شبکه «سی‌جی‌تی‌ان» چین یادداشتی درباره برگزاری حضوری نشست هفدهم فروردین ماه کمیسیون مشترک برجام در وین منتشر کرد و در آن درباره نقش مخزب کنگره آمریکا هشدار داد.
گزارش سی‌جی‌تی‌ان درباره آینده رایزنی‌ها درباره توافق هسته‌ای برجام تحت این عنوان منتشر شده است: «مذاکرات ایالات متحده-ایران و فیل در اتاق».
«فیل در اتاق» یک اصطلاح استعاری در زبان انگلیسی است که منظورش مشکل یا ریسک واضحی است که هیچ کس نمی‌خواهد در موردش بحث یا کار کند.
سی‌جی‌تی‌ان به نشست اخیر مجازی کمیسیون مشترک برجام و موافقت برای برگزاری نشست روز سه شنبه هفته جاری در وین اشاره کرد.
نویسنده این یادداشت ادعا کرد: «مقام‌های ایران و ایالات متحده قرار است هفته جاری در وین برای مذاکره درباره نحوه بازگرداندن هم دو کشور به پایبندی به توافق برجام دیدار کنند.
در گزارش آمده است: «تصمیمی که برای مدت طولانی انتظارش می‌رفت، بالاخره در نشست روز جمعه مجازی ایران و نمایندگان چین، روسیه، بریتانیا، فرانسه و آلمان کشورهای باقی مانده امضاکننده برجام برای دیدار در وین اتخاذ شد».
سی‌جی‌تی‌ان ادامه داد: «در حال حاضر سوال این است که آیا این دو دشمن بزرگ می‌توانند از طریق واسطه‌ها درباره یک نقشه راه برای هم گام کردن اقدامات ضروری به منظور احیای این توافق بین‌المللی مذاکره کنند. این موضوع، شامل برداشتن همه تحریم‌های ایالات متحده است که از سال 2018 اعمال شده است و همچنین ایران باید فعالیت برنامه هسته‌ای صلح آمیز خودش را به سطحی که در برجام تصریح شده است، کاهش دهد».
به ادعای این رسانه، « در حالی که تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های بانکی ایالات متحده (علیه ایران) همچنان باقی هستند و ایران حاضر به حضور در مذاکرات وین شده است، خود این موضوع یک امتیاز از سوی این کشور است».
در یادداشت آمده است: «سوال این است که آیا دولت بایدن هم در مواجهه با فشار داخلی (در آمریکا) به ویژه فشار از سوی کنگره حاضر خواهد شد بازگشت به توافق اولیه را می‌‍پذیرد یا تقاضاهایی برای حصول به یک توافق سفت و سخت‌تر (از برجام) از قبیل پایان یافتن برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را درخواست خواهد کرد؛ درخواست‌هایی که برای تهران قابل قبول نخواهد بود».
نویسنده یادداشت سی‌تی‌جی‌ان ادامه داد: «این فقط بخشی از مشکل است. استفاده از تحریم‌ها، ابزار مهم سیاست خارجی ایالات متحده است و برداشتن همه تحریم‌های ایران زمان خواهد برد البته اگر اصلا قرار باشد که برداشته شوند. اجرای این تحریم‌ها توسط دفتر کنترل دارایی‌های (اوفک) وزارت خزانه‌داری است؛ دفتری که کنترل و اجرای تحریم‌های ایران را در اختیار دارد. هدف اعلامی اوفک که تحت نظارت کنگره قرار دارد، استفاده از مسدود کردن دارایی‌ها و ایجاد محدودیت‌های تجاری برای مهار ایران در منطقه در جهت حصول به منافع امنیت ملی و منطقه‌ای (واشنگتن) است».
به نوشته این رسانه، «دولت بایدن تنها می‌تواند به طور موقتی تحریم‌ها را بردارد یا معافیت صادر کند و برای برداشتن دائمی همه تحریم‌ها باید از کنگره مجوز بگیرد اما کنگره به طور شفاف اعلام کرده است که تحریم‌های مرتبط با فعالیت‌های منطقه‌ای ایران، حقوق بشر و برنامه موشکی باقی خواهد ماند».
سی‌تی‌جی‌ان ادامه داد: «در نتیجه وضعیت موجود، در صورتی که رئیس‌جمهور بایدن و دولتش بعد از مذاکرات (روز سه شنبه در وین) به دنبال برداشتن تحریم‌ها باشند، انجام این کار، برای آنها اقدامی راحت نخواهد بود. بایدن تمایل خودش برای بازگرداندن (آمریکا) به توافق هسته‌ای 2015 (برجام) را اعلام کرده است اما شاید ثابت شود که انجام این کار به خاطر کنگره و دیگر مولفه‌ها، چالش‌برانگیز باشد».
به نظر نویسنده این یادداشت، «ایران هم برای بازگشت به برجام خواهان شرایط مناسب‌تر از قبیل برداشتن فوری "همه تحریم‌ها"ی اعمالش شده را درخواست کرده است. البته اگرچه از نظر فنی هیچ مانعی برای بایدن به منظور برداشتن همه تحریم‌ها وجود ندارد اما موانع سیاسی وجود دارد که ابتدائا نیاز خواهد بود که با کنگره و در داخل (آمریکا) حل شوند».
او ادامه داد: «تفسیر (وضعیت جاری) این است که اگر کنگره بخواهد ایالات متحده همیشه خواهد توانست علیه ایران تحریم‌ها را مجددا اعمال کند یا اگر تحت فشار داخلی از سوی گروه‌های لابی ضد ایرانی قرار بگیرد. البته این یک پدیده جدید نیست. با تصویب قانون بازبینی توافق هسته‌ای ایران (۲۰۱۵)، به کنگره برای اعمال محدودیت علیه توانایی دولت برای استفاده از اختیارات تحریمی خود علیه ایران نقش قائل شده است».
اشاره این رسانه به قانون «بازبینی توافق هسته‌ای ایران»(اینارا)، قانونی است که اواخر ماه می ۲۰۱۵(خرداد ۱۳۹۴) پس از تصویب در مجلس سنا (۹۸ رای مثبت در برابر یک رای منفی سناتور تام کاتن) و مجلس نمایندگان (۴۰۰ رای مثبت و ۲۵ رای منفی) به رغم تهدید اولیه باراک اوباما رئیس‌جمهور وقت به وتو، با امضای اوباما به قانون تبدیل شد.
به باور نویسنده یادداشت سی‌تی‌جی‌ان، «کنگره همیشه با اشتیاق این نقش خود (در قبال برجام و قانون اینارا) را دنبال کرده است و اکنون می‌تواند پیغام ارسالی دولت بایدن به ایران در خصوص برداشتن تحریم‌ها را پیچیده کند. کنگره همچنین می‌تواند در صورتی که بایدن تصمیم به تغییر سیاست تحریمی بگیرد و یک فرمان اجرایی در این باره صادر کند، قانون (اینارا) را به روز رسانی کند . در جو جاری، بدون توجه به هر گونه پیشرفت دیپلماتیک در وین، یک اجماع قوی در کنگره درباره اعمال تحریم‌های اقتصادی در قالب محروم کردن ایران از منابع مالی مورد نیازش برای حمایت از برنامه موشکی یا حفظ فعالیت‌های منطقه‌ای‌اش وجود دارد».
در ادامه یادداشت تصریح شده است: «مصوباتی از قبیل اعمال محدودیت بانکی (علیه ایران در کنگره آمریکا) روی ابتکارهایی که از قبل توسط ایالات متحده برای بستن کانال‌های بانکی روی تهران سوار شده است. پیغام این است که تا جایی که به کنگره ربط دارد، ایران نمی‌تواند به ارتباطات بانکی رسمی دسترسی داشته باشد».
طبق مطلب منتشر شده در سی‌تی‌جی‌ان با هشدار درباره مانع تراشی کنگره آمریکا در مذاکرات پیش رو برای بازگشت دولت بایدن به برجام تصریح شد: «کنگره قطعا، فیل حاضر در اتاق است و پرداختن به این موضوع قطعا باعث حل یا رفع همه موضوعات از قبیل حمایت ادعایی ایران از اقدامات تروریستی، وضعیت بد حقوق بشری، برنامه تولید موشک و نقش (ایران) در بی ثباتی منطقه نخواهد شد. به عبارت دیگر، طی هفته جاری یک رویکرد منسجم تر کنگره می‌تواند به نحوه ارسال پیام دولت بایدن به ایران کمک کند».
در پایان این گزارش آمده است: «همه اینها قویا نشان می‌دهد که یک کنگره جسورتر شده، ممکن است تلاش‌ها برای حصول به توافق جدید در وین را پیچیده کند البته رسیدن به یک توافق تازه به نفع صلح منطقه و امنیت جهانی است. البته چنین اقدامی حتی بدون اعمال پیچیدگی‌های بیشتر توسط قانونگذاران کنگره هم دشوار خواهد بود».
