الهه نوری در تحلیلی نسبت به اهداف سفر رئیس‌جمهور ونزوئلا به ایران اظهار داشت: همان طور که در خبرها گفته شده نیکولاس مادورو در راس هیات اقتصادی و تجاری تور بین‌المللی را ترتیب داده و پیش از تهران ، سفری به ترکیه و الجزایر نیز داشته است، طبق آن چه در اخبار مطرح شده، هدف از این سفر تقویت همکاری‌های اقتصادی دو کشور می باشد.
وی تصریح کرد: در واقع می شود گفت هدف اصلی این سفر در راستای حل این مساله است که میزان تجارت و سطح همکاری های دو کشور که در حال حاضر پایین است، افزایش یابد. ارتباط گسترده ایران و ونزوئلا به رغم این که از سال آخر ریاست جمهوری خاتمی شروع شد، در دوران احمدی نژاد به اوج رسید و در دوران آقای روحانی نیز دچار یکسری تحولات شد ولی همچنان سطح همکاری های تجاری پایین است و در آن سطح قانع کننده ای که باید باشد، نیست.
این کارشناس مسائل آمریکای لاتین خاطرنشان کرد: کشورهای همسایه مثل ترکیه یا کشورهای حوزه خلیج فارس از قبیل قطر و... مسلما روابط اقتصادی خیلی بالاتری با ونزوئلا دارند و ایران باید جدای از بحث همکاری های ایدئولوژیک، راه حلی برای مباحث تجاری و تببین چشم انداز اقتصادی بیاندیشد. در واقع گفته می شود این سفر در راستای پیدا کردن راه حلی برای این مساله است.
نوری مهم ترین توافق نامه میان دو کشور را سند همکاری ۲۰ ساله عنوان کرد که قبلا در سفر وزیر امور خارجه اسبق ونزوئلا آقای گونزالس به ایران به آن تاکید شده بود.
وی با تاکید بر این که موضوعات نفتی و ارسال میعانات نفتی ایران از مهم ترین محورهای مورد بحث در جریان این سفر خواهد بود، ابراز داشت: این مساله می تواند نفت ونزوئلا را که شبیه قیر است به نفت قابل فروش در بازار تبدیل کند، باید توجه باشیم ونزوئلا تقریبا بزرگترین ذخایر نفتی جهان را دارد و حدودا ۸ درصد ذخایر نفتی را در اختیار دارد و این میزان کمی نیست و طبیعتا بحث همکاری نفتی قاعدتا مهمترین مقوله این سند همکاری است.
این عضو هیات علمی دانشکده مطالعات جهان درباره این که اسناد مورد توافق چه کمکی به تقویت اقتصاد دو کشور می کند؟ گفت: درباره این که اسناد چه کمکی به تقویت اقتصاد دو کشور تحریمی می کند، مهمترین بحث این است که طبیعتا برقراری چنین ارتباطی در شرایط تحریمی درد تحریم را تسکین می دهد.
نوری خاطرنشان کرد: همه می دانیم تحریم ها تبعات فرا سیاسی دارد و محدود به یکسری قوانین و... نیست، مهمترین بحثی که تحریم ها به همراه دارد این است که زیر ساخت های اقتصادی را مورد حمله قرار می دهد ضمن این که تورم را هم ایجاد می کند، بحث های حقوقی ناشی از این تحریم ها به گونه ای است که حتی پس از لغو تحریم ها سالها ادامه می یابد.
وی افزود: وقتی دو کشور تحت تحریم هستند و با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند مسلما از مزایای اقتصادی یکدیگر نیز می توانند بهره مند شوند، ونزوئلا بزرگترین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد اما به رغم این بد نامی که رسانه ها در موردش ایجاد کردند که با اقتصاد ورشکسته تورمی شناخته می شود، این کشور دارای ذخایر نفت و معادن طلاست. برقراری رابطه با چنین اقتصادی مسلما تبعات اقتصادی بدی به همراه نخواهد داشت به این شرط که در واقع مفاد قراردادها و این سندهای همکاری و... به گونه ای تنظیم شود که امکان برخورداری از مزایای نسبی کشور طرف قرارداد را برای کشور ما هم به همراه بیاورد.
این کارشناس مسائل آمریکای لاتین ادامه داد: در مورد موفق بودن همکاری های اقتصادی همین را باید گفت که ایالات متحده همواره هراس دارد که ایران و ونزوئلا به یکدیگر نزدیک شوند، با کوچکترین رابطه ای که بین ایران و ونزوئلا صورت می گیرد ما واکنش های عظیم رسانه ای غرب را شاهد هستیم. این مساله نشان می دهد در رابطه و همکاری اقتصادی نه تنها بحث تقویت محور هژمونیک مطرح است بلکه اگر به خوبی تدوین و برنامه ریزی شود محور اقتصادی دو کشور تحت تحریمی تقویت می شود برای همین است که خیلی از رسان‌های قوی هراس نزدیک شدن این دو کشور را دارند.
نوری با اشاره به این که در بحث مسیر ترانزیت تجاری نه تنها درباره ایران و ونزوئلا بلکه ارتباط ایران با تمام کشورهای آمریکای لاتین مطرح است، گفت: برای نمونه درباره برزیل؛ مهمترین شریک تجاری ما در آمریکای لاتین کشور برزیل است ولی به رغم این همه سال رابطه همچنان بحث هایی مثل ترانزیت های تجاری و زیرساخت های اقتصادی وجود دارد. در بحت ونزوئلا نیز مسئولان درصدد هستند تا موانع بر سر راه قراردادهای همکاری را رفع کنند که امیدواریم بحث های زیرساختی و ... نیز مورد توجه قرار گیرد.
وی درباره این که آیا تقویت دیپلماسی ایران در آمریکای لاتین با سفر مادورو به تهران دنبال خواهد شد؟ اظهار داشت: بله مسلما، روابط جنوب - جنوب و دو کشور مستقل در حال توسعه جهان سومی مطرح است، طبق ادبیات اقتصادی غرب و از منظر دیپلماتیک شما هر اندازه برای محور ایدئولوژیک خودتان متحد پیدا کنید در آینده ماحصل آن را برداشت می کنید.
این کارشناس مسائل آمریکای لاتین یادآور شد: درست است مسایل اقتصادی داخلی در کشور وجود دارد، ولی واقعیت این است در این شرایط می شود بذری را در روابط سیاسی، اجتماعی و دیپلماتیک کاشت که ماحصل آن بعدا اثر بخش خواهد بود. ما نباید به مساله به چشم انداز کوتاه مدت نگاه کنیم، بلند مدت را باید در نظر بگیریم.
نوری خاطرنشان کرد: همان طور که ملاحظه می کنید جبهه چپ گرایی در آمریکای لاتین مجددا در حال تقویت است و در کشورهایی که به طور عجیبی سابقه چپ گرایی ندارند شاهد این مساله هستیم، نمونه اش همین انتخابات اخیر در کلمبیاست و انتخابات پرو که یک چپ گرا روی کار آمد، به نظر می رسد مسلما گام مهمی در راستای تقویت روابط دیپلماتیک و بحث دیپلماسی سیاسی جمهور ی اسلامی ایران در منطقه برداشته خواهد شد.
اولین واکنش دولت بایدن این بود که بلافاصله پس از تحریم نفتی روسیه، آمریکا وارد مذاکره با ونزوئلا می شود حتی یکسری تحریم هایی که برای شرکت نفت ملی ونزوئلا اعمال شده با مجوز محدود و مقطعی لغو کرد.
وی درباره این که با توجه به تحریم بودن دو کشور موضوع انرژی چقدر می تواند در توسعه همکاری ها موثر باشد؟ گفت: از زمان تاسیس اوپک تا امروز ونزوئلا از بازیگران اصلی و مهم اوپک است و حذف ونزوئلا از عرصه نفتی یا همین طور ایران از بازار نفتی تنش زا خواهد بود، همان طور که شاهد بودیم طی دهه ها بحث های تحریمی دو کشور مطرح بوده، تصور کنید کشوری که بزرگترین ذخایر نفتی جهان را دارد از بازار حذف کنید چه اتفاقی می‌افتد؟ چه تبعاتی دارد؟ خصوصا بعد از بحث هایی که در اوکراین و... به وجود آمد اولین واکنش دولت بایدن این بود که بلافاصله پس از تحریم نفتی روسیه، آمریکا وارد مذاکره با ونزوئلا می شود حتی یکسری تحریم هایی که برای شرکت نفت ملی ونزوئلا اعمال شده با مجوز محدود و مقطعی لغو کرد. در حالی که رئیس جمهور آمریکا ریاست جمهوری مادورو را به رسمیت نمی شناسد و یک رئیس جمهور موقت به نام گوآیدو را قبول دارد که دلقک سیاسی بیش نیست.
این عضو هیات علمی دانشکده مطالعات جهان تاکید کرد: اگر ونزوئلا بازیگر انرژی مهم نیست پس القای تحریم ها و مجوزی که برای فعالیت شرکت ها می دهند چیست؟، ایران و ونزوئلا بازیگران مهمی در بازار نفتی جهان و تعیین کننده هستند، وقتی همکاری بین دو کشور صورت می گیرد مسلما گام مهمی است و ما نمی توانیم از اهمیت این مساله چشم پوشی کنیم.
