وزارت امور خارجه چین روز پنجشنبه به معاهده نظامی میان آمریکا ، انگلیس و استرالیا در زمینه همکاری در منطقه هند و اقیانوس آرام واکنش نشان داد.
به نوشته وبگاه وزارت امور خارجه چین، «ژائو لیجیان» سخنگوی این وزارتخانه گفت: «همکاری میان ایالات متحده، انگلیس و استرالیا در زمینه زیردریاییهای اتمی، به طور جدی صلح و ثبات منطقه را تضعیف، رقابت تسلیحاتی را تشدید و تلاشهای بینالمللی در زمینه عدم گسترش سلاحهای اتمی را تضعیف کرد».
این مقام چینی افزود: «صادرات فناوری بهشدت حساس زیردریاییهای اتمی به استرالیا توسط ایالات متحده و انگلیس یکبار دیگر ثابت میکند که آنها از صادرات اتمی خود بهعنوان ابزاری برای بازیهای ژئوپولتیک و اتخاذ استانداردهای دوگانه استفاده میکنند».
لیجیان متذکر شد: «این اقدامات بهشدت غیرمسئولانه هستند. استرالیا بهعنوان یک کشور فاقد سلاح اتمی تحت معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی (NPT) و عضو معاهده منطقه عاری از سلاح اتمی در جنوب اقیانوس آرام، اکنون فناوری زیردریاییهای اتمی دارای ارزش راهبردی و نظامی را وارد میکند».
این دیپلمات چینی در ادامه گفت: «جامعه جهانی از جمله کشورهای همسایه استرالیا کاملاً این حق را دارند این سوال را مطرح کنند که آیا استرالیا در عمل به تعهدات خود در زمینه عدم گسترش سلاحهای اتمی پایبند است؟ چین توجه دقیقی به تحولات مربوطه خواهد داشت».
لیجیان گفت: «چین همواره باور دارد که هر مکانیسمی در منطقه باید منطبق با روند صلح و توسعه و مشارکت در ارتقای اعتماد مشترک و همکاری در میان کشورهای منطقه باشد و هرگز نباید هدفی علیه طرف ثالث یا تضعیفکننده منافع آن کشور باشد. به راه انداختن دار و دستههای انحصاری و بسته مغایر روند دوران کنونی و خواست کشورهای بوده و در نهایت هیچ حمایتی کسب نکرده و راه به جایی نخواهد برد».
این مقام چینی خطاب به طرفهای این معاهده گفت: «کشورهای مربوطه باید ذهنیت مجموع صفر مربوط به دوران جنگ سرد و ادراک کوتهفکرانه ژئوپولتیک خود را رها کنند، به اراده مردم کشورهای منطقه احترام بگذارند و تلاش بیشتری برای سهیم بودن در صلح و ثبات و توسعه منطقه داشته باشند. در غیر این صورت، کارشان به شلیک به پای خودشان ختم میشود».
سران کشورهای آمریکا، انگلیس و استرالیا بامداد امروز (پنجشنبه) توافقنامه همکاری در حوزههای دیپلماتیک، امنیتی و نظامی در سراسر منطقه هند و اقیانوس آرام امضا کردند. برنامه زیردریاییهای اتمی استرالیا اولین پروژه بزرگ این توافق خواهد بود. در چارچوب این معاهده به استرالیا برای دستیابی به زیردریاییهای اتمی کمک خواهد شد.
بایدن طی سخنرانی در مراسم امضا و اعلام این معاهده گفت: «مشارکت دفاعی با بریتانیا و استرالیا، سرمایهگذاری در اتحادها و نوسازی آنها برای مقابله با تهدیدها است و به حفظ تواناییهای نظامی کمک میکند».
رئیسجمهور آمریکا با بیان اینکه فرانسه نیز یکی از شرکای اصلی این گروه سهجانبه در منطقه هند و اقیانوس آرام است، خبر داد: «ما به استرالیا در ساخت زیردریاییهای اتمی کمک خواهیم کرد».
«اسکات موریسون» نخستوزیر استرالیا نیز طی اظهاراتی گفت، زیردریایی اتمی مذکور در جریان همکاری نزدیک بین سه کشور در شهر «آدلاید» تولید خواهند شد.
برخی رسانهها و تحلیلگران، هدف اصلی و پنهان از تشکیل این معاهده را تقابل با نفوذ روزافزون چین در شرق آسیا و دیگر مناطق جهان دانسته و تحلیل میکنند که این اقدام ممکن است واکنش پکن و کشورهای متحدش را در پی داشته باشد.
با این حال «بوریس جانسون» نخستوزیر انگلیس امروز (پنجشنبه) در پاسخ به سوالی در پارلمان این کشور مدعی شده، این معاهده هدف تخاصم علیه هیچ کشوری را دنبال نمیکند.