روایت متناقض ریاض و آنکارا درباره سفر اردوغان به عربستان

پس از انتشار بیانیه کاخ ریاست‌جمهوری ترکیه درباره درخواست ریاض از «رجب طیب اردوغان » برای سفر به عربستان سعودی، شبکه دولتی عربستان به صورت ضمنی این بیانیه را تکذیب کرد.

ریاست جمهوری ترکیه اخیرا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «رئیس‌جمهور اردوغان در سفری رسمی و به منظور انجام گفت‌و‌گو در حاشیه این سفر وارد شهر جده عربستان شده است. این سفر در راستای پاسخ مثبت به دعوت ملک "سلمان عبدالعزیز آل سعود"  شاه سعودی انجام شد.»

پایگاه خبری شبکه «سی‌ان‌ان» گزارش داد که کاربران فضای مجازی بخشی از گزارش شبکه دولتی «الاخباریه» عربستان را منتشر کرده‌اند که در آن گفته می‌شود سفر رئیس‌جمهور ترکیه به عربستان در «پاسخ مثبت به تمایل او [برای سفر به عربستان]» صورت گرفته است.

رئیس‌جمهور ترکیه، شامگاه پنجشنبه، در سفری دوروزه و در صدر هیأتی بلندپایه از مقامات این کشور وارد عربستان شد و با مقامات ارشد سعودی از جمله سلمان بن عبدالعزیز شاه و « محمد بن سلمان » ولی‌عهد عربستان سعودی دیدار و گفت‌و‌گو کرد.

سفر رئیس‌جمهور ترکیه به عربستان سعودی در شرایطی انجام شد که رسانه‌ها با اشاره به مختومه شدن پرونده محاکمه غیابی عاملان قتل «جمال خاشقچی» در ترکیه، از تشدید تلاش‌های آنکارا به منظور بهبود روابط با ریاض خبر داده بودند.

1

جمال خاشقچی روزنامه‌نگار منتقد «محمد بن سلمان» ولی‌عهد عربستان سعودی در اکتبر سال ۲۰۱۸ در کنسولگری ریاض در استانبول به طرز فجیعی به قتل رسید. مقام‌های آنکارا در واکنش به این قتل، دادگاهی غیابی برای محاکمه عاملان ترتیب دادند و این موضوع به همراه برخی دیگر از مسائل، روابط ترکیه و عربستان سعودی را به شدت تیره کرد. دولت آمریکا در گزارشی که درباره این قتل منتشر کرد، اعلام کرد این قتل با دستور مستقیم محمد بن سلمان ولی‌عهد سعودی انجام شده است.

با این حال، دستگاه قضایی ترکیه حکم توقف محاکمه غیابی عاملان قتل جمال خاشقچی ستون‌نویس روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» و همچنین واگذاری آن به دستگاه قضایی عربستان را صادر کرد و وزارت دادگستری ترکیه نیز موافقت خود را با این امر اعلام کرد.

 تصمیم ترکیه برای بستن پرونده محاکمه غیابی عاملان قتل جمال خاشقچی و تحویل آن به عربستان سعودی، واکنش‌های زیادی را در پی داشت و رهبر بزرگ‌ترین حزب اپوزیسیون و رقیب رجب طیب اردوغان اظهارنظر تندی در این باره کرد.

«کمال قلیچ‌دار اوغلو» رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه در واکنش به این اقدام گفت: «او (اردوغان) حقوق و اعتبار دادگاه‌های ترکیه را درباره قتلی که در ترکیه ارتکاب شده بود، به عربستان سعودی تفویض کرد...الان مشخص شد که احمق چه کسی است». وی همچنین ادعا کرد که اردوغان در ازای دریافت پول از عربستان سعودی پرونده خاشقچی را بسته است.

از طرف دیگر، چندی پیش رسانه‌های عربی گزارش داده بودند که دولت ترکیه به منظور زمینه‌سازی برای بهبود روابط با ریاض و ابوظبی رسانه‌های این دو کشور را رفع فیلتر کرده است. 

طبق رصد پایگاه خبری «الخلیج اونلاین»، خبرگزاری رسمی عربستان سعودی (واس)،‌ خبرگزاری رسمی امارات عربی متحده (وام) و وبگاه‌ روزنامه‌های سعودی «الریاض»، «عکاظ»، «سبق» و دو روزنامه اماراتی «البیان»، «الاتحاد» به اضافه پایگاه اماراتی «العین» چند ماه پیش از سفر اردوغان به منطقه در ترکیه رفع فیلتر شدند.

ترکیه در آوریل سال ۲۰۲۰ برخی از مهم‌ترین پایگاه‌های خبری عربستان سعودی و امارات عربی متحده را در پاسخ به اقدام مشابه ریاض و ابوظبی و در پی ترور جمال خاشقچی فیلتر کرده بود.