انگلیس دیگر ابرقدرت نیست

« بن والاس »، وزیر دفاع انگلیس تأیید کرده که کشورش ابرقدرت نیست. والاس در بخش دیگری از اظهاراتش هم به تلویح به اینکه آمریکا هم دیگر ابرقدرت نیست اشاره کرده است.

به نوشته روزنامه دیلی‌میل، بن‌والاس در مصاحبه‌ای که چهارشنبه منتشر شده گفته وقت آن است که مردم انگلیس نگاهی واقع‌گرایانه به جایگاه بریتانیا در دنیا داشته باشند.

انگلیس دیگر ابرقدرت نیست

وزیر دفاع انگلیس در مصاحبه با مجله «Spectator» خاطرنشان کرد که اکنون ۵۰ سال است که لندن نتوانسته یک ارتش توده‌ای ایجاد کند. 

بن والاس با وجود این مدعی شده که انگلیس هنوز هم «طیف وسیعی از ابزارها، از قدرت نرم گرفته تا قدرت سخت، قدرت اقتصادی، قدرت علمی و قدرت فرهنگی در اختیار دارد.»

او گفت: «آشکار است که بریتانیا ابرقدرت نیست. اما ابرقدرتی که آماده نباشد بر سر چیزی مداومت داشته باشد هم احتمالاً ابرقدرت نیست. چنین کشوری، قدرت جهانی حساب نمی‌شود و فقط یک قدرت بزرگ به حساب می‌آید.»

برخی از رسانه‌های انگلیس گفته‌اند اشاره والاس در بخش دوم جمله بالا به آمریکا است که تصمیم گرفت به تلاش‌های نظامی‌اش در افغانستان پایان دهد. اما برخی رسانه‌های دیگر به نقل از منابعی در وزارت دفاع انگلیس اینکه منظور والاس آمریکا بوده باشد را رد کرده و گفته‌اند او قصد داشته ضرورت ایستادگی و مداومت غرب در برابر دشمنانش را مورد تأکید قرار دهد.

روزنامه گاردین به  نقل از منابع نزدیک به والاس نوشته اظهارات وزیر دفاع انگلیس می‌تواند معطوف به آمریکا باشد؛ اما روزنامه دیلی‌میل هم به نقل از منابعی در وزارت دفاع انگلیس اینکه منظور والاس آمریکا بوده را رد کرده و نوشته منظور او اشاره به ضرورت ایستادگی غرب در برابر دشمنانش بوده است.

روزنامه دیلی‌میل به نقل از یک منبع در وزارت دفاع انگلیس نوشته است: «منظور والاس روشن بود که آمریکا، ابرقدرت است.»

با این حال، این روزها شکست آمریکا و متحدان غربی‌اش در افغانستان بار دیگر به تردیدها درباره به پایان رسیدن عصر آمریکایی دامن زده است.

روز چهارشنبه «دومینیک راب»، وزیر خارجه انگلیس در جمع نمایندگان پارلمان این کشور تصریح کرد که تصور کشورهای غربی این بوده که پایتخت افغانستان دست‌کم تا پایان سال بعدی میلادی سقوط نخواهد کرد.

اشغال ۲۰ ساله آمریکا در افغانستان بامداد سه‌شنبه هفته جاری با خروج هواپیمای آمریکا از فرودگاه بین‌المللی «حامد کرزای» در کابل، پایتخت افغانستان به پایان رسید.

«پایانی خون‌بار و پرآشوب»

شبکه خبری ان‌بی‌سی‌نیوز پس از خروج آخرین هواپیمای آمریکا از فرودگاه بین‌المللی کابل آن را «پایانی خون‌بار و پرآشوب» برای طولانی‌ترین جنگ آمریکا توصیف کرد.

خروج آمریکا از افغانستان در حالی به پایان رسید که انتقادها از «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا پس از کشته شدن ۱۳ نظامی تروریست آمریکایی بر اثر انفجاری در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی «حامد کرزای» در کابل، پایتخت افغانستان بالا گرفته است. این انفجار عصر پنجشنبه (۵ شهریور/۲۷ اوت) اتفاق افتاد و ده‌ها نفر در آن کشته و زخمی شدند.

پایانی برای رویای تحمیل سبک زندگی غربی

گروه طالبان یکشنبه (۱۵ اوت/۲۴ مردادماه) بعد از خروج «اشرف غنی»، رئیس‌جمهور سابق افغانستان وارد شهر کابل شد. تحلیلگران ورود نیروهای طالبان را به منزله خاتمه تلاش‌های ۲۰ ساله آمریکا و دیگر کشورهای غربی برای بازسازی افغانستان به شکل مطلوب جهان غرب می‌دانند.

چین، به طور مشخص شکست آمریکا در افغانستان را شکست تلاش‌های این کشور برای تحمیل ارزش‌ها و سبک زندگی غربی به کشورهای دیگر دانسته و از آمریکا بابت این موضوع انتقاد کرده است.

نماینده چین در سازمان ملل متحد چند روز پیش در یک نشست شورای حقوق بشر این نهاد در خصوص افغانستان گفت: «ایالات متحده، بریتانیا، استرالیا و کشورهای دیگر باید در قبال نقض حقوق بشر توسط ارتش‌های خود در افغانستان در جایگاه پاسخگویی قرار بگیرند و سیر جلسه کنونی باید این موضوع را پوشش دهد.»

وی افزود: «ایالات متحده و سایر کشورها به بهانه دموکراسی و حقوق بشر مداخلات نظامی را در سایر کشورهای مستقل انجام می‌دهند و مدل خود را بر کشورهایی با تاریخ و فرهنگ بسیار متفاوت تحمیل می‌کنند.»

مضاف بر این تحلیلگران می‌گویند نوع خروج آمریکا از افغانستان پیامدهای بلندمدتی برای جایگاه آمریکا در دنیا خواهد داشت. «مایکل مک‌کاول»، نماینده جمهوری‌خواه عضو کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا چند روز پیش به همین موضوع اشاره کرده و با تأیید پیامدهای منفی تحولات افغانستان برای جایگاه آمریکا در دنیا گفته بود که این اتفاقات به نفع ایران، روسیه و چین خواهد بود.

این نماینده آمریکا در مصاحبه با شبکه خبری فاکس‌نیوز گفت: «هیچ اطلاعاتی از تحولات میدانی نداریم. در بی‌خبری کامل هستم. اگر از فرودگاه [کابل] صرفنظر کنیم در بی‌خبری محض خواهیم بود. این نه فقط برای طالبان، بلکه برای روسیه، چین و ایران هم پیروزی است چون ما دیگر نمی‌توانیم شاهد فعالیت‌هایشان در منطقه باشیم.»

انتقادها از بایدن

تحولات افغانستان، حتی قبل از کشته شدن نظامیان آمریکایی باعث انتقاد از «جو بایدن» شده بود. رسانه‌ها چهارشنبه دو هفته پیش گزارش دادند تصمیم‌های بایدن درخصوص افغانستان و فرار نظامی عجولانه از این کشور که باعث سقوط دولت کابل به‌دست طالبان شد، قانون‌گذاران آمریکایی را به فکر تحقیق از وی انداخته است.

اعضای کنگره آمریکا شامل نمایندگان دموکرات که متحدان بایدن نیز محسوب می‌شوند ضمن ابراز نارضایتی شدید از تحولات افغانستان، گفتند که درباره دلایل وقوع این بحران تحقیق می‌کنند.

دفاع بایدن از تصمیم خود

با وجود این، «جو بایدن» از تصمیم‌هایش در افغانستان دفاع کرده، هر چند در برهه‌هایی هم تلاش‌ کرده از پذیرفتن بار مسئولیت برخی اتفاقات شانه خالی کرده و این مسئولیت را متوجه دیگران کند.

بایدن به عنوان مثال، سه‌شنبه دو هفته پیش در یک سخنرانی تسلط سریع و کامل طالبان بر افغانستان را با اشاره به توافق دولت ترامپ با طالبان به گردن سلف خود انداخته و از «اشرف غنی» رئیس‌جمهور متواری افغانستان ابراز ناامیدی کرده بود.

این در حالی بود که او  چند هفته قبل‌تر احتمال تسلط طالبان بر افغانستان را رد کرده و گفته بود که ساختار امنیتی افغانستان قادر به دفاع از این کشور در برابر هجوم احتمالی طالبان خواهد بود.

در حالی که آمریکا سال ۲۰۰۱ در قالب مأموریتی به نام «آزادی ماندگار» وارد افغانستان شده بود بایدن در آن سخنرانی مدعی شد که مأموریت آمریکا در افغانستان هیچ‌گاه برقراری دموکراسی یا آزادی در این کشور نبوده است.

تصمیمات رئیس‌جمهور ایالات متحده برای خارج کردن عجولانه و بی‌برنامه نظامیان این کشور از افغانستان که منجر به سقوط دولت کابل و تسلط طالبان شد در میان افکار عمومی مردم آمریکا هم صورت جالبی نداشته است. نظرسنجی‌ای که چند روز پیش توسط گروه «ترافالگار» انجام شده، نشان داد که ۶۹ درصد از مردم آمریکا از تصمیمات بایدن درخصوص افغانستان و خروج از این کشور ناراضی هستند و فقط ۲۳ درصد از شرکت‌کنندگان عملکرد او را تایید می‌کنند.

بایدن همین یک ماه قبل هم به رغم برآورد جامعه اطلاعاتی آمریکا که از تصرف قریب‌الوقوع کابل بعد از خروج نظامیان آمریکایی خبر می‌داد، مدعی بود که ۷۵ هزار طالب در مقابل ارتش ۳۰۰ هزار نفری افغانستان که آمریکا آن‌ها را مانند هر ارتش مجهزی در جهان آموزش داده و تجهیز کرده شانسی برای موفقیت ندارند.

آمریکا هنوز گروه طالبان را به عنوان حاکم مشروع افغانستان به رسمیت نشناخته، اما پنتاگون تا به حال چندین بار تأکید کرده با سران طالبان برای هماهنگ کردن خروج آمریکا از افغانستان در تماس است. 

بایدن بعد از کشته شدن نظامیان تروریست آمریکایی در انفجار عصر پنجشنبه از تصمیمش برای هماهنگی با طالبان هم دفاع کرد و در پاسخ به سوال یک خبرنگار گفت که از آن پشیمان نیست.