لوله و اتصالات از مهم‌ترین تجهیزاتی هستند که می‌توانند در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار بگیرند. هدف اصلی از استفاده از این تجهیزات انتقال سیالات و مایعات مختلف از نقطه‌ای به نقطه دیگر است و چنانچه عواملی مانند ترک، شکستگی و ... در این روند اختلالی ایجاد کنند چالش‌های مختلفی به همراه خواهد داشت. نشتی لوله آب یکی از مشکلاتی است که می‌تواند خسارت‌های متعددی به بار آورده و هزینه‌های زیادی در مصرف آب و ... ایجاد کند.
به صورت کلی چنانچه سیستم لوله‌کشی آب به شکل اصولی و قاعده‌مند انجام نشود ممکن است مشکلاتی همچون نشتی شکل بگیرد که در نهایت باعث سلب آسایش و آرامش در منازل و همچنین ایجاد خسارت در سایر بخش‌های صنعتی و غیر صنعتی شود. از آنجایی که سیستم‌های لوله‌کشی پروژه‌های ساختمان معمولاً به صورت توکار و دفنی انجام می‌شوند قابل رؤیت نیستند و وجود نشتی می‌تواند دردسرها و چالش‌های مختلفی ایجاد کند. در ادامه مطلب به بررسی نحوه تشخیص نشتی لوله آب و راهکارهای رفع آن پرداخته می‌شود.
اهمیت تشخیص نشتی لوله‌های آب
در حقیقت نشتی لوله آب به مشکلی گفته می‌شود که در آن لوله‌های آب در اثر عوامل مختلفی همچون خوردگی، ترکیدگی، شکستگی و ... آب را به بیرون از لوله انتقال می‌دهند و باعث ایجاد مشکلات مختلفی می‌شود. از مهم‌ترین دلایل اهمیت بالای تشخیص به موقع نشتی لوله آب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- با تشخیص نشتی می‌توان از گسترش رطوبت به محل‌های مختلف ساختمان‌ها و در نتیجه سست شدن و آسیب دیدن مصالح ساختمانی جلوگیری کرد.
- با تشخیص نشتی می‌توان از ایجاد رطوبت و در نتیجه شیوع بیماری‌ها و میکروب‌ها جلوگیری کرد که می‌توانند برای سلامتی افراد مضر باشند.
- چنانچه نشتی لوله‌ها به موقع تشخیص داده نشود ایمنی ساختمان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- نشتی لوله‌ها می‌تواند هزینه‌های مضاعفی برای تعمیر و ترمیم لوله‌ها و همچنین مصالح ساختمانی به همراه داشته باشد.
- نشتی لوله حتی می‌تواند ساختمان‌های مجاور را نیز تحت تأثیر قرار داده و باعث خسارت شود.
مهم‌ترین دلایل نشتی لوله‌های آب
به صورت کلی نشتی لوله‌های آب می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که مهم‌ترین آنها به شرح زیر می‌باشند:
- چنانچه در سیستم لوله‌کشی از لوله‌های فلزی استفاده شده باشد امکان دارد که این لوله‌ها به مرور زمان دچار خوردگی شوند و این خوردگی باعث نشتی آنها گردد.
- یکی دیگر از دلایل نشتی لوله‌های آب واکنش‌های شیمیایی است که در نهایت باعث خوردگی آنها می‌شود.
- وارد شدن فشار زیاد به لوله‌ها نیز می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل نشتی لوله آب باشد. فشار می‌تواند حتی در لوله استخری که معمولاً تحت فشار ساخته می‌شوند نیز باعث نشتی و ترکیدگی شود.
- انبساط و انقباض لوله‌های آب به دلیل تغییرات شرایط آب و هوایی و دمای محیط نیز می‌تواند عامل نشتی باشد.
- تغییر فشار آب در لوله‌ها نیز یکی از دلایل این مشکل است چرا که تغییر فشار می‌تواند به دیواره لوله‌ها آسیب وارد کرده و در نهایت باعث نشتی آنها شود.
- استفاده از لوله‌های نامناسب و نامرغوب نیز می‌تواند بعد از مدتی مشکلاتی همچون نشتی ایجاد کند و لازم است که حتماً در زمان لوله‌کشی به این موارد توجه شود.
راهکارهای تشخیص نشتی لوله آب
همان‌طور که گفته شد دلایل و عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد مشکلاتی همچون نشتی در لوله‌های آب خصوصاً در ساختمان‌ها شوند. برای تشخیص نشتی در لوله‌های آب می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- در روش اول ابتدا باید تمامی راه‌های مصرف آب مانند شیرها، وسایل گرمایشی، کولر و ... را قطع کرد به‌گونه‌ای که هیچ آبی در داخل ساختمان مصرف نشود و سپس عدد درج شده بر روی کنتور آب را یادداشت کرد. سپس بعد از گذشت 15 تا 20 دقیقه دوباره باید عدد کنتور را بررسی کرد و اگر تفاوتی بین دو عدد ثبت شده وجود داشته باشد نشان می‌دهد که در لوله‌های آب ساختمان نشتی وجود دارد.
- در روش دوم می‌توان از دستگاه‌های نشت یاب استفاده کرد. این دستگاه‌ها بدون نیاز به تخریب دیوارها و کف و ... محل دقیق نشتی را شناسایی می‌کنند. این دستگاه‌ها از حساسیت بالایی برخوردارند و می‌توانند به راحتی نشتی آب را تشخیص بدهند.
- بررسی رطوبت و تغییر رنگ دیوارها و کف ساختمان و نقاط مختلفی که لوله از آنجا رد شده است نیز می‌تواند محل نشتی لوله‌ها را مشخص کند.
روش‌های برطرف کردن نشتی لوله‌های آب
در حقیقت مهم‌ترین فاکتور برای برطرف کردن و رفع نشتی لوله‌های آب مشخص کردن دلیل و عامل اصلی آن است. همان‌طور که گفته شد از لوله و اتصالات مختلف فلزی، پلاستیکی، پلیمری و ... در سیستم لوله‌کشی ساختمان‌ها و ... استفاده می‌شود که هر کدام می‌توانند ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص خود را داشته و از طول عمر خاصی برخوردار باشند. به صورت کلی لوله و اتصالات وینودرین به دلیل داشتن ویژگی‌ها و مشخصات منحصربه‌فرد و طول عمر عالی می‌توانند بهترین گزینه برای لوله‌کشی ساختمان‌ها باشند. برای رفع نشتی لوله آب در هر کدام از انواع لوله‌ها می‌توان به شکل زیر عمل کرد:
- چنانچه لوله‌های فلزی آب بنا بر دلایل ذکر شده دچار نشتی شوند، می‌توان نشتی آن را با کمک لوله‌های پلاستیکی رفع کرد چرا که استفاده از لوله فلزی جدید سخت‌تر و هزینه‌برتر است. بعد از پیدا کردن محل نشتی می‌توان بخش آسیب دیده لوله را قطع کرده و لوله پلیمری تک لایه تا چندلایه را با کمک اتصالات بوشن طلایی به آنها متصل کرد. البته این روش نیز امکان نشتی بالایی دارد و بهترین کار این است که سیستم لوله‌کشی ساختمان از ابتدا تعویض شود و از لوله‌های پلیمری و باکیفیت استفاده گردد. امروزه از روش‌های لوله‌کشی مانند لوله‌کشی کلکتوری با استفاده از لوله‌های پلیمری یا حتی لوله‌کشی آب ساختمان روکار استفاده می‌شود که تعمیر و ترمیم بسیار راحت‌تری دارند.
- برای رفع نشتی در لوله‌های پلاستیکی نیز همانند روش قبل عمل می‌شود و لوله پلاستیکی جدید جایگزین لوله آسیب دیده می‌گردد. البته نحوه لوله‌کشی نیز می‌تواند در میزان هزینه‌ها و سختی تعمیر مؤثر باشد. نوع اتصالات در لوله‌های پلاستیکی و پلیمری نیز می‌تواند متفاوت باشد. اتصالات چسبی، اتصالات روپیچ توپیچ، اتصالات جوشی و ... در لوله‌های پلاستیکی و پلیمری رایج هستند.
جمع‌بندی نهایی
امروزه از انواع لوله‌های فلزی، پلاستیکی و پلیمری در سیستم لوله‌کشی‌های ساختمانی و صنعتی استفاده می‌شود و هر کدام از این لوله‌ها می‌توانند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند. یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین مشکلات در سیستم‌های لوله‌کشی نشتی لوله آب است که می‌تواند ناشی از عوامل همچون فشار بالا، انبساط و انقباض، شکستگی، خوردگی و ... باشد. نشتی آب می‌تواند خسارت‌ها و آسیب‌های متعددی به مصالح ساختمانی وارد کرده و هزینه‌های متعددی در بر داشته باشد به همین دلیل حتماً باید مورد توجه قرار گرفته و در سریع‌ترین زمان ممکن برطرف شود.
