آزاده صفایی کارشناس بیماریهای متابولیک معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، از غربالگری ۵۰۰ هزار نوزاد از ابتدای شروع طرح غربالگری بیماریهای متابولیک نوزادان تاکنون در منطقه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خبر داد و گفت: این غربالگری ساده و کم هزینه سبب جلوگیری از بروز عوارض جبران ناپذیر و دائمی و هزینههای بیماریهایی نظیر عقب ماندگی ذهنی، کم شنوایی، افت تحصیلی و…، میشود.
وی افزود: متأسفانه اغلب نوزادان مبتلا به بیماری فنیل کتونوری قبل از اجرای برنامه غربالگری در سال ۱۳۸۶، به دلیل کشف دیررس بیماری، به درجات مختلف عقب ماندگی ذهنی مبتلا میشدند.
صفایی، اجرای طرح غربالگری نوزادان را یکی از ارزشمندترین دستاوردهای حوزه بهداشت کشور برشمرد زیرا بروز این بیماری در هر کودک منجر به ایجاد پیامدهای جبران ناپذیر و متعدد خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی درمانی خواهد شد.
کارشناس بیماریهای متابولیک معاونت امور بهداشتی با اشاره به غربالگری سالانه حدود ۵۰ هزار نوزاد در حوزه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: در سال گذشته ۵۱ هزار نوزاد در این دانشگاه مورد غربالگری قرار گرفتند که ۸۸ نفر آنان مبتلا به هیپوتیروئیدی نوزادی بودند و مورد مراقبتهای لازم قرار گرفتند. همچنین شش مورد ابتلاء به فنیل کتونوری کشف و گزارش شد.
به گفته صفایی، در مناطق تحت پوشش دانشگاه هم اکنون حدود ۵۰۰ کودک تحت مراقبت بیماری کم کاری تیروئید، ۱۵۰ کودک تحت مراقبت بیماری فنیل کتونوری و ۶۰ کودک نیز تحت مراقبت سایر بیماریهای متابولیک ارثی قرار دارند.
وی خاطرنشان کرد: در خانوادههای دارای فرزند مبتلا به بیماریهای متابولیک ارثی و یا فنیل کتونوری، برای پیشگیری از تولد نوزاد دوم مبتلا طبق برنامه ریزی های صورت گرفته خدمات مشاوره، مراقبت ژنتیک و پیگیری در مراکز خدمات جامع سلامت به مادران در سنین باروری ارائه میشود.
صفایی در خصوص نحوه ارائه خدمات در این برنامه گفت: نوزادان شناسایی شده مبتلا به بیماری کم کاری تیروئید به مدت ۳۶ ماه تحت مراقبت مستمر مراکز خدمات جامع سلامت قرار میگیرند. نوزادان مبتلا به بیماری متابولیک ارثی و فنیل کتونوری شناسایی شده نیز برای دریافت درمانهای تخصصی به بیمارستانهای منتخب ارجاع میشوند.
به گفته این کارشناس معاونت امور بهداشتی دانشگاه، خانوادههای این بیماران نیز از خدمات رایگان مشاوره ژنتیک در مراکز خدمات جامع سلامت بهره مند میشوند تا با انجام مشاوره و آزمایشات تخصصی ژنتیک در خانوادههای مبتلا از بروز بیماری در فرزندان بعدی خانواده پیشگیری به عمل میآید.
صفایی با بیان این مطلب که در حال حاضر ۶۸ مرکز غربالگری نوزادان در سطح دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی فعالیت دارند گفت: این مراکز در پاندمی کرونا نیز فعال بوده و با رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی آزمایشات غربالگری نوزادان را انجام میدهند.
وی با تاکید بر ضرورت شناسایی زودهنگام بیماریهای متابولیک برای پیشگیری از آسیبهای ذهنی و جسمی نوزادان تاکید کرد: حتماً والدین در روزهای سوم تا پنجم پس از تولد فرزندشان را برای انجام آزمایش غربالگری کف پای نوزاد به مراکز منتخب مراجعه کنند تا از سلامت نوزاد خود مطمئن شوند.