درصدی به درآمدهای نفتی و گازی، نزدیک به شش سال است قطع شده و اگر این مبالغ در صنعا به بانک مرکزی واریز میشد، حقوق کارمندان پرداخت میشد و ارزش پول ملی در برابر دلار افزایش و اوضاع اقتصاد و معیشت مردم به شکل قابل ملاحظهای بهبود مییافت.
اما در شرایطی که نفت یمن توسط کشورهای متجاوز غارت میشود، مردم یمن از کمبود مشتقات نفتی و گرانی آن در نتیجه محاصره کشورهای متجاوز و ممانعت از دستیابی به مشتقات نفتی رنج میبرند. با شروع جنگ بین روسیه و آمریکا در اوکراین، سرعت سرقت نفت و گاز یمن توسط کشورهای ائتلاف در تلاش برای تامین گاز بازارهای اروپایی به جای گاز روسیه افزایش یافته و اگرچه حجم نفت و گاز به غارت رفته در یمن در برابر نیاز اروپا قابل مقایسه نیست، ولی آمریکا، یمن را در کنار دیگر کشورها یکی از جایگزینهای نفت و گاز روسیه میداند.
سوال: علی رغم آنکه از شروط توافق آتش بس، رفع محاصره فرودگاهها و بنادر یمن و اجازه ورود مشتقات نفتی به این کشور بود، اما عملا هیچ یک از این شروط محقق نشده است؛ به نظر شما آیا با این وضعیت توافق آتش بس میتواند ادامه دار باشد؟
الغرسی: توافق آتش بس با همان شرایط آتش بس قبلی از جمله اجازه ورود ۱۸ کشتی نفتی طی دو ماه و بازگشایی فرودگاه صنعا برای ۱۶ پرواز به اردن و مصر تمدید شده است. علاوه براین توافق شد که به موضوع محاصره یمن نیز رسیدگی و این محاصره به طور کامل رفع شود و همچنین سازوکار مشخصی برای پرداخت حقوقها در زمان آتش بس پیدا شود. به نظر من اگر این خواستههای مردم یمن طی مدت باقی مانده از آتش بس محقق نشود، یمن دیگر تمدید آن را نخواهد پذیرفت و برای استفاده از گزینههای سخت نظامی به ویژه علیه عربستان و امارات به حرکت درخواهد آمد. چراکه بدون تحقق این هدف، آتش بسی وجود نخواهد داشت، همانطور که نیروهای یمنی به هیچ شرکت خارجی اجازه غارت نفت یمن را نخواهند داد و پس از آن کشتی ها، نفتکشها و یا حتی شرکتهای تولیدکننده نفت و گاز تحت آتش آنها قرار خواهند گرفت.
سوال: چرا علی رغم آنکه سازمان ملل وظیفه داشته تا بر اجرای درست توافق آتش بس نظارت داشته باشد، اما برای رفع محاصره و توقف غارت ثروتهای ملی این یمن اقدامی را انجام نمیدهد؟
الغرسی: علی رغم آنکه درخواستهای ما برای آتش بس صرفا درخواستهای بشردوستانه بوده، اما سازمان ملل متحد به وظیفه خود در قبال حفظ ثروت یمن، پرداخت حقوقها و رفع محاصر عمل نکرده و برعکس، با تعلل در عدم حل و فصل این پروندهها، با کشورهای متجاوز تبانی میکند؛ بنابراین مردم یمن در این پرونده به سازمان ملل دلخوش نکرده و بلکه به رهبری، ارتش و کمیتههای مردمی خود برای دریافت حقوق طبیعی شان امید بسته است.
سوال: غارت ثروتهای ملی یمن چه تاثیر بر وضعیت زندگی و معیشت مردم رنج کشیده این کشور دارد؟
الغرسی: یقیناً غارت ثروت یمن توسط کشورهای ائتلاف متجاوز به رهبری آمریکا بر درد و رنج یمنیها افزوده و به گواه سازمان ملل بزرگترین بحران انسانی در جهان را به وجود آورده است. از جمله پیامدهای ناگواری که غارت منابع یمن برای مردم این کشور به بار آورده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم پرداخت حقوقها که یک بحران انسانی گسترده را برای بخش بزرگی از مردم یمن رقم زده است.
- افزایش شدید قیمتها و ناتوانی افراد جامعه در تامین نیازهای ضروری زندگی خود.
- وخامت ارزش پول ملی در برابر دلار که تاثیرات منفی زیادی بر زندگی شهروندان دارد.
- ناتوانی دولت صنعا در بازسازی زیرساختها، مدارس، بیمارستانها، منازل مسکونی، جادهها، تأسیسات گردشگری و غیره...
-علاوه براین پیامدهای اقتصادی و انسانی بسیاری دیگری وجود دارد که فهرست کامل آنها ممکن نیست.
سوال: به عنوان سوال آخر با توجه به شرایط موجود چشم انداز توافق آتش بس را چگونه پیشبینی میکنید ودر صورت فروپاشی، مسئولیت آن با چه کسی خواهد بود؟
الغرسی: با توجه به حقایق و اتفاقاتی که در یمن شاهد آن هستیم، به طور قطع کشورهای متجاوز در اجرای مفاد توافق آتشبس جدی نیستند و تعلل و ممانعت از سوی آنها وجود دارد و قطعاً بر آتشبس تأثیر میگذارد و مسئولیت فروپاشی توافق یا هر گونه تشدید نظامی پس از پایان آن برعهده این کشورهاست. مردم یمن به وضعیت نه جنگ و نه صلح و نیز باقی ماندن تحت محاصره و گرسنگی راضی نیستند؛ بنابراین توصیه من به متجاوزان این است که از فرصت پیش آمده برای پایان دادن به تجاوز، محاصره و خروج نیروهای اشغالگر خود از یمن استفاده کنند که اگر چنین نکنند، ارتش و کمیتههای مردمی قویتر از گذشته برای تحقق خواستههای ملت یمن از طریق نظامی آمادگی دارند.