همهگیری کرونا موجب شده بسیاری از کودکان آمریکایی که در شرایط اقتصادی نامناسبی زندگی میکردند، وضعیتی به مراتب بدتر پیدا کرده و بیش از پیش در گودال فقر فرو روند. برخی از دانشمندان معتقدند این شرایط میتواند بر مغز کودکان تاثیرگذار باشد.
این مساله کاملاً ثابت شده که زندگی و گذران دوران کودکی با فقرارتباط تنگاتنگی با پیشرفت تحصیلی، بهداشت و اشتغال فرد دارد. اما شاخهای در حال ظهور از علوم اعصاب این سوال را مطرح میکند که فقر چگونه میتواند بر مغز در حال رشد کودکان تأثیر بگذارد.
طی ۱۵ سال گذشته، دهها مطالعه نشان داده که کودکانی که در شرایط نامناسب اقتصادی زندگی کرده و تربیت میشوند، در مقایسه با کودکان از خانوادههایی با وضعیت مالی بالاتر دارای اختلافات مغزی ظریفی هستند. در این فرزندان به طور متوسط، سطح لایه بیرونی سلولهای مغز به ویژه در مناطقی که به زبان و کنترل تکانهها مربوط است کمتر بوده و همچنین حجم ساختاری به نام هیپوکامپ که وظیفه یادگیری و حافظه را دارد، کم است.
تحقیقات نشان میدهد که این تفاوتها انعکاسی از خصوصیات ارثی یا ذاتی را کودکان نیست بلکه بیشتر به شرایط رشد و زندگی کودکان وابسته است. محققان همچنین حدس میزنند که جنبههای خاص فقر از جمله تغذیه ضعیف، سطح استرس بالا و آموزش با کیفیت پایین ممکن است بر رشد مغزی و شناختی تأثیر بگذارد.
گرچه تغییراتی که در مغز کودک فقیر روی میدهد ممکن است با درجات مختلف در سایر کودکان نیز بروز کند اما بررسیها نشان داده که فقر ریشه همه آنهاست. یک مطالعه مستمر تحت عنوان Baby's First Years که از سال ۲۰۱۸ آغاز شده، با این هدف انجام میگیرد که تعیین کند آیا کاهش فقر میتواند به رشد سالم مغز کمک کند یا خیر.
دکتر کیمبرلی نوبل، متخصص مغز و اعصاب و متخصص اطفال در دانشگاه کلمبیا، که در این بررسی همکاری مشترک و نزدیک دارد در این باره گفت: "هیچ یک از ما فکر نمیکنیم درآمد تنها پاسخ است. اما در اولین سالهای زندگی کودک، ما میخواهیم آزمایش کنیم که آیا کاهش فقر به طور مستقیم باعث تغییر در رشد شناختی، عاطفی و مغزی کودکان می شود.
در این مطالعه، محققان با استفاده از ابزاری غیرتهاجمی به نام EEG که با استفاده از یک کلاه ۲۰ الکترودی، رشد شناختی و فعالیت مغزی در کودکان را طی چندین سال اندازهگیری کرده و دنبال میکند. این مطالعه همچنین وضعیت مالی و شغلی مادران، اقدامات بهداشتی مادران مانند سطح هورمون استرس و استفاده از روشهای مراقبت از کودکان را بررسی میکند. در مصاحبههای کیفی، محققان نحوه تأثیرپذیری پول از خانواده را بررسی کرده و با رضایت مادران، نحوه مصرف و هزینه آن را نیز تحتنظر گرفتند.
این مطالعه با هدف جمعآوری دادههای فعالیت مغزی کودکان محدوده سنی ۱ و ۳ سالگی همراه با بازدید از خانه انجام شد و محققان موفق به بدست آوردن اولین مجموعه داده برای حدود دو سوم کودکان تا قبل از شیوع همه گیر کنونی شدند. این بررسی برای کودکان ۴ ساله نیز انجام گرفت.
این بررسی تلاشی جسورانه برای اثبات ارتباط علنی میان کاهش فقر در جامعه با افزایش ضریب رشد مغزی در کودکان آن، صورت پذیرفت. به گفته مارتا فرح کارشناس علوم اعصاب شناختی در دانشگاه پنسیلوانیا، این تحقیق نخستین نوع بررسی در نوع خود بوده و دارای پیامدهای مستقیم در حوزه سیاست خواهد بود.