« جیک سالیوان » مشاور امنیت ملی آمریکا روز گذشته (یکشنبه) تأکید کرد که اولویت فوری واشنگتن، محدود کردن برنامه هستهای ایران است.
سالیوان در پاسخ به سؤالی مبنی بر این که آیا واشنگتن در زمان بازگشت به مذاکرات «وین» برای احیای برجام ، تلاش میکند تا برنامه هستهای ایران را در انزوا قرار دهد یا این که این مذاکرات همچنین برنامه موشکی ایران و فعالیتهای منطقهای را نیز در برخواهد گرفت، گفت: «رویکرد ما تلاش برای بازگشت به برجام بر پایه پایبندی در قبال پایبندی است که به مفهوم آن است که بر مجموعهای از آن موضوعات متمرکز میشویم و سپس از آن به عنوان یک پایه و اساسی برای رویارویی با طیف وسیعی از نگرانیهایی که درباره رویکرد ایران داریم، استفاده میکنیم که این شامل برنامههای موشکی ایران و فعالیتهای منطقهای نیز میشود».
مشاور امنیت ملی آمریکا سپس در خصوص تلاش واشنگتن برای محدود کردن برنامه هستهای ایران توضیح داد: «اما اولویت فوری ما، احیای محدودیتهای هستهای (ایران) است زیرا با اعمال چنین محدودیتهایی در جایگاه بهتری برای رویارویی و مهار باقی مسائل قرار خواهیم گرفت».
سالیوان سپس با اشاره به این موارد تأکید کرد: «بله، چیزی که من میگویم این است که ما این مسئله (محدود کردن فعالیتهای هستهای ایران) را در جایگاه اول میبینیم. ترتیب اول کار ما، بازگشت به برجام بر پایه پایبندی در قبال پایبندی است اما اصل طراحی برجام همیشه این تصور را برای ما ایجاد کرده بود که به تلاش سخت برای مواجهه و رویارویی با نگرانیهای عمیق خود در خصوص دیگر فعالیتهای ایران و دیگر عناصر تهدیدی که ایران ایجاد میکند، ادامه دهیم. و این همان کاری است که قصد داریم در آینده انجام دهیم».
این اولین بار نیست که مقامهای دولت «جو بایدن» رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا از اهداف خود برای استفاده از مذاکرات وین برای دستیابی به دیگر اهداف ضدایرانی خود از جمله محدود کردن فعالیتهای موشکی ایران سخن به میان میآورند.
چندی پیش «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا در بیانیهای با اشاره به تحریمهای وزارت خزانه داری آمریکا در ارتباط با صنعت پهپادی ایران گفت که آمریکا از تمامی ابزارها برای مقابله با فعالیتها و نفوذ مخرب ایران از جمله اشاعه هواپیماهای بدون سرنشین استفاده خواهد کرد.
علیرغم اذعان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از برجام خارج شد.
جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده میدادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران میکنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هستهای برجام صورت میگرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دیماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینههای لازم برای بازگشت کشورش به توافق هستهای برجام را فراهم کند.
تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرفهای برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرفها میگویند پیشرفتهای ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پارهای اختلافات کماکان باقی است.
«علی باقری» معاون سیاسی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اخیراً اعلام کرده است که دور جدید مذاکرات وین برای احیای برجام تا پایان ماه جاری میلادی (نوامبر) برگزار خواهد شد که البته زمان دقیقی برای آن اعلام نشده است.