آیت الله سید ابراهیم رئیسی روز گذشته در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا از شرکت های داخلی تولید واکسن تقدیر و تشکر کرد و تاکید کرد: حمایت از فعالیت و تولید واکسن داخلی توسط این شرکت‌ها، جزو اولویت‌های دولت است و در این راستا پیش خرید این تولیدات، می‌تواند آنها را نسبت به ادامه و گسترش فعالیت‌هایشان امیدوارتر کند.
این دستور رئیس جمهور نشان می‌دهد که دولت جدید عزم به ثمر رساندن تولید واکسن داخلی را دارد، زیرا با توجه به شرایط بین المللی کشور و تحریم های شدید اقتصادی شاید ورود واکسن غیر از شرایط اضطرار به کشور مختل شود از این رو تولیدات داخلی باید به حدی برسد که نیاز کشور را برآورده کند. زیرا این تجربه تلخ را در زمان اوج اپیدمی کرونا در کشور شاهد بودیم که دولت وقت با خرید واکسن از کشور های تولید کننده، قصد داشت سبد واکسن کشور را متنوع کند، اما کشورهای مرجع با بدقولی و بهانه های واهی از دادن واکسن به ایران امتناع کردند و دست ایران را در اوج پاندمی کرونا خالی گذاشتند.
حتی چین هم برای صادرات واکسن به ایران، با مشکل تحریم‌های آمریکا مواجه شد.در نهایت، طرفین به این نتیجه رسیدند که واکسن چینی بدون نام بردن از نام کشور و شرکت تولیدکننده، از طریق واسطه صلیب سرخ تحویل هلال احمر ایران شود تا خطر تحریم کاهش پیدا کند. همچنین بزرگترین قرارداد ایران با روسیه بود که قرار شد یک بار ۲ میلیون و بار دیگر ۶۰ میلیون دز اسپوتنیک تحویل ایران شود، اما علیرغم سرمایه‌گذاری‌های متعدد برای تولید واکسن در کشورهای مختلف ازجمله ایران، عملا نتوانست ظرفیت تولید خود را سریع بالا ببرد.
نکته جالب توجه درباره قرارداد ایران با روسیه آن جا بود که در تیرماه، معاون بهداشتی وزارت بهداشت دولت روحانی اعلام کرد که روس‌ها سر ایران کلاه گذاشته‌اند که واقعیت این بوده روس‌ها با شرکت اکتوور قرارداد بسته بودند تا واکسن اسپوتنیک در ایران تولید و به روسیه تحویل داده شود نه ایران! به نوعی روسیه برای تولید واکسن برون‌سپاری کرده بود که این نشان می دهد کادر قبلی وزارت بهداشت اشراف درستی بر موضوع واکسن ها نداشتند.
نوش دارو پس از مرگ سهراب
اگر دولت دوازدهم در همان ابتدا به شرکت های داخلی اعتماد می‌کرد و از آن ها حمایت های همه جانبه انجام می‌داد شاید زودتر این تولیدات داخلی به ثمر می رسید که صحت این موضوع را فاطمه محمدبیگی نماینده مجلس تایید می‌کند. وی با بیان اینکه نمایندگان مجلس از شرکت‌های تولیدکننده واکسن، مراکز توزیع و تزریق واکسن بازدید داشتند که در ادامه از شرکت‌ها، بانک مرکزی و ارگان‌های دولتی دعوت شد که از تولید واکسن داخلی حمایت کنند، اما شاهد تحرک لازم از سوی دولت وقت برای تهیه واکسن داخلی نبودیم.
زمانی دولت روحانی به فکر تولید داخلی افتاد که به در بسته خرید واکسن خورد که آن زمان تازه به فکر حمایت از تولید داخل افتاد که به قول معروف نوش دارو پس از مرگ سهراب بود.
عضو کمیسیون بهداشت مجلس: وزارت بهداشت سابق هیچ اعتماد و اعتقادی به تولیدات داخلی نداشت
همچنین همایون سامه یح عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی درباره صحبت‌های رئیس جمهور مبنی بر حمایت از شرکت های تولید کننده واکسن داخلی، اظهار داشت: دولت قبل در زمانی که تازه به فکر حمایت از تولید داخل افتاد که ایران از سایر کشورها عقب افتاده بود اما بالاخره کمک هایی به شرکت‌های داخلی شد.
وی ادامه داد: دو شرکت معادل ۵۰ میلیون دلار و یک شرکت ۱۰ میلیون دلار کمک مالی از دولت دریافت کردند اما کم کاری تولید واکسن بر عهده شرکت های داخلی است یعنی با توجه به ادعای تولید انبوه اما هنوز نتوانستند این ادعای خود را برآورده کنند.
عضو کمیسیون بهداشت مجلس گفت: صحبت های آقای رئیسی در رابطه با حمایت از تولید داخلی شایسته و قابل تقدیر است اما باید شرکت‌های داخلی این تضمین را بدهند که می‌توانند به قول های خودشان در جهت تولید انبوه عمل کنند.
سامه یح تصریح کرد: به نظر بنده واکسن داخلی از هر لحاظ نسبت به واکسن های خارجی با کیفیت تر است این موضوع را بنده قبلا نیز بیان کرده ام اما مورد هجمه واقع شدم ولی این مورد را با اعتقاد بیان می‌کنم.
وی با بیان اینکه دولت قبل در حمایت از تولید داخلی کمی تعلل داشت، بیان کرد: حمایت هایی هم در دولت قبل و دولت فعلی از شرکت‌های واکسن سازی داخلی انجام شده است ولی متاسفانه این شرکت ها با توجه به دریافت کمک مالی از سمت دولت هنوز نتوانسته‌اند به قول های خود عمل کنند که این موضوع نشان دهنده آن است که کم کاری از جانب تولیدکننده داخلی بوده است.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: متاسفانه با توجه به حمایت های مالی از شرکت‌های داخلی اما خبرهایی وجود دارد که یک شرکت علیرغم دریافت کمک مالی علاقه ای به ادامه تولید واکسن خود ندارد سوالی که وجود دارد این است که با توجه به دریافت کمک مالی از دولت چرا از تولید عقب نشینی کرده است؟، زیرا در زمان دریافت کمک‌های مالی این تعهد را به دولت داشته است تا واکسن مورد نیاز کشور را تامین کند اما متاسفانه دست از تولید برداشته است.
سامه یح گفت: در زمان عدم توجه دولت قبل به تولیدات داخلی، کمیسیون بهداشت مجلس یازدهم با دولت دوازدهم سر حمایت از شرکت‌های داخلی جنگید تا توانست کمک های مالی برای این شرکت ها دریافت کند نکته جالبی که وجود دارد این است که وزارت بهداشت سابق هیچ اعتماد و اعتقادی به تولیدات داخلی نداشت اما با تمام این موارد مجلس توانست ردیف بودجه ای برای شرکت های داخلی از دولت دریافت کند اما متاسفانه شرکت های داخلی از این فرصت به درستی استفاده نکردند.
در نهایت با روی کار آمدن دولت سیزدهم واکسیناسیون سراسری جزء اولویت های این دولت شد و با توجه به بدقولی یا به نوعی عملکرد ضعیف شرکت های داخلی تولید به حدی نرسید که نیاز کشور را بر طرف کند. از این رو دولت با خرید واکسن از خارج به خصوص از چین این نیاز را تا ایمنی کامل جامعه انجام داد، اما اکنون بعد از ایمنی کامل جامعه و با توجه به دستور ویژه رئیس جمهور به دولت برای حمایت از شرکت های واکسن سازی داخلی این فرصت برای این شرکت ها به وجود آمده است تا عقب ماندگی های گذشته خودشان را جبران کنند تا ایران نیز بتواند به غیر از تامین نیاز داخلی به فکر صادر کردن واکسن به کشورهای دیگر باشد تا به جای ارزبری ارزآوری برای کشور داشته باشد.
