حضور نخست وزیر انگلیس در مهمانی باغ شماره ۱۰ خیابان داونینگ کافی بود تا رسوایی جدیدی برایش به وجود بیاید. گردهمایی کارکنان دولت انگلیس و حزب محافظه کار که در وست مینستر برگزار شد، با قرنطینه‌های سراسری در انگلیس همزمان بود. حضور جانسون ، همسرش و دیگر دولتمردان انگلیس در این مهمانی توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد و موجی از انتقادات را علیه نخست وزیر انگلیس به راه انداخت. جانسون به نقض قوانین متهم شد و افکار عمومی خواستار استعفای او شدند. او در ابتدا حضور در این مهمانی را تکذیب کرد، اما کمی بعد، ویدیویی از این مراسم به رسانه‌ها درز کرد که جایی برای انکار باقی نمی‌گذاشت. با روشن شدن ابعاد ماجرا، جانسون اعلام کرد که نمی‌دانسته این گردهمایی یک مهمانی باشد و فکر می‌کرده که یک نشست کاری است. رهبر اپوزیسیون انگلیس به این بهانه نخست وزیر اشاره و آن را مضحک و توهین آمیز عنوان کرد. با اذعان جانسون به شرکت در مهمانی، نظرسنجی جدید YouGov/Times انجام شد که نتایج آن نشان می‌دهد که از هر ده انگلیسی شش نفر (۶۰ درصد) فکر می‌کنند که او باید با دفتر نخست وزیری خیابان داونینگ خداحافظی کند. به بهانه رسوایی جدید آقای نخست وزیر، سلسله اتفاقات این ماجرا را بررسی می‌کنیم.
ماجرای پارتی گیت چه بود؟
انتشار عکسی در روزنامه گاردین که جانسون، همسرش و ۲۰ دولتمرد انگلیسی را در یک مهمانی در باغ محل سکونت نخست وزیر در خیابان داونینگ نشان می‌داد، قسمت اول سریال رسوایی آقای نخست وزیر بود. مه ۲۰۲۰ انگلیس در قرنطینه سراسری به سر می‌برد و شهروندان این کشور از هرگونه دورهمی منع شده بودند. محدودیت‌های کرونایی انگلیس تنها به تجمع دو نفری در اماکن عمومی آن هم با رعایت فاصله دومتری اجازه می‌داد. دقیقا در همین زمان، سیاستمداران انگلیس در باغ شماره ۱۰ خیابان داونینیگ مشغول خوشگذارنی بودند. این مهمانی جنجالی شب قبل از تشییع جنازه شاهزاده «فیلیپ دوک ادینبرا»، همسر ملکه الیزابت دوم، برگزار شد؛ افشای حضور بوریس جانسون در این مهمانی، او را در مخمصه‌ای جدید انداخت. داونینگ استریت از ملکه عذرخواهی کرد و سخنگوی نخست وزیر گفت که «عمیقاً مایه تاسف است که این اتفاق در زمان عزای ملی رخ داده است.» پنج روز پس از مهمانی نخست، مارتین رینولدز، دستیار جانسون از کارکنان دولت دعوت کرد که عصر همان روز به باغ شماره ۱۰ بیایند و از آب و هوای دوست داشتنی آن حداکثر استفاده را ببرند. مهمانی دوم با حضور جانسون، همسرش و ۴۰ سیاستمدار دیگر به پایان رسید. انتشار تصاویر جدید، اوضاع را برای نخست وزیر وخیم‌تر کرد. پارلمان انگلیس به ماجرا ورود کرد. رهبران احزاب و نمایندگان پارلمان انگلیس، بی توجهی جانسون به منافع ملی را نشانه رفتند و خواستار استعفای او شدند. جانسون که راهی جز عذرخواهی پیش روی خود نمی‌دید، چندین مرتب از شهروندان کشورش عذرخواهی کرد.
با این حال، رهبر حزب کارگر انگلیس، معتقد است که نخست وزیر با چند عذر خواهی نمی‌تواند خود را از کمند بحرانی که گریبانگیرش شده رها کند. کر استارمر استدلال جانسون را مسخره و اهانت به مردم انگلیس دانست. رهبر حزب لیبرال دموکرات انگلیس نیز خواستار استعفای بوریس جانسون شد. این نماینده پارلمان انگلیس با یادآوری زمانی که میلیون‌ها نفر از انگلیسی‌ها به علت اجرای قرنطینه حتی نتوانستند با عزیزانشان وداع و در مراسم کفن و دفن آنان شرکت کنند، به برگزاری جشن غیر قانونی در ساختمان نخست وزیری انتقاد کرد. نتایج تازه‌ترین نظر سنجی موسسه یوگاو که پس از افشای نقض قوانین قرنطینه در دولت انجام شد از کاهش ۱۲ پله‌ای محبوبیت جانسون حکایت دارد. بر اساس نتایج این نظر سنجی بیش از ۶۰ درصد مردم انگلیس استعفای نخست وزیر را خواستار شده اند.
فرار جانسون از مخمصه با عملیات نجات «سگ بزرگ»
پس از رسوایی اخیر جانسون، دو طرح برای نجات نخست وزیر در دستورکار قرار گرفت. درخواست‌های متعددی برای استعفا یا برکناری از سمت نخست‌وزیری ارائه شد. به گزارش ساندی تایمز، ۳۵ نماینده پارلمان به جانسون نامه عدم اعتماد فرستادند. جانسون تحت بازجویی رسمی است تا مشخص شود که از کدام یک از رویداد‌ها اطلاع داشته، در آن‌ها شرکت کرده و آیا قوانینی را زیر پا گذاشته یا خیر. طبق گزارش‌ها، اکنون دو طرح برای حفظ جانسون در سمت خود در دست اجرا است: عملیات «نجات سگ بزرگ» و عملیات «گوشت قرمز». براساس مفاد عملیات «نجات سگ بزرگ» نخست وزیر انگلیس فهرستی از اسامی اعضای دولتش را تهیه کرده و از آن‌ها خواسته تا استعفا دهند. «دن روزنفیلد» رئیس دفتر نخست وزیر و «مارتین رینولدز» منشی خصوصی او از افراد شاخص در این لیست هستند. بسیاری از نمایندگان حزب محافظه کار معتقدند که خود بوریس جانسون است که بیش از همه نیاز به رفتن دارد، اما او امیدوار است که اگر دیگران تقصیر را بپذیرند، بتواند به این ماجرا پایان دهد.
در صورت شکست طرح عملیات نجات سگ بزرگ، سکان دار انگلیس به عملیات «گوشت قرمز» متوسل می‌شود. با اجرای این طرح، دولت جانسون در نظر دارد: کنترل مقابله با عبور غیرقانونی از کانال را به ارتش بسپارد، به عملیات‌های معوقه در بخش بهداشتی رسیدگی و رفع محدودیت‌های کرونایی باقی‌مانده را در ۲۶ ژانویه اعلام کند. او همچنین قصد دارد هزینه مجوز سالانه ۱۵۹ پوندی بی‌بی‌سی را به مدت دو سال مسدود کند و پول اضافی را برای مهارت‌ها و آموزش شغلی ۱.۵ میلیون بیکار اختصاص دهد. جانسون از ممنوعیت استفاده از مشروبات الکلی در محل کار دولت نیز رونمایی خواهد کرد.
فراز و نشیب عملکرد جانسون در طول دوران تصدی گری
• جانسون در اولین سخنرانی خود به عنوان نخست وزیر گفت که انگلیس در ۳۱ اکتبر ۲۰۱۹ با یا بدون توافق از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد. دولت متعاقباً ۲.۱ میلیارد پوند بودجه برای آماده شدن برای برگزیت بدون توافق در ۳۱ اکتبر اعلام کرد. این تصمیم جانسون انتقاد‌های فراوانی را به همراه داشت.
• جانسون کابینه خود را در ۱۳ فوریه ۲۰۲۰ تغییر داد. پنج وزیر کابینه، از جمله وزیر ایرلند شمالی، جولیان اسمیت، برکنار شدند؛ تصمیمی که از سوی چندین سیاستمدار مورد انتقاد قرار گرفت. ساجد جاوید، وزیر دارایی، از کابینه استعفا داد. سپتامبر ۲۰۲۱ تغییر دیگری در کابینه انجام شد. این تغییرات شامل اخراج گاوین ویلیامسون، وزیر آموزش و پرورش بود که به دلیل سو مدیریت در امر آموزش، انتقادات قابل توجهی دریافت کرد. دومینیک راب از سمت وزیر خارجه به معاون نخست وزیر و وزیر دادگستری منتقل شد و جایگزین رابرت باکلند شد. در نهایت راب به عنوان وزیر خارجه منصوب شد. تغییرات عدیده در ترکیب کابینه، به سومدیریت نخست وزیر دامن زد.
• همه گیری کرونا در چند ماه اول دوره دوم نخست وزیری جانسون به یک بحران جدی تبدیل شد. انگلیس یکی از آخرین کشور‌های اروپایی بود که مدارس را تعطیل، رویداد‌های عمومی را ممنوع و دستور قرنطینه را صادر کرد. موارد یادشده منجر به افزایش موارد مرگ و میر و ابتلا به این ویروس شد و بسیاری از انگلیسی‌ها را به کام مرگ فرستاد.
• در سپتامبر ۲۰۲۱، بحران عرضه سوخت در انگلیس رخ داد که اوضاع وخیمی را برای شهروندان این کشور رقم زد. جانسون این معضل را یک مشکل «کوتاه مدت» و ناشی از اوضاع نابسامان اقتصاد جهانی پس از همه گیری کرونا عنوان کرد. دولت جانسون به قطر روی آورد تا با تنظیم یک قرارداد بلندمدت در جهت تضمین عرضه پایدار گاز طبیعی مایع (LNG) به داد کشور برسد.
موارد بالا تنها چند مورد از اتفاقات و نحوه برخورد دولت جانسون با معضلات داخلی و خارجی در زمان تکیه به منصب حکومت است. در کنار موارد ذکر شده می‌توان به خروج نیرو‌های انگلیسی از افغانستان، تنش لندن و پاریس بر سر پیمان آکوس و قراداد فروش زیردریایی به استرالیا، اتفاقات کانال مانش، حقوق ماهیگیری و موارد دیگر اشاره کرد. موارد مذکور و رسوایی اخیر جانسون دست به دست هم می‌دهند تا آینده سیاسی نخست وزیر ۵۷ ساله انگلیس در هاله‌ای از ابهام فرو رود.
