اسرائیل به عنوان رژیمی نامشروع که در سال ۱۹۴۸ تأسیس شد، توانسته است بنا به دلایل متعدد در دهههای گذشته به حیات خود ادامه دهد اما این رژیم از آغاز هزاره سوم با چالشها و بحرانهایی مواجه شده است که علاوه بر تضعیف آن، بقای این رژیم را در هالهای از ابهام قرار داده است. در این میان، تحولات جمعیت و چالشهای جمعیتی از حادترین و ریشهدارترین معضلات جامعه صهیونیستی بهشمار میآید که دامنگیر این جامعه است و در سطوح مختلف، پیامدهای گوناگونی به دنبال داشته است.
مساحت کوچک، ترکیب جمعیتی پیچیده، تراکم نامتوازن جمعیت، تحولات جمعیت حریدیها، فلاشاها و مهاجرت معکوس در رژیم صهیونیستی، در کنار سیر فزاینده جمعیت مسلمانان فلسطینی چالشهای جمعیتی مهمی را پیش روی این رژیم قرار داده است. کارشناسان صهیونیست معتقدند فشار تراکم جمعیت مهاجران یهودی بر زیرساختها و ثبات امنیتی این رژیم طی سالیان اخیر آشکار شده است. هماینک عدهای از کارشناسان جمعیتی نظیر آلون تالین موضوع را تحت عنوان یک بحران یاد میکنند. این کارشناسان بر این باورند نرخ بالای تولد در میان مسلمانان فلسطینی چه در داخل اسرائیل و چه در کرانه باختری و نوار غزه، چالش بنیادین رژیم صهیونیستی است و روند فرو ریختن ساختاری رژیم اشغالگر را تسریع میکند.
آژانس یهود و دیگر سازمانهای وابسته برای انتقال یهودیان به فلسطین اشغالی ضمن ارائه مشوقهای گوناگون، تبلیغات وسیعی در ارتباط با رفاه و امنیت در جغرافیای فلسطین اشغالی را در دستور کار قرار دادهاند اما حدود یکششم از جمعیت 7 میلیونی یهودی در سالهای اخیر به دلیل شرایط بد اقتصادی و نیز استمرار و تشدید ناامنی ناگزیر به مهاجرت معکوس شدهاند.
رژیم صهیونیستی در زمان ارائه آمار جمعیتی، مهاجران معکوس را لحاظ میکند اما در انتخابات اخیر اجازه مشارکت به آنها را نداد! این در حالی است که شرایط اقتصادی این رژیم بویژه پس از همهگیری کرونا بشدت آسیب دیده و آمار بیکاران جامعه حدود 30 درصد شده است، در چنین شرایطی طبیعی است اقبال کمی از سوی یهودیان برای مهاجرت به فلسطین اشغالی را شاهد باشیم. به عبارت دیگر کاهش جمعیت یهودی، این رژیم را با بحران وجودی شدیدی روبهرو کرده، زیرا اساس وجود اسرائیل جمعیت یهودی است. این نکته مهمی است که بسیاری از رسانهها و کارشناسان صهیونیستی به آن اشاره کرده و از آن به عنوان مقدمهای برای پایان حیات اسرائیل یاد میکنند. تنها در سال 2010 میلادی 230 هزار صهیونیست از فلسطین اشغالی به کشورهای مبدأ مهاجرت کردند؛ آمارها حاکی از این واقعیت هستند که صهیونیسم از سال 1948 تا 2016 ضمن اشغال حدود 85 درصد اراضی فلسطین بالغ بر 5 میلیون یهودی را به این مناطق جذب کرده است؛ این در حالی است که در روند مهاجرت معکوس و خروج صهیونیستها از فلسطین اشغالی بیش از 20 درصد از آنها در سالهای 2000 تا 2016 تحت شرایط مختلف مهاجرت معکوس کرده و به کشورهای اصلی خود بازگشتهاند. به همین دلیل است که به زعم کارشناسان و اندیشمندان، در شرایط کنونی روند روزافزون مهاجرت معکوس یهودیان از اسرائیل پیچیدهترین چالش بقای این رژیم اشغالگر است. بنا بر تعریف این رژیم، مهاجران معکوس کسانی هستند که به هر دلیلی بیش از یک سال است از فلسطین اشغالی خارج شدهاند و در کشور دیگری غیر از فلسطین اشغالی به سر بردهاند.
بر اساس گزارشهای رسمی، کمترین جمعیت صهیونیستهای مقیم خارج ۷۵۰ هزار نفر یا به عبارت دیگر بیش از ۱۰ درصد جمعیت کل رژیم صهیونیستی گزارش شده که البته آمار مذکور از سوی وزارت مهاجرت و جذب رژیم صهیونیستی اعلام شده است. اما گزارشها و آمارهای کنونی، جمعیت یهودیان صهیونیست مقیم خارج را به مراتب بیشتر از آمارهای قبلی نشان میدهد. در حالی که طی دهه نخست حیات رژیم صهیونیستی، شمار صهیونیستهای مهاجر به خارج ۱۰۰ هزار نفر گزارش شده بود، اداره مرکزی آمار رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۸۰ اعلام کرد ۲۷۰ هزار صهیونیست به مدت بیش از یک سال مقیم خارج بودهاند که این میزان مهاجر، ۷ درصد جمعیت کل رژیم صهیونیستی را شامل میشد اما این آمار بعد از چند دهه از عمر این رژیم، رشدی کاملا تصاعدی داشته است. یهودیانی که از سرزمینهای اشغالی خارج میشوند، در پاسخ به دلایل خروج خود از سرزمینهای اشغالی، میگویند: نباید بپرسید که چرا اسرائیل را ترک کردیم، بلکه باید بپرسید که چرا این همه مدت آنجا بودیم؟ علاوه بر این، نظرسنجیهای جدید نشان میدهد نزدیک به نیمی از جمعیت رژیم صهیونیستی را جوانان تشکیل میدهند که زندگی در خارج را ترجیح میدهند. بیشترین دلیل و توجیهی که صهیونیستها برای تمایل خود به مهاجرت از این رژیم ذکر میکنند این است که وضعیت این رژیم برای یک زندگی آرام مطلوب نیست. با توجه به این مساله که ۴۰ درصد یهودیان رژیم صهیونیستی متولد خارج هستند، مهاجرت مساله تازه و عجیبی برای آنها نیست.
تا چند سال پیش مقامات رژیم صهیونیستی همواره از مهاجرت یهودیان به سرزمینهای اشغالی خبر میدادند و با نشان دادن درِ باغ سبز و دادن امتیازهای بیشمار به دنبال جذب و اسکان یهودیان کمشمار جهان در فلسطین اشغالی بودند؛ اسکانی که به قیمت جان هزاران فلسطینی بیگناه تمام میشد اما چند سالی است که نهتنها ترفندهای مقامات صهیونیستی برای جذب و اسکان یهودیان در سرزمینهای اشغالی جواب نمیدهد، بلکه مهاجرت معکوس یهودیان فریبخورده از فلسطین اشغالی به بلای جان اشغالگران تبدیل شده است.
قبل از این، فرار و مهاجرت معکوس از فلسطین اشغالی اقشار عادی را شامل میشد اما امروز این معضل به دارندگان مدارک بالای دانشگاهی، متخصصان و اکثر اقشار ساکن این سرزمین نیز رسیده است.
بر اساس آماری که اداره مرکزی آمار رژیم صهیونیستی منتشر کرده، از سال ۱۹۴۸ تا پایان سال ۲۰۱۵ بیش از ۷۲۰ هزار نفر از یهودیان مهاجر وارد شده به فلسطین اشغالی از این منطقه خارج و دیگر به آن بازنگشتهاند. براساس آمار منتشر شده، صهیونیستها برای نخستینبار از سال ۲۰۰۹ با تراز منفی مهاجرت مواجه شدند به نحوی که سال ۲۰۱۸ میلادی شمار یهودیانی که ترجیح دادند بقیه عمر خود را خارج از فلسطین اشغالی ادامه دهند و از این سرزمین خارج شدند ۱۶ هزار و ۷۰۰ نفر اعلام شد، در حالی که شمار رسمی افرادی که از نقاط مختلف جهان به فلسطین اشغالی منتقل شدند، تنها ۸ هزار و۵۰۰ نفر اعلام شد.
کانال 10 اسرائیل نتایج یک نظرسنجی اخیر را منتشر کرد که نشان میدهد نیم میلیون اسرائیلی به خاطر هزینههای بالای زندگی قصد مهاجرت از اسرائیل را دارند. این کانال نشان داد 50 درصد از اسرائیلیهای بین 25 تا 44 سال در فکر عزیمت برای همیشه هستند و در طول ۴ سال گذشته بیش از 26 هزار نفر که عمدتا جوان، تحصیلکرده و سکولار هستند، اسرائیل را برای کار و زندگی بهتر در آلمان، استرالیا و ایالات متحده آمریکا ترک کردهاند. واقعیت دیگر کاهش مداوم تعداد یهودیان است که به هویت یهودی پایبند هستند. بسیاری حاضر نیستند به جای اسرائیلی بودن، آمریکایی بودن یا تبعه فرانسه خود را یهودی معرفی کنند. تبدیل یهودیت به یک ملیت باعث میشود خاخامها بر یک حکومت دینی حکومت کنند، بنابراین دموکراسی یک دولت غیرمذهبی مدنی را خاتمه میدهند. اکنون چنین واقعیتی هجوم یهودیان به اسرائیل را به سمت اسرائیلیهایی که اسرائیل را برای همیشه ترک میکنند معکوس کرده است. از این گذشته، یهودیان همیشه ادعا میکردند برای فرار از نژادپرستی، آزار و عدم تحمل مذهبی به اسرائیل آمدهاند اما چیزهایی را که از آن فرار کردهاند در اسرائیل یافتند.
عامل دیگری که مهاجرت یهودیان به اسرائیل را تضعیف میکند این است که یهودیان در سراسر جهان از بزرگترین موقعیت در تاریخ یهود در کشورهایی که در آنها زندگی میکنند برخوردار هستند، بدون اینکه مورد آزار و اذیت مذهبی دوران قدیم قرار بگیرند. آنها دیگر اسرائیل را به عنوان مکانی امن نمیبینند اما برعکس، اسرائیل با جنگهای بیپایان به خطرناکترین مکان برای یهودیان تبدیل شده است. همه یهودیان سکولار، چه در اسرائیل و چه در سراسر جهان، نه میخواهند در یک جای آپارتایدی/ استعماری زندگی کنند و نه میخواهند ببینند اسرائیل کاملا به یک کشور تبدیل شده است.
وخیم شدن اقتصاد و حکومت یهودی در شرایط ادامه جنگ، به دست آوردن موقعیت یک قدرت نژادپرست اشغالگر تحت سلطه تلمود نژادپرست،کشوری نیست که یهودیان به آن افتخار کنند. این دولت نژادپرست مانند تمام رژیمهای آپارتایدی که از هم پاشید، دانههای نابودی خود را دارد. این نظر یک ناظر عرب نیست، بلکه ارزیابی توسط اکثر آژانسهای اطلاعاتی غربی انجام شده است. به موجب ارقام رسمی متعلق به سال 2018، در سراسر جهان حدود 14 میلیون و 700 هزار یهودی وجود دارد که 6 میلیون و 600 هزار نفر آنها در اسرائیل و 5 میلیون و 700 هزار نفر نیز در آمریکا و مابقی نیز در دیگر مناطق جهان به سر میبرند. اسرائیل که به تمام یهودیان حق مهاجرت به فلسطین اشغالی را میدهد، با قطعنامه شماره 194 سازمان ملل متحد مخالفت کرده و از بازگشت فلسطینیان که تابع مهاجرت اجباری در سال 1948 شدهاند، ممانعت میکند.
از نکات قابل توجه در آمار منتشرشده آن است که حدود نیمی از کسانی که مهاجرت از فلسطین اشغالی را به ادامه بقا در آن ترجیح دادند، متولدان این سرزمین بودند، در حالی که نیمی دیگر یهودیان در خارج از آن به دنیا آمده بودند و در این میان ۶۴ درصد از اروپا، ۲۵ درصد از آمریکای شمالی و استرالیا و ۱۱ درصد هم از آسیا و آفریقا به این سرزمین اشغالی آمده بودند.
بنا بر اعلام روزنامه صهیونیستی جروزالمپست، در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۸ به نقل از دفتر آمار مرکزی رژیم صهیونیستی درباره جمعیت یهودیان و غیریهودیان در سرزمینهای اشغالی، هماکنون حدود ۹ میلیون نفر در این منطقه زندگی میکنند که حدود 65/6 میلیون نفر یهودی (و اکثرا مهاجر) هستند و ۷۴ درصد از کل جمعیت فلسطین اشغالی را شامل میشوند. نتایج نظرسنجی مرکز «میدغام» حکایت از آن دارد که بیش از ۶۰ درصد یهودیان ساکن در فلسطین اشغالی به مهاجرت از این سرزمین تمایل دارند و اغلب داوطلبان مهاجرت از اسرائیل قشر جوان و ۲۳ تا ۳۹ساله هستند. این جوانان بر این باورند که به این سرزمین تعلق ندارند و با مشکلات هویتی و بحران هویت مواجه هستند؛ تقریبا 5/1 میلیون نفر از آنها تصمیم جدی برای ترک اسرائیل دارند. بر اساس دادههای موجود در سالهای اخیر، آمار مهاجرت به سرزمینهای اشغالی نهتنها کاهش چشمگیری داشته است، بلکه با افزایش مهاجرت معکوس، عملا این رژیم بنیان و موجودیت خود را در معرض تهدید میبیند.
به نوشته این روزنامه، تعداد جمعیت یهودیان اسرائیل در 10 سال اخیر یک میلیون نفر افزایش یافته است، در مقابل شمار عربهای ساکن در سرزمینهای اشغالی که شامل مسلمانان و مسیحیان و دروزیها میشود، یک میلیون و ۸۷۸ هزار و ۶۰۰ نفر عنوان شده که حدود ۲۱ درصد جمعیت فلسطین اشغالی را شامل میشود. روزنامه صهیونیستی جروزالمپست میافزاید، تعداد جمعیت عربها در فلسطین اشغالی در 10 سال اخیر حدود ۴۰۰ هزار نفر افزایش یافته است؛ بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸، تعداد جمعیت عربها در سرزمینهای اشغالی حدود ۲۱ درصد افزایش یافت در حالی که جمعیت یهودیان 5/17درصد افزایش یافته بود.
روزنامه فرانسوی لیبراسیون هم اذعان میکند: بسیاری از مهاجران یهودی که بتازگی به سرزمین اشغالی فلسطین سفر کردهاند، به دنبال بازگشت به کشورهای خود هستند، چرا که به محض ورود به فلسطین اشغالی با مشکلات بسیار زیادی روبهرو میشوند. مسؤولان ادارههای مربوط به مهاجرت رژیم صهیونیستی، از ارائه آمارهای دقیق درباره مهاجرت معکوس یهودیان از اسرائیل طفره میروند اما بر اساس گزارشات آژانس یهود، میانگین بازگشت در پایان سال اول مهاجرت به اسرائیل بین ۳۵ تا ۴۰ درصد بوده است. نکته قابل توجه دیگر اینکه میل مهاجرت در میان یهودیان اسرائیلی که در خارج از سرزمینهای اشغالی متولد شدهاند، بشدت بالاست و این افراد که بیش از ۴۵ درصد از کل جمعیت این رژیم را تشکیل میدهند، اغلب ترجیح میدهند یا به کشور اصلی خود بازگردند یا به دیگر کشورهای غربی مهاجرت کنند. «آرییه شافیت» در مقاله خود در روزنامه صهیونیستی هاآرتص اذعان میکند: بیاعتمادی جامعه به بقای موجودیت اسرائیل، سبب افزایش موج مهاجرت معکوس از اسرائیل شده است. در حال حاضر مبارزه با صهیونیسم و بیزاری از اسرائیل در جهان، به بالاترین حد خود رسیده است. همچنین به خاطر عملکرد و سیاست غلط مقامات اسرائیلی و جمود فکری که ویژگی بارز این مقامات محسوب میشود، احتمال بقای اسرائیل بسیار بعید شده است.
در پایان باید گفت تحولات چند سال گذشته اسرائیل نشان میدهد بحران جمعیت در سرزمینهای اشغالی بزرگترین بحرانی است که حیات وجودی رژیم صهیونیستی را تهدید میکند. آرماگدونی که در تبلیغات صهیونیستی برای تسخیر سرزمین فلسطین تصویرسازی میشد، دیگر نمیتواند جوانان و خانوادههای یهودی را به سرزمینهای اشغالی بکشاند. موج مهاجرت معکوس از سرزمینهای اشغالی به دلایل مختلف از جمله جنگ و نبود امنیت روزبهروز افزایش یافته و در درگیری و جنگ جاری بین گروههای مقاومت فلسطینی و صهیونیستها افزایش پیدا کرده است به طوری که صهیونیستها چمدانهای خود را بسته و آماده مهاجرت از فلسطین هستند. طبق آمارهای منتشرشده در بین سالهای 2018 تا 2020 بیش از 50 درصد جوانان صهیونیست ترجیح میدهند بعد از تحصیل در خارج از فلسطین دوباره به سرزمینهای اشغالی بازنگردند. در همین زمینه طی همین سالها بیش از 40 درصد خانوادههای یهودی ترجیح میدهند فرزندان آنها در خارج از سرزمینهای اشغالی تحصیل کنند و بازنگردند. همه این آمارها نشان میدهند اسرائیل دیگر جای امنی برای صهیونیستها و بسیاری از یهودیان نخواهد بود و دیری نخواهد پایید که این رژیم جعلی با توجه به بحرانها، خود از درون فرو خواهد پاشید.
حامد هلالات