فروردین ماه سال جاری (۱۴۰۰) همراه بود با رفت و آمدهایی در حوزه دیپلماسی . در این مدت نه تنها محمدجواد ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی سفرهایی را انجام داد، بلکه در تهران نیز میزبان تعدادی از همتایان و دیگر مقامات خارجی بود
* سفر چند ساعته به استانبول
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در روزهای پایانی سال گذشته (۱۳۹۹) سفری چند ساعته به استانبول داشت و با «مولود چاووش اوغلو» همتای ترکیهای خود دیدار و گفتوگو کرد. براساس اعلام وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در این دیدار طرفین پیرامون موضوعات مختلف روابط دوجانبه سیاسی، تاریخ و دستور کار کمیسیون مشترک اقتصادی و سایر راهکارهای توسعه مناسبات تجاری گفتوگو کردند و تبادل نظر درباره مسائل منطقهای، همکاری مشترک برای مبارزه با تروریسم و تحولات سوریه از دیگر موارد مورد گفتوگوی وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در این دیدار بود.
* حضور وانگ یی و امضای سند برنامه همکاری جامع ایران و چین
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین هفتم فروردین ماه میزبان «وانگ یی» عضو شورای دولتی و وزیر امور خارجه چین در تهران بود. وانگ یی روز جمعه ششم فروردین وارد تهران شد و صبح شنبه هفتم فروردین ماه به همراه ظریف نمایشگاه اسناد پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و چین را افتتاح کرد. وانگ یی پس از آن با علی لاریجانی مشاور مقام معظم رهبری دیدار و سپس به دیدار حسن روحانی رفت و ظهر همان روز نیز با حضور در محل وزارت امور خارجه با همتای ایرانی خود به رایزنی پرداخت. بعدازظهر هم سند برنامه همکاری جامع ایران و چین به امضای او و محمدجواد ظریف رسید.
* سفر به دوشنبه
شامگاه یکشنبه هشتم فروردین ماه نیز محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه برای انجام سفری دوجانبه و شرکت در نهمین کنفرانس قلب آسیا - روند استانبول درباره افغانستان وارد دوشنبه پایتخت تاجیکستان شد. وی در مدت حضورش در پایتخت تاجیکستان (نهم و دهم فروردین ماه) ضمن ایراد سخنرانی در این نشست با امامعلی رحمان رئیس جمهور و همچنین وزیر خارجه تاجیکستان دیدار و گفتوگو کرد. دیدار و گفتوگو با رئیس جمهور افغانستان، وزرای خارجه هند، جمهوری آذربایجان، افغانستان و دبیر اجرایی سیکا از دیگر برنامههای ظریف در مدت حضورش در دوشنبه بود.
این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین در نشستی سه جانبه با وزرای خارجه افغانستان و تاجیکستان در دوشنبه شرکت کرد.
* سفر به تاشکند، بیشکک، نورسلطان و عشق آباد
مقصد بعدی سفر وزیر امور خارجه چهار کشور آسیای مرکزی بود. رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران ۱۶ تا ۱۹ فروردین ماه (دوشنبه تا پنجشنبه) به چهار کشور آسیای مرکزی شامل ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان و ترکمنستان سفر کرد. سفری که سعید خطیبزاده درباره آن در توئیتی نوشته بود: تمرکز این سفر بر همکاریهای دوجانبه و منطقهای خواهد بود. توسعه روابط با آسیای مرکزی، منطقه اشتراکات تمدنی، تاریخی و فرهنگی، همواره جزو اولویتهای اصلی ایران بوده است.
وزیر امور خارجه ایران در مدت حضورش در این چهار کشور با روسای جمهور و وزرای خارجه این کشورها دیدار و درباره مناسبات دوجانبه و تحولات منطقهای و بینالمللی به رایزنی پرداخت.
تاشکند اولین مقصد سفر وزیر امور خارجه بود. رئیس دستگاه دیپلماسی در این سفر با رئیس جمهور و وزیر خارجه ازبکستان دیدار و در خصوص مناسبات دوجانبه، تحولات منطقهای و بینالملی به گفتوگو نشست. وزیر امور خارجه کشورمان همچنین از مرکز تمدن اسلامی تاشکند بازدید کرد.
وی پس از آن راهی بیشکک پایتخت قرقیزستان شد. ظریف روز سهشنبه ۱۷ فروردین ماه در این سفر هم با رئیس جمهور و وزیر خارجه دیدار و گفتوگو کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه این سفر و در سومین مقصد، روز چهارشنبه ۱۸ فروردین در نورسلطان پایتخت قزاقستان با رئیس جمهور و «مختار تیلو بردی» وزیر خارجه این کشور دیدار و برنامه همکاریهای وزارت امور خارجه ایران و قزاقستان را به همراه همتای خود به امضا رساند.
عشق آباد آخرین مقصد سفر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به آسیای مرکزی بود. او ضمن دیدار با «قربانقلی بردی محمداف» رئیس جمهور با «رشید مردوف» وزیر خارجه هم دیدار و به گفتوگو نشست.در این سفر نیز برنامه همکاری وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور خارجه ترکمنستان توسط وزرای امور خارجه دو کشور امضا شد.
* حضور نخست وزیر کره جنوبی در تهران
در چهارمین هفته فروردین ماه یکشنبه ۲۲ فروردین ماه «چانگ سی کیونگ» نخست وزیر کره جنوبی (+) در خصوص مناسبات دوجانبه و گفتوگو درباره داراییهای بلوکه شده ایران در سئول به تهران سفر کرد و ضمن رایزنی با اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور با محمدباقر قالیباف رئیس مجلس و همچنین علی لاریجانی مشاور مقام معظم رهبری دیدار و گفتوگو کرد.
قائم مقام وزیر خارجه کره جنوبی نیز که نخست وزیر را در این سفر همراهی میکرد با سید عباس عراقچی دیدار و گفتوگو کرد. معاون وزیر امور خارجه در دیدار دیپلمات کره جنوبی، بلوکه کردن منابع مالی ایران در سئول را موجب از دست رفتن اعتماد و جایگاه کره نزد ملت ایران خواند و بر محکومیت صریح اقدام تروریستی نطنز از سوی همه کشورها تأکید کرد.
* سفر الاعرجی به تهران
یک روز بعد یعنی دوشنبه ۲۳ فروردین ماه نیز «قاسم محمد جلال الاعرجی» مشاور امنیت ملی عراق نیز به دعوت علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی به تهران آمد و ضمن دیدار با شمخانی با حضور در محل وزارت امور خارجه با ظریف هم دیدار و به گفتوگو نشست.
شمخانی در این دیدار به وی گفت که از دولت عراق در خصوص پیگیری پرونده ترور شهید قاسم سلیمانی انتظار بیشتری وجود دارد.
وزیر امور خارجه نیز در دیدار مشاور امنیت ملی عراق ضمن تأکید بر پیگیری پرونده ترور شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس از سوی عراق، عنوان کرد: نیروهای بیگانه باید منطقه را ترک کنند.
* لاوروف در تهران
۲۴ فروردین ماه هم «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه به تهران آمد و ضمن دیدار با همتای ایرانی خود به دیدار حسن روحانی رئیس جمهور رفت.
وزیر خارجه روسیه همچنین با محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار و به گفتوگو نشست. مناسبات دوجانبه، برجام، مسائل منطقه و واکسن کرونا از جمله موضوعات مورد گفتوگوی لاوروف با مقامات ایرانی بود.
لاوروف همچنین به همراه ظریف موافقتنامه تاسیس و چارچوب فعالیت مراکز فرهنگی ایران و روسیه را امضا کرد.
در سفر وزیر خارجه روسیه به تهران و رایزنی با مقامات ایرانی با اشاره به ضرورت پایبندی آمریکا به تعهدات برجامی و محکومیت تحریمهای حقوق بشری اتحادیه اروپا علیه ایران، بر تسریع در راهاندازی خط تولید مشترک واکسن کرونا در ایران تأکید شد. اعلام نهایی شدن قرارداد خرید ۶۰ میلیون دوز واکسن «اسپوتنیک وی» از روسیه گفت که طبق زمانبندی توافق شده واکسنها از خرداد تا آذر ماه سال جاری به ایران ارسال میشود.
* رایزنیهای وزیر خارجه صربستان در تهران
شنبه ۲۸ فروردین ماه نیز «نیکلا سلاکوویچ» وزیر خارجه صربستان به دعوت ظریف به تهران آمد و عصر شنبه با حضور در محل وزارت امور خارجه و دیدار با ظریف یادداشت تفاهم همکاری بین وزارت امور خارجههای جمهوری اسلامی ایران و صربستان را به امضا رساند.
وی یکشنبه نیز با حسن روحانی رئیس جمهور و محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار و گفتوگو کرد.
* ظریف در جاکارتا
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران یکشنبه ۲۹ فروردین ماه به اندونزی سفر کرد و ۳۰ فروردین در مدت حضورش در جاکارتا با وزیر امور خارجه و رئیس جمهور اندونزی دیدار و گفتوگو کرد.
وی در توئیتی درباره این سفر نوشت: خرسندم که برای گفتوگو با رئیس جمهور «ویدودو» و وزیر امور خارجه «رتنو مرسودی» در خصوص ارتقای روابط دوجانبه و هماهنگی نزدیک درباره موضوعات منطقهای و جهانی، مجددا به جاکارتا بازگشتهام. از اندونزی برای حمایت ارزشمندش در شورای امنیت سازمان ملل در زمانی که رژیم ترامپ درصدد زیر سؤال بردن حقوق بینالملل بود، قدردانی کردم.
* سفر شاه محمود قریشی به ایران
شاه محمود قریشی هم دیگر مقام خارجی بود که در آخرین روز فروردین ماه سال جاری وارد تهران شد. وزیر امور خارجه پاکستان ۳۱ فروردین ماه به منظور انجام سفری سه روزه و دیدار با ظریف، حسن روحانی و محمدباقر قالیباف وارد تهران شد. وی در بدو ورود مورد استقبال «سید رسول موسوی» مدیرکل آسیای غربی وزارت خارجه قرار گرفت. وی قرار است عصر امروز (چهارشنبه) اول اردیبهشت ماه با ظریف در محل وزارت امور خارجه دیدار کند.
همچنین قرار است مرز رسمی پیشین - مند به عنوان سومین مرز رسمی بین ایران و پاکستان همزمان با این سفر رسما افتتاح شود.
* نشستهای وین
علاوه بر سفرها و رایزنیها در تهران و دیگر نقاط، در فروردین ماه سال جاری نشستهای کمیسیون مشترک برجام به صورت مجازی به ریاست سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه و پس از آن به صورت حضوری در شهر وین برگزار شد.
دور جدید نشست کمیسیون مشترک برجام ۱۳ فروردین ماه به صورت مجازی برگزار و پس از توافق حاصله مقرر شد روز سهشنبه ۱۷ فروردین این گفتوگوها به صورت حضوری و رو در رو دنبال شود و در نهایت هم این نشست برگزار و پس از آن توافق شد دو کارگروه در حوزه تحریمها و هستهای تشکیل و بررسیها را انجام دهد. نتایج بررسیهای این دو کارگروه به نشست کمیسیون برجام در روز جمعه ۲۰ فروردین منعکس و اعلام شد که هیأتهای برای تنفس و مشورت به پایتختها برمیگردند و مقرر شد روز چهارشنبه ۲۵ فروردین دوباره در وین گردهم بیایند. این نشست با یک روز تاخیر به دلیل ابتلای یکی از اعضای هیأت اتحادیه اروپا به کرونا در روز پنجشنبه ۲۶ فروردین برگزار و مقرر شد که نشستهای کارشناسی به کار خود ادامه دهند.
آخرین جلسه نشست کمیسیون مشترک برجام نیز روز شنبه ۲۸ فروردین ماه در وین برگزار شد و در این چند روز رایزنی ها در سطوح کارشناسی و کارگروهها ادامه داشت. آخرین نشست کمیسیون مزبور روز سهشنبه ۳۱ فروردین ماه در وین به صورت حضوری برگزار شد و قرار شد که مذاکرات در هفته آینده از سر گرفته شود. در این نشست، روسای هیأتهای مذاکرهکننده کشورهای طرف برجام به بحث و بررسی در خصوص آخرین وضعیت گفتوگوهای فنی و پیشنویسهای اولیه متون و نحوه تداوم گفتوگوها پرداختند. (اینجا بخوانید)
سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه روز گذشته (سهشنبه) در آخرین اظهاراتش بعد از نشست کمیسیون مشترک برجام با بیان اینکه پیشنویسهای مختلفی توسط هیأتها ارائه و تبادل شده و کار درباره آنها در حال انجام است و ضمن تأکید بر اینکه اجازه نمیدهیم کسی وقت تلف کند، گفت: تصمیمات در تهران گرفته میشود.