روز شنبه نهم آوریل سالروز حمله نظامی آمریکا به عراق بود. در سایه بحران سیاسی نفسگیری که عراق از 6 ماه پیش و بعد از برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی با آن دست به گریبان است، روز شنبه نوزدهمین سالروز حمله نظامی آمریکا به عراق در سال 2003 میلادی بود که طی آن، رژیم بعث عراق به زبالهدان تاریخ پیوست.
نوزدهمین سالروز اشغالگری آمریکا در حالی است که امسال نیز نظیر سالهای گذشته، صحنه سقوط بغداد، تسلط تانکهای آمریکایی بر پایتخت و حال و هوای جنگ و رعب و وحشت و نیز ویرانیهای گسترده برجای مانده از این حمله نظامی و کشتهها و مجروحین بسیار آن پیش چشم مردم عراق زنده میشود به طوری که پس از حمله آمریکا تعداد قبرستانهای به 2500 مورد در سراسر کشور افزایش یافت، این در حالی است که پیش از آن 620 قبرستان در عراق وجود داشت.
در این میان، بغداد، موصل، نجف، الانبار، کرکوک، دیالی و بصره بیشترین تعداد قبرستانها را در خود جای دادهاند و صبح هر سال در چنین روزی دههزار شهروند عراقی برای روشن کردن شمع و خواندن فاتحه و نماز بر سر قبر نزدیکان خود جمع میشوند.
قربانیان حمله امریکا به عراق
با وجود گذشت چندین سال از حمله آمریکا به عراق، مقامات عراقی تاکنون شمار واقعی قربانیان این حمله را عنوان نکردهاند و این امر را به عهده پژوهشگران و موسسات تحقیقاتی نهادهاند اما «حاکم الزاملی»، نائب رئیس اول پارلمان عراق در گفتگو با العربی الجدید تصریح کرد: شمار قربانیان حمله آمریکا و عملیاتهای پس از آن نیروهای آمریکایی در عراق طی سالهای گذشته حدود 700 تا 800 هزار کشته و چندین برابر این رقم، مجروح و معلول در کنار دهها هزار مفقودی است که تاکنون از سرنوشت آنها اطلاعاتی در دست نیست.
الزاملی افزود: ما به دنبال مستندسازی خسارتها و تلفات حمله آمریکا به عراق و الزام دولت به اعلام رسمی شمار قربانیان اشغالگری آمریکا هستیم.
وی اظهار داشت: همچنین نباید شمار بسیار زنان بیوه، کودکان یتیم و افراد معلول را فراموش کرد که به عنوان شاهد زنده جنایت اشغالگری امریکا در بین ما زندگی میکنند، اشغالگران جز ویرانی، کاشتن تخم فتنه و طائفیگری میان عراقیها حاصل دیگری برای عراق نداشتند.
نائب رئیس اول پارلمان عراق گفت: در نظر داریم تا کمیته قضایی برای بازبینی در پرونده محکومان متهم به مقاومت در برابر اشغالگران آمریکایی تشکیل دهیم که تا به امروز در زندانها به سر می برند.
بحرانهای ادامهدار در عراق پس از اشغالگری عراق
نوزدهمین سالگرد حمله آمریکا به عراق با تشدید شمار بحرانها در این کشور همراه شده است. چالش دیگر پیش روی عراق بحران کمآبی و خشکسالی بیسابقه است به طوری که منطقه سرسبزی چون دیالی در نتیجه کم آبی به مناطق خشک تبدیل شده است.
علاوه بر بحرانهای مذکور باید میانگین بالای فقر را هم به بحرانهای مذکور اضافه کرد به طوری که مقامات استان المثنی در جنوب عراق از افزایش میزان فقر به 51 درصد در این استان مرزی با عربستان خبر دادهاند.
در موصل، القائم و تکریت نیز بنا بر آمار غیر رسمی میزان فقر به 55 درصد رسیده است در شهرهای شرقی نظیر الحویجه، الرمادی، الرطبه، تلعفر و الشرقاط نیز به دلیل خرابیهای به بار آمده در نتیجه جنگ با داعش میزان بیکاری بالای 40 درصد عنوان شده است.
شهرهای سرطانخیز عراق
از سوی دیگر، «فاطمه الوائلی»، فعال مدنی عراق گفت: بصره، فلوجه، ناصریه و بغداد سالانه هزاران مورد ابتلا به سرطان ثبت میکنند که اغلب قربانیان زنان هستند که مبتلا به سرطان سینه و رحم می شوند همچنین کودکان در نتیجه به کارگیری ارتش آمریکا از سلاحهای ممنوعه و حاوی اورانیوم مبتلا به سرطان خون می شوند. میتوان سرطان را به عنوان بحرانی انسانی به لشکر زنان بیوه و کودکان یتیم اضافه کرد که رهاورد اشغالگری آمریکاست.
پیام رئیس جمهور عراق در نوزدهمین سالروز اشغال عراق از سوی آمریکا
از سوی دیگر «برهم صالح» رئیس جمهور عراق در پیامی به مناسبت سالروز سقوط رژیم بعث بر ضرورت بازنگری بنیادی در روالهای حاکم و تعدیل قانون اساسی تأکید کرد.
رئیس جمهور عراق، در پیام خود به مناسبت 9 آوریل، سالروز سقوط رژیم دیکتاتوری در عراق تأکید کرد: این روز سالروز سقوط رژیم استبدادی است که فجیعترین جنایات را در حق ملت عراق انجام داد و ثروتها و توانمندیهای بینظیر ملت عراق را صرف جنگهای پوچ وبیهودهای کرد که ملت عراق هزینه آنها را پرداخت.
او با اشاره به اینکه، این روز همچنین مناسبتی برای بازنگری در عملکرد سیاسی کشور در دو دهه گذشته است در ادامه تأکید کرد که تحولات بزرگ و انکارناپذیری بعد از 2003 در عراق رخ داده اما باید به شکستها و ناکامیها اذعان کرد و پذیرفت که این ناکامیها را نمیتوان با سابقه استبداد توجیه کرد.
برهم صالح گفت که عراق نیازمند رسیدگی جدی به مطالبات آحاد ملت درباره برقراری حکومت شایسته و پشتسر گذاشتن اشتباهات و رفع اختلال ساختاری در نظام حکومت است که لازمه آن اصلاحات فوری و بنیادی است و این همه بدون بازیابی اعتماد ملت به عنوان منبع قدرت و مشروعیت ممکن نیست.
او تأکید کرد که با گذشت دو دهه از تغییر، عراق با شرایط حساسی مواجه است و درگیر بنبستی سیاسی و تأخیر در اجرای زمانبندیهای قانونی درباره انتخاب رئیس جمهور و تشکیل دولت است که این همه با گذشت 5 ماه از اجرای انتخاباتی برآمده از اراده اعتراضات مردمی و اجماع ملی هیچ توجیهی ندارد به خصوص که این انتخابات قرار بود ابزاری برای اصلاح و تضمین ثبات سیاسی و اجتماعی و بهبود شرایط شهروندان و اصلاح روشهای غلط باشد.
اشغال عراق بهرهبری آمریکا عامل اصلی ظهور داعش است
برهم صالح تأکید کرد که ادامه بحران سیاسی کنونی عراق را به شرایط دشواری میکشاند که همه در آن بازنده خواهند بود و همه نیروهای سیاسی مسئولیتی تاریخی و ملی و اخلاقی بر عهده دارند که گفتگوی جدی و اثرگذاری را برای خروج از بحران و آغاز روند تشکیل دولت ملی مقتدری را آغاز کنند که ضامن منافع و حاکمیت و استقلال کشور باشد و به رویارویی با چالشهای سخت به خصوص چالشهای اقتصادی برخیزد.
او تأکید کرد که آنچه در ماههای اخیر گذشته به روشنی تأکیدی بر نیاز کشور به تعدیل قانون اساسی است که باید در مرحله آینده و با تفاهم ملی آغاز شود تا موادی از قانون را که موجب بحران در کشور شده تغییر دهد.
نهم آوریل آغاز صفحه سیاه در تاریخ عراق
ورود نیروهای آمریکایی و متحدانش به بغداد در نهم آوریل 2003، آغاز صفحه سیاه در تاریخ عراق تحمیل شده توسط انگلیس و آمریکا بود که بیش از یک میلیون کشته، صدها هزار زخمی بر جای گذاشت.
بر اساس آمارهای بین المللی، حمله به عراق خسارات هنگفت مادی و تخریب گسترده زیرساخت ها و تأسیسات حیاتی و حدود پنج میلیون نفر آواره شدند.
پس از آغاز دوران اشغال عراق توسط آمریکا، این کشور وارد مرحله بیثباتی سیاسی و امنیتی شد و شاهد هزاران بمب گذاری تروریستی با خودرو، خودروهای بمب گذاری شده، بمب گذاران انتحاری بود که جان ده ها هزاران غیرنظامی بی گناه نفر را گرفت، علاوه بر ویرانی و آوارگی ناشی از وخامت شرایط امنیتی، سازمان های تروریستی مانند القاعده و بعدها (داعش) در دوران اشغال انگلیس و آمریکا گسترش یافتند که در مناطق مختلف کشور نیز ویرانی به بار آوردند.
تونی بلر، نخست وزیر اسبق انگلیس، در سال 2015 اعتراف کرد که تصمیم برای جنگ با عراق و اشغال این کشور، که واشنگتن اتخاذ کرده بود و کشورش از آن حمایت می کرد، اشتباه بود.
وی همچنین اعتراف کرد که حمله به عراق دلیل اصلی رشد تروریستهای سازمان (داعش) بوده است.
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا در مصاحبه با نیویورک پست در سال 2020 توضیح داد که حمله سال 2003 به عراق بدترین تصمیم در تاریخ ایالات متحده بود و گفت: ما برای بدترین تصمیم 8 میلیارد دلار هزینه کردیم.
«عماد علو» سرتیپ نیروی دریایی عراقی گفت که امروز عراقیها جنایات واشنگتن را به یاد میآورند که در تجاوزات شرکت امنیتی آمریکایی بلک واتر در میدان النصور بغداد که جان دهها انسان بیگناه را گرفت، مشهود بود.