پس از صحبتهای رد و بدل شده میان واشنگتن و آنکارا برای استفاده از یگانهای نظامی ترکیه در کابل به منظور تأمین امنیت فرودگاه پایتخت افغانستان ، اینک این سؤال ایجاد شده است که چرا که « جو بایدن » رئیسجمهور آمریکا برای انجام این مأموریت به ترکیه متوسل شده است.
وبگاه شبکه «المیادین» به تازگی در گزارشی در این خصوص نوشت که اغلب کشورهای هممرز با افغانستان یا آن دسته کشورهایی که از قدرت حاکم در این کشور پراهمیت از نظر ژئواستراتژیک تأثیر میپذیرند، همچنان با شرایط کنونی افغانستان و پیامدهای بعد از گسترش سریع دامنه حضور طالبان با احتیاط تعامل میکنند بهویژه پس از خروج عجیب آمریکا از این کشور.
المیادین ادامه داد، در عین حال، محافلی که اوضاع افغانستان را دنبال میکنند، ذهنشان درگیر موضوع درخواست اخیر آمریکا از ترکیه برای استقرار یگانهای نظامی این کشور در فرودگاه کابل شده است. در حالی که ترکیه با این مأموریت موافقت کرده و آمادگی خود را برای انجام آن اعلام کرده است، طالبان با این اقدام مخالفت کرده نه از آن رو که موضع این گروه مخالف با ترکیهایهاست بلکه به علت شبههناک بودن این گام که به درخواست آمریکا صورت گرفته است.
این شبکه لبنانی میافزاید، درست است که واشنگتن پیش از موعد اعلامشده (یازدهم سپتامبر) در آستانه خارج کردن اغلب یگانهای نظامی خود از افغانستان قرار گرفته؛ اما عملا میتوان گفت که آمریکا در کنار هیأت دیپلماتیک پرشمار خود در افغانستان، به اندازه کافی یگانهای امنیتی-نظامی مستقر کرده است آن هم نه فقط در سفارت آمریکا در پایتخت افغانستان بلکه برای رفتوآمدهای این هیأت نیز نیروهایی به کار گرفته شدهاند؛ هیأتی که قرار است از این به بعد یا شاید بیش از پیش حکمیانهتر عمل کند تا اینگونه خلأیی را که خروج نیروهای آمریکا به وجود آوردهاند، پوشش دهد بهویژه آنکه این طور به نظر میرسد که آمریکا در افغانستان یا به همراه کشورهای خارجی که پرونده این کشور را دنبال میکنند، نقش سیاسی و دیپلماتیک بسیار مؤثر و قویای خواهد داشت.
در ادامه آمده است، بر این اساس، برای آمریکاییها تحویل گرفتن امنیت فرودگاه کابل و محافظت مستقیم از آن دشوار نبود با توجه به اینکه آنها این توانایی را دارند که از پایگاههایشان در نزدیکی افغانستان در گرجستان، خلیج فارس و اقیانوس هند به صورت سریع و مؤثر وارد عمل شوند.
المیادین میگوید: «نکته قابل توجه و عجیب آن است که حضور نظامی، امنیتی و اطلاعاتی بیستساله آمریکا در افغانستان با نظارت مستقیم، محافظت، آموزش و مسلح سازی هزاران نظامی افغانستانی و تجهیز آنها به مدرنترین تسلیحات و توانمندیهای نظامی آمریکا همراه بود است؛ [اما] واشنگتن، امروز، به آنها میگوید: شما قادر به محافظت از فردوگاه پایتختتان نیستید و ما از ترکیه درخواست خواهیم کرد از آن محافظت کند آن هم تنها با پانصد سرباز و افسر» و درست در زمانی که تعداد نیروهای افغانستانی به هزاران نفر میرسد!
این وبگاه لبنانی میافزاید: «مگر در صورتی که واشنگتن از پیش اطلاعات موثق داشته باشد که طالبان بر کل افغانستان و پایتخت و فردوگاه تسلط پیدا خواهد کرد و در این حالت، این فرودگاه نیازمند محافظت "مورد قبول" مذهبی و سیاسی طالبان خواهد بود که ترکیهایها شاید طرفی باشند که بیش از دیگران از این شروط برخوردار باشند».
در ادامه این گزارش آمده است، درست است که واشنگتن جهان، منطقه و کشورهای بزرگ را با شیوه مرموز خروجش از افغانستان از نظر زمان نادرست و سرعت خروج غافلگیر کرد؛ اما همین واشنگتن، آنطور که به نظر میرسد، خود از موضع خارجی گروه طالبان با کشورهای مجاور بهطور مشخص سه کشور (چین، روسیه و ایران) جا خورد؛ سه کشوری که در واقع آمریکا با خروجش از افغانستان آنها را هدف قرار داده بود.
این شبکه لبنانی ادامه داد: «واشنگتن خارج شد و در حالی که طالبان را میدید با گامهای بلند به سوی روسیه، چین و ایران حرکت میکند. آنطور که به نظر میرسد این گروه صادق است و میخواهد روابط خوبی با سه کشور مذکور داشته باشد ازاینرو بایدن رئیسجمهور [آمریکا] از این وضعیت خشمگین شد. درست در زمانی که او بر اختلاف و درگیری ایران و طالبان در پی مسائل مذهبی-مرزی-تاریخی حساب کرده بود، نهتنها این امر رخ نداد بلکه بالعکس، تهران بهسرعت با یک راهبرد حکمیانه و واقعنگرانه با نفوذ فعلی و قدرتمندانه طالبان تعامل کرد».
المیادین همچنین اشاره کرد: «از هیأتهای طالبان در مسکو-بهرغم آنکه این گروه در روسیه ممنوع است- همچون دولتمردان یک کشور استقبال شد و در تمام موضوعات مشترک چون همتا با آنها گفتوگو صورت گرفت. مقامات این گروه نیز با جسارت و صراحت خواستهها و تعهداتشان را مطرح کردند».
در ادامه این گزارش با اشاره به حمایت چین از طالبان، آمده است: «از اینجا، مانور آمریکا برای تحویل امنیت فرودگاه کابل به ترکیه و محافظت از آن آغاز شد تا زمینه برای انتقال تعداد مورد نیاز تندروها به خاک افغانستان آغاز شود؛ افراد تندرویی که نه زیر بار حرف طالبان میروند و ید طولایی در فتنهانگیزی، اجرای اقدامات تروریستی و هرجومرج افکنیهای کشنده در افغانستان و خارج از مرزهای آن دارند».
المیادین میافزاید: «ترکیه در انتقال امثال این افراد و نظارت بر آنها ید طولایی دارد و مطمئنا مسئول وارد کردن این تروریستها به سوریه و نظارت بر آنهاست. غیر از این کشور چه کسی در شمال با سوریه مرز کاملی دارد و از راه زمین، هوا و دریا با کشورهای اروپایی و کشورهای اتحادیه جماهیر شوروی سابق ارتباط دارد؟! کشورهایی که منبع اصلی صدور تروریستهای خارجی به داخل خاک سوریه بودند! (آنکارا) زیرساختهای اطلاعاتی لازم برای تعامل با داخل خاک سوریه را دارد».
المیادین در ادامه این گزارش با اشاره به اقدام ترکیه در انتقال تروریستها از سوریه به لیبی، مینویسد: «اگر مانور آمریکاییها همچنان پابرجا باشد؛ [فرقی هم نمیکند] چه از طریق ایجاد گروههای تندرو یا از راه بهرهگیری از تعداد افراد تندروی موجود یا با انتقال آنها به مناطقی که این کشور قصد ویران کردن، تصرف یا ایجاد بحران در آنجا را دارد و [از سوی دیگر] اگر جغرافیای افغانستان از راه دریایی و زمینی با لیبی ارتباط نداشته باشد، تنها راه انتقال داعش و تندروها از لیبی به افغانستان آسمان و به طور مشخص فرودگاه کابل است! فرودگاهی که همچنان در دست دولت افغانستان است».
این شبکه لبنانی در پایان گزارش خود با طرح این پرسش که چه کسی جز اردوغان آماده اجرا کردن تمایلات آمریکاییهاست، میگوید: «دستکم، تجربههای او در سوریه در این خصوص ثابت شده است. او مناسبترین گزینه برای تبدیل شدن به یک ناظر امانتدار و توانمندِ تابع آمریکاییها در اجرای این طرح است».