طی سالهای گذشته نفوذ جاسوسان به ویژه از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در لبنان برای اقدام ضد مقاومت و یا با انگیزه های دیگر و از همه مهمتر در خدمت رژیم صهیونیستی موضوع قابل توجهی بوده است.
در همین راستا روزنامه الاخبار در مقالهای به قلم «ابراهیم امین» سردبیر این روزنامه مسئله حضور جاسوسان در لبنان را مورد بررسی قرار داد و نوشت، جاسوسان زیادی به نمایندگی از کشورهای بیگانه و نیز کشورهای عربی در قالب حمایت از جامعه مدنی و یا سازمانهای غیر دولتی به فتنهافروزی در لبنان و یا تحریک ضد مقاومت میپردازند.
اما طی پنج سال گذشته لبنانیها با 2 شخصیتی که در قالب مأموریت دیپلماتیک که در واقع پوششی برای فعالیتهای امنیتی این دو نفر است، کاملا آشنا هستند. یکی از آنها «حمد الشامسی» سفیر سابق امارات متحده عربی در لبنان و دیگری «ثامر السبهان» است که پیش از این در سفارت عربستان در بیروت کار میکرد و سپس نماینده و مشاور ویژه «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی شد.
الشامسی، مرد روابط دروغین
حمد الشامسی که چندی قبل از بیروت خارج شد تا به عنوان سفیر امارات در مصر و نیز نماینده این کشور در اتحادیه عرب فعالیت کند همچنان با عرصه لبنان در ارتباط بوده و روابط خود را در این زمینه قطع نکرده است. این مسئول اماراتی به دلیل فعالیتهای خود در سطح روابط عمومی بسیار مشهور بود و در بیروت برای ایجاد شبکه گستردهای از روابط با سیاستمداران، رسانهها، هنرمندان و شخصیتهای مشهور و حتی مسئولان امنیتی کار میکرد.
او همچنین به عنوان منبع حمایت مالی از انجمنها و موسسات رسانهای و شخصیت برجسته لبنانی شناخته شد. الشامسی همچنین با یک شخصیت امنیتی اماراتی که مسئولیت دیپلماتیک در لبنان داشت برای ایجاد شبکهای از «همکاران» لبنانی برای کسب اطلاعات از حزب الله و مقاومت و طرفداران آن در عرصه لبنان و امارات کار می کرد.
علاوه بر آن، او از موقعیت دیپلماتیک خود در بیروت برای استفاده از جاسوسان کشورش، از جمله کسانی که در آژانسهای امنیتی رسمی کار میکنند برای جمع آوری اطلاعات از برخی افراد و پرونده سازی برای آنها استفاده میکرد. این فعالیتهای الشامسی مستقیماً با موضوع اخراج دهها لبنانی و فلسطینی از امارات به بهانه همکاری با حزبالله یا حماس مربوط میشود.
حمد الشامسی در سال 2015 به عنوان سفیر امارات در لبنان انتخاب شد و تا پایان سال گذشته در این منصب باقی ماند تا اینکه فوریه گذشته به عنوان سفیر کشورش در مصر و نماینده امارات در اتحادیه عرب به قاهره نقل مکان کرد. از آن زمان به بعد هنوز جانشین رسمی برای او در لبنان تعیین نشده و ماموریت وی بین چند نفر تقسیم شده است. همچنین شاخصها نشان میدهد که الشامسی همچنان با چندین شخصیت لبنانی به ویژه در زمینه رسانه ارتباط دارد.
هفته پیش از این اخباری درباره دست داشتن الشامسی در رسواییهای مختلف سر و صدای زیادی به پا کرد و داستانهایی در قاهره درباره روابط غیر اخلاقی و دستگیری الشامسی در حالت مستی شدید و در حالی که به شدت به «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر و مقامات برجسته امنیتی این کشور توهین و به نفوذ بالای کشورش در همه موسسات دولتی مصر افتخار میکرد، منتشر شد.
بعد از آن مشخص شد که مقامات مصری در چارچوب عملیات سرویسهای امنیتی برای مبارزه با تجارت آثار باستانی به مدارکی دست یافتند که نشان میدهد الشامسی آثار باستانی مصر را قاچاق و آنها را به افرادی فروخته و یا در اروپا به مزایده گذاشته است. بعد از انجام تحقیقات گسترده شواهد، مستند شده و معلوم شد که او از موقعیت خود به عنوان سفیر و دیپلمات برای انجام این عملیاتها و از نام «حمد مبارک الشامسی» رئیس سابق سرویس امنیتی امارات برای تسهیل عملیات کلاهبرداری خود سوء استفاده میکرده است.
بعد از اینکه سرویس اطلاعات مصر و پروندههای شخصی و پروندههای سرقت و نیز روابط الشامسی با زنان را مورد بررسی قرار داد، قاهره از مقامات ابوظبی خواست تا اقدامات عملی ضد وی انجام دهند. بنابراین الشامسی به شکل مخفیانه از قاهره به ابوظبی منتقل شد و آنگونه که منابع آگاه فاش کردند هنوز در بازداشت است.
رسوایی اخلاقی الشامسی و هراس اماراتیها از باز شدن پرونده
بعد از دستگیری حمد الشامسی و مجبور شدن سرویسهای امنیتی امارات برای تحقیق درباره فعالیتهای وی، فردی برای بررسی پرونده های الشامسی به بیروت اعزام شد. منابع آگاه اعلام کردند که بررسی دقیق حسابها و روابط مالی الشامسی با شخصیتها و احزاب لبنانی و نیز متخصصان رسانه رسوایی بزرگی را فاش کرد؛ جایی که او پولهای اختصاص یافته به این طرفهای لبنانی را گاه و بیگاه پرداخت میکرده و گاهی اصلا به آنها نمیداده است. همچنین برخی زنان نیز از الشامسی به مسئولان اماراتی شکایت کرده و گفتند، او با آنها ازدواج کرده و این زنان را در آپارتمانهایی اسکان داده و به آنها گفته بود که این آپارتمانها را خریده است؛ اما بعداً مشخص شد این آپارتمانها اجارهای بوده و الشامسی نیز اجاره آنها را پرداخت نمیکند.
منابع آگاه اعلام کردند که این رسوایی ممکن است از این محدوده نیز فراتر رفته و به سطح همدستی در عملیات پولشویی میان بیروت و ابوظبی نیز کشیده شود؛ به ویژه اینکه مقامات امنیتی امارات یکی از همکاران الشامسی را در خصوص همین پرونده دستگیر کرده بودند. یک مقام امنیتی لبنانی نیز گفت که از تحولات پرونده الشامسی مطلع بوده و خواستار همکاری از جانب امارات در برخی امور شده است؛ اما ابوظبی همچنان از افشای این موضوع در مرحله کنونی خودداری کرده و میترسد که به دنبال آن دهها و صدها رسوایی دیگر نیز فاش شود.
درواقع اماراتیها نگران هستند شرکتهای رسانهای و سیاستمداران و فعالان زن و مرد لبنانی که در همکاری با الشامسی برای اقدام علیه حزب الله و ایران فعالیت داشتند، رسوایی های دیگری افشا کنند.
ثامر السبهان، مرد منفور سعودی
مجموعه رسواییهایی که در بالا به آن اشاره شد تنها محدود به سفیر سابق امارات در لبنان نبوده و یک سر دیگر آن به «ثامر السبهان» دیپلمات سعودی میرسد. او یکی از افسران سعودی با درجه سرتیپ در نیروهای مسلح عربستان است که ماموریتهای امنیتی و سیاسی را تحت پوشش فعالیتهای دیپلماتیک در تعدادی از کشورها انجام میدهد.
او پیش از این به عنوان یک شخصیت وابسته نظامی عربستان در لبنان فعالیت میکرد و بعداً به عنوان سفیر کشورش در عراق منصوب شد و سپس به عنوان وزیر مشاور دولت عربستان در امور خلیج فارس منصوب شد.
السبهان بعد از جنجال بزرگی که به دنبال اقدامات او در عراق ایجاد شد و اخراج وی را در پی داشت همچنان یک تصویر منفور و فتنه انگیزانه و غیر دیپلماتیکی در افکار عمومی عراق دارد.
السبهان به جاسوسی و جذب بسیاری از سیاستمداران و شخصیتهای برجسته عراق و نفوذ در میان آنها مشهور بود و فعالیتهای خود را در این زمینه از طریق اختلاف افکنی میان مولفه سنی و شیعیان عراق انجام میداد و توانست شماری از سیاستمداران و فعالان عراقی را در این زمینه تحریک کند. اما در نهایت رسواییهای وی همانند تجربهای که در پرونده لبنان داشت افشا شد. با این وجود السبهان مدتی بعد از اخراج از بغداد همچنان روابط خود را با پرونده عراق حفظ کرد و مدتی بعد به اردن رفت و در آنجا مجدداً مداخلات خود را در امور عراق به ویژه درباره انتخابات این کشور از سر گرفت و با شماری از سیاستمداران عراقی در اردن دیدار کرد.
السبهان و اختلاسهای میلیون دلاری
ماموریت ثامر السبهان متمرکز بر مبارزه با نفوذ ایران و گروههای طرفدار آن در منطقه عربی بوده و نقش بارزی در فتنه انگیزی و مشکلات امنیتی و سیاسی در لبنان داشته و کمپینهایی را علیه حزب الله در این کشور مدیریت کرده است. البته نقش مسموم این شخصیت سعودی در فتنهانگیزی در عراق نیز مسئله پوشیدهای نیست. وی همچنین عضو اتاق امنیتی عربی- بین المللی است که برای هماهنگی عملیات ضد ایران و سوریه و عراق کار میکند.
منابع آگاه فاش کردند که او هر گاه به عمان سفر میکرد کیفهای بزرگی شامل مبالغ زیادی پول به همراه داشت و آنها را به شکل ویژه در عراق خرج میکرد. وی همچنین تلاش زیادی کرد تا بتواند با نفوذ قطر در میان عشایر عربی عراق مقابله کند.
در دوره بازداشت «سعد حریری» نخست وزیر سابق لبنان در عربستان، السبهان نقش برجستهای در ایجاد شبکهای از همکاران سیاستمدار و متخصص رسانه و فعالان زن و مرد در لبنان که از گروه سعد حریری جدا شده بودند داشت. اطلاعات نشان میدهد که وی شخصا مسئول ارتباط با چندین حزب در لبنان بود تا «بهاء حریری» برادر سعد را را جایگزین وی کند.
آخرین اخبار از ریاض نشان میدهد که پرونده امنیتی مالی بزرگی برای ثامر السبهان باز شده و شایعات نشان میدهد که وی در بازداشت و حبس خانگی است. اما مسلم است که تحت پیگرد قانونی قرار دارد و تعدادی از نزدیکانش از جمله اعضای خانواده و همکاران وی به جرم اختلاس میلیونها دلار از پولی که قرار بود برای پرداخت به طرفهای رسانهای و شخصیتهای سیاسی در عراق و لبنان اختصاص یابد، دستگیر شدهاند.
اطلاعات فاش شده نشان میدهد که مقدار زیادی از پولهایی که طی سالهای خدمت السبهان به عنوان سفیر عربستان در عراق، از اردن به بغداد در خصوص پرونده روابط با دشمنان ایران و حشد شعبی منتقل شده بود، ناپدید شده است. همچنین رسوایی بزرگ وی مربوط به اقداماتش در اربیل و پرونده کردهاست؛ جایی که احتمال دخالت او در تحریک گروههای کرد ضد ترکیه و قطر وجود دارد.
مرد جنجالی عربستان و کارگروه ویژه بن سلمان برای نفوذ به رسانههای دوست و دشمن
منابع نزدیک به محمد بن سلمان فاش کردند که وی دستور رفع مصونیت ثامر السبهان از همه اقداماتی که در پروندههای عراق و لبنان و سوریه انجام داده و نیز دستور پیگرد همه کسانی که همراه با او در دفاتر بغداد و بیروت و عمان و نیز مراکز نظامی و امنیتی حساس کار میکردند را صادر کرده است.
منابع مذکور تاکید کردند که این اقدام ولیعهد سعودی در چارچوب محاکمه همه کسانی که مسئول شکست سیاستهای عربستان در لبنان و عراق و اردن و سوریه هستند صورت گرفته است. البته گزارشها نشان میدهد که پرونده ثامر السبهان در چارچوب محدودی مورد بحث قرار میگیرد و نتایج تحقیقات انجام شده نمیتواند قطعی باشد.
همچنین روزنامه الاخبار به ادله و مدارک مستندی دست یافته که نشان میدهد السبهان نه به شکل علنی اما به صورت مستقیم با پروندههای مربوط به خرید موسسات رسانهای و یا سهام نهادهای رسانهای لبنان و عراق بین سال های 2016 و 2019 ارتباط داشته و این اقدام، ضمن استراتژی تیم محمد بن سلمان برای نفوذ عربستان در ابزارهای رسانهای دوست و دشمن انجام شده است. بر اساس این استراتژی تیم ولیعهد سعودی برنامه حمایت غیر منظم از نهادهای رسانهای را کنار گذاشته و حمایت مشروط از این رسانهها با هدف خرید سهام آنها را جایگزین کرده است.
انجام این ماموریت و مدیریت آن به گروه «تحقیق و بازاریابی عربستان» که بزرگترین موسسه سعودی در زمینه نشریات بوده و امتیاز حدود 14 نشریه هفتگی و ماهانه را دارد سپرده شده است. این گروه تحت دستورات ثامر السبهان و مسئولان امنیتی و دیپلماتهای سعودی برای خرید سهام شرکتها و موسسات رسانهای لبنان و عراق به شکل ویژه کار کرده است و این دستورات در قالب دستورالعملهایی از دربار پادشاهی عربستان دریافت میشود.
همچنین برخی اسناد رسمی از اداره اجرایی این گروه سعودی فاش شده که شامل خلاصه بحثها و تصمیمات گروه مذکور بعد از 3 سال تحقیقات مستقیم و بررسی عملیاتهای شماری از موسسات رسانهای لبنان از جمله جریان المستقبل است که ریاست آن را سعد حریری بر عهده داشته و در تلاش برای فروش آن به مقامات سعودی است.