پس از پیروزی محور مقاومت در جنگ اخیر و شکسته شدن بسیاری از معادلهها و بازدارندگی که تلآویو در طول دههها به دنبال تثبیت آن بود، روزنامه لبنانی «الاخبار»، امروز (سهشنبه) در گزارشی نوشت پس از چند سال قطع ارتباط میان حماس و دمشق از زمان آغاز بحران سوریه در سال ۲۰۱۱ و خارج شدن حماس از سوریه، دو طرف، بهرغم انتقادات داخلی در پایگاههایشان خود را برای بازگرداندن روابط آماده میکنند.
الاخبار گزارش خود را اینگونه آغاز میکند که محور مقاومت برای قدرتمندسازی جبهههای خود بهمنظور رویارویی با اشغالگران اسرائیلی در تلاش برای زمینهسازی برای بازگشت روابط دمشق و حماس است که نقش عظیم نوار غزه به عنوان میدان درگیریهای مستقیم با دشمن این گام را تقویت میکند.
این روزنامه لبنانی در ادامه مینویسد که پس از گذشت حدود ده سال از زمان قطع ارتباط دمشق و حماس، پیروزی مقاومت در نبرد «شمشیر قدس» دَر را برای بازگشت روابط میان دو طرف به حالت عادی باز کرد.
بر اساس این گزارش، این تحول با درود فرستادن «بشار اسد» رئیسجمهور سوریه به حماس و پاسخ مثت جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، نمایان شد که با این گام صفحه جدیدی در روابط دو طرف باز شد.
اخیرا منابع خبری گزارش دادند که رئیسجمهور سوریه در دیدار با هیأتی از اعضای ارشد گروههای فلسطینی از جمله «زیاد النخاله» دبیرکل جنبش جهاد اسلامی، وحدت، انسجام و دلاوری مردم فلسطین را ستود و بر ضرورت اهمیت حمایت مردمی عربی و جهانی از فلسطین تاکید کرد.
وی تأکید کرده بود: «ـسوریه برای هر آنچه که همه مبارزان و رزمندگان مقاومت نیاز دارند، آماده است. ما از نظر نظامی و سیاسی بخشی از محور مقاومت هستیم».
الاخبار میافزاید که حماس از میزان اهمیت سوریه برای خود آگاه است چراکه سوریه چه از نظر ارسال تسلیحات به غزه یا ایجاد برنامههایی برای توسعه زرادخانه نظامی و بهویژه موشکها و پهپادهای حماس که اخیرا جهش کیفی خوبی از خود نشان دادهاند به مثابه تنها پایگاه توانمندیهای نظامی این جنبش بود.
در این گزارش همچنین اشاره میشود که سوریه برای جنبش مقاومت اسلامی فلسطین پایگاهی برای استفاده از تجربیات عربی-اسلامی نیز بود.
در ادامه آمده است که با توجه به این مسائل، همچنان برخی افراد در جنبش مقاومت اسلامی فلسطین برای ادامه داشتن توسعه توانمندیهای حماس بر لزوم بازگشت به میدان سوریه تأکید دارند تا اینگونه ضربات آینده به تلآویو دردناکتر از قبل باشد.
این روزنامه لبنانی ادامه داد، باآنکه حماس از چهار سال پیش تاکنون و پس از انتخاب اعضای ارشد جدید خود به ریاست «اسماعیل هنیه»، «یحیی السنوار» و «صالح العاروری» خطی عملگرا در پیش گرفته است؛ رهبری جنبش مقاومت اسلامی فلسطین به کمک اعضای محور مقاومت سعی بر ترمیم روابط با این محور از جمله سوریه داشتهاند؛ اما با این حال، روابط با دمشق همچنان با برخی اعتراضات همراه بوده است.
الاخبار اضافه کرد، اخیرا و پس رأیاعتماد مجدد به اعضای ارشد جنبش مقاومت اسلامی فلسطین که دو ماه پیش در جریان انتخابات داخلی حماس صورت گرفت و همچنین در پی پیروزی مقاومت و ابتکار سوریه که پاسخ مثبت حماس را به همراه داشت، آشکار شد که مخالفتهای دو طرف علیه یکدیگر در حال ذوب شدن است بهویژه از طرف سوریه.
در ادامه آورده شده، درست است که دو طرف اختلافاتی بایکدیگر دارند و شاید اعتراضهایی در درون آنها در خصوص بازگردانی روابط به حالت عادی وجود داشته باشد؛ اما اعضای ارشد دو طرف به اهمیت عادیسازی روابطشان و میزان منافع این رابطه پی بردهاند که شاید این تفکر، انگیزه بزرگی پر کردن شکافهای بهوجود آمده باشد.
الاخبار گزارش میدهد که پس از پاسخ مثبت حماس به درود اسد، مخالفتهایی در درون جنبش مقاومت اسلامی فلسطین و همچنین از جانب برخی از طرفداران این جنبش که موضع منفی در قبال دمشق دارند، مطرح شد؛ اما کفه ترازوی حماس به سمت بازگشت روابط با سوریها متمایل شده است چراکه شاخه نظامی این جنبش و بخش بزرگی از اعضای دفتر سیاسی حماس روابط با دمشق را ضروری میدانند بر این اساس که خروج از سوریه به منافع این جنبش آسیبهای زیادی رسانده و عرصه را بر آنها تنگ کرده است بهطوریکه حماس یک میدان راهبردی بزرگ برای توسعه قدرت نظامی خود را از دست داده است.
پس از اقدام رئیسجمهور سوریه، «اسامه حمدان» از اعضای ارشد حماس در گفتوگو با شبکه «المیادین» گفته بود: «موضع حمایتی اسد از مقاومت، عجیب و غافلگیرکننده نیست. هرکس به ما سلام کند، ما با سلام بهتری به او پاسخ خواهیم داد...طبیعی است که رابطه با دمشق به وضعیت سابق آن بازگردد و امیدواریم که دمشق پایتخت مقاومت و حامی حق فلسطینیها باقی بماند»
طبق گزارش الاخبار، به محض بروز نشانههایی مبنی بر نزدیک شدن دو طرف به یکدیگر، برخی از شخصیتهای فلسطینی و عربی طرفدار حماس و مخالف دمشق خواستار رد عادیسازی با سوریه شدند؛ که به گفته الاخبار، این صداها همان صداهایی بودند که از سالها پیش خواستار ادامه قطع ارتباط با اعضای محور مقاومت هستند؛ اما به گفته این روزنامه لبنانی، رهبری فعلی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین بازگشت آرام روابط را بدون هیچ سروصدایی برای مرحله نخست در حال حاضر بهتر میداند تا در ادامه روند اعتمادسازی میان دو طرف تقویت شود و روند بازگشت اعضای حماس چه مقامات ارشد و دیگر اعضا به سوریه صورت گیرد.
این روزنامه لبنانی در ادامه خبر داد به نقل از یکی از اعضای ارشد حماس اطلاع یافته که جنبش مقاومت اسلامی فلسطین به دنبال استفاده از فرصتهای ایجاد شده در پی پیروزی اخیر است تا روابط خود را در درون محور مقاومت تقویت کند از جمله روابط با سوریه.
منبع یادشده در این خصوص گفت: «نشانههای مثبت بهزودی به گامهای عملی، برقراری تماس و گفتوگو از راه میانجیهای محور [مقاومت] تبدیل خواهد شد تا زمینه برای پایان دادن به اختلافات پیشین و آغاز مرحلهای جدید فراهم شود».
وی همچنین اشاره کرد که برخی از میانجیها اخیرا بهویژه گروههای فلسطینی مستقر در سوریه در این خصوص تحرکاتی داشتهاند.
این منبع که اشارهای به نام او نیز نشده، در ادامه به ابتکار پیشین جنبش حزبالله لبنان اشاره کرد و با بیان اینکه این ابتکار همچنان پابرجاست، در این خصوص گفت که حماس با تمام ابتکارهای مطرح شده تعامل مثبتی خواهد داشت.
منبع مذکور همچنین اضافه کرد که حماس با ایران و حزبالله رایزنیهایی خواهد داشت و دیدارهایی میان حزبالله و مقامات حماس در خصوص گفتوگو درباره استفاده از نتایج نبرد شمشیر قدس صورت خواهد گرفت و از جمله مسائل مطرح شده در این گفتوگوها روابط با سوریه خواهد بود.
او همچنین به اظهارات شیخ «نعیم قاسم» معاون دبیرکل حزبالله لبنان اشاره کرد که در اظهاراتی گفته بود: «تلاشهای صورت گرفته برای بازگشت حماس به سوریه مرحله مهمی را پشت سر گذاشته و نبرد فلسطین حکایت از آن دارد که ما در مسیر بازگشت روابط حماس و سوریه قرار گرفتهایم».
مقام مذکور به اشاره دارد به اظهارات اخیر معاون دبیرکل جبنش حزبالله لبنان که اخیرا در گفتوگو با رادیو «نور» لبنان گفته بود: «در درون محور مقاومت و میان طرفهای آن هیچگاه فتنه شیعی-سنی وجود نداشته. حماس در آینده نزدیک به سوریه باز خواهد گشت و تلاشهای صورت گرفته در این خصوص مرحله مهمی را پشت سر گذاشته. نبرد فلسطین میگوید که ما در راه بازگشت روابط میان حماس و سوریه قرار گرفتیم»