البوابه در گزارشی آورده است: ریاض به شکل ناگهانی بیانیهای علیه شورای انتقالی مورد حمایت امارات در جنوب یمن صادر کرد. ابعاد تبعات تشدید تحرکات سعودی در عدن چیست؟ گزینههای شورای انتقالی در برابر چالشها چیست؟
دولت سعودی در یک بیانیه، شورای انتقالی را مسئول تشدید تنش نظامی و سیاسی دانست و این به مثابه چراغ سبزی به گروههای وابسته به سعودی بود تا به مناطق تحت کنترل شورای انتقالی حمله ور شوند و نیروهای وابسته به سعودی هم این سیکنال را سریعا دریافت کردند و طی حملهای، شهر «لودر» را به کنترل خود درآوردند.
زمان صدور بیانیه صادره از سوی دولت سعودی ربطی به کشمکش داخلی در یمن ندارد. در حالی که برخی کشورهای داخل ائتلاف سعودی سعی دارند که آنرا کشمکش داخلی در یمن بدانند اما واقعیت به گونهای دیگر است.
روند تحولات در جنوب یمن به کشمکش میان امارات و عربستان مربوط میشود. طی روزهای گذشته تحولات میان امارات و عربستان رخ داده است که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد؛
نخست، ریاض پروازهای خود را به امارات به حال تعلیق درآورده است.
دوم، عربستان سعودی و روسیه به دنبال تسهیل محدودیت عرضه و افزودن دو میلیون بشکه در روز دیگر به تولید از اوت تا دسامبر هستند و امارات با این تصمیم مخالف است. منابع آگاه در اوپک پلاس اعلام کردند وزیران این گروه با افزایش تولید نفت از اوت و تمدید مدت زمان اجرای محدودیت عرضه با وجود مخالفت امارات متحده عربی با این اقدام، موافقت کردند. امارات متحده عربی حاضر نیست از توافق برای افزایش تولید حمایت کند مگر اینکه سطح مبنای تولید این کشور بالاتر در نظر گرفته شود. برای امارات متحده عربی سطح تولید مبنا مسئله بسیار مهمی است و توافق اوپک پلاس را تا زمانی که تغییری صورت نگیرد رد خواهد کرد. سعودیها هم مُصر هستند که تمدید توافق محدودیت عرضه تا دسامبر 2022 برای ثبات بازار در سال آینده حیاتی است.
در موضوع اول یعنی تعلیق پروازهای عربستان به امارات، تبعات اقتصادی فاجعه باری برای ابوظبی به مثابه محل ترانزیت در منطقه است، محسوب میشود.
در موضوع دوم هم سبب عمیق شدن اختلافات خواهد شد.
به طور کلی می توان گفت که این تحولات لحظهای به وجود نیامده است و تاریخ آن به سال 2019 هنگامی که امارات جنگ نیابتی را در عدن در جنوب یمن شروع کرد تا نیروهای سعودی نتوانند که کنترل اوضاع این شهر را برعهده بگیرند، کلید خورد.
در مقطعی توافق میان گروههای وابسته به ریاض و ابوظبی حاصل شد و عربستان دست امارات را در جزیره سقطری بازگذاشت، اما این امارات را راضی نمیکرد زیرا به دنبال گسترش نفوذ خود در منطقه بود و ابوظبی دست به گامهای تنشزا زد.
ابوظبی نه تنها به استان سرشار از نفت و گاز «شبوه» چشم دوخته بود بلکه تحرکات اخیر آن نشان دهنده تلاش برای بلعیدن سواحل یمن با حمایت از گروههای یمنی مورد حمایتش در ساحل غربی و جنوبی تا شرق است.
راهبرد جدید امارات نشان دهنده این است که ابوظبی از فرسایش گروههای وابسته به ریاض در مأرب استفاده کرده است به ویژه حزب «الاصلاح» و به دنبال تسلط بر مناطق تحت کنترل نیروهای وابسته به عربستان در مناطق جنوبی یمن و نیز مناطق جنوب و شرق یمن قبل از هر گونه توافق منطقه ای و بین المللی است.
عربستان احساس نگرانی کرد
اما این خیز امارات و در واقع راهبرد آن موجبات نگرانی سعودی را فراهم کرده است به ویژه که تحت فشار نظامی و دیپلماتیک در یمن است.
عربستان در همه زمینهها تحرکات خود را علیه امارات تشدید کرده است که شامل به حرکت درآوردن گروههای وابسته به خود در یمن برای کندن آخرین میخهای امارات در جنوب یمن، محاصره هوایی نرم تا بحران جدید خلیج فارس در صورتی که تلاشها برای مهار تنش به جایی نرسد، است.
ریاض بر خروج عوامل امارات از عدن اصرار دارد
همزمان منابع سیاسی از اختلافات شدید میان «محمد آل الجابر» سفیر سعودی در یمن با «عیدروس الزبیدی» رئیس شورای انتقالی وابسته به امارات خبر دادند
آل الجابر از «عیدروس الزبیدی» خواسته است که عدن را ترک کند و بهانه آن هم فراهم آوردن فضا و بستر لازم برای فعالیت دولت دست نشانده سعودی در یمن است.
سفیر سعودی در یمن، ادامه ماندن الزبیدی را مانع اجرای توافق ریاض دانسته است.
منابع سیاسی اعلام کردند که سفیر سعودی همچنین خواهان خروج رهبران شورای انتقالی از عدن از جمله «شلال شایع »به همان دلیلی که در بالا به آن اشاره شد، است.
نیروهای وابسته به ابوظبی دست بسته نماندند
همزمان با تسلط نیروهای وابسته به ریاض بر شهر «لودر» در استان ابین، نیروهای شورای انتقالی تانک و زره پوش و توپ به خطوط درگیری در شرق شهر «زنجبار» مرکز استان ابین آورده اند که گواه نبرد شدیدی میان طرفین است.
همچنین شورای انتقالی وابسته به امارات به دنبال گام جدید در واکنش به اقدامات سیاسی و نظامی سعودی علیه آن است و تصمیم به خروج وزیران خود از دولت هادی دارد.
این در حالی است که «عیدروس الزبیدی» رئیس شورای انتقالی جنوب یمن وابسته به امارات برای نیروهای وابسته به ریاض خط و نشان کشیده است.
وی اعلام کرد که نیروهایش در قبال تسلط نیروهای هادی بر شهر «لودر» در استان ابین دست بسته نخواهند ماند.
الزبیدی در جریان نشست رهبران شورای انتقالی در عدن گفت که نیروهای مسلح جنوب یمن در قبال این اقدام تنشزا در لودر و استان ابین و جنوب یمن دست بسته نمیمانند و عاملان این اقدامات تنشزا تاوان سنگینی خواهند داد.
وی تاکید کرد: سیطره نیروهای هادی بر« لودر» نقض آشکار توافق ریاض و با هدف به شکست کشاندن توافقی است که در عرصه میدانی از زمان امضا در سال گذشته اجرایی نشده است.
به نظر می رسد که شکست مذاکرات میان ریاض و ابوظبی، جنگ نیابتی را تشدید خواهد کرد.
درگیری به حضرموت هم کشیده شده است
نیروهای «النخبه الحضرمیه» وابسته به امارات به مقرهای حزب «الاصلاح» وابسته به ریاض حمله کردند و شماری از آنها را به اسارت خود درآوردهاند.
این همزمان با تشدید تحرکات شورای انتقالی وابسته به ابوظبی در مناطق نفت خیز حضرموت و دیدارهای فشرده با شیوخ و بزرگان در آن است.
میانجیگری کویت برای کاهش تنش میان امارات و عربستان
کویت روز شنبه برای مقابله با تشدید تنش میان امارات و عربستان وارد میدان شده است.
به نظر میرسد که سعودی از همه ابزارهای خود ابوظبی بهره برد و از شورای همکاری خلیج فارس هم به عنوان ابزاری استفاده کند.