زمانی که نام سیدمرتضی فاطمی را می‌شنویم، بیشتر او را در اجراهای تلویزیونی به یاد می‌آوریم. او که دستی به قلم دارد و سابقه روزنامه‌نگاری هم در کارنامه‌اش دیده می‌شود، به تازگی نخستین فیلم سینمایی خود را به نام «بی‌مادر» کارگردانی کرده است. «بی‌مادر» به تهیه‌کنندگی مشترک محمدرضا مصباح و علی اوجی در بخش سودای سیمرغ چهلمین دوره از جشنواره فیلم فجر حضور دارد. امیر آقایی، میترا حجار، پژمان جمشیدی، پردیس پورعابدینی، علی اوجی، بیتا عزیزاقلی، سارا محمدی، فاطمه میرزایی ترکیب بازیگران این فیلم را تشکیل می‌دهند. به مناسبت حضور این فیلم در جشنواره فیلم فجر با نویسنده و کارگردان «بی‌مادر» گپی زدیم که در ادامه می‌خوانید:
چطور شد فیملنامه «بی‌مادر»، نخستین ساخته شما در مقام نویسنده و کارگردان، شکل گرفت؟
دوران کرونا، در کنار تمام تلخی‌ها و از دست دادن عزیزان، یک ویژگی مثبتی برای من داشت و خلوتی پیدا کردم و توانستم پس از سال‌ها ایده‌ای که در ذهنم بود را بنویسم. ایده و طرح ابتدایی فیلمنامه «بی‌مادر» هم از خودم بود و حدود ۱۰ ماه هم نگارش و بازنویسی و فیلمنامه زمان برد.
ما همیشه شما را در قاب تلویزیون دیده بودیم. چطور شد که تصمیم گرفتید به حوزه سینما هم ورود پیدا کنید؟
من فرزند رسانه هستم و از دهه هشتاد تاکنون کارهای مختلف روزنامه‌نگاری، سردبیری و... انجام داده‌ام. به همین دلیل سینما و رسانه را از هم دور نمی‌دیدم. سریال، کارهای نمایشی، برنامه‌سازی و مستند را در یک راستا می‌بینم که اوج و قله همه این‌ها سینماست.
«بی‌مادر» روایت‌گر چه موضوع و مسئله‌ای است؟
این فیلم داستان زوجی را روایت می‌کند که برای فرزندآوری و بچه‌دار شدن، پافشاری می‌کنند و دست به تصمیم‌هایی می‌زنند که مدتی بعد مخاطرات اخلاقی برای خودشان و اطرافیان ایجاد می‌کند. این داستان درباره خودپرسش‌گری و سوال‌های اخلاقی است که کاراکترها در فیلم دارند. مخاطبانی هم که فیلم را می‌بینند ممکن است این پرسش‌ها در ذهنشان مطرح شود و آنها را از خودشان بپرسند.
انتخاب پژمان جمشیدی، امیر آقایی و پردیس پورعابدینی همان ترکیب‌هایی بودند که در هنگام نوشتن فیلمنامه در ذهنتان شکل می‌گرفت؟
در سینما و برای هر فیلم، پارامترهای مختلفی وجود دارند تا انتخاب بازیگران و عوامل نهایی شوند. این ترکیبی که اکنون در فیلم مشاهده می‌کنید، نزدیک‌ترین ترکیب و انتخاب‌هایی بود که من داشتم. البته نمی‌توان گفت صد در صد؛ اما بخش زیادی همان‌هایی بودند که از ابتدا در ذهن داشتم.
از زمانی که ثبت‌نام و انتخاب فیلم‌های چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر آغاز شد، حواشی متعددی داشت. یکی از حواشی که بحث و انتقادهایی را به همراه داشت، لزوم داشتن پروانه نمایش فیلم‌ها برای حضور در جشنواره فیلم فجر بود.
از نظر شما این حواشی سینمای ایران را دچار آسیب نمی‌کند؟
این را بگویم که هنوز فیلم‌های حاضر در جشنواره فیلم فجر امسال را ندیدم و تا زمانی که نبینم نمی‌دانم در چه سطحی هستند و توانایی قضاوت ندارم. امیدوار هستم که طی این روزهای برگزاری جشنواره فیلم فجر بیشترین ظرفیت سینمای ایران را بتوانیم روی پرده سینما ببینیم. درباره پروانه نمایش هم باید بگویم در حال حاضر فیلم‌ها پروانه نمایش موقت گرفتند و پس از اتمام جشنواره فیلم فجر، این پروانه نمایش‌ها باطل می‌شوند. زمانی که چهل سال، رویدادی مداومت و استمرار دارد، تبدیل به آیین ملی می‌شود. درنتیجه مردم از آن آگاه می‌شوند. اکنون در همچین موقعیتی هستیم که پس از چهل سال، قرار است آیین و جشن ملی را برگزار کنیم. امیداور هستم که این جشنواره، به معنای واقعی جشن باشد و تمام اهالی آن کنار هم حضور داشته باشند.
عده‌ای معتقدند که امسال، سخت‌گیری‌های برگزارکنندگان جشنواره فیلم فجر، بیشتر شده است. شما هم این عقیده را دارید؟
به عنوان کسی که دغدغه‌ام فیلم خوب ساختن است و در عین حال مسائل قانونی را رعایت کردیم، ترجیح می‌دهم همان اثری که تولید کرده‌ایم، نمایش داده شود. اما باتوجه به اخباری که منتشر می‌شود و ملاحظاتی که شنیده می‌شود، گویا سخت‌گیری‌ها پابرجا هستند.
باتوجه به خروجی کار، کدام بخش از فیلم سینمایی «بی‌مادر» را در رقابت جشنواره فیلم فجر چشمگیر می‌دانید؟
فیلم «بی‌مادر» مجموعه‌ای از پرکارترین عوامل این دوره از جشنواره فیلم فجر است. پردیس پورعابدینی نقش اصلی فیلم را ایفا کرده و در فیلم «خائن کشی» مسعود کیمیایی هم حضور دارد. پژمان جمشیدی نیز در دو فیلم امسال نقش اول است. حتی فیلمبردار (مسعود سلامی) و طراح صحنه و… جزو پرکارترین‌ها هستند. در واقع تلاش کردم تا در بخش‌های انتخاب بازیگر، عوامل، و حتی در پس‌تولید (موسیقی، تدوین، و…) بهترین‌ها را گلچین کنم. امید دارم که جوایز ثمره این وسواس‌ها باشد. ضمن آن که جایزه اصلی، سیمرغ بلورین از نگاه مردمی است. اگر یک جایزه را بخواهم بگیرم، قطعا همین سیمرغ است. دیگر سیمرغ‌ها با ترکیب و ترغیب داورها می‌تواند تغییر کند اما آراء مردمی هیچ‌گاه درگیر این مسائل نمی‌شود.
چهلمین دوره از جشنواره فیلم فجر به دبیری مسعود نقاش‌زاده از ۱۲ تا ۲۲ بهمن برگزار می‌شود.
سایر عوامل «بی‌مادر» عبارتند از نویسنده و کارگردان: سیدمرتضی فاطمی، تهیه‌کنندگان: محمدرضا مصباح، علی اوجی، سرمایه‌گذار: صالح موذن‌زاده، مدیر فیلمبرداری: مسعود سلامی، تدوین: بهرام دهقان، محمد نجاریان، طراح صحنه: سهیل دانش اشراقی، طراح گریم: محمود دهقانی، صدابردار: بابک اردلان، طراح لباس: گلناز گلشن، مدیرتولید: محمد حیدرقلی، برنامه‌ریز و دستیار کارگردان: روزبه سجادی حسینی، منشی صحنه: محسن بهاری، مدیر تدارکات: سجاد نوری، جلوه‌های ویژه میدانی: آرش آقابیگ، جلوه‌های ویژه کامپیوتری: محمد برادران، عکاس: مریم رضوی، فیلمبردار پشت صحنه: شهیار کبیری، مدیر روابط عمومی: زهرا دمزآبادی.
