عقب‌نشینی سه کشور اروپایی دربرابر مطالبات ایران

دیپلمات‌های ارشد ایران و گروه ۱+۴ و اتحادیه اروپا سرانجام پس از ساعت‌ها گفت‌وگو در هتل کوبورگ وین، به دو سند دست یافتند که دیدگاه‌ها و پیشنهادات تمام هیات‌ها را درباره دو موضوع تحریمها و مسائل هسته‌ای شامل می‌شود. این سند به معنای توافق برای احیای تعهدات و توافقات سال ۱۳۹۴ به حساب نمی‌آید بلکه مبنایی خواهد بود برای ادامه مذاکرات در دور هشتم که قرار است چند روز دیگر از سرگرفته شود.

 دست‌یابی به این مرحله به دلیل مواضع غیرسازنده و مقاومت سه کشور اروپایی به شدت کند پیش‌رفت. نمایندگان انگلیس، آلمان و فرانسه در طول مذاکرات به طور غیر موجهی اصرار داشتند که گفت‌وگوها در چارچوب پیش‌نویس وین ۶ که میان گروه ۱+۴ و دولت سابق ایران به جمع‌بندی رسیده بود پیگیری شود. اما بر اساس استدلال‌های ارائه شده و مواضع اصولی، منطقی و مشروع هیات جمهوری اسلامی ایران طرف‌ اروپایی مجاب شد که دیدگاه‌های ایران به عنوان مبنایی برای مذاکرات جدی و نتیجه‌بخش پذیرفته شود.

«انریکه مورا» معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که به صورت مشترک با مذاکره کننده ارشد ایران ریاست کمیسیون مشترک برجام را برعهده دارد، دیروز در گفت‌وگو با خیرنگاران گفت که مشارکت کنندگان در جلسه جمعه، به یک متن مشترک برای مذاکره درباره احیای مفاد توافق ۱۳۹۴ دست یافتند.

وی بیان داشت که این پیش‌نویس، نظرات و پیشنهادات مختلف گروه ۱+۴ و ایران درباره رفع تحریم‌ها، مسائل هسته‌ای و ترتیبات اجرایی را شامل می‌شود. مورا عنوان کرد که این امر به معنای دست یابی به توافق نیست ولی مبنای ادامه گفت‌وگوها خواهد بود. این مقام اروپایی از حس اضطرار میان مذاکره‌کنندگان برای احیای توافق سال ۹۴ گفت و ابراز امیدواری کرد که گفت‌وگوها ظرف چند هفته آینده به نتیجه برسد. وی اضافه کرد: برای دور هشتم، ما کار زیاد و وظیفه بسیار پیچیده‌ای در پیش داریم که شامل گرفتن تصمیمات سیاسی سختی خواهد بود.

سه کشور اروپایی هم با صدور بیانیه‌ای مشترک، با احتیاط به عقب‌نشینی مواضع خود در مذاکرات اعتراف کرده و عنوان کردند که در گفت‌وگوها پیشرفت‌هایی حاصل شده است. در بیانیه آن‌ها آمده است: طی ۲۴ گذشته برخی پیشرفت‌های فنی حاصل شده است اما تنها ما را به آنجایی که مذاکرات در ماه ژوئیه قرار داشت می‌رساند.

اروپایی ها تاکنون از پذیرش عبارت پیشرفت در مذاکرات، با هدف اعمال فشار روانی بر تیم ایران جهت واگذاری امتیاز، ابا می کردند. اما پافشاری تیم ایران بر مواضع خود موجب تغییر نظرات طرف مقابل و پذیرش پیشرفت شده است.

دیپلمات‌های ارشد انگلیس، آلمان و فرانسه برای تقویت مواضع خود چین و روسیه را نیز همراه خود اعلام و ادعا کردند:‌ ما به همراه پکن، مسکو و هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا انتظار داشتیم که مذاکرات ۲۹ نوامبر (هشتم آذر) با لحاظ کردن متن به دست آمده در ماه ژوئیه به عنوان پایه ازسرگرفته شوند.

عقب‌نشینی سه کشور اروپایی دربرابر مطالبات ایران

آن‌ها کماکان  تظاهر به عجله برای دستیابی به توافق کرده و ادعا کردند که هفته ها و نه ماه ها پیش روی ما است تا توافق با ایران فایده اش را از دست ندهد. برهمین اساس طرف‌های اروپایی از ایران خواسته‌اند تا از هر گونه اقدام تنش زای هسته ای خودداری کند.

این درحالیست که سه کشور اروپایی، در طول مذاکرات بطور دائم متوسل به تحریم های جدید و تهدیدات نظامی و جنگ روانی با هدف تاثیر گذاری بر اقتصاد و بازار ارز ایران و اهرم سازی برای چانه زنی در میز مذاکره شد.

در این باره علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران دیشب در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت: در مدتی که وین بودیم به ویژه این هفته اخیر در مذاکراتی که به صورت جدی ادامه داشت با یک اصرار بلاوجه طرف اروپایی مواجه بودیم برای حذف دیدگاه‌های طرف ایرانی به عنوان مبنایی برای مذاکرات، که با مقاومت و استدلال‌ها و منطقی که طرف ایرانی ارائه کرد نهایتا طرف مقابل پذیرفت که نگاه جمهوری اسلامی ایران در مواردی که در پیش‌نویس هسته ای مد نظر بود در سند درج شود و مبنای گفت‌وگوها قرار گیرد.

مذاکره کننده ارشد ایران درباره علت توقف مذاکرات توضیح داد: ما در این مدت برای این گفت‌وگو می کردیم که مبنای مذاکرات مورد نظر و وفاق دو طرف قرار گیرد. با گفت وگوهایی که در روز گذشته به پایان رسید طرفین به مبنای مورد وفاق برای ادامه گفت‌وگوها دست پیدا کردند و این دستاورد نتیجه‌اش این شد که تیم‌ها وقفه‌ای را در مذاکرات در نظر بگیرد و برگردند روی متون که مورد نظر همه طرف‌های مذاکره کننده است به طور جدی گفت‌وگو کنند.

باقری درباره زمان برگزاری دور بعدی مذاکرات گفت که در چند روز آینده گفت‌وگوها از سر گرفته خواهد شد ولی قرار شد که هماهنگ کننده برجام درباره تعیین زمان دور بعدی مذاکرات با تمام هیات‌ها در تماس باشد.

وی با تاکید براینکه سرعت دستیابی به توافق بستگی به اراده طرف مقابل دارد، گفت: اگر طرف مقابل دیدگاه‌ها و مواضع منطقی جمهوری اسلامی ایران را بپذیرد گفت‌ وگوهای دور جدید می‌تواند آخرین دور مذاکرات باشد و در کوتاه‌ترین زمان به توافق برسیم.