شبکه خبری الجزیره نوشت از روز دوشنبه هفته پیش بر تعداد پناهجویان ی که به امید ورود به اتحادیه اروپا به جمعیت سرگردان در نزد مرز بلاروس و لهستان ملحق شده اند، افزوده شده است.
براوردها نشان می دهد که هزاران پناهجو اکنون در مرز دو کشور تجمع کرده اند. افرادی که می خواهند از بلاروس خارج شوند اجازه ندارند وارد لهستان شوند، زیرا سیم خاردارها و انبوه نیروهای امنیتی که ورشو اعزام کرده مانع آنها می شود.
این افراد در دمای منجمد کننده هوا و بدون دسترسی به مایحتاج اساسی و مراقبت های بهداشتی بسر می برند و نگرانی ها درباره سلامت آنها رو به افزایش است.
تقریبا سه تا ۴ هزار نفر از پناهجویان که بسیاری از آنها از کشورهای خاورمیانه و افغانستان هستند در مرز بلاروس و لهستان سرگردان هستند و این در حالی است که سازمان های حقوق بشر و نهادهای بین المللی نگران وضعیت سلامت آنها هستند.
گروه های امدادرسان، روزنامه نگاران و وکلا اجازه ندارند به این منطقه مرزی بحرانی دسترسی داشته باشند.
بحران از کجا کلید خورد؟
بحران مرزی بین لهستان و بلاروس اوایل سال جاری میلادی و به دنبال واکنش الکساندر لوکاشنکو رئیس جمهور بلاروس در مقابل تحریم های اتحادیه اروپا آغاز شد. علت تحریم ها انحراف اجباری یک جت مسافربری در ماه مه و متعاقب آن، دستگیری روزنامه نگار مخالف بلاروس بود که مسافر این هواپیما بود.
ماه‌ها قبل، اتحادیه اروپا و آمریکا، دولت لوکاشنکو را به بهانه سرکوب مخالفان پس از انتخابات مناقشه‌آمیز اوت ۲۰۲۰ که اعتراضات گسترده ضد دولتی را برانگیخت، تحریم کردند.
این اقدامات خشم لوکاشنکو را برانگیخت و او با اعلام این که بلاروس از تلاش برای جلوگیری از رسیدن مهاجران و پناهندگان غیرقانونی به اتحادیه اروپا دست می‌کشد، واکنش نشان داد و چنین استدلال کرد که تحریم‌های اتحادیه اروپا، دولت وی را از بودجه لازم برای انجام این کار محروم کرده است.
از آن زمان، کشورهای عضو اتحادیه اروپا در مرز بلاروس، از جمله لیتوانی، لتونی و لهستان اعلام کرده اند تعداد افرادی که تلاش می‌کنند از مرزهای این کشور عبور کنند، بشدت افزایش یافته اند.
چه کسی مقصر است؟
ورشو ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه را در تشدید این بحران مقصر می داند؛ ادعایی که مسکو قویا آن را رد کرده است.
مسکو لهستان و برخی از کشورهای اتحادیه اروپا را به تلاش برای «خفه کردن» بلاروس متهم کرده است. مسکو روز جمعه چتربازان را برای شرکت در مانور نظامی به بلاروس اعزام کرد.
پیش بینی می شود تنش ها افزایش یابد. اتحادیه اروپا اعمال تحریم های بیشتری را علیه مینسک در واکنش به بحران مرزی بررسی می کند. این اقدامات شرکت های هواپیمایی را که ممکن است در این موضوع دخالت داشته باشند هدف قرار می دهد.
بلاروس همچنان خواستار این است که تحریم های اولیه غرب علیه دولت لوکاشنکو لغو شود و هشدار داده در غیر این صورت نمی تواند اقدام دیگری انجام دهد.
مینسک تهدید کرده که تامین گاز روسیه به اروپا از طریق خط لوله ای که از بلاروس عبور می کند را در واکنش تلافی جویانه به تحریم های اتحادیه اروپا قطع می کند. اما روز جمعه کرملین با فاصله گرفتن از این تهدید گفت به تعهدات خود عمل می کند. بازار گاز اروپا که قیمت ها در هفته های اخیر به بالاترین سطح رسیده است بسیار در مقابل مساله توزیع گاز حساس است.
کشورهای دیگر چه اقداماتی انجام داده اند؟
ترکیه شهروندان سوری، یمنی و عراقی را از پرواز به مینسک پایتخت بلاروس در روز جمعه منع کرد و بالقوه یکی از اصلی ترین مسیرهایی را که اتحادیه اروپا می گوید بلاروس از آن برای منتقل کردن مهاجران و تشدید بحران مرزی استفاده می کند، مسدود کرد.
انگلیس تیمی متشکل از ۱۰ سرباز را برای کمک به لهستان اعزام کرده تا به تقویت مرزهای ورشو کمک کنند و انتظار می رود این نیروها در این کشور تا چند روز مستقر باشند و دیدارهایی از مرز به درخواست دولت لهستان برای همکاری برای تعمیر و تقویت سیم خاردارها خواهند داشت.
وزارت دفاع انگلیس مدعی است که این ماموریت فقط برای حمایت فنی هستنند و طرح دیگری برای سربازان انگلیسی با اهداف نظارتی بر مرزها وجود ندارد.
کمک انگلیس به لهستان گروه های حقوق بشر را نگران کرده و آنها می گویند انگلیس باید برای کمک به رفع این بحران انسانی تلاش کند و اعزام نیرو برای استحکام بیشتر سیم خاردارها به جای رفع مسائل افرادی که در مرزها جان خود را از دست می دهند بی اعتنایی شوکه کننده به حیات انسان و حق پناهندگی او است.
