سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
* ایران در مقتدرترین شرایط خود به سر می‌برد و در منطقه غرب آسیا به یک بازیگر غیرقابل چشم‌پوشی و لنگری برای ثبات بدل شده
وی در ابتدا گفت: در ایام الله دهه فجر امسال، ملت ایران یک بار دیگر پیروزی انقلابی را جشن می‌گیرند که در حقیقت غلبه باور و اتکای به نفس یک ملت بر رژیم مستبدی بود که تحت حمایت همه‌جانبه قدرت‌های خارجی قرار داشت. انقلاب مردم ایران به رهبری امام خمینی (ره)، ثمره نهضتی بود که از چند دهه پیش از آن برای رسیدن به حق تعین سرنوشت، استقلال در تصمیم‌گیری‌های داخلی و خارجی و ایجاد یک نظام مدرن حکمرانی مبتنی بر ارزش‌های ملی و دینی شکل گرفته بود.
خطیب‌زاده اضافه کرد: در شرایطی که جهان درگیر جنگ سرد و رقابت میان دو ابرقدرت و ایدئولوژی‌های آنها بود، انقلاب اسلامی ما به عنوان یک مسیر سوم و مدلی تازه از حکمرانی ظهور کرد و نمونه‌ای از مردمسالاری دینی را با تلفیق کارآمد و ظریف هویت ایرانی و ارزش‌های اسلامی پدید آورد. در عرصه بین‌المللی هم انقلاب ملت ایران ندای عقلانیت، استقلال و رد مداخله و سلطه خارجی بود. جمهوری اسلامی ایران، بر اساس ارزش‌های دینی خود، از ابتدا در کنار مظلومان عالم ایستاد، چه این مظلومان در سرزمین‌های اشغالی فلسطین بودند و چه تحت حاکمیت یک رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی.
وی خاطرنشان کرد: به لطف همین ارزش‌ها و به واسطه ایمان و مقاومت ملت ایران، امروز شاهد هستیم که جمهوری اسلامی ایران در مقتدرترین شرایط خود به سر می‌برد و در منطقه غرب آسیا به یک بازیگر غیرقابل چشم‌پوشی و لنگری برای ثبات بدل شده است که در راستای خیر و ثبات منطقه عمل می‌کند.
خطیب‌زاده اضافه کرد: روشن است که ملت بزرگ و پرافتخار ایران یک مسیر طولانی را تارسیدن به این نقطه طی کرده است. قدرت‌های خارجی که از پذیرش و کنار آمدن با واقعیات ایران خودداری کرده‌اند، موانع و مشکلات زیادی در این مسیر برای ملت ایران ایجاد کردند. از جنگ تحمیلی هشت ساله گرفته تا توطئه‌ها و کارزارهای مداوم تروریسم اقتصادی، خرابکاری و جنگ روانی. کسانی که با استقلال و عظمت ملت ایران مخالف بودند، هر آنچه در توان داشته‌اند، انجام دادند تا نهضت مردمی ما را به شکست بکشانند. اما اراده و مقاومت ملت ما بزرگتر و قدرتمند از نقشه‌ها و توطئه‌های آنان بوده و هست. امروز، با وجود تمام مصائب و دشواری‌هایی که در طول سالیان گذشته داشته‌ایم، هنوز هم حمایت مردمی بزرگترین سرمایه و منبع قدرت جمهوری اسلامی ایران است.
* امروز در وین، این دولت‌ها با یک آزمون روبرو هستند
وی گفت: اکنون که ۴۳ سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد، باید بر همگان روشن شده باشد که مسیر فشار و ارعاب ملت ها، مسیری شکست خورده است و البته باعث تأسف است که هنوز برخی دولت‌های غربی و به ویژه آمریکا بر ادامه سیاست‌های شکست‌خورده قبلی علیه ملت ایران اصرار دارند. امروز در وین، این دولت‌ها با یک آزمون روبرو هستند. تکرار سیاست‌های گذشته، نتیجه مشابهی خواهد داشت، اما قطعا اگر رویکرد تازه‌ای در پیش گرفته شود، فرصت‌های تازه‌ای نیز ایجاد خواهد شد.در هر حال، انقلاب ملت ایران به مسیر پرافتخار خود ادامه خواهد داد و مانع‌تراشی‌ها و سنگ‌اندازی‌های خارجی نخواهد توانست نهضت ملت ایران را متوقف کند.
این دیپلمات ارشد کشورمان یاد و خاطره شهدای پیروزی انقلاب اسلامی را گرامی داشت.
خطیب‌زاده همچنین به تشریح گفتوگوهای تلفنی هفته گذشته امیرعبداللهیان با برخی همتایان از جمله هند، ژاپن، استرالیا، عراق و ... اشاره کرد.
* هیأت مذاکراتی ایران فردا (سه‌شنبه) به وین می‌رود
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره از سرگیری دور هشتم مذاکرات وین از فردا (سه‌شنبه) خاطرنشان کرد: هیأت مذاکراتی جمهوری اسلامی ایران که برای مشورت‌های لازم چند روزی در تهران بود، فردا عازم وین خواهد بود. انتظار است که همه هیأت‌ها فردا به وین برگردند و گفت‌وگوها از سر گرفته شود.
وی ادامه داد: طبیعی است که جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد که تصمیمات لازم و ضروری در طرف‌های مقابل به ویژه در واشنگتن اتخاذ شده باشد، موضوع رفع تحریم‌ها و انتفاع جمهوری اسلامی ایران از ابعاد رفع تحریمی و ابعاد اقتصادی برجام بسیار کلیدی است و خط قرمز ایران در حوزه رفع تحریمی است. انتظار ما این است هیأت‌ها و از جمله هیأت آمریکا با دستورالعمل روشن در خصوص عمل به تعهداتش در چارچوب برجام و حوزه رفع تحریمی برگردد.
خطیب‌زاده بیان کرد: موضوعات قابل توجهی همچنان در دستورکار است که جز در تصمیم‌های سیاسی در واشنگتن احتمالا گشایشی در آن متصور نیست. امیدواریم آنچه به عنوان اظهارات مثبت شنیده می‌شود در عمل تبدیل به تعهدات شود و بتوانیم به یک توافق خوب و قابل اتکا در وین دسترسی پیدا کنیم.
* آمریکا باید اعتماد ملت ایران را کسب کند
وی گفت: اینجا روشن عرض می‌کنم که مقامات آمریکا باید بدانند که هزینه تصمیمات مخرب و غلط شان از جمله در خروج غیرقانونی از برجام و نقض تعهداتشان در برجام و ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ را نمی‌توانند از جیب ملت ایران بپردازند. باید اعتماد ملت ایران را کسب کنند و از مسیری که رفتند در عمل برگردند. برخی اظهارات که حاکی از این است که حاضر نیستند هزینه تصمیمات غلط و زحمات فراوانی که برای جامعه بین‌المللی با این تصمیمات نابخردانه گرفتند، این برداشت وجود دارد ک هنوز آمادگی ندارند بپذیرند هنوز مانع بزرگی است. منتظر می‌مانیم در وین این تغییر رفتار را به صورت عملی ببینیم.
این دیپلمات ارشد کشورمان با ذکر این نکته که اروپایی‌ها در حوزه برجام بی عملی‌های مفصل و مکرر داشتند، خاطرنشان کرد: تنها راه این است که به اعتراف خودشان با دقت عمل کنند و از این بی عملی مطلق نسبت به تحریمهای غیرقانونی و فراسرزمینی آمریکا عبور کنند و یک بار نشان دهند که هم اراده دارند و هم توانایی دارند که به تعهداتشان عمل کنند و کنشگران قابل اتکایی در نظام بین‌الملل هستند.
* لندن را به صحنه اقدامات ضد مردم ایران بدل کرده‌اند
خطیب‌زاده درباره دادگاه نمایشی در لندن درباره حوادث آبان گفت: هر نمایشی کارگردان و بازیگرانی دارند و برخی برای آن استیج فراهم می‌کنند. آنچه برای من در این جا مهم است که دولت انگلیس و مقامات در لندن باید بدانند که لندن را به صحنه تمرکزی در اقدامات ضد مردم ایران و همچنین آماده کردن این فضاهای مسموم تبدیل کردند.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: لندن باید تصمیم بگیرد که می‌خواهد تا چه زمانی به این رفتار خود بر ضد ملت ایران ادامه دهد. رفتارهای انگلیس مسبوق به سابقه است هیچ دولت مسئولی چنین رفتار خصمانه‌ای را در دستورکار خود قرار نمی‌دهد که فضاهایی را برای رسانه‌هایی که سر در آخور تروریست‌ها دارند و بر ضد ملت ایران توطئه‌های شبانه روزی دارند، فراهم کند و هیچ کشور مسئولی چنین رفتاری را نمی‌کند، اعتراضات جدی خود را به مقامات انگلیسی اعلام و گفته‌ایم این رفتاهاری نابخردانه متناسب با عمل مسئولانه یک دولت در نظام بین‌الملل نیست.
* رژیم صهیونیستی مبنای ترور و خونریزی در همه جای منطقه
وی در واکنش به اظهارات نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی درباره حصول توافق در وین بیان کرد: درباره این رژیم جعلی برخی جملات مقامات این رژیم خبری است و از جنس پیش بینی نیست و می‌خواهند بگویند در حال این توطئه‌ها هستیم. اینها (رژیم صهیونیستی) مبنای ترور و خونریزی در همه جای منطقه بودند و زبان دیپلماسی و تفاهم برای آنها خطر است و تلاش می‌کنند با هر وسیله‌ای در فضای ایران هراسی و ایران ستیزی بدمند. دوستان ما در منطقه نسبت به توطئه‌های این رژیم هوشیار هستند.
* زبان پارسی پیوند دهنده
سخنگوی وزارت خارجه درباره اقدام برخی رسانه‌های معاند علیه زبان فارسی نیز اظهار داشت: برخی تلاش‌ها و دسیسه‌ها و توطئه‌ها بر علیه مردم بزرگ ایران صورت می‌گیرد و امر جدیدی نیست. نیت آنهایی که این دسیسه‌ها را می‌کنند بر کسی پوشیده نیست. آنها وارد جنگی شدند که از قبل شکست خورده است. اینکه برخی خناسان بخواهند فکر کنند به ریشه‌های قوی چند هزار ساله و تمدنی خدشه‌ای بیندازند، اساسا جایگاهی ندارند.
وی ادامه داد: زبان پارسی پیوند دهنده ما است. این زبان تاریخ ما را به هم پیوند داده و همه با زبان فارسی خاطرات مشترک یک ملت را تکرار می‌کنیم. آنهایی که اندک آشنایی با ادبیات جهان داشته باشند جایگاه زبان فارسی را در بین ملت‌ها می‌دانند.
* حمایت از تصمیم بخردانه اتحادیه آفریقا
سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت: از تصمیم بخردانه و درست اتحادیه آفریقا در خصوص رژیم اشغالگر قدس حمایت می‌کنیم و از اعضایی که مسئولانه نسبت به رفتارهای نژادپرست تصمیم گرفتند حمایت می‌کنیم.
* تاریخ و زمان دور پنجم مذاکرات منوط به اراده در ریاض
سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات ایران و عربستان نیز بیان کرد: همانطور که رئیس جمهور کشورمان از این گفت‌وگوها در گفت‌وگو با نخست‌وزیر عراق استقبال کرد. ابتدا از تحرک دیپلماتیک و تلاش‌های دولت و مردم عراق برای گسترش فرهنگ گفت‌وگو استقبال و تشکر می‌کنیم. ایران همواره آمادگی داشته و ما در چارچوب دوره‌های قبلی در بغداد آمادگی ادامه گفت‌وگوها را در بغداد داریم. تاریخ و زمان آن منوط به اراده در ریاض است و زمانی این اراده در ریاض شکل بگیرد شاهد برگزاری این نشست خواهیم بود.
* برای تامین امنیت و منافع مردم با هیچ طرفی مصالحه نکرده و شوخی هم نداریم
خطیب‌زاده درباره محکوم شدن سه عضو گروهک الاحوازیه در دانمارک اظهار داشت: متاسفم که به رغم احراز هویت برخی گروهک‌های تروریستی از جمله الاحوازیه و آگاهی قطعی این کشورها از وابستگی این گروهک‌های تروریستی توسط برخی کشورها از جمله عربستان و آگاهی از فعالیت‌های این گروهک‌های تروریستی در اروپا، این کشورها را پناهگاهی برای گروه‌های تروریستی قرار دادند و به رغم اعلان قرمز برای این گروهک‌های تروریستی، این کشورهای اروپایی در رفتار دوگانه از اینکه این گروهک‌ها را اخراج و تحویل ایران بدهند، سرباز زدند.
وی بیان کرد: بدیهیات حقوق بین‌الملل ایجاب می‌کند این کشورها از استانداردهای دوگانه پایان دهند و به بهشت امن این گروهک‌ها خاتمه دهند. ایران ثابت کرده که برای تامین امنیت و منافع مردم با هیچ طرفی مصالحه نمی‌کند و شوخی هم ندارد.
وی درباره سفر سردار قاآنی به اربیل خاطرنشان کرد: سیاست اصولی ایران تلاش برای وفاق و وحدت ملی در عراق و حضور همه گروه‌ها در شاکله عراق بوده است و در این راستا از همه کوشش‌ها بهره گرفته و می‌گیریم.
* تمرکز جدی ما بر انتفاع اقتصادی ایران و مردم از برجام است
سخنگوی وزارت خارجه درباره تمدید معافیت‌ها توسط آمریکا نیز اظهار داشت: اینها اسقاطیه‌هایی است که دولت ترامپ در ادامه اقدامات ضد برجامی ملغی کرده بود و اینها مرتبط با تعهدات هسته‌ای است و آنچه امروز انجام شده بخش بسیار کوچکی در حوزه خواست طرف آمریکایی بوده است. تمرکز جدی ما بر انتفاع اقتصادی ایران و مردم از برجام است در آن حوزه هیچ حرکتی انجام نشده است آمریکا تصمیم گرفته در حوزه‌ای که خودش می‌خواهد اقدامات را انجام دهد. اینها مواردی نیست که ارزش پرداختن جدی داشته باشد وقتی هیأت آمریکایی به وین برمی‌گردد با دستورکار مشخص و گرفتن تصمیمات لازم برگردد.
وی گفت: ایران و طرف‌های برجامی تصمیمات سخت خود را همان سالی گرفتند که در برجام ماندند و اجازه دادند این توافق زنده بماند، امروز آمریکا باید به جای رفتارهای فرابرجامی به وین بیایند با دستورکار مشخص و اگر با دستورکار سیاسی بیایند برای رفع تحریم‌ها قطعا در کوتاه‌ترین زمان ممکن رسیدن به توافق ممکن است. هیأت ایران برای رسیدن به توافق به وین رفته است.
* نمی‌توانیم اجازه دهیم دولت آمریکا با برجام بازی کند
خطیب‌زاده درباره اظهارات مقامات آمریکایی در خصوص اینکه نمی‌توانند درباره پایبندی دولت بعدی به برجام تضمین دهند نیز اظهار داشت: ایران و ۱+۴ اصرار دارند که دولت آمریکا باید تضمین‌های درست را برای آینده بدهد. نمی‌توانیم اجازه دهیم دولت آمریکا با برجام بازی کند و شرکت‌ها و طرف‌هایی که به روابط عادی با ایران می‌پردازند مورد تحریم و اذیت و آزار نظام پولی و مالی آمریکا قرار گیرند در حوزه‌های مختلف مذاکراتی پیشرفت‌های قابل توجهی داشتیم از جمله در بحث تضمین‌ها ایده‌هایی مطرح و مکتوب شده است و امروز چارچوب توافق و چشم انداز متنی توافق کاملا روشن است. در حوزه اخذ تضامین و راستی آزمایی موضوعات مهمی است که پیگیری می‌کنیم.
* ایران به هیچ ضرب الأجل ساختگی فکر نمی‌کند
وی گفت: اگر طرف‌های مقابل به ویژه آمریکا در فردای حضور در وین اعلام کند به تعهداتش عمل می‌کند و تضامین لازم را ارائه کند و در چارچوب برجام به بندهای رفع تحریم‌ها پایبندی را اعلام کند فردای آن توافق در دسترس است ایران به هیچ ضرب الأجل ساختگی فکر نمی‌کند. ایران آنچه باید انجام دهد هفته‌های پیش انجام داده و بسیاری به تصمیم طرف های مقابل منوط است.
* میراث آمریکا در منطقه
خطیب‌زاده درباره مانور دریایی آمریکا با رژیم صهیونیستی و عربستان در منطقه نیز اظهار داشت: حضور نامشروع قدرت‌های فرامنطقه‌ای در این منطقه دهه‌هاست که منبع ناامنی و جنگ در منطقه بوده است. آمریکا میراثی در منطقه گذاشته که میراث شوم جنگ در منطقه است. بعد از تجاوز آمریکا به افغانستان و عراق منطقه وارد چرخشی شده است. مردم منطقه با آگاهی کامل پیگیری می‌کنند و دولت‌هایی که به دنبال تامین امنیت خود از طریق این پرداخت‌ها به آمریکا هستند بهتر از هر کسی می دانند سر بزنگاه‌ها آمریکا در کنار هیچ کشوری قرار نگرفته و رژیم صهیونیستی همه تلاش‌ها را کرده که این کشورها را ناامن کند. هر چقدر به ترتیبات منطقه‌ای برگردند برای منطقه بهتر خواهد بود.
* خطوط قرمز ما کاملا روشن است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره مذاکره مستقیم با آمریکا نیز اظهار داشت: فارغ از خوشبینی‌ها و بدبینی‌ها و واقع نگری‌ها الان زود است درباره نتیجه مذاکرات پیشگویی کنیم و در فضای بین‌الملل پیشگویی امر درستی نیست. هیأت ایران برای لغو تحریمهای غیرقانونی و فراسرزمینی آمریکا در وین حاضر بوده است و خطوط قرمز ما کاملا روشن است در حوزه رفع تحریم‌ها اگر رعایت شود در زمان مناسبش به توافق خواهیم رسید. ما از آن چارچوب خارج نمی‌شویم. ما گفت‌وگوها را در فضای عمومی با آمریکا و طرف‌های دیگر مذاکره نمی‌کنیم.
به گفته خطیب‌زاده برجام چارچوبی است که به دنبال آن هستیم و قطعنامه ۲۲۳۱ و معاهدات بین‌المللی در حوزه عدم اشاعه و ...
وی در پاسخ به سؤالی اظهار داشت: رژیم اشغالگر قدس از هر فرصتی استفاده می‌کند دست و پای دراز و نامتقارن خود را در منطقه گسترش دهد که حوزه‌های ناامنی سازی خود را گسترش دهد. همسایگان موضع ما را می‌دانند.
* سفر گلبدین حکمتیار به تهران
خطیب‌زاده درباره سفر گلبدین حکمتیار به تهران خاطرنشان کرد: رفت و آمد چهره‌های افغانستانی به ایران امر تازه‌ای نیست و تهران به طور منظم میزبان چهره‌های مختلف افغانستانی باشد و برای اینکه پایگاهی برای گفتوگوهای بین الافغانی باشیم ادامه می‌دهیم.
* پناهجویان افغانستانی
وی درباره سفر اتباع افغانستان به ایران و امکان تمدید روادید آنها نیز اظهار داشت: با یک معضل جدی روبرو هستیم در بازه زمانی که افغانستان با فضای ناآرام به سر می‌برد با حضور همسایگان به مرزهای خود مواجه هستیم، بسیاری غیرقانونی به ایران وارد شدند و تلاش کردیم چه آنهایی که قانونی و غیرقانونی وارد شدند در وضعیت مناسب در ایران حضور داشتند.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: مشکلات زیاد است، چون ایران میزبان چند میلیون بی جاشده افغانستانی شده و هیچ کمک قابل توجهی از نهادها و سازمان‌های بین‌المللی روبرو نیستیم و به رغم اینکه وضعیت سخت و دشوار اتباع افغانستان را می‌دانند و تلاش کردیم ویزاها را تمدید و حضور آنها را تسهیل کنیم، ولی چند صد هزار اتباع افغانستان از پاسخگویی یک نهاد و اداره و سازمان خارج است، ولی تلاش خود را کردیم و همه تلاش را می‌کنیم که افغالنستان مناسب فضایی شود که افغانستانی‌های با غرور در کشور خودشان زندگی محترمانه‌ای را داشته باشند.
* احترام به تمامیت ارضی و امنیت ملی عراق موضوع جدی برای ایران
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی گفت: احترام به تمامیت ارضی و امنیت ملی عراق موضوع جدی برای ایران بوده است مرزهای ایران و ترکیه برای سده‌ها مرزهای امن و صلح و دوستی بوده و روابط ما روابط کاملا طبیعی است و از منازعات ژئوپولیتیکی سده‌هاست دور بودیم. در برخی موضوعات به هم نگاهمان نزدیک‌تر است و در برخی موضوعات تلاش کردیم از اختلافات عبور کنیم.
* روابط ایران و جمهوری آذربایجان از برخی سوءتفاهمات رسانه‌ای عبور کرده
خطیب‌زاده درباره روابط ایران و جمهوری آذربایجان و مشارکت شرکت‌های ایرانی در بازسازی مناطق آزاد شده در جمهوری آذربایجان نیز اظهار داشت: روابط دو کشور از برخی سوءتفاهمات رسانه ای عبور کرده است و شخصا هیچ گاه دیپلماسی رسانه‌ای را ضمیمه هیچ تحول بین‌المللی را نمی‌بینم. اهالی رسانه و خرد در متن تمامی تحولات هستید و نوع برداشت‌ها و ... متن حوادث را می‌سازد. رسانه‌های مسئول خود را تهییج می‌کنم حضور داشته باشید. رسانه‌ها باید مسئولانه‌تر در حوزه‌های روابط خارجی وارد شوند و از حوزه‌های صرف خبر به ایجاد فضاهای جدید در این حوزه حرکت کنند. بین دو کشور موضوعات دوجانبه و توافقات و ... است. کریدور خلیج فارس تا دریای سیاه کریدوری است که ایران در حال هماهنگ کردن آن است آذربایجان و ... در آن هستند و نشان می‌دهد ایران در حوزه منطقه‌ای تلاش می‌کند ترتیبات منطقه ای را ایجاد کند که ترتیبات درون زای منطقه ای داشته باشیم.
* هیچ چیز توافق نمی‌شود، مگر همه چیز توافق شود
سخنگوی وزارت خارجه درباره اظهارات امیرعبداللهیان درباره حصول توافق در بحث تضمین‌ها نیز گفت: اجازه دهید آنچه در میزهای مذاکره در حال گفت‌وگو است و بسیاری نهایی شده صحبت نکنم. ابعاد مختلف اخذ تضامین اعم از سیاسی و حقوقی و با راهکارهای خلاقانه‌ای بحث شده است. هیچ چیز توافق نمی‌شود، مگر همه چیز توافق شود تا آن روز هیچ توافقی را نخواهیم داشت.
