حدود یک ماه قبل از سفر «جو بایدن » رئیس جمهور آمریکا به عربستان سعودی که قرار است از 15 تا 16 ژوئیه انجام شود؛ « محمد بن سلمان » ولیعهد سعودی سفر خارجی خود به مصر، سپس اردن و ترکیه را آغاز خواهد کرد که این سفر سوالاتی در خصوص مهمترین پروندههای مورد مذاکره بین عربستان و قاهره ایجاد میکند.
به گزارش «رویترز»، محمد بن سلمان امروز دوشنبه به مصر سفر و با « عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور این کشور دیدار میکند. طی این سفر در خصوص موضوعاتی از جمله تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر منطقه و مقدمات سفر بایدن به عربستان سعودی گفتوگو خواهد شد.
محمد بن سلمان در سال 2015، سه بار به مصر سفر کرد که طی آن در 14 آوریل ، 29 ژوئیه و 15 دسامبر با السیسی دیدار کرد . این دیدار نیز با سفر «ملک سلمان بن عبدالعزیز» در 7 آوریل 2016 به مصر تکرار شد و دو طرف طی آن توافقنامه تعیین مرز دریایی امضا کردند.
محمد بن سلمان در سال 2018 دوبار به قاهره سفر و با السیسی دیدار کرد.
هفتمین سفر محمد بن سلمان در 11 ژوئن 2021 به مصر صورت گرفت که وی با السیسی در شرم الشیخ دیدار کرد . این دیدارها در ریاض نیز تکرار شد که آخرین آن سفر السیسی در مارس گذشته به عربستان بود.
اما سفر روز دوشنبه بن سلمان به قاهره در پرتو مذاکره در خصوص پروندههای مهم اقتصادی و سیاسی است. به گفته ناظران، اقتصاد، اولین پرونده قابل بحث در این سفر است . به ویژه اینکه مصر از بحران مالی رنج میبرد و به دنبال دریافت وام از صندوق بینالمللی پول است.
با وجود سپردهگذاری 5 میلیارد دلاری عربستان سعودی در بانک مرکزی مصر در مارس گذشته، السیسی در 13 ژوئن از کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله عربستان سعودی خواست تا در مصر سرمایهگذاری کنند.
دومین پرونده مهم، به گفته ناظران، روابط مصر و ترکیه است. بعد از کودتای عبد الفتاح السیسی علیه «محمد مرسی» رئیس جمهور سابق مصر، که از رهبران اخوان بود روابط ترکیه و مصر نیز تیره و تار شد و اکنون در پی تحولاتی که در منطقه و عرصه بینالمللی رخ داده است این سه کشور تصمیم گرفتهاند که اختلافات اصولی خود را کنار بگذارند و به تشریک مساعی با یکدیگر بپردازند.
ناظران بر این باورند که میز گفتگوی بن سلمان در مصر ممکن است شامل روابط بین قاهره و آنکارا باشد که پرونده مهمی برای مصر است، به ویژه که ولیعهد سعودی پس از بسته شدن پرونده قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی در ترکیه به دنبال توافق با این کشور است.
سومین پرونده مهمی که چند هفته پیش نیز در روزنامههای عبری و خارجی منتشر شد، پرونده واگذاری دائم جزایر «تیران و صنافیر» به عربستان سعودی و صحبت از نقش اسرائیل در این پرونده است.
سایت صهیونیستی «والا» اخیرا فاش کرد:«جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا به طور مخفیانه بین اسرائیل و عربستان و مصر میانجیگری میکند تا به یک راه حلی به منظور تکمیل فرایند انتقال دو جزیره «تیران» و «صنافیر» در دریای سرخ به حاکمیت عربستان همراه با اجرای گامهای عادی سازی روابط بین تل آویو و ریاض دست یابد.
دو جزیره صنافیر و تیران تحت حاکمیت مصر بود اما در دوره زمامداری «عبدالفتاح السیسی» به عربستان واگذار شد. برخی چهرههای سرشناس سیاسی مصری با صدور بیانیهای از رئیس جمهور مصر به دلیل این اقدام انتقاد کردند و گفتند که این تصمیم به معنای واگذاری بخشی از حقوق تاریخی مردم مصر بر اراضی و حاکمیت کشور است.
اینها گزارش هایی است که باعث میشود تا حدس بزنیم که آیا این پرونده در گفتگوهای بن سلمان و السیسی وجود خواهد داشت یا خیر، به ویژه این که آمریکا از خلال آن تلاش میکند تا ریاض و تلآویو عادیسازی روابط را اعلام کنند.
«ممدوح المنیر» مدیر و مؤسس مرکز بینالمللی علوم سیاسی و راهبردی با پیشبینی درباره پروندههایی که بن سلمان و السیسی ممکن است درباره آن بحث کنند، گفت: «سفر ولیعهد سعودی به مصر برای پرداختن به مسائل حساس انجام میشود».
وی در گفتگو با «عربی 21» اعلام کرد: «السیسی خواهان حمایت مالی عربستان است و پیامهای خود را با این مضمون به صورت مستقیم و غیرمستقیم به صورت رسمی و غیررسمی اعلام کرده است ، بنابراین فکر میکنم که موضوع اقتصادی مهمترین پرونده روی میز گفتگو بین بن سلمان و السیسی باشد».
این کارشناس مصری معتقد است: «عربستان قبل از سفر بایدن به منطقه میخواهد دو جزایر تیران و صنافیر را به طور کامل به مالکیت خود درآورد. همچنین تلآویو میخواهد مهمترین مسیر کشتیرانی در این دو جزایر را در اختیار داشته باشد».
او معتقد است که «محمد بن سلمان در مقابل، خواهان حمایت بیشتر صهیونیستها از عربستان در مقابل دولت جو بایدن است که روابط آن دو متشنج شده است».
المنیر تاکید کرد: «بنابراین ما با پروندههای پیچیدهای مواجه هستیم، السیسی از بن سلمان پول میخواهد و تل آویو تیران و صنافیر را از عربستان سعودی میخواهد».
وی در ادامه افزود:«سرمایهگذاری کامل عربستان در مصر ممکن نیست؛ چراکه در این صورت محمد بن سلمان اهرم فشار خود بر مصر را از دست میدهد».
ممدوح المنیر اعلام کرد: «با توجه به اشتیاق بن سلمان برای بهبود روابط خود با دولت بایدن و حل مشکلات مربوط به آن، به ویژه پرونده خاشقجی، وی به تلآویو چه از خلال دو جزیره صنافیر و تیران و چه از طریق بازکردن حریم هوایی عربستان به روی پرواز صهیونیستها کمک خواهد کرد».
«محمد حامد» مدیر «مجمع مطالعات سیاسی و استراتژیک مدیترانه شرقی» در قاهره اعلام کرد که نتایج این سفر بر روی تصمیمات اجلاس ریاض که قرار است در آینده نزدیک با حضور جو بایدن در ارتباط با مسائل منطقه در عربستان برگزار شود، تاثیرگذار خواهد بود.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مسئول سعودی نوشت که بن سلمان روز دوشنبه ابتدا به مصر سپس به اردن و پس از آن نیز به ترکیه سفر خواهد کرد.
چند روز پیش دیوان پادشاهی عربستان سعودی در بیانیهای اعلام کرد که جو بایدن در راستای تقویت روابط دوجانبه تاریخی و شراکت راهبردی بین عربستان و آمریکا و نیز تمایل مشترک دو کشور برای توسعه روابط در تمامی زمینهها، به ریاض سفر خواهد کرد.
نشست ریاض روز 16 ماه ژوئیه با حضور رئیس جمهوری آمریکا، سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و شاه اردن، رئیس جمهور مصر و نخست وزیر عراق برگزار میشود.