یک. «ما از شر رضاخان و محمدرضا خلاص شدیم؛ لیکن از شر تربیت‌یافتگان غرب و شرق به این زودی‌ها نجات نخواهیم یافت. اینان برپادارندگان سلطه ابرقدرت‌ها هستند و سرسپردگانی هستند که با هیچ منطقی خلع سلاح نمی‌شوند» این سخن گران‌سنگ امام خمینی (ره) پاسخ به آن دسته افرادی است که می‌گویند دولت روحانی تمام شد، چرا درباره‌اش می‌گویید و می‌نویسید؟
دو. سخن بنیانگذار انقلاب اسلامی، دارای چند ساحت است که ازقضا برخی از آن‌ها، دقیقا مقتضای همین امروز است. آنجا که امام بزرگوار ما از تربیت‌یافتگان غرب و شرق سخن می‌گوید که با هیچ منطقی خلع سلاح نمی‌شوند. اگر مختصات ایران ۱۴۰۰ را مدنظر قرار دهیم، با دولتی مواجهیم که در اغلب حوزه‌های حکمرانی شکست‌خورده است. در دو سال ابتدایی، کشور را معطل امضای برجام کرد و ۶ سال پیش در چنین روزهایی سرانجام کار به مرحله امضا رسید. پس‌ازآن دو سال معطل اجرا بودیم تا نهایتا رئیس‌جمهور سابق آمریکا رسما از برجام خارج شد و ازآن‌پس تا همین امروز، منتظر احیای برجامیم. در بعد اقتصادی، دولت با بدهی سنگین به بانک مرکزی، سازمان‌های بازنشستگی، صنعت برق و برخی حوزه‌های دیگر، دستاوردی جز بدهی و ورشکستگی به دولت بعد تحویل نداده و رئیس دولتی که می‌گفت خزانه خالی تحویل گرفته‌ایم، با انبوه بدهی، عملا خزانه منفی تحویل دولت بعدی داده است. سقوط وحشتناک ارزش پول ملی، نصف شدن سرمایه میلیون‌ها ایرانی در بورس، رشد بی‌سابقه نقدینگی و پایه پولی، تورم افسارگسیخته‌ای که تنها در سال قبل حدودا دو برابر پیش‌بینی بانک مرکزی بود، کمیاب شدن و نایاب شدن برخی اقلام موردنیاز مردم، بی‌ثباتی در بازار، سقوط رشد اقتصادی و کاهش سرمایه‌گذاری، تنها چند برگ از دفتر ۸ساله دولت‌های یازدهم و دوازدهم است. در بعد اجتماعی و فرهنگی، بر اساس پیمایش‌های موجود، بالاترین سطح نارضایتی از دولت‌های چند دهه گذشته به نام این دولت ثبت‌شده و کاهش سرمایه اجتماعی جریان حاکم بر دولت، در انتخابات اسفند ۹۸ و خرداد ۱۴۰۰ خود را به‌خوبی نشان داده است.
همه این‌ها در حالی است که دولتمردان و مسببان این وضعیت، تقریبا هر هفته در مدح خود و دولتشان سخن می‌گویند و همچون مواضع چند روز پیش رئیس‌جمهور، دوران تصدی خود را، سال‌های طلایی ایران در ۵۰ سال گذشته می‌دانند. می‌گویند اگر ما نبودیم قیمت دلار چند برابر می‌شد، ابرتورم پیش می‌آمد و قحطی فراگیر رخ می‌داد. گزاره‌های پیش‌گفته، هرچند عجیب اما عینا برگرفته از سخنان آقایان روحانی، جهانگیری، همتی و نوبخت است.
سه. در برابر این شبهه که «اگر ما مسئول نبودیم همه‌چیز بدتر می‌شد» چه می‌توان گفت؟ حقیقت این است که این شبهه نه جواب دارد و نه انتها. یعنی نه می‌توان پاسخ روشنی به آن داد و نه آستانه‌ای برای آن وجود دارد. مثلا اگر نرخ تورم سالانه ۴۰ درصد هم باشد، ملت باید ممنون باشند چون اگر این آقایان زمامدار نبودند، باید منتظر تورم ۸۰ درصدی می‌بودیم. برگردیم به سخن امام خمینی (ره) که در ابتدای نوشته آمد « اینان … با هیچ منطقی خلع سلاح نمی‌شوند.» باید از اینان پرسید که اگر تورم بر چه قله‌ای می‌ایستاد یا رشد اقتصادی تا کجا سقوط می‌کرد، می‌پذیرفتید که شما از ابتدا کارآمدی، برنامه و صلاحیت حکمرانی نداشتید؟!
چهار. در ۸ سال گذشته، ایده نگاه به بیرون مرزها و خوش‌بینی به غرب که حسن روحانی مرتب بر آن تأکید می‌کرد، امتحان شفافی پس داده است. خروجی ایده‌های دولت در سیاست و اقتصاد همین است که امروز می‌بینید. آدرس هم واشنگتن دی سی نیست، آدرس خیابان پاستور خودمان است.
سید محمد بحرینیان
