آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل به تازگی در نامهای به رئیس مجمع عمومی سازمان ملل اطلاع داده است که ۱۱ کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران حق رای خود را به دلیل افزایش حق عضویت معوقه در سازمان ملل از دست دادند.
دبیر کل سازمان ملل در این نامه اعلام کرده است ایران، سودان، ونزوئلا، آنتیگوآ و باربودا، گینه، کنگو و پاپوا گینه نو در زمره کشورهایی هستند که حق رای خود را از دست دادند.
سهم کشورها در تامین بودجه سازمان ملل متحد بر اساس شاخص هایی تعیین می شود که مهمترین آن درآمد ناخالص ملی آن کشورها است.
این سهم در بودجه عادی سازمان ملل از یک هزارم درصد برای کشورهای کمتر توسعه یافته تا ۲۲ درصد برای آمریکا در نوسان است.
سهم جمهوری اسلامی ایران در بودجه عادی سازمان ملل متحد ۳۷۱ هزارم درصد(اندکی کمتر از نیم درصد) است که تقریبا سالانه ۱۸ میلیون دلار می شود.
دبیر کل سازمان ملل متحد در نامه خود به رئیس مجمع عمومی، حداقل بدهی برای بازیابی حق رای این کشورها را، برای ونزوئلا حدود ۴۰ میلیون دلار، سودان ۳۰۰ هزار دلار و ایران ۱۸ میلیون دلار بیان کرده است.
بر اساس ماده ۱۹ منشور ملل متحد، حق رای یک کشور عضو سازمان ملل متحد، زمانی تعلیق می شود که بدهی های معوقه آن برابر یا بیشتر از میزانی باشد که باید طی دو سال پرداخت کند.
اگر بدهی معوقه به دلیل شرایط خاص کشور عضو صورت گرفته باشد، مجمع ممکن است بر اساس نظر "کمیته سهمیه ها" به آن کشور اجازه ادامه حق رای را بدهد.
سال گذشته نیز فهرستی از کشورهایی که حق عضویت را نپرداخته بودند منتشر شد که سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد آن را یک روند معمول دانسته و گفته بود ایران برای حل این مساله کوشید.
دکتر مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل درباره دلیل از دست دادن حق رای ایران در سازمان ملل می گوید: جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو فعال سازمان ملل همیشه متعهد بوده است حق عضویت خود را به موقع پرداخت کند و ما در عمل نیز این موضوع را ثابت کرده ایم.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل می افزاید که متاسفانه برای دومین سال پیاپی با مشکل پرداخت حق عضویت خود به دلیل اعمال تحریم های ظالمانه و یکجانبه آمریکا علیه ایران مواجه شدیم. تحریم های ظالمانه آمریکا نه تنها در زمینه های مختلف از جمله دارو، تهیه اقلام انسانی، تجهیزات پزشکی و غیره تاثیر داشته بلکه در کار سازمان ملل نیز وقفه ایجاد کرده است.
تخت روانچی اضافه می کند ما سال گذشته بعد از مذاکراتی که با مقامات سازمان ملل داشتیم، موفق شدیم نهایتا این مشکل را از طریق منابع مان در خارج از کشور رفع کنیم و این را کار را انجام دادیم.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد توضیح می دهد شرایط جمهوری اسلامی ایران طوری نیست که بگوییم این منابع را در اختیار ندارد و این مساله دلیل عدم پرداخت به موقع سهمیه ما باشد بلکه منابع موجود است و تحریم های ظالمانه و یکجانبه آمریکا از اینکه ما به موقع تعهدات خود را انجام دهیم، جلوگیری می کند.
سفیر ایران در سازمان ملل در عین حال ادامه می دهد چندی است رایزنی هایمان را با سازمان ملل شروع کرده ایم و مباحث را پیش می بریم و امیدواریم در اسرع وقت این کار انجام شود. منابع مالی موجود است و ما فقط باید بتوانیم به کانال امنی برسیم که بتوانیم این کار را در اسرع وقت انجام دهیم.
واقعیت این است که دولت های آمریکا در ادوار مختلف از تحریم ملت ها بعنوان ابزاری برای رسیدن به خواسته های خود بهره برداری کرده اند که این ابزار با مقاومت ملت ها در دستیابی دولتمردان آمریکایی به اهدافشان ناکام مانده بطوریکه روزنامه وال استریت ژورنال در سال ۲۰۲۱ میلادی در گزارشی نوشت: دولت جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا تصمیم گرفته است با تغییر سیاست خارجی این کشور، استفاده از تحریمها به عنوان ابزار فشار را محدود کند.
این روزنامه اذعان کرد این تغییر سیاست پس از استفاده بیش از حد دولتهای پیشین آمریکا از ابزار تحریم و بیاثر شدن آنها انجام میشود.
اما مقامات آمریکایی در وزارت خزانه داری آمریکا پس از یک بررسی ۹ ماهه اعلام کردند تحریمها همچنان یک ابزار مهم در سیاست آمریکا باقی خواهد ماند اما باید بهینه شوند!
در دو دهه گذشته، تعداد تحریمهای آمریکا علیه دولتها، شرکتها و مقامات سایر کشورها ده برابر شده است. دونالد ترامپ رئیس جمهوری تندروی سابق آمریکا بیشترین تحریمها را علیه سایر کشورها وضع کرد.
دولت تندروی دونالد ترامپ پس از ورود به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از توافق هسته ای ایران (برجام) در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریمهای ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.
برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پس از ۱۳ سال مذاکرات بینالمللی فشرده، در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) منعقد و برجام یک هفته بعد با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تأیید و به عنوان ضمیمه الف به قطعنامه مذکور پیوست شده بود.
اجرای نامتوازنِ برجام از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریمهای یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هستهای با اعطای فرصتهای ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
دولت ترامپ سیاست فشار حداکثری را اجرا و تحریمهای ظالمانه، غیر قانونی و غیر انسانی را علیه مردم ایران وضع کرد اما این فشار حداکثری در نهایت شکست خورد و جمهوری اسلامی ایران با اقتدار در مقابل این فشارها تسلیم نشد.
اکنون مذاکرات برای رفع تحریمهای ظالمانه و یکجانبه آمریکا و بازگشت آن به برجام در مسیر رو به جلو اما محتاطانه ادامه دارد چرا که دولت بایدن به رغم انتقادها از خروج کشورش از برجام و ابراز تمایل به ترجیح دادن دیپلماسی هنوز گامی عملی برنداشته و حتی از ۱۵۰۰ تحریم دوره ترامپ بعنوان یک اهرم برای پیشبرد خواسته های خود بهره می گیرد.