«بشاره بطرس الراعی» اسقف مسیحیان مارونی لبنان اخیرا در واکنش به انصراف سعد الحریری نخست وزیر اسبق این کشور از مأموریت تشکیل کابینه ، در یک اظهار نظر گفته بود که «مأمور تشکیل کابینه شدن، به صورت دائمی نیست».
خبرگزاری آناتولی درباره عدم تشکیل کابینه لبنان گزارشی منتشر و تأکید کرد، نکته جالب در اظهار نظر الراعی این بود که وی تنها سه روز پس از دیدار با «ولید بخاری» سفیر عربستان سعودی در بیروت، این اظهار نظر را مطرح کرد؛ اقدامی که ناظران آن را اقدامی «بیسابقه» از سوی ریاض علیه الحریری توصیف کردند.
به گزارش آناتولی، همزمان با دیدار الراعی با سفیر ریاض، سفرای آمریکا و فرانسه نیز برای حمایت از الحریری، تلاشهای دیپلماتیکی صورت دادند، ولی نتیجه معکوس داد و الحریری مجبور به انصراف شد.
بر خلاف این اظهارات، منابع آگاه در این ارتباط خبر دادند که سفر دورتی شیا سفیر آمریکا و آن گریو سفیر فرانسه به عربستان سعودی مربوط به پیدا کردن یک جایگزین برای الحریری و همچنین درخواست کمک برای ارتش لبنان خواهد بود.
منابع مذکور همچنین خبر دادند که نام «نجیب میقاتی» همچنان به عنوان یکی از گزینهها برای به عهده گرفتن مأموریت تشکیل دولت در لبنان بر سر زبانهاست؛ موضوعی که سفیر آمریکا در دیدار اخیر خود در بیروت با «ولید البخاری» سفیر عربستان سعودی در لبنان درباره آن گفتوگو کرد؛ اما این مقام سعودی پاسخ روشنی در ارتباط با موضع کشورش در قبال این ایده به طرف آمریکایی نداد از این رو «قرار شد که شیا و گریو برای مجاب کردن سعودیها به ریاض بروند».
این در حالی است که «ولید جنبلاط» (همپیمان الحریری) در ماه می گذشته گفته بود که «عربستان سعودی در حال حاضر نمیخواهد که سعد الحریری، نخست وزیر شود».
ناتوانی الحریری در جلب حمایت ریاض
«فیصل عبد الساتر» تحلیلگر مسائل سیاسی میگوید که الحریری از آغاز مأموریت خود برای تشکیل کابینه (حدود 9 پیش) میدانست که ریاض مخالف این مسئله است، «ولی به صورت علنی این مسئله را مطرح نکرد؛ زیرا بر روی زمان حساب باز کرده بود تا ریاض موضع خود را نسبت به وی تغییر دهد».
عبدالساتر تأکید کرد، الحریری پس از همه سفرهای خارجی خود، در پایان به «بن بست رسید و میدانست که بدون حمایت سعودی، نمیتواند کابینه جدید را تشکیل دهد».
میانجیگری مصر و امارات هم افاقه نکرد
وی به آناتولی گفت که برای حل این مسئله، امارات و مصر نیز میانجیگری کردند، «ولی مصر نتوانست موضع عربستان را تغییر دهد. اختلافات ابوظبی و ریاض نیز محاسبات الحریری را بر هم زد».
این تحلیلگر مسائل سیاسی بر این باور است که ادعای الحریری مبنی بر اختلافات وی با میشل عون رئیس جمهور لبنان درباره ساختار کابینه و انتخاب وزرا، دروغی بیش نبوده، بکله «واقعیت این است که الحریری نتوانست چراغ سبزی از عربستان دریافت کند، بلکه کنار گذاشته شد».
«توفیق شومان» کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی هم در این باره گفت: «موضع عربستان نسبت به الحریری جدید نیست و به سال ۲۰۱۶ باز میگردد؛ زیرا ریاض از توافق الحریری با عون رضایت نداشت».
شومان به آناتولی گفت که علت اصلی عدم تشکیل کابینه، جنگ داخلی در لبنان است، ولی در عین حال، مدعی است که تأثیرات خارجی نیز در این مسئله مؤثر بوده است.
وی همچنین خاطر نشان کرد، عربستان سعودی بدون اجرای شروطی که وضع میکند، مانع از هر گونه کمک به لبنان میشود؛ چه این کمکها بلاعوض باشد یا سپردهگذاری در بانک مرکزی.
در همین ارتباط، ناظران لبنانی اخیرا تأکید کردند که «فیصل بن فرحان» وزیر خارجه ریاض گفته است که لبنان بدون اصلاح سیاسی و کنار گذاشتن نیروهای حزب الله، پیشرفت نخواهد کرد.
به گفته ناظران، اگر موانع تشکیل کابینه لبنان داخلی بود، این طرح به همراه چندین طرح داخلی دیگر میتوانست این بحران را حل کند، ولی پیام منفی ریاض هم یکی از موانع است؛ هر چند باید ماهیت کلی منطقه را پس از روی کار آمدن دولت جدید آمریکا مد نظر قرار داد.