رویترز در گزارشی تحت عنوان «چرا قیمت مواد غذایی بالا می رود؟» نوشت: قیمت مواد غذایی در جهان از اواسط سال ۲۰۲۰ و زمانی که کسب و کارها به خاطر شیوع کرونا متوقف و زنجیره تامین مختل شد، شروع به بالا رفتن کرد.
میوه و سبزی ها به خاطر نبود حمل و نقل برای انتقال آنها به سوپرمارکت ها فاسد شد و همزمان با بالا رفتن قیمت ها، مصرف کنندگان به انبار کردن کالاها روی آوردند.
همزمان، به خاطر محدودیت رفت و آمد ناشی از شیوع کرونا، کمبود کارگران مهاجر برای کار روی مزارع، تولید محصول را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داد و از آن زمان تاکنون، تولید بسیاری از محصولات در سراسر جهان با مشکل مواجه شده است.
برزیل به عنوان بزرگترین صادرکننده سویا در جهان، در سال ۲۰۲۱ دچار خشکسالی شدید شد و تولید محصول گندم چین در این سال، بدترین شرایط را تجربه کرد.
نگرانی های به وجود آمده درباره امنیت غذایی در دوران شیوع کرونا افزایش یافت و باعث شد برخی کشورها، محصولات خود را به منظور مقابله با کمبودهای آینده انبار کنند و به بازار جهانی ارائه نکنند که این موضوع، زنجیره تامین را مختل کرد.
عملیات ویژه روسیه علیه اوکراین در ماه فوریه به شدت چشم انداز قیمت مواد غذایی را بدتر کرد به طوری که آژانس غذای سازمان ملل اعلام کرده که قیمت ها در ماه فوریه و مارس، رکوردشکنی کرده اند و به بالاترین قیمت تاریخ خود رسیده اند.
روسیه و اوکراین با هم تقریبا یک سوم گندم و جو جهان را تولید می کنند و دوسوم صادرات روغن آفتابگران برای سرخ کردن غذاها نیز در اختیار این دو کشور است. همچنین، اوکراین چهارمین صادرکننده بزرگ ذرت جهان است.
جنگ به بنادر و زیرساخت های کشاورزی اوکراین آسیب زده و احتمالا تولید محصولات کشاورزی این کشور را برای سال های آتی کاهش خواهد داد. این در حالی است که برخی خریداران نیز به خاطر تحریم های غرب، از خرید غلات تولیدی روسیه خودداری می کنند.
رویترز نوشت: اندونزی به عنوان بزرگترین تامین کننده روغن خوراکی دنیا، به منظور اطمینان از تامین نیاز داخل به روغن سرخ کردنی، از اواخر آوریل، صادرات پالم را ممنوع کرد که این موضوع، تامین روغن خوراکی مورد نیاز همه غذاها از کیک تا مارگارین را در جهان با مشکل مواجه کرد.
کدام مواد غذایی بیشترین افزایش قیمت را داشتند؟
در طول شیوع کرونا، قیمت بالای روغن های گیاهی، هزینه های غذاها را افزایش داد. قیمت غذاهای تهیه شده از غلات به خاطر محدود شدن حمل و نقل غلات در طول جنگ اوکراین، در ماه مارس رکورد زد.
براساس گزارش آژانس غذای سازمان ملل، قیمت های گوشت و لبنیات در ماه آوریل رکورد زد که حاکی از افزایش مستمر نیاز جهانی به پروتئین و قیمت های بالای نهاده های دامی به ویژه غلات و سویا است.
علاوه بر این، آنفلوآنزای پرندگان در اروپا و آمریکای شمالی، قیمت گوشت طیور و تخم مرغ را افزایش داده است.
در آمریکا، داده های تورمی برای ماه مارس نشان می دهد که شاخص برای گوشت دام و طیور، ماهی و تخم مرغ، نسبت به سال قبل ۱۴ درصد افزایش یافته است. گوشت گاو نیز ۱۶ درصد افزایش را نشان می دهد.
چه زمانی قیمت ها کاهش می یابند؟
تخمین زمان پایان بحران غذایی جهان آسان نیست زیرا به موضوعات غیرقابل پیش بینی مثل آب و هوا بستگی دارد.
«آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل در اوایل ماه می اعلام کرد: حل مشکل امنیت غذایی جهان بدون احیای تولیدات کشاورزی اوکراین در کنار محصولات غذایی و کود روسیه ممکن نیست.
«بانک جهانی» پیش بینی کرده که قیمت گندم ممکن است در سال ۲۰۲۲، تا بیش از ۴۰ درصد افزایش یابد. براساس برآورد این بانک، انتظار می رود قیمت محصولات کشاورزی در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال ۲۰۲۲ کمتر شود. البته این موضوع به بهبود زنجیره تامین توسط آرژانتین، برزیل و آمریکا بستگی دارد و ضمانتی برای تحقق آن نیست.
افزایش شدید قیمت کود در جهان به خاطر تحریم روسیه و بلاروس به عنوان تولیدکنندگان اصلی آن، ممکن است موجب شود کشاورزان، کود کمتری در مزارع استفاده کنند و در نتیجه تولید پایین تر بیاید و بحران طولانی تر شود.
با گرمایش زمین، وضعیت آب و هوا نیز از حالت طبیعی خارج شده و این موضوع خطر دیگری برای تولید محصول در جهان است.
چه کسانی بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند؟
براساس برآورد «شرکت رتبه‌بندی اعتباری فیچ»، قیمت غذا در ماه مارس بیشترین سهم را در تورم آمریکا از سال ۱۹۸۱ داشته است.
این در حالی است که قیمت کالاها در ماه آوریل، در انگلیس بیشترین میزان افزایش را در یک دهه گذشته تجربه کرد.
باوجود این، قیمت های بالای مواد غذایی، بیش از همه مردم را در کشورهای در حال توسعه تحت تاثیر قرار خواهد داد زیرا در این کشورها، درصد بیشتری از درآمد مردم صرف خرید خوراکی ها می شود.
«شبکه جهانی علیه بحران غذایی» که ائتلافی متشکل از سازمان ملل و نهادهای شریک این سازمان است، در گزارش سالیانه خود اعلام کرد: جنگ اوکراین، خطرات جدیدی را پیش روی امنیت غذایی جهان به ویژه در کشورهای بحران زده مثل افغانستان، اتیوپی، هائیتی، سومالی، سودان جنوبی، سوریه و یمن می گذارد.
