تنش زدایی در روابط تهران – ریاض

چنانکه سخنگوی وزارت خارجه کشورمان اعلام کرده است طی روزهای اخیر سه تن از دیپلماتهای کشورمان با روادید رسمی کشور عربستان سعودی راهی جده – محل دبیرخانه دائمی سازمان همکاری اسلامی – شده اند و قرار است بعد از ۶ سال نمایندگی ایران در سازمان همکاری اسلامی فعالیت خود را مجددا  در جده آغاز کند.

فعالیت دفتر نمایندگی ایران در جده در سال ۱۳۹۴  و در پی قطع روابط ایران و عربستان بعد از حمله عده‌ای  به سفارت این کشور در تهران و کنسولگری آن در مشهد تعطیل شد.

هرچند مناسبات جمهوری اسلامی ایران و سازمان همکاری اسلامی همواره تابعی از روابط میان تهران و ریاض بوده است با این حال این سازمان ظرفیت مناسبی برای از سرگیری روابط را داراست .

تهران و ریاض یک بار دیگر از ظرفیت این سازمان بین المللی برای بهبود روابط خود استفاده کرده اند ، زمانی که برای اولین بار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ، میزبانی هشتمین نشست سران سازمان همکاری اسلامی که در آن زمان سازمان کنفرانس اسلامی نام داشت ، به ایران رسید و عبدالله بن عبدالعزیز ولیعهد وقت عربستان به عنوان بالاترین مقام دولت عربستان که تاکنون به ایران سفر کرده است در این نشست حضور داشت.

فراموش نکنیم ارتقا همبستگی اسلامی میان اعضا، اولین هدف از اهداف هفت گانه تاسیس این سازمان محسوب می شود.

همچنین حضور دیپلماتها در دفتر نمایندگی ایران در جده چند روز بعد از آن انجام می شود که سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق  از برگزاری قریب الوقوع پنجمین دور مذاکرات میان ایران و عربستان در بغداد خبر داد.

به عبارتی می توان تصمیم برای بازگشایی دفتر نمایندگی ایران در سازمان همکاری اسلامی را اولین خروجی ۴ دور مذاکرات ایران و عربستان به میزبانی عراق به حساب آورد که به گفته افراد نزدیک به این مذاکرات در حال حاضر بر موضوع روابط دو جانبه متمرکز است .

از سوی دیگر موضوع همسایه گرایی و حسن روابط به عنوان سیاست قطعی دولت سیزدهم موضوعی است که طی چند ماه گذشته در فرمول های مختلف دیپلماتیک از سوی دستگاه سیاست خارجی دولت سیزدهم پیگیری شده و گفت‌وگوها با همسایگان هم بر مبنای آن انجام شده است.

در حوزه خلیج فارس، سفرهای وزیر امور خارجه به برخی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس از جمله عمان و قطر، گفت‌وگوهای تلفنی و رایزنی‌های انجام شده مختلف، سفر برخی مقامات خلیج فارس و کشورهای منطقه به ایران انجام گرفته است که به گفته دیپلماتها این اقدامات در راستای ایجاد ترتیبات فراگیر در منطقه گام مهمی محسوب می شود.

البته این ترتیبات فراگیر در حوزه خلیج فارس به عنوان قدم اول و با هدف‌گذاری هشت کشور حوزه خلیج فارس است، هر چند به گفته سخنگوی وزارت خارجه کشورمان کشورهای این حوزه پیشنهاد کرده اند که این ترتیبات بتواند به مناطق پیرامونی و شامات گسترش یابد.

تنش زدایی در روابط تهران – ریاض

در خصوص روابط دو جانبه با عربستان هم اگرچه در این مرحله تمرکز اصلی دو کشور بر آغاز فعالیت نمایندگی ایران نزد سازمان همکاری اسلامی در جده است اما جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام داشته است که آماده از سرگیری روابط کامل است .

چنانکه آیت الله رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه مطبوعاتی اوایل انتخابشان اشاره کردند، جمهوری اسلامی ایران آمادگی گشایش سفارت خود را در عربستان دارد و این مسئله بستگی به طرف سعودی دارد که چه اقدامات عملی را انجام دهد.

تاکید بر ترتیبات درون زا و توسط کشورهای منطقه از سیاست های ثابت جمهوری اسلامی ایران به ویژه در قبال کشورهای شورای همکاری خلیج فارس محسوب می شود و تهران تمام تمهیدات را خواهد اندیشید تا این مسیر به سمت اجرایی شدن پیش برود.