سیدجواد هاشمی بازیگر ۵۶ ساله سینما و تلویزیون که بنا به بعضی آمار و ارقام نزدیک به ۳۰ بار در فیلمها و سریالها شهید شده، مدتی است تمام بیحاشیه بودنهای سالهای کاری خود را یک جا جبران کرده و «حاشیه»، بر «متن» فعالیتهای او غالب شده است.
بسیاری از کارهایی که سیدجواد هاشمی در دو سه سال گذشته در آنها حضور داشته، علاوه براینکه تصویر کلیشهای او را از بین بردند گاهی خبرساز و دردسرساز هم شدهاند. در یک مرور ساده شاید اولین تصاویری که متفاوت از چهره همیشه مثبت و روحانی هاشمی به ذهن میرسد در «شام ایرانی» بود؛ برنامهای که بازیگر محبوب فیلمهای دفاع مقدسی را کنار علی انصاریان و حامد آهنگی با شیطنتهای خاص آنها نشاند.
شروع اتفاقهای حاشیهای برای سید جواد هاشمی تبلیغ خرید ملک در دوبی بود که با واکنشها و انتقادهای زیادی همراه بود و او را وادار به عذرخواهی کرد. خود او درباره این اتفاق گفته است که گاهی چیزهایی پیش آمده که در شأنش نبود، مثل تبلیغاتی که برای خرید خانه در دبی کرد. او این کار را اشتباه دانسته و به گفته خودش با شهامت بابت آن عذرخواهی کرد.
حاشیه بعدی هاشمی کاملا هنری بود و به بازی او در سریال «زخم کاری» در شبکه نمایش خانگی برمیگشت؛ جایی که بازیگر نقشهای بسیجی، رزمنده، روحانی و شهید، در یک سکانس معروف استخر نیمهبرهنه نشان داده شد. این سکانس دستمایه شوخی زیادی حتی توسط همکارانش شد و البته بساط انتقادهای تندی را هم از جواد هاشمی در فضای مجازی پهن کرد. اما این بار او واکنش دیگری در مقابل این اتفاق داشت و تاکید کرد که کاری خلاف شرع و قانون انجام نداده است
هاشمی در مصاحبهای بیان کرد که انتظار برخی مردم از خودش به خاطر چند سال بازی در فیلمهای دفاع مقدسی عجیب و غریب است. « شکی ندارم که باید این تابو شکسته شود. من ادعا نمیکنم که بازیگرم بلکه بیشتر به کارگردانی و نویسندگی علاقهمندم و همین طور تهیه فیلمهای کودک و نوجوان، اما همان قدر که ادعا میکنم یک آدم مذهبی هستم، تلاش میکنم که چهارچوبهای نظام مند شرعی را دچار خدشه نکنم.»
و حالا این بازیگر علاقهمند به ساخت فیلمهای کودک و نوجوان که چند تجربه دیگر هم در این حوزه دارد، از سوم آذر ماه فیلمی را از همین گونه روانه اکران کرد که ر همان روزهای اول با بیانیه و اعتراضهایی که به طیفی از سوی مذهبیون منتسب بود، چنان دچار حاشیه شد که هاشمی را به اصلاح فیلمش مجبور کرد.
«شهر گربهها» فیلمی به کارگردانی و تهیهکنندگی سید جواد هاشمی است که مدتی قبل در جشنواره بینالمللی فیلم کودک و نوجوان هم به نمایش در آمد و سری دوم آن هم در حال ساخت است، اما حاشیههای پیش آمده این کارگردان را آنقدر دلزده کرده که به فکر چارهای دیگر هم افتاده است. او که بیشتر به خاطر بدهی حاضر به اکران فیلمش در این مقطع شده بود، در گفتوگویی با ایسنا تاکید کرد که از این همه قضاوت خسته شده و گاهی فکر میکند باید کارش را رها کند.
او اخیرا در برنامه رادیویی «پرانتز باز» هم دربارهی این حاشیهها با اشاره به تنوع سلیقه در جامعه گفته است: انتظار نداشتم کسی بدون دیدن فیلم آن را قضاوت کند و خیلی متاسف شدم. میدانم کسانی که آن بیانیه را (برای توقف اکران فیلم) امضا و این درخواست را علنی کردند آدمهایی هستند که خیر جامعه را در این میبینند؛ با اینکه من مخالف هستم به جهت اینکه معتقدم الان بچهها باتوجه به دسترسی به اینترنت و همهی فیلمهای دنیا، قاعدتا یا باید یک فیلمی از ایران را انتخاب کنند که کمترین هزینههای اخلاقی را داشته باشد و یا باید سراغ آن فیلمها بروند. من این فیلم را برای آن قشری نساختم که آن بیانیه را امضا کردند، برای قشری ساختم که اتفاقا درگیر دیدن فیلمهای نتفلیکس هستند، فیلمهایی که الان برای نوجوانها ساخته میشود و دودمان این قشر را از جهت اخلاقی به باد میدهد. متاسفانه خیلی وقتها بزرگان ما هم به این توجه نمیکنند و نمایندهی مجلسی که به راحتی آب خوردن و بدون اینکه خودش فیلم را ببیند در صحن علنی شفاهی به وزیر تذکر میدهد، اصلا فیلم را ندیده و انگار بچهها را هم نمیشناسد. من فکر میکنم که یک فیلم بسیار پاک ساختهام که بچهها با آن ارتباط برقرار کردند و خدا را شکر استقبال به شدت خوب است و من انتظارش را حتی در این شرایط کرونایی نداشتم، اما امیدوارم که یک قدری به خودمان بیاییم. من احترام گذاشتم و یک بخشهایی را اصلاح کردم.
کارگردان فیلم «شهر گربهها» در خصوص اینکه سانسور محصول عقبنشینی است یا نه گفته است: من اسمش را عقبنشینی نمیگذارم چون به هر حال فیلم الان در حال اکران است و یک بخشهایی، مخصوصا آن بخشهایی که در تیزر فیلم منتشر شده بود را حذف کردم، اما فیلم به قوت خودش باقی است و این عقب نشینی نیست؛ احترامی است که به آن قشر گذاشتهام و باجناقهای خودم هم در آن قشر هستند؛ یعنی آدمهایی هستند که آن بیانیه را امضا کردهاند و هیچ اشکالی هم ندارد، بالاخره نظرشان است. من احترام گذاشتم تا به آنها یاد بدهم که آنها هم احترام بگذارند و فیلم را ببینند و بعد قضاوت کنند. احترام بگذارند و دنیای امروز فیلمهای تولید شده برای کودک و نوجوان را ببینند، چه کارتونهایی که تولید میشود و چه کارهای عروسکی یا عروسکی زنده یا کارهای انیمیشن و انیمیشن زنده را تماشا کنند و ببینند که در دنیا چه خبر است. متاسفانه همانطور که گفتم این افراد به پیرامونشان توجه نکردهاند و نمیدانند که فیلمهای ساخته شده در دنیا از تلویزیون به بچهها نزدیکتر است، یعنی بچهها با گوشیهایشان به راحتی آنها را پیدا و نگاه میکنند.
او همچنین بیان کرده است: من به هیچ عنوان با جنگ موافق نیستم و برگردان فرهنگ و شرایط فرهنگی جامعه فقط و فقط با مصالحه، همراهی و گفتگو اتفاق میافتد. مردم هم من را میشناسند؛ من آدم مذهبیایی هستم اما یک آدم مذهبی که یک چارچوب منطقی و درست از دینی که جزو باورهای زمان کودکی تا به امروز من است برای خودم ساختهام و محال است که آن چارچوبها را بشکنم. اگر من بدانم کاری که در سینمای کودک میکنم حرام است و گناه دارد محال است که انجام بدهم. من به اینجا رسیدهام که آن گناه نیست و اینکه خدایی ناکرده رقص آقایان در فیلم من هیچکس را تحریک نمیکند و فقط برای بچهها شعف ایجاد میکند و این اتفاق را در سینما دیدهام. به آن نمایندهی محترم مجلس میگویم که اگر شما خدایی ناکرده تحریک شدی مشکل از توست، نه مشکل از کسی که آنجاست و نظام جمهوری اسلامی به این فیلم بابت همهی مجموعهاش مجوز داده و ما باید این را متوجه باشیم.
سید جواد هاشمی در پاسخ به اینکه آیا این اتفاقها را میتوان نشانهای از تغییر در کاراکتر سید جواد هاشمی دانست؟ گفته است: من یک چیزی را خیلی واضح بگویم و آن اینکه دو روی سکه چه شیر و چه خط هر دو ارزشش یکی است و هر دوی آن یک سکه را میسازد. من آدم دو رویی نیستم اما ارزشم همین است که میبینید، همینی که هستم. من هیچ تغییری نکردهام و همان آدمی هستم که اگر به گزاف نگفته باشم و شاید خودستایی به نظر برسد اما یک بخش اعظمی از قرآن کریم را حفظ هستم و شاید بیشترین ادعیهی معروف را من حفظ هستم از دعای کمیل تا دعای توسل تا یک بخشی از دعای ندبه و حتی زیارتنامهها مثل زیارت امام رضا (ع). من اتفاقا از خیلی کسانی که الان مدعی هستند بیشتر از بنده به اسلام نزدیک هستند، در این موارد جلوتر هستم. من فرزند روضه خوان هستم، فرزند مادری هستم که مرا به نام امام حسین شیر داده و بزرگم کرده است. اصلا به کَت من نمیرود که بگویند این آدم از دایرهی مذهبیون خارج شدهاست، این نگاه غلط است چون آدمها من را نمیشناسند. من فقط همینقدر بگویم که دین من و دینی که من میدانم دین رحمت و بخشش است و همهی آیاتش با بسم الله الرحمن الرحیم شروع میشود، یعنی رحمانیت و مهربانی خداوند که در یک جمله دو بار هم تاکید میشود. من احساس میکنم که حتی اگر انتقادی به من هست باید با مهربانی گفته شود، نه با فریاد. من به هیچ عنوان این را برنمیتابم و باید با آرامش حرف زده شود.