چند بار تلاش کردهاید عادت بدی را ترک کنید اما با ناکامی از این کار منصرف شدهاید؟ مشکل این نیست که آدم ضعیفی هستید یا اینکه آن عادت بد، کاملا در شما ریشه دوانده است. به احتمال زیاد، مشکل از اینجا ناشی میشود که خیلی زود از تلاش کردن دست میکشید. در این نوشته میخواهیم به شما بگوییم برای ترک عادت چند روز و به چه نحوی تلاش کنید، که احتمال موفقیتتان را چندین برابر افزایش داده باشید. همچنین در زمینهی ترک عادت، بازههای زمانی به دست آمده از مطالعات علمی را به شما معرفی خواهیم کرد.
محققان کالج دانشگاهی لندن متوجه شدهاند که ۶۶ روز طول میکشد تا عادتها در ما شکل بگیرند. به همین منوال اگر اعتیاد بدنی در کار نباشد، متقابلا ۶۶ روز برای سست کردن یک عادت بد، زمان لازم داریم. اما پیش از اینکه انگیزهی لازم برای این پایداری طولانیمدت را در خود پرورش دهید، ابتدا باید دربارهی نحوهی شکل گرفتن یک عادتِ بد بیشتر بدانید.
عادات بد در اثر چرخهی عادتی (habit loop) شکل میگیرند:
در گام اولِ این چرخه، چیزی شما را برانگیخته میکند تا رفتار نامطلوبی را انجام دهید. شاید زیر فشار هستید بنابراین تصمیم میگیرید یک ساعت در اینستاگرام به گشتوگذار بپردازید یا یک خوراکی خیلی شیرین بخورید تا کرخت و بیحس شوید. نشانه یا آنچه شما را برمیانگیزد، هر چیزی است که انجام این کارها را به ذهنتان آورده است.
گام دوم خودِ رفتار است. مغزتان میگوید، «بدون شک سزاوار خوردن کمی کلوچه هستی.» به همین دلیل شما شروع به خوردن میکنید.
سومین گام، پاداش است که مرحلهای حیاتی در فرآیند چرخهی عادت محسوب میشود. عادت رفتاری باید برای شما به نحوی فراهمکنندهی پاداش باشد. نه به این معنا که حتما باید نفعی برایتان داشته یا چیزی هوشمندانه باشد، بلکه پاداش به این معنی که، کاری که میکنید به نحوی مغزتان را خوشحال کند.
کرخت شدن، با گشتن در اینستاگرام ممکن است به شما کمک کند مشکلاتتان را برای دقایقی فراموش کنید یا کاری که انجامش برایتان دشوار است را موقتا کنار بگذارید. از طرف دیگر دربارهی پاداشی که غذاهای پُرقند و چرب برای مغز فراهم میآورد همه به اندازهی کافی مطلع هستیم. این پاداشها، چه خوب و چه بد، احتمال تکرار رفتار را بالا میبرند.
زمانی که رفتاری را به تعداد دفعات کافی تکرار کنید، چرخهی عادت آن چنان خودکار خواهد شد که دیگر حتی به آن فکر هم نمیکنید. به جای تصمیمگیری آگاهانه برای تعلل در کارها درست زمانی که قرار است آنها را انجام دهید، به صورت خودکار گوشیتان را برمیدارید، به سراغ اینستاگرام میروید و قبل از اینکه حتی متوجه شوید مشغول خوردن بستهای کلوچه هستید.
زمانی که عادتی خودکار شود شکستن آن خیلی سختتر خواهد بود و به همین دلیل است که اگر ۶۶ روز برای سست کردن آن به خودتان زمان ندهید، احتمالا شکست میخورید.